Ludowu reju popularizować
Zetkanje k serbskim ludowym rejam za sobučinjenje wotměje so 18. měrca w Choćebuskim Serbskim domje. Zarjadowarjo chcedźa stare tradicije wožiwić a zaso bóle do fokusa stajić.
Choćebuz (SN/bn). Lipšćanske towarstwo Serbska reja a Choćebuske towarstwo Studnja wuhotujetej 18. měrca prěnje „Zetkanje k serbskim ludowym rejam za soburejwanje“. Jeho zaměr je, styki a syće natwarić kaž tež „zhromadnje za konkretnymi strategijemi a projektami za wjace serbskeje ludoweje rejwanskeje kultury we Łužicy pytać“, kaž w nowinskej zdźělence organizatorow rěka.
Nimo toho chcedźa so wo to prócować, „informelnu dźěłowu skupinu za zwoprawdźenje zhromadnych projektow a jako posrědkowarku mjez aktiwnymi a institucijemi kaž Domowinu abo Załožbu za serbski lud wutworić“. Za to planuja diskusijne koło respektiwnje dźěłarničku w Choćebuzu. Zakład rozmołwow budu krótkopřednoški k prašenjam, kaž na přikład „Hdźe a kak móžemy ludowe reje zarjadować?“, „Kotre iniciatiwy a kotre žórła mamy?“ abo „Što móžemy wot rejwanskich hibanjow zwonka Łužicy nawuknyć?“
Wo knihach a kniharni (02.03.18)
Minjenu wutoru je wušła nowa serbska kriminalka z titlom „Módre buny“. Spisała je ju Lubina Hajduk-Veljkovićowa, najwuznamniša zastupjerka młodeje generacije serbskich spisowaćelow – potajkim tamnych, kotřiž njejsu hišće Abrahama wuhladali. Je wšak w Serbach tak, zo słušeš do abrahamin k młódšim a hakle po nich k starym zajacam. Štož jeje bibliografiju nastupa, pak móhli Lubinu Hajduk-Veljkovićowu bjeze wšeho tež k poslednim ličić.
Hižo 1998 wuńdźe, hišće pod holčim mjenom Šěnec, jeje prěnička, zběrka basnjow „pjatk haperleje“. Sćěhowachu mjez druhim 2006 jeje prěnja kriminalka „Pawčina złósće“, 2009 zběrka powědančkow „Cuze zynki“, spisana hromadźe z mandźelskim Dušanom, a 2014 kniha za dźěći „Za wšě pady přećelki“.
Kaž mi awtorka wuzna, lubuje krimije a tohodla je rady tež nadawk přewzała, putacy błótowski krimi Beaty Mičerlichoweje do hornjoserbšćiny přełožić, wón je 2013 pod titlom „Mortwa w grobli“ wušoł. Putaca je tež dźěćaca kniha Lubiny Hajduk-Veljkovićoweje „W putach Čorneho pana“, w kotrejž wopisuje dyrdomdej hólcow, kotrajž smětaj w lětnich prózdninach prěni raz samaj w lěsu přenocować.
Wo stawiznach Mnišonca zhonili
Budyšin (APó/SN). Na domizniskich stawiznach zajimowani mějachu njedawno wulkotnu składnosć, wo stawiznach Mnišonca zhonić. Pod hesłom „Mnišonc – W starych dokumentach kramosćene“ poskići rodźena Korzymjanka dr. Gabriele Lang přitomnym pisany portret minjenych 130 lět „měšćanskeje hory“ Budyšina. Jako wobstatk lětušeho programa krajneho towarstwa Sakski domiznoškit wotmě so přednošk w rumnosćach Budyskeho krajnoradneho zarjada.
Buny su módre
Łužiske archiwy wotewru swoje durje, tež Budyske
Kónc tydźenja přewjedu archiwy po cyłej Němskej dźeń wotewrjenych durjow. Serbski kulturny archiw, Serbska centralna biblioteka kaž tež Budyski měšćanski archiw poskića tuž dohlad do swojeje dźěławosće a do swojich wobstatkow. Zarjadowanje njeměri so w prěnim rjedźe na fachowcow, ale skerje na powšitkownje zajimowanych.
Budyšin (SN/bn). Přichodnu sobotu spřistupnitej Budyskej serbskej instituciji wopytowarjam swoje rumnosće. Planowane stej wodźeni w serbskej a němskej rěči, wustajeńca historiskich fotow a prezentacija němeho čornoběłeho filma, kotryž bě Kurt Heine w lětach 1947 do 1959 nawjerćał. Mjeztym su wobrazy na celuloidźe digitalizowane, tak zo je twórba po wjele lětach zaso w zjawnosći widźeć. Pokazuje brigadowanje a twar Serbskeho domu na Budyskim Póstowym naměsće a tam zaměstnjene serbske institucije. Nimo toho změja zajimcy sobotu přiležnosć, sami w digitalizowanych žórłach slědźić a rešeršować.
