Jurij Arnošt Wanak
Šansu so rozestajeć njewužiwali
Po poskitkach wuspěšny dźiwadłowy festiwal „Witajće druhdźe III“ w Budyšinje měješe wčera na zakónčacej podijowej diskusiji překwapjacy wukónc ze statementom Akcionist*kow.
Budyšin (SN/at). „Wjace stejišća přećiwo rasizmej“ žadachu sej tam Akcionist*ki Maxima Gorkoweho dźiwadła z Berlina, kaž sćelak MDR Kultur dźensa rano wozjewi. Akcionist*ki přisłušeja dźiwadłowemu młodźinskemu klubej w mjenowanym Berlinskim dźiwadle.
Kaž nowinska rěčnica Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła Gabriele Suschke na naprašowanje zdźěli, su Akcionist*ki we wobłuku podijoweje diskusije statement předčitali. Wuchadźišćo za to bě dožiwjenje sobotu wječor na kromje korčmoweho festiwala, hdźež běchu festiwalni wobdźělnicy ze stolicy po puću z ludźimi hinašeje barby kože: Cuze wosoby běchu jim na Žitnych wikach tohodla nadawali. „Cyle woprawnjenje su so woni tež na móranych nacijowych hesłach na sćěnach domskich postorkowali“, Suschke dale rjekny.
Pokazuja wjace hač dwaceći serbskich cyrkwjow
Budyšin (SN/CoR). Wjace hač 30 ludźi bě přitomnych, jako su wčera w Budyskej Michałskej cyrkwi, wot pišćelow wobrubjenu wustajeńcu „Serbske cyrkwje mjez Lubijom a Luborazom“ z fotografijemi Jürgena Maćija wotewrěli. Mjez hosćimi běštaj tež direktor Załožby za serbski lud Jan Budar ze swójbu a serbski superintendent na wuměnku Siegfried Albert. Pućowanska přehladka je druhi dźěl wosebiteje wustajeńcy Budyskeho Serbskeho muzeja „Pjeć lětstotkow – Serbja a reformacija“. „Je to jara spomóžna wěc, zo mamy nimo muzeja tež tule wustajeńcu, zwjazanu přez pokazowaki na puću“, direktorka Serbskeho muzeja Christina Boguszowa wčera rozłoži. „Michałska cyrkej je wot lěta 1619 centrum ewangelskeho serbstwa hač do přitomnosće“, podšmórny tež kuratorka Andrea Pawlikowa a dźakowaše so serbskemu superintendentej Janej Malinkej za podpěru.
Swědomita dźěłaćerka na polu serbskeje rěče
Znaju ju hižo na wšě dwaceći lět. Jako nastupich w meji 1997 nowe dźěło w Serbskim instituće, słušeše dr. Irena Šěrakowa w rěčespytnym wotrjedźe takrjec k inwentarej. Mjez druhim wukonješe tam swěru słužbu jako redaktorka rěčespytneho dźěla „Lětopisa“. W tej funkciji běch hižo do toho zeznała jeje dokładnosć a spušćomnosć – tež ja mějach w swojich přinoškach, zapósłanych sorabistiskemu wědomostnemu časopisej, šwarnu ličbu čerwjenych korekturow a přispomnjenjow. Tola ze zmylkow čłowjek wuknje, a tak mějach so jubilarce wjele dźakować, hdyž přewzach po njej tele redaktorstwo, jako woteńdźe wona w lěće 2000 do lektorata Ludoweho nakładnistwa Domowina.
W swójskej naležnosći
Zmysłapołna inwesticija
Čas žiwjenja styki ze Serbami wudźeržował
Krótko do swojeho 91. žiwjenskeho lěta pósła Zbigniew Gajewski, přećel Serbow, list najwyšim statnym a cyrkwinskim zarjadam Pólskeje z próstwu wo pastoralnu podpěru „zmužitemu narodej Łužiskich Serbow“. Spisej připołoženy běše doporučenje arcybiskopa Stanisława Gadeckeho. Nětk, po swojej poslednjej iniciatiwje je w nocy na 2. meju po ćežkej chorosći zemrěł.
Zbigniew Gajewski běše jedyn z najznaćišich spěchowarjow a propagatorow serbskeje rěče a kultury w Pólskej. Zrodźił je so jeho zajim za Serbow w powójnskich lětach za čas studija we Wrócławju, hdźež spřećeli so ze serbskimi studentami, mjez kotrymiž běchu Jurij Młynk, Hinc Šewc, Marja Rječkec, Ota Jurak-Malešanski a dalši. Wosobinske kontakty k Serbam wudźeržowaše čas žiwjenja. Snadź je tež jeho pochad jedna z přičin, zo so njesprócniwje a woporliwje za naš lud zasadźowaše. Za to bu jemu 2006 Myto Domowiny spožčene.
Karlo Jordan
„Cunje, njemdre a melancholiske zynki će hrabnu“
Loni w nowembru kupich sej na festiwalu nowu cejdejku skupiny Berlinska dróha „Wočiń woči“. Tón wječor su mje nowe, a wězo tež starše spěwy live přewšo zakuzłali. Móža pak title, kotrež na jewišću přednjesene zahorjeja, će tež w awće, kuchni abo na konopeju přeswědčić? Začuwaš tam runje tak dynamiku wotměnjacych so měrnych a wrótnych dźělow? A hrabnu će cunje, njemdre abo melancholiske zynki runje tak, hdyž su w studiju nahrawane?
Skrótka prajene – haj!
Album započina so hnydom z najskerje najsylnišim spěwom. W starej ludowej pěsni „Ćeknjenaj“ so powažliwje wo Mišnjanskim panje spěwa. Hdys a hdys słyšiš husle zaklinčeć. Tempo je małe, atmosfera pak napjata a połna energije, kotraž so wosrjedź spěwa z raznym postupom spěšnosće a intensiwnym přewodom huslow a e-piana wucychnuje.
Hwězdy nad Złym Komorowom
Na Nowym jewišću předstajeja dalši kruch z regionalnej tematiku
Kaž so mi zda, dźiwadłowe kruchi z regionalnej tematiku tuchwilu w Hornjej Łužicy kaž hromak ze zemje šuskaja. Tak dožiwichmy hakle w měrcu premjeru hłowneho lětušeho krucha NSLDź „Za brězami“, kotryž bě Oliver Bukowski składnostnje lońšeho 70lětneho wobstaća Złokomorowskeho Noweho jewišća spisał. Spočatk lěta wuznamjenichu wobě dźiwadle zhromadnje z Choćebuskim Statnym dźiwadłom dobyćerjow prěnjeho kruchoweho wubědźowanja „Lausitzen“. A njedawno měješe tam hra „Hwězdy nad Złym Komorowom“ Fritza Katera swoju prapremjeru, tež tole w zwisku z jubilejom.
