Aus der aktuellen Ausgabe vom Freitag, 14 Januar 2022

Brest (dpa/SN). Wonkowni ministrojo čłonskich statow Europskeje unije su k zakónčenju swojeho informelneho zetkanja w francoskim Bresće napjate po­łoženje w afriskim Maliju rozjimali, ale tež móžnosće, kak atomowe zrěčenje z Ira­nom wuchować. Nimo toho su po informacijach Francoskeje, kotraž wu­konja tuchwilu prezidentstwo Rady EU, w přistawowym měsće na sewjerozapadźe Francoskeje wobćežne poćahi k Chinje tematizowali. China wukonja hospodarskopolitiski ćišć na čłonski stat EU Litaw­sku toho diplomatiskeho zbliženja k Taiwanej dla. Europska unija Chinje nimo toho wumjetuje, zo swoje narodne mjeńšiny, kaž Uigurow, potłóčuje.

Moskwa (dpa/SN). Zwjazkowa ministerka za wonkowne naležnosće Annalena Baerbock pojědźe přichodnu wutoru na nastupny wopyt do Moskwy. Tam wočakuje ju ruski wonkowny minister Sergej Lawrow. Wón je nimale 18 lět šefdiplomat a tak jedyn z najdlěje skutkowacych wonkownych ministrow Europy. Za njeho je to prěnje wosobinske zetkanje z němskej politikarku Zelenych, zdźěli rěčnica wonkowneho ministerstwa Marija Zacharowa wčera w Moskwje.

Rěčeć chcedźa předewšěm wo napjatych rusko-němskich poćahach. 71lětny Lawrow bě 30 lět młódšej Baerbock w decembrje k powołanju do zastojnstwa gratulował a swoju nadźiju na prawidłowny a konstruktiwny dialog zwuraznił.

Na zetkanju je tež wuměna měnjenjow wo mjezynarodnych temach pla­nowana, kaž Zacharowa rjekny – přede­wšěm wo ruskich žadanjach za prawnisce zawjazowacymi wěstotnymi garantijemi ze stron NATO a USA za Rusku.

Ćeknjeny pólski wojak poměry na běłoruskej mjezy wotkrył

Waršawa. Połoženje na pólsko-běłoruskej mjezy je chětro njepřewidne a zjawnosći w dalokej měrje njeznate. Wot knježerstwa Pólskeje zarjadowane za­wrjene pasmo podłu mjezy je dale płaćiwe. Nimo wobydlerjow 183 pomjeznych wsow nichtó do pasma njesmě: ani žurnalisća ani dobrowólni pomocnicy ani zastupnicy organizacijow za zachowanje čłowjeskich prawow. Tomu zadźěwaja škitarjo mjezy, wojerska policija a wójsko, cyłkownje 12 000 wobrónjenych. Z Běłoruskeje přichadźacy ćěkancy su swojowólnosći a nic naposledk wjedru bjez kóždehožkuli škita wustajeni, kaž pisa tydźenik Polityka we wobšěrnej reportaži pod nadpismom „Zakoń lěsa“. Nichtó njewě, što so w lěsach woprawdźe stawa. W pasmje bydlacym je kruće zakazane ćěkancam na někajke wašnje pomhać, hewak hroža jim čućiwe pokuty a šikana.

Informacije, kotrež je předsyda Domo­wi­ny nastupajo polěpšenje dźěłowych wuměnjenjow čłonce a čłonam sakskeje Rady za serbske naležnosće wčera z rozmołwy z ministerku Barbara Klepsch sobu­ přinjesł, wotbłyšćuja znaty staw po de­cemberskim posedźenju gremija: W mi­nister­stwje namjety dale pruwuja. Prěni zadźěwk pak hišće zmištrowany njeje. A financnu stronu za dźěławosć gremija wukmanić je jenož jedna palaca naležnosć. Dalša runje tak wuznamna je nowelacija sakskeho Serbskeho zakonja. To je wězo w zajimje serbskeje rady. Jeje nadawki zakonsce konkretizować a tak na lěpši zakład stajić njesměło so wěčnje dlijić. Zo chce Domowina wo tym z frakci­jemi Sakskeho krajneho sejma jako zakonjedawarja rěčeć, je prawje. Spomóžne by było, wo tym w serbskim třěšnym zwjazku a zwonka njeho wobšěrnu diskusiju za­hajić. Wšoserbske nastorki parlamentownikam móža so z tymi Domowiny kryć, móža pak tež wobšěrniše być. Axel Arlt

Magacin SPIEGEL zhladuje na 75. róčnicu wobstaća. Mało znate wšak dźensa je, zo bě­ w prěnim wudaću 4. januara 1947 ­Łužica naspomnjena. Pod nadpismom „Žiwjenski rum – čerwjeny lakěrowany“ zaběra so přinošk z perspektiwu regiona podłu dźensnišeje němsko-pólskeje mjezy. Tak tam pisaja, zo dyrbi Němska spokojom być, hdyž so Polacy z mjezu Wódra-Nysa spokojeja. Měšćanski radźićel SED Schmidt, nawoda zarjada za ludowe kubłanje w Halle, tehdy naspomni, zo „mějachu słowjanske ludy něhdy swoje­ sydlišća podłu Solawy, zwotkelž běchu je němske kmjeny wutłóčili.“ Magacin měješe za wažne zapřijeć „zapadnu agentu­ru“ we Wrócławju, kotraž měješe za to, zo „so historiske a moraliske prawa pólske­ho naroda při liniji Wódra-Nysa njekón­ča“. W zhromadnosći ze „słowjanskim komitejom“ prócowaše so agen­tura, swět wo tym přeswědčić, zo dyrbja wuchodnu mjezu Němskeje znajmjeńša hač k Łobju wróćo połožić a zo korjenja „historiske prawa“ za to w lěće 1000.