Ani procent klawsle njeznaje
Berlinske sudnistwo žada sej wuměnjenja Facebooka sporjedźeć
Berlin (SN/bn). Ani procent nimale dweju miliardow wužiwarjow socialneje syće Facebook njeje sej wědomy, što předewzaću dowoli, přihłosuje-li za přizjewjenje trěbnym powšitkownym wobchodniskim wuměnjenjam (AGB). To wuchadźa z reprezentatiwneho naprašowanja Instituta za statne a zarjadniske prawo Wienskeje uniwersity. W studiji dale rěka, zo njeje sej 78 procentow AGB „scyła abo jenož njedokładnje přečitało“. Wjace hač 43 procentow njewě, zo su přezjedni platformje swoje daty za dalše předźěłanje přewostajić. Pjećina naprašowanych je samo wo tym přeswědčena, zo su koncernej tele zběranje informacijow wuraznje zakazali, štož pak „w padźe aktiwneho wužiwanja prawnisce scyła móžno njeje“. Ani dźesaćina njeje sej wědoma, zo smě Facebook mjena, wobrazy a wosobinske informacije za wabjenje – jadrowemu wobchodnistwu firmy – wužiwać a dale dawać.
Zahority debjer jutrownych jejkow
Alfons Schulze z Łojojca (Klein Loitz) zamóže mnohich ludźi za swój hobby zahorić. Njesměrnje rady wón jutrowne jejka debi. Hižo dlěje hač 30 lět wěnuje so mjeztym 63lětny wuměnkar jutrownemu wuměłstwu. Hnydom po hodźoch so wón stajnje do swojeho wuměłstwoweho dźěła dawa. Hromadźe ze žiwjenskej partnerku Ingrid Carl je Łojojčan tež lětsa w minjenych tydźenjach wjace hač 200 jejkow pisanił. Swoje owalne drohoćinki předawa na najwšelakorišich jutrownych wikach regiona.
Nadarjeny wuměnkar je wjacore wosebite techniki wuwił, z kotrymiž sej dźěło debjenja jutrownych jejkow dale wolóža. Tak wobsedźi na přikład připrawu za wuduće jejkow kaž tež pónojčki za trěbne barby. W swojej kreatiwnej rumnosći „doma“ so wón rady z přećelemi a znatymi schadźuje a jim swoje debjene owalne drohoćinki pokazuje. Najrjeńše nastawaja, tak praji, z frezawu. Přewažnje pak je bosěruje.
Jutrowne wiki dale wabjace
Kónctydźenske zarjadowanje w Budyšinje 1 800 ludźi wopytało
Budyšin (SN/bn). Wčera skónčichu so 27. serbske jutrowne wiki w Budyskim Serbskim domje. Zarjadowacy Spěchowanski kruh za serbsku ludowu kulturu zliči 1 800 wopytowarjow za kónc tydźenja. „To je dosć dobra ličba“, rjekny za zarjadowanje zamołwita Weronika Suchowa. „Smy drje tež hižo wjace zajimcow přiwabili, cyłkownje pak wotpowěduje ličba přerězkej, a smy tuž spokojom.“
Na jutrownych wikach předstajiło je so 43 ludowych wuměłcow. 38 z nich debješe jejka w štyrjoch tradicionalnych technikach a prezentowaše swoje wudźěłki. Pjećo poskićachu dalše twory, kaž wušiwanki a keramiku.
Čitajće w nowym rozhledźe (23.02.18)
4. měrca by basnik Kito Lorenc wosomdźesaćiny swjećił. Dary njebudźe hižo z rukomaj přijimać. Ćim wobdarjeniši smy my z pokładom jeho bohateho tworjenja! Lorencowe basnje móžemy sej přeco zaso nanowo wotkrywać. W měrcowskim Rozhledźe čini to Franc Šěn a zmóžnja nam, zamyslić so do interpretacijow Lorencoweje krajinoweje lyriki germanista Roberta Strauby. Marku Maćijowu je hinaša mysl k rozmyslowanju pohnuła: Čitamy my Serbja twórby Lorenca docyła a damy so wot jeho wuměłstwa w tej měrje jimać, zo bychmy sej basnika wažili a jeho wukon hódnoćili?
Hudźbne šule pytaja wučerjow
„Lěto wot lěta je wobćežnišo, kwalifikowanych hudźbnych wučerjow za wučbny poskitk w Budyskej wokrjesnej hudźbnej šuli nańć“, praji jeje nawodnica Charlotte Garnys.
Budyšin (SN/mwe). „Přez lěta hižo so přemało hudźbnych pedagogow wukubłuje“, Charlotte Garnys měni. Mnohim absolwentam su nimo toho dźěłowe poskitki we wulkoměstach, kaž w Drježdźanach abo Lipsku, lukratiwniše hač w prowincy. „Najebać to“, wjednica Budyskeje hudźbneje šule rozłožuje, „je so z wulkim časowym a organizatoriskim nałoženjom dotal poradźiło, wučerjow za wšitke naše poskićene předmjety namakać. Tak, kaž bě to trjeba.“
