Swój studij stawiznow na Techniskej uniwersiće Drježdźany zakónčiwši spisa nětko w Budyšinje bydlacy Alexander Pólk swoje masterske dźěło „Marxistisko-leninistiska serbska stawizniska wědomosć wot 1945 do 1990“. Na přeprošenje Maćicy Serbskeje přednošowaše wón wčera w Budyskim hosćencu „Wjelbik“ k tematice.
Budyšin (JK/SN). Ze stawom a wuhladami nastupajo digitalizaciju kulturnych a wědomostnych dokumentow w Sakskej zaběrachu so wčera we wobłuku dźěłarnički w Budyskim Serbskim instituće tamniši wědomostnicy kaž tež zastupjerjo digitalne projekty wobdźěłacych a spěchowacych institucijow.
K zazběhej přednošowaše nawoda referata Saxonica w Sakskej krajnej bibliotece – Statnej a uniwersitnej bibliotece (SLUB) w Drježdźanach – Martin Munke wo tučasnym stawje digitalizacije w Sakskej. Přednošk sćěhowali su z wulkim zajimom nimo sobudźěłaćerjow instituta tež zastupjerjo Domowiny a Załožby za serbski lud. Munke skedźbni na hižo wysoki standard a wuspěchi, kotrež su fachowcy SLUB při digitalizowanju wosebje historiskich dokumentow docpěli.
Runje tak kaž wuměłstwowu hudźbu druhich narodow wobwliwuja tež serbske hudźbutwórstwo časowe podawki a aktualnosće. Tak rozestajeja so wězo serbscy awtorojo runja druhim z přitomnostnym žiwjenjom, a to w stilu klasiskeje moderny a postmoderny. Ći jedni činja to dosć intensiwnje, tamni skerje łahodnje. Hustodosć čerpaja z kužoła, kotryž njesměł tež w Serbach zaprahnyć: z ludoweje hudźby. Njeje jenož legitimne, ale tworićelstwo spěchowace, tež serbsku ludowu tradiciju z eksperimentalnymi móžnosćemi nowych kompozitoriskich technikow kombinować a tak indiwidualnosć zaručić.
Ludowe melodije wotcuzbnjene
Wojerecy (KD/SN). Mnozy młodźi a starši wopytowarjo z regiona dožiwichu minjeny kónc tydźenja we Wojerowskej Łužiskej hali musical „Janka a zmij“, kotryž běštaj tamniša hudźbna a wuměłstwowa šula Bischof a dramaturg Olaf Winkler zhromadnje na nohi stajiłoj.
13lětna Janka (Luca-Maria Oczkowski) přežiwja ze zwadźenymaj staršimaj prózdniny pola dźěda na łužiskej wsy. Radšo hač sej zwadu staršeju naposkać wotkrywa sej wona w knize zemrěteje wowki łužiske powěsćowe figury.
Lutki, błudnički, wódny muž a připołdnica předstajichu so tuž spěwajo a rejujo we wobkuzłacych kostimach a kulisach. Na a za jewišćom skutkowachu čłonojo musicaloweje rjadownje a baletnych skupin towarstwa Łužiska hala. Chór Wojerowskeje zakładneje šule Při Halštrowje wustupi jako spěwace žabki a ryby a staraše so tak wo wjeselo.
Choćebuz (SN/CoR). Spěchowanske towarstwo za serbsku rěč w cyrkwi je njedawno wudało dalšu delnjoserbsku CD, a to pod hesłom „Sněžynka“. Słyšeć je na njej dohromady 23 modernje aranžowanych a wot dźěći spěwanych pěsnjow na temu zyma a hody. Je to prěnja delnjoserbska hodowna cejdejka scyła.
CDji připołoženy je zešiwk z tekstami a notami, zo móhli připosłucharjo spěwy tež nawuknyć. Podpěrali su towarstwo při projekće župa Delnja Łužica, RBB, Załožba za serbski lud a Budyski Serbski muzej, kotryž je za cover wobraz Měrćina Nowaka-Njechorńskeho přewostajił.
Zo bě ze smjerću dr. Franka Stübnera a z rozpušćenjom jeho nakładnistwa Lusatia tež kónc Hornjołužiskeje domjaceje protyki jasny, bě zrudźacy pódlanski efekt. Tak so zdaše, zo bě lońše jubilejne wudaće jara woblubowaneje publikacije zdobom poslednje. Ćim rjeńšo je, zo je so z dr. Larsom-Arne Dannenbergom něchtó namakał, kiž chce rjad dale wjesć – po mnohich naprašowanjach kaž tež přećach wjacorych awtorow a dalšich zajimcow. Dannenberg je renoměrowany wědomostnik kaž tež nazhonity wudawaćel na polu regionalnych publikacijow. Wón chce charakter protyki wobchować, a k tomu tež słuša, zo su serbscy awtorojo respektiwnje serbske temy dale zastupjene. To je jara chwalobne. Prěnje wudaće Hornjołužiskeje domjaceje protyki druheje eksistency je nimale doćišćane. Móžemy tuž wćipni być, kajka wona wupada.
Cordula Ratajczakowa