Aus der aktuellen Ausgabe vom Freitag, 27 Januar 2023

Freitag, 27 Januar 2023 13:00

Rjane wobohaćenje

Ja zawěsće njesłušam k tym ludźom, kotřiž wulce wo tym rozmysluja, što móhli někomu rjaneho k narodninam a podobnym składnosćam darić. Tež kreatiwna zaběra při paslenju skerje k mojim najlubšim dźěłam njesłuša. Jako pak so w małej drjewjanej chěžce při hłownym puću w Lejnje rozhladowach, běch woprawdźe zahorjeny. Kelko wšelakich originelnych idejow su tři młode žony ze swojej samoposłužowarnju zwoprawdźili, je wšeje česće hódne a zasłuža sej wulki respekt. A zo móžeš wšitko serbsce popisać dać, je přidatnje spomnjećahódne. Sym přeswědčeny, zo změje zajimawy poskitk tež přichodnje dobry wothłós, dokelž drje tam kóždy něšto za sebje namaka, štož móže někomu darić abo tež sam za sebje wužiwać. Na te wašnje je Lejnjanska samoposłužowarnja darikow rjane wobohaćenje wjesneho žiwjenja a zawěsće mnohim ludźom mały posměwk na wobličo skuzła, hdyž so w drjewjanej chěžce rozhladuja. Marian Wjeńka

Veröffentlicht in Łužica
Freitag, 27 Januar 2023 13:00

Hesło kraja: Pólska słodźi

Na Zelenym tydźenju so zaso wustajerjo z cyłeho swěta prezentuja

Berlin. Po lětomaj přestawki koronapandemije dla wotměwaja so zaso, a to hišće hač do njedźele, 29. januara, Mjezynarodne wiki žiwidłownistwa, ratarstwa a zahrodnistwa, tak mjenowany Zeleny tydźeń w Berlinje. Wustajerjo z cyłeho swěta, wot Egyptowskeje hač do Vietnama, wšo dohromady je jich 62 krajow, so tam prezentuja. Wjetšinu přestrjenje mjez nimi zaběraja regiony Němskeje. Ruska, kotraž je hewak nimale połojcu wikoweje hale za swoje wustajenišća trjebała, njebě tónkróć přeprošena. Ukraina porno tomu, byrnjež w přehledźe scyła mjenowana njebyła, je znajmjeńša symbolisce ze skromnym informaciskim stejnišćom zastupjena.

Veröffentlicht in Słowjanski wukraj
Freitag, 27 Januar 2023 13:00

Mjenje wuhladali

Berlin (dpa/SN). Při lětušej akciji spočatk januara, hdźež ludźo w zahrodach ptački ličachu, su jasnje mjenje zwěrjatow wuhladali hač hewak. Něhdźe 2,3 milionow ptačkow su wobdźělnicy akcije w zahrodkach, parkach, před balkonom abo před woknom zličili, zdźěli zawčerawšim přirodoškitny zwjazk Němskeje (Nabu). Najhusćišo wuhladachu ludźo wroblika, sykorku a módrawku, kaž tež kosa, sroki a zyby.

W přerězku widźachu wobdźělnicy 33,4 ptačkow na jednym ličenskim městnje. Loni bě to hišće přerěznje 35,5 ptačkow. „Dotal skerje miła zyma je wina na tym, zo su typiscy zymscy hosćo ze sewjerneje a wuchodneje Europy najskerje w swojich lehnjenskich kónčinach wostali. Tak njejsu so na dołhi lět podali a energiju lutowali“, wuswětli jednaćel Nabu Leif Miller. Nimo toho je mjenje ptačkow na městna přilećało, hdźež ludźo je picuja. Tuchwilu je w přirodźe dosć cyroby.

Tak su ludźo škrěkawu z přerěznje 0,35 eksemplarami na zahrodu tak zrědka wuhladali, kaž nihdy do toho. W zašłosći bě to přerěznje 0,56 škrěkawy. Loni nazymu wšak mějachu štomy wjele płodow, wot kotrychž ptački nětko w zymje profituja.

Veröffentlicht in Kraj a swět

Budyšin. W zašłych dnjach přebywachu studenća z uniwersity w Regensburgu zhromadnje ze swojimaj profesoromaj we Łužicy, zo bychu so na městnje wo aktualnym połoženju Serbow informowali. Studentki a studenća slawistiki, wučerstwa a wuchodoeuropskich wědomosćow zajimowachu so mjez druhim za aktualne rěčespytne projekty, prašenja dwurěčneho kubłanja a rěčneje politiki kaž tež za serbske medije.

Prof. Björn Hansen, slawist a rěčespytnik, kaž tež prof. Rupert Hochholzer, germanist a fachowc na polu wjacerěčnosće, běštaj studentam na uniwersiće hižo w čitanjach a seminarach zymskeho semestra Serbow a serbske temy předstajili a jim konkretne slědźerske nadawki za ekskursiju do Łužicy dałoj.

