Tež slepe huso raz do ...
Lětušu hodownu kriminalku Serbskich Nowin je Annamaria Hadankec napisała
Ludźo stejachu w dołhim rynku před małej předawarnju. Lute módre, čorne a čerwjene kabaty so po małym burskim biodworje tłóčachu. Z kromy hodownych wikow ćehnješe jim wóń poprjančkow a horceho wina do nosa. Pola za dworom běchu puste a šěre a zlochka ze so zybolatym zmjerzkom poćehnjene. Skónčnje běše tež Bertram na rjedźe. Naćahowaše so, kaž dźěćo za kołbaskami, nad předawanskim blido. Młoda šwižna předawarka z blond konjacej wopušku a čerwjenym nosom jeho přećelnje witaše. Bertram prošeše z wuhłódnjenymaj wočomaj: „Jednu husycu! Jednu wulku a tučnu! A prošu hnydom w tajkej praktiskej tiće!“ Blondinka za kasu so posměwaše. Muž srjedźneje staroby njebě wjetši hač wona, ale suchi kaž žerdka. Ze swojimaj zapadnjenymaj licomaj skutkowaše kaž prošer, kiž so dawno za něčim ke kusanju žedźi.
Hordy, kaž by runje wulkeho plyšoweho barika na hermanku dobył, nóžkowaše wón wšón wjesoły nimo čakacych. Před zachodnymi durjemi jeho něchtó za rukawu hrabny.
Hudźba bratrowskeje wosady z Ochranowa
Ze wsy do dalin swěta: Ochranowska wosada mjezynarodnje wuprudźa. Wona wjace skići hač jenož hwězdy a hesła. Tam maja tež hudźbny mision.
Markowe znamjo Ochranowskeje wosady su znate hwězdy, wona pak njeje jenož jich dla po wšěm swěće znata.
We wjace hač 40 krajach na pjeć kontinentach je tale ewangelska cyrkej prezentna, z misionskim dźěłom a socialnym angažementom je sej wona nahladnosć zasłužiła. Po hesle „zhromadnje wěrić – jedyn wot tamneho wuknyć a sej mjez sobu dowěrjeć“ wěriwi lubosć k blišemu praktikuja. Na spočatku misionskeho dźěła bydleše w hornjołužiskim Ochranowje něhdźe 350 dušow. Dźensa ma Bratrowska jednota – hinaše mjeno wosady, kotruž w němskej rěči po starej dikciji „Gemeine“ pisaja – po cyłym swěće wjace hač 1,2 milionaj přisłušnikow.
Jónkrótnosć we Łužicy
Hižo 20 lět maja w Delnim Wujězdźe zymske čitanja
Poprawom dyrbjało rěkać: 20(+1) lět je to dokładnje, zhladujemy-li na jubilej, wšako dyrbjachu w zymje 2020/21 wšitke čitanja wotprajić. Ideju čitanjow w zymje lěta 2001 na iniciatiwu Delnjowujězdźanskeho domizniskeho towarstwa zrodźili. Bjezposrědnju přiležnosć běchu tehdyše 80. narodniny hajnika a domizniskeho basnjerja Gottfrieda Unterdörfera. Prěni čitanski dźeń běše zdobom premjerje jeho knihi „Chcu žorawja widźeć“ wěnowany. Tele wudaće nasta z dźenikowych zapiskow Gottfrieda Unterdörfera, kotrež je wón 1992 zakónčił. W samsnym lěće pak 9. septembra zemrě. Manuskript bě jeho mandźelska dr. Frankej Stübnerej z Budyskeho nakładnistwa Lusatia přepodała, a wón knihu pozdźišo wuda. To běše zdobom dobra přiležnosć za wjelelětny zwisk Delnjowujězdźanskeho domizniskeho towarstwa k bohužel lěta 2017 zemrětemu dr. Frankej Stübnerej. Wón je zymske čitanja trajnje podpěrał a přewodźał.
„Wodźan“ w čěskej rěči
Hodownik
Z njebjes dele sněh so saje,
mjechko pada na zemju.
Pola wodźěwa a haje,
łuki třěchi, zahrodu.
Swjaty Mikławš wokoł’ chodźi,
dary dawa z korbika.
Wě, što dźěćom derje słodźi:
poprjanc, worjech, jabłuka.
Hdyž adwentske zwony zwonja,
Serbja chodźa na jutnje.
Sylzy pokuty tam ronja
z měšnikom we modlitwje.
Tomaš dźeń ma jara krótki,
dokelž mało wěrił je.
Hłódnym ptačkam drjebi srjódki,
hdyž sněh šćežki zawěje.
Hdyž pak skónčnje pře wšě hona
klinči kěrluš hodowny –
potom zwony pokoj zwonja
do wutrobow zbožowny.
Po hodźach pak swjatok zwoni
starom lětu zańdźenom.
Nowe lěto hłowu kłoni,
stoji hižom před prohom.
Wjele zboža k nowom lětu
towarš druhom přiwoła.
Wěčne zbožo cyłom swětej
Bóh sam jenož wudźěla.
Pawoł Wićaz-Chróšćanski
wujimk ze Serbskeje poezije 16, LND 1984
Kak powitam ja tebje
Kak powitam ja tebje,
mój Jezu najlubši?
Kak zapomnju ja sebje,
će dźeržu w’ wutrobje?
Mój Jezu, swěć mi z hnadu,
zo tebje lubo mam;
mój Jezu, daj mi radu,
zo tebi chwalbu dam.
Twój Cion tebi palmy,
hdźež ty dