Za wobswět so angažować jasny zaměr wuměłskeje instalacije był
Štož bě so před nimale połsta lětami z wołojnikowej rysowanku započało, pokazowaše w běhu połsta dnjow wuměłska instalacija FOR FOREST w stadionje Celovec/Klagenfurt. Na wšě 200 000 ludźi putnikowaše wot 9. septembra do 27. oktobra do stadiona, zo bychu sej tam wobhladali lěs w nazymskej pyše. Nastork za instalaciju dał bě Max Peintner ze swojej twórbu „Njewobmjezowana přićahliwosć přirody“ z lěta 1970/1971. Wón so tehdy prašeše: Kak drje by było, by-li lěs zhubjeny był abo by-li so jeničce wo wustajenišćo w stadionje jednało? Nětko je němsko-šwicarski galerist Klaus Littmann swój són w Celovecskim stadionje zwoprawdźił a 299 štomow wopřijacu instalaciju na hrajnišću wutworił. Bul bu narunany ze šumjenjom lěsa, čičolenje ptačkow zwuraznja přiwysk ludźi. Najwjetše wužadanje bě, zestajeć přerězk wšitkich družin měšanych lěsow w Europje. Tak chcyše wuměłc kedźbnosć zbudźić na fakt, zo lěsna kultura mrěje. Na wopyće lěsa w stadionje mi bě, jako bych w špihelu naše socialne procesy widźał – eroziju mnohotnosće a rosćacu jenakorosć.
Wobkuzłacy swět bajkowych postawow a wobrazow z lodu móža ...
Inowatiwne ideje zwoprawdźić
Wuslědki štyrjoch wobydlerskich dźěłarničkow předstajili
Hórnikecy (AK/SN). Hórnikecy a tamniši hórniski muzej Energijowa fabrika maja přichodnje žiwy a njedźělomny cyłk być. Móst mjez sydlišćom a muzejom móhł projekt „energijowe dwory“ być. To staj prokuristka Heike Pinkepank a jednaćel Choćebuskeho Instituta za nowe industrijowe kultury dr. Lars Scharnholz minjenu sobotu w Hórnikečanskim wobydlerskim centrumje potwjerdźiłoj. Wonaj předstajištaj wuslědki štyrjoch wobydlerskich dźěłarničkow, kotrež wot lěta 2016 skutkuja. Choćebuski institut je dźěłarnički fachowje přewodźał. Zakładna myslička projekta „energijowe dwory“ je: Wot muzeja hižo njewužiwane twarjenja maja so z dožiwjenskimi dźěłarnjemi stać. Škleńca, drjewo, hlina, tekstilije a dalše temowe wobsahi bychu móžne byli. Produkciju móhli tam originelnje a praktisce pokazać a rozłožić. Předstajomne su tež kofejownje, małe wobchody a pensije. Wopytowarjo Energijoweje fabriki bychu dlěje na městnje přebywali.
„Serbski rekwiem“ w Žitawje
Sinus a horbaj kamela
Jan Arnošt Frajšlag
Pózdni nawrót twórby na městno jeje nastaća
„Serbski rekwiem“ w Ketličanskej cyrkwi swj. Trojicy zaklinčał
W Ketlicach pola Lubija běchu serbscy a němscy wopytowarjo z předstajenja „Serbskeho rekwiema“ Korle Awgusta Kocora njedźelu, 10. nazymnika, jara zahorjeni a zdobom přewšo hnući. Na dostojnosći naby duchowny koncert w cyrkwi swj. Trojicy, poswjećenej 1775, tohorunja z tym, zo zwurazni fararka Elisabeth Süßmitt próstwu, na kóncu njeplacać. Jako rewerencu na sobuskutkowacych připosłucharstwo při jich wućahu stany. Něhdyši sobustaw wosady Friedhard Krawc pak překwapi wot wołtarnišća sem wšěch přitomnych w derje wobsadźenym Božim domje serbsce a zwjaza wobě konfesiji z postrowomaj „Pomhaj Bóh“ a „Chwalen Jězus Chryst“.
Wot lěta 1852 hač do wotchada na wuměnk 1888 wukonješe Korla Awgust Kocor zastojnstwo prěnjeho wučerja a organista w Ketlicach, štož woznamjenješe za njeho po wučerjenju w Stróži powołanski postup. A wón sta so z dale a bóle připóznatym komponistom a dirigentom.
K stawiznam oratoriskeho „Serbskeho rekwiema“
Chór Židźino wulce zahorił
Z trójnej sławu dźakowaše so wutoru wječor w Pančicach-Kukowje publikum chórej Židźino za jeho poskićenja. Wjace hač 50 wjesnjanow a čłonow Pančičanskeje Domowinskeje skupiny kaž tež wulka ličba čłonow chóra Lipa dožiwi w „Starej hospodźe“ jara lubozny a tež wotměnjawy nazymski koncert a wužada sej samo přidawk.
Pančicy-Kukow (BW/SN). Z tradicionelnej pěsnju „Ha widźu-li ptačata ćahnyć“ Handrija Zejlerja a Bjarnata Krawca měšany chór ze Židźinoho pod nawodom swojeje dirigentki Kerstin Lieder swój program zahaji. Připowědźerka Weronika Boswankowa witaše připosłucharjow w dobrej a wurazliwej serbšćinje a wjedźeše potom w serbskej a němskej rěči po programje. Wona přeradźi, zo su před dźesać lětami hižo raz w Pančicach koncertowali. Židźinski chór ze swojimi 30 čłonami je měšany chór, w kotrymž nimo wjetšiny žonow tež někotři mužojo spěwaja. A dale rjekny, zo prócuja so, wosebje tež serbske pěsnje derje přednjesć.
Wo Wićazec a Chěžku šło
Praha (gr/SN). Na tradicionelnym čěskim basniskim festiwalu „Den poezie“ jewještej so minjeny pjatk w Praskim Serbskim seminarje tež serbskej přinoškaj. Sorabist a přełožowar Radek Čermák přednošowaše składnostnje 200. narodnin spisowaćelki Herty Wićazec wo jeje žiwjenju a literarnym dźěle. Mjez druhim recitowaše wón wujimki jeje poezije serbsce kaž tež w swójskim čěskim přebasnjenju. Nimo toho wukładowaše jeje poetiku a jeje wuznam za serbsku literaturu. „Nažel njejsu Hertu Wićazec swój čas wulce na wědomje brali. W nowočasnym hódnoćenju pak móžemy zwěsćić, zo je wona předchadnica serbskeje subjektiwistiskeje lyriki“, Čermák zjima. Do referata sorabista bě šěsćlětna Viktoria Kraus takrjec jako zazběh přikład tworjenja Herty Wićazec podała, někotre hrónčka wuraznje přednošujo. Publikum na zarjadowanju tež zhoni, zo přihotuje Towarstwo přećelow Serbow wuběr přełožkow Radeka Čermáka za knihu, kotraž ma klětu wuńć.
„Preč njehladać“!
Budyšin (SN/bn). „Nacizm nima swoje korjenje w němskim ludźe. Mała horstka, kotraž je dale we wčerawšim žiwa, nima žadyn wliw. Hladajo na nětčišu wulku solidaritu chcu wam rjec: Stat steji za wami! Njetrjebaće so starosćić!“ Tele wuprajenje Konrada Adenauera (CDU) składnostnje antisemitiskich ekscesow w Němskej před 60 lětami tworješe zazběh wčerawšeho hudźbno-literarneho wječora we wopomnišću Budyšin.