Veröffentlicht in Kultura
Wot minjeneje srjedy hač do 11. měrca wustajeja w Drježdźanskim fotowym forumje „Łužiske portrety“ fotografowki Christiny Glanz a fotografow Franka Höhlera, Alexandera Janetzka, Thomasa Kläbera, Georga Krausy a Jürgena Maćija. W centrumje wustajeńcy steji čłowjek – hač susod, ekoaktiwist, hórnik z wuhloweje jamy abo młodostny. Wustajeńca je stajnje štwórtk a pjatk wot 16 do 19 hodź. a sobotu wot 14 do 18 hodź. přistupna, zastup je darmotny. Foto: Jürgen Männel

Veröffentlicht in Kultura
Freitag, 27 Januar 2023 13:00

Čitajće w nowym rozhledźe (27.01.23)

Pod nadpismom „Lećmy z časom“ podawa nowy šefredaktor Serbskich Nowin Marcel Brauman w zawodnym komentarje swój wid na serbske nowinarstwo. Při tym skedźbnja na swoje korjenje a na trěbnu transformaciju, zo by wone načasnym narokam wotpowědowało. Nimo toho wuzběhuje, zo słuži njewotwisny wječornik „přichodej serbskeho luda“.

Na titulu nańdźemy foto Wochožanskeje jamy Jürgena Maćija. W Budyšinje bydlacy fotografikar swjeći w februarje 70. narodniny. Při tej składnosći zhladuje lawreat Hornjołužiskeho wuměłskeho myta we wobšěrnym interviewje na swoje lětdźesatki trajace skutkowanje na polu fotografije, rozprawja wo temach, kotrež jeho jako fotografa zajimuja, wo trajnych fotach, wo skutkowanju jako wudawaćel kaž tež wo aktualnych planach a projektach. Při tym konstatuje, zo je „sej serbski swět přez fotografiju wotkrył“.

Veröffentlicht in Kultura
Freitag, 27 Januar 2023 13:00

Rozhłós (27.01.23)

njedźelu hornjoserbsce

11:00 Łužica tutón tydźeń

11:20 Tematiske wusyłanje: Što je a što chce synodalny puć

12:00 Nabožne wusyłanje

(Wito Sćapan)

po tym  zbožopřeća

delnjoserbsce

12:30  Aktualny magacin, mjez druhim z přinoškom „Serbski wučer a spisowaćel Fryco Rocha“ składnostnje jeho 160. narodnin

13:00 Tematiske wusyłanje: „Započatki“

13:40 Nabožne wusyłanje

(Madlena Norbergowa)

po tym zbožopřeća

Veröffentlicht in Rozhłós
Freitag, 27 Januar 2023 13:00

Pokiwy (27.01.23)

Wo prehistoriskich chowanjach

Budyšin. We wobłuku wernisaže znatych přičin dla wjacekróć přestorčeneje noweje wosebiteje archeologiskeje wustajeńcy Muzeja Budyšin pod hesłom „Smjerć a ritual – Předstawizniske chowanja na Wowčej horje w Delnjej Kinje“ chce fachowča Gabriele Manschus jutře, sobotu, w 15 hodź. zajimcam „aktualny staw přepytowanja namakankow“ rozłožić. Z hosćom budu nimo toho nawoda muzeja dr. Jürgen Vollbrecht a Budyski wyši měšćanosta Karsten Vogt (CDU) kaž tež krajna archeologowka Sakskeje dr. Regina Smolnik a dr. Jens Beutmann ze Statneho muzeja za archeologiju Kamjenica, kotrehož institucija je runja Sakskemu krajnemu wustawej za archeologiju z organizatoriskim partnerom přehladki. Wustajeńca je hač do 30. apryla při­stupna.

Kćějaca krasnosć

Veröffentlicht in Pokiwy
Freitag, 27 Januar 2023 13:00

Sport (27.01.23)

Serbske mustwo pyta koparki

Europske koparske mišterstwo narodnych mjeńšin 2024 w němsko-danskim pomjeznym kraju pola Flensburga startuja 28. junija. Za tute pyta serbske žónske koparske mustwo holcy, kotrež bychu je rady zesylnili. Sobotu, 4. měrca, w 10 hodź., budźe prěnje zetkanje w Ralbičanskej sportowni. Na tutym smědźa so wšitke holcy wobdźělić, kiž su hač do dnja turněra EUROPEADY 2024 znajmjeńša 15 lět stare. Přizjewić móžeće so hač do 24. februara pola Franciski Hellnerjoweje pod 0174 9807140.

Dowolnosće w Jěžowje dóstać

Konjaca sportowča Antje Römer-Graf přeproša wšitkich zajimcow, kiž chcedźa jěchanske znamješko abo licencu za lonžěrowanje wotpołožić, do jěchanskeje hale do Jěžowa, a to na kursaj wot 5. do 7. meje a wot 13. do 15. oktobra. Přizjewjenja su pod 0172 3506258 móžne. Pruwowanje za prěni kurs budźe 13. meje, dalše potom 21. oktobra.

Koparske dypkowe hry

Minjeny kónc tydźenja januara so wšitke winowatostne dypkowe hry w regionalnej a wyšej lize přewjedu.

28.01.  13:00  FC Energija Choćebuz –

  VSG Altglienicke

29.01.  13:00  Budissa Budyšin –

  Ludwigsfeldski KK

29.01.  13:00  Biskopičanske KT –

  SV Westerhausen

Wolejbulowy derby

Veröffentlicht in Sport
Freitag, 27 Januar 2023 13:00

Křižowka (27.01.23)

Wodorunje: 3 dojutrowny čas, 5 čorny ptak, 6 modowy car, 7 z njej pisamy na taflu, 10 jednotka kajkosće bencina, 13 ton, zynk, 14 grjekska stolica, 15 prjedawši němski kancler

Padorunje: 1 přiwuzny, 2 Amseln serbsce, 3 jón trjeba parašutist, 4 njewjesta ptačeho kwasa, 8 wjes pola Běłeje Wody, 9 wohin? serbsce, 11 Floh serbsce, 12 roman awtora Zole

Veröffentlicht in Serwis

Neuheiten LND