Porjedźenka

Mittwoch, 21. April 2021 geschrieben von:
We wčerawšej rozprawje pod nadpismom „,Plapadu‘ ma hinaše lěpšiny“ kaž tež w rubrice „Mój wid“ je so zmylk stał. We woběmaj artiklomaj smy mylnje pisali, zo nawoda Lipšćanskeho Instituta za sorabistiku prof. dr. Edward Wornar před­čitansku funkciju za wobě serbskej rěči na priwatnej iniciatiwje zdźěłuje. Prawje ma rěkać, zo Edward Wornar projekt sam wobdźěłuje, nic pak jako priwatna wosoba, ale w dźěłowym času z institutnym kompjuterom. Předčitanska funk­cija za serbšćinje je oficialny institutny projekt. Prosymy wo wodaće za mis­njenje. Redakcija SN

Kruch „Arche Nora“ wuzwoleny

Dienstag, 20. April 2021 geschrieben von:
Na 5. dźiwadłowym festiwalu wuchodoněmskich zwjazkowych krajow „Wildwechsel“, kiž ma so lětsa pod hesłom „Zahroda demokratije“ wot 16. do 21. oktobra w saksko-anhaltskim Bernburgu wotměć, předstaji Budyske Němsko-Serbske ­ludowe dźiwadło inscenaciju „Arche Nora“ (na foće wotlěwa Annekatrin Weber ­a Eva Vinke). Kruch nawody klankodźiwadła NSLDź Stephana Siegfrieda je jedna z dohromady wosom produkcijow za dźěći a młodostnych, kotrež bě jury wuzwoliła. Inscenacije pochadźeja z Berlina, Sakskeje a Saksko-Anhaltskeje. W Bernburgu chcedźa potom najlěpši kruch mytować. Foto: NSLDź/Mirosław Nowotny

Strowa konkurenca?

Dienstag, 20. April 2021 geschrieben von:
Serbski institut wuwiwa předčitansku funkciju za wobě serbšćinje a nawoda Lipšćanskeho Instituta za sorabistiku – jako priwatna wosoba – tež. Byrnjež to wosobinska iniciatiwa była, začuwa normalny čłowjek to jako dwojenje akcije jeničkeju serbskeju wědomostneju institucijow. Kak maš to hódnoćić? Je to brojenje resursow abo strowa konkurenca, kotraž najlěpšemu wuslědkej polěkuje? Na Hamburgskej uniwersiće je nam w zawodnym čitanju profesor ekonomije rozkładł, kotre móžnosće jako wjetša firma maš so sama strukturować. Pak wšitko hierarchisce rjaduješ a wothorjeka dele postaješ, pak na te wašnje, zo so jednotliwe wotrjady mjez sobu wubědźuja. W prěnim padźe maš problem, zo pobrachowaceje konkurency dla motiwacija wulka njeje so wulce prócować. Na tamnym boku přetrjebuje profilowanje přewjele energije. Najlěpši puć tuž njedawa. Nadźijam so, zo – kaž Edward Wornar to tež namjetuje – dwaj pućej kwaliće serbskeje předčitanskeje funkcije tyjetej. Cordula Ratajczakowa

Budyšin (SN/BŠe). Kotre zwuki, zwěrjata, kwětki atd. su w přirodźe a so w štyrjoch počasach jewja? Nowa BOOKii-knižka, kotraž je njedawno w Ludowym nakładnistwje Domowina wušła, wě wotmołwu na tele a dalše prašenja. Minjeny pjatk stej Lotka a Sophia zajimcow na wosebje lóštnu knižnu premjeru „Powědaj mi wo počasach“ na serbskej wirtuelnej žurli­ witałoj. Live stej wonej po wotměnjawym programje wjedłoj, při čimž wita­štej zas a zaso nowych akterow, kotřiž su na­ knize sobu dźěłali.