Hišće hač do jutřišeje soboty je Drježdźanska cyrkej Našeje knjenje zawrjena, dokelž ju nutřka ponowjeja. Tak mjez druhim wobmjetk wuporjedźeja kaž tež małe škody a wšelake njedostatki wotstronjeja. Blidarjo, molerjo, restawratorojo, technikarjo a rjedźerjo předewšěm Drježdźanskich rjemjeslniskich předewzaćow maja wjele dźěła. Wšako tam kóžde lěto statysacy wopytowarjow swoje slědy zawostajeja. Nimo toho wšitke wohnjoškitne durje pruwuja a ławki přehladuja. Na wobrazu ponowja restawratorka Susan Nitsche dupu we wołtarnišću. Foto: Jürgen Männel/jmfoto

Zyma je tradicionalny počas pjerjodrěća. Kak tele starodawne rjemjesło wukonjeć, pokazujetej na přikład towarstwo Rubiško a Lubnjowski projektowy běrow Lübbenaubrücke. Škleńčka jejkoweho likera, so wě, pobrachować njesmě. Přichodny termin budźe­ 3. februara we 18 hodź. Zajimcy njech přizjewja so pod telefonowym čisłom 0 35 42 / 40 36 92. Foto: Peter Becker

Pjatk 14.1. 19:30 Předstajenje „Holmes und der Theatergeist“ składnostnje 225lětneho wobstaća dźiwadła na hłow­nym jewišću Budyskeho NSLDź

Sobotu 15.1. 19:00 Wirtuelny jolka-swjedźeń

  19:45 Přednošk „Na slědach wjelka – łužiska přiroda a wjelk“ z Paulom Lipičom w Chróšćanskej putniskej­ hospodźe

Njedźelu 16.1.   Wólby wjesnjanosty w Bóšicach

Wutoru 18.1. 10:00 Budyski Serbski muzej po koronowej přestawce zaso wotewrjeo

Srjedu 19.1. 15:00 Darowanje kreje w Chróšćanskej „Jednoće“

  19:30 Premjera dźiwadłoweho krucha „Der Reichs­bürger“ z Marianom Bulankom we hłownej róli na hłownym jewišću Budyskeho NSLDź

Štwórtk 20.1. 19:00 Bjesada na Bukečanskej farje

Pjatk 21.1. 17:00 Zahajenje swjedźenskeho lěta k 750. róčnicy wobsta­ća Slepoho w tamnišej cyrkwi

  19:30 Ptačokwasny program SLA „Njewěsta njewjesta“ w Chróšćanskej „Jednoće“

Sobotu 22.1. 16:00 Ptačokwasny program SLA „Njewěsta njewjesta“ w Chróšćanskej „Jednoće“

  17:30 Majka Stockowa čita ze swojeho romana „Sprjewja – Blutmond“ w Lěšćanskim (Hornow) hrodźe

  19:30 Předstajenje „Holmes und der Theatergeist“ składnostnje 225lětneho wobstaća dźiwadła w Budyšinje na hłownym jewišću Budyskeho NSLDź

njedźelu hornjoserbsce

11:00 Łužica tutón tydźeń z powěsćemi a pokiwami

11:20 Wědomosć a technologija: Mozy z kompjuterom zwjazać

11:45 Reportaža wo lětušim jolka-swjedźenju

12:00 Nabožne wusyłanje

(Wito Sćapan)

po tym zbožopřeća

delnjoserbsce

12:30  Aktualny magacin, mjez druhim z powěsćemi a pokiwami

13:00 Lětna bilanca Serbskeho rozhłosa 2021 (2. dźěl)

13:40 Nabožne wusyłanje

(Katharina Köhlerowa)

po tym zbožopřeća

Januarske wudaće telewizijneho magacina Łužyca wěnuje so poměrnje njeznatej powěsći z Mužakowskeje hole. Z filmom „Graby – potajnstwo dźiwich kadli“ přepytuje Wolfgang Albus staru baju wo „łužiskich centawrach“, kotřiž běchu něhdy serbšćinu nawuknyli, zo bychu serbskim holičam imponowali. Zhromadnje z fachowcami poda so Albus na jich slědy a pyta za wotmołwami, zwotkel tele mytologiske postawy pochadźeja. Mjez druhim rozmołwja so z muzejownikom Wernerom Měškankom, kiž powěsć interpretuje a „grabam“ wjace čłowjeskosće přicpěwa, hač bě to dotal z wašnjom. Telewizija RBB wusyła Łužycu sobotu, 15. januara, w 13.30 hodź. Wospjetowanje na samsnym sćelaku slěduje přichodnu srjedu, 19. januara, w 3 hodź. W mediatece RBB je magacin wot jutřišeho cyłe lěto kóždy čas přistupny.