Tak bě přełožerka knihi Bianka Wjeńcyna přitomna, kotraž ideju knihi a jeje nastaće zhromadnje z lektorku nakład­nistwa Janinu Mikławškowej rozłoži. Dźowka lektorki Helena je tohorunja w knize rólu Paule přewzała a wudaće samo­ ze swójskim spěwom wobohaćiła. To wšak je na knižce wosebite, zo nje­hodźa so z BOOKii-pisakom jenož teksty a zwuki wotwołać. Dźěći Paula, Jonas, Marie a Noah přeradźeja, što so w nalěću, lěću, nazymje a zymje wšitko stawa, što rosće a što hodźi so wšitko činić. Milan Jurk kaž tež Valentina a Lucian Šołta su figuram w knize tohorunja swój hłós spožčili.

Słopišća (SN/CoR). Hižo předwčerawšim su w Słopišćach (Schlepzig) započeli wuměłske twórby za lětušu aquamediale 14 instalować. Błótowski wuměłstwowy fe­sti­wal wotměje so tam wot 5. junija do 18. septembra. Kurator Harald Larisch precizuje hromadźe z jědnaće wobdźělnikami jich wustajenske namjety.

Nowy kulturny decernent wokrjesa Dubja-Błóta Stefan Wichary je so w hakle spočatk lěta wotewrjenym Łužiskim domje wuměłcow Słopišća z kuratorom, projektowej nawodnicu Anniku Meißner a předsydu spěchowanskeho towarstwa aquamediale Norbertom Schmidtom wo přihotach rozmołwjał. „Za mnje woso­bin­­sce je aquamediale premjera. Angažement akterow a kwalita wuměłskich twórbow mje zahorjatej. Wjeselu so na wuměłstwo, na ludźi a nadźijomnje na program bjez starosćow“, Wichary rozłožuje.

Najrjeńše jejka dorosta mytowane

Freitag, 16. April 2021 geschrieben von:
Najrjeńše jutrowne jejka dźěći a młodostnych je stej Helena Palmanowa a Mónika Ošikowa (wotlěwa) wčera posudźowałoj a doby­ćerjow postajiłoj. Nimale 50 wobdźělnikow bě cyłkownje 137 jejkow zapodało. Jurorkomaj napadny, zo so technika wóskowanja dźeń a mjenje wužiwa, čehoždla Spěchowanski kruh za serbsku ludo­wu­ kulturu jako wuhotowar wubědźowanja namołwja so zaso sylnišo­ wóskowanju wěnować. Za zapodate jejka chowancow Kulowskeje zakładneje šule přizwoli jury­ připóznawanske myta. Foto: SN/Hanka Šěnec

Wo knihach a kniharni (16.04.21)

Freitag, 16. April 2021 geschrieben von:

Za wšitkich lubowarjow je kniharnja nadal wotydźenja wot 10 do 18 hodź. wote­wrjena. Jeničke wuměnjenje je, zo wužiwaće při nakupje škitny nahubnik.

Jako nowostka je do Smolerjec kniharnje dóšła z nakładnistwa swj. Bena w Lipsku „Bistum Dresden-Meißen 100 Jahre Wieder­errichtung“. W njej stej mjez tójšto dalšimi přinoškami tež dwaj, napisanej wot serbskeju duchowneju dr. Jensa Buliša a Clemensa Hrjehorja. K samsnej hłownej temje 100 lět Drježdźansko-Mišnjanske biskopstwo wuda redak­cija Časopisa za sakske stawizny, krajowědu, přirodu a wobswět swoje prěnje čisło Sakskich domi­zniskich łopjenow 2021. Tu staj mjez dalšimi awtorami dr. Měrćin Wałda a tohorunja dr. Jens Buliš.

Dalše nowowudaće rěka „Wo die wilden­ Tiere wohnen – Mein Leben als Natur­führer in der Lausitz“ wot Karstena Nitscha­ z nakładnistwa Goldmann. Aw­tor je swojim wobkedźbowanjam přidał swójske­ njewšědne wobrazy wo přirodźe a zwěrinje.

Tři spěchowanske myta móžne

Mittwoch, 14. April 2021 geschrieben von:

Drježdźany/Kamjenc (SN). Skerje pozitiwny wliw ma po zdaću koronapandemija na počesćenja we wobłuku Lessingoweho myta. Sakski kabinet je na swojim wčerawšim posedźenju nowu wersiju statuta Lessingoweho myta wobzamknył, po kotrymž hodźa so město dotal dweju nětko tři Spěchowanske Lessingowe myta spožčić.

„Z tejle změnu móžemy runje w lěće 2021 hladajo na koronakrizu třoch wuměłcow wuznamjenić a jich zdobom podpěrać“, rjekny statna ministerka za kulturu a turizm Barbara Klepsch (CDU). Kaž wona wuzběhny, změje kuratorij tak wěstu fleksibelnosć. Wšako „mjez kreatiwnymi a jónkrótnje namjetowanymi wuzwolić woprawdźe lochko njeje“. Kuratorijej je po nowym statuće zdobom přewostajene, zo za spěchowanske myta předwidźane 15 000 eurow po swojej ­woli na lawreatow rozdźěli. Hłowne myto je z 20 000 eurami dotěrowane.

Spožčić tři spěchowanske myta město dweju bě kuratorij na posedźenju k pomjenowanju lawreatow Lessingoweho myta namjetował, kaž z přisłušneho ­ministerstwa rěka.

Wot wuchodnych Frizow wuknyć?

Mittwoch, 14. April 2021 geschrieben von:

Strategije za inwentarizaciju lokalnych muzealnych zběrkow kulturneho herbstwa wuwiwać je zaměr dźělneho projekta dr. Roberta Lorenca we wobłuku předewzaća Serbskeho instituta „Hódnoćenje imaterielneho kulturneho namrěwstwa Delnjeje Łužicy w němsko-serbskim konteksće“. Wčera wotmě so prěnja z dweju zakónčaceju dźěłarničkow pod hesłom „Zběrać! A w přichodźe?“.

Choćebuz (SN/CoR). Kak činja to poprawom Wuchodni Frizojo? Wo inspiraciju 17 wobdźělnikow webinara, pochadźacych hłownje z muzealnych zarjadnišćow ze zwjazkarstwa Łužiski muzejowy kraj (ŁMK), je so wčera jednaćelka Muzejoweho zwjazka Wuchodna Friziska dr. Nina Hennig starała. Do toho je koordinator dźěłoweho kruha ŁMK Sven Vogt skrótka wuwiće zběrkow po towaršnostnym přewróće předstajił a dźensniše problemy mjenował: zo maja čestnohamtsce skutkowacy profesionalnje dźěłać, zo njeje jasne, po kotrych kriterijach ma so zběrać a zo digitalna inwentarizacija hišće wšudźe z wašnjom njeje.

„Prosće fyzikaa nic magija“

Dienstag, 13. April 2021 geschrieben von:

Serbska tereministka Carolina Eyckec je we wobłuku 7. sinfoniskeho koncerta Württembergskeje filharmonije twórbu „Wosom počasow“ předstajiła. Něhdźe 1 500 ludźi je koncert online sćěhowało.

Reutlingen (SN/bn). Württembergska filharmonija je ćěleso, kotrež bě na aktualne wuměnjenja dosć derje přihotowane. Format live w interneće wusyłaneho koncerta su hižo před třomi lětami zahajili, w prěnim rjedźe tohodla, zo bychu publikumej zwonka města hudźbu zbližili. Njezadźiwa tuž, zo bě kwalita wčerawšeho 7. sinfoniskeho koncerta institucije zwuk a wobraz nastupajo nadpřerězna. Tež wuměłski wukon móžeše so widźeć dać. Program wopřiješe sinfoniju čo. 3 A-dur Franza Schuberta, sinfonisku baseń „Tapiola op. 112“ Jeana Sibeliusa kaž tež koncert za teremin a orchester „Wosom počasow“ Kalevija Aha. Finski komponist bě twórbu w lěće 2012 za ­Carolinu Eyckec spisał. W Reutlingenje je jón serbska wirtuozka jako solistka zhromadnje z tamnišej filharmoniju předstajiła. Wosebitosć impresionistisce wobwliwowaneho krucha su pasaže, w kotrychž teremin ćičolenje ptačkow napodobnja.

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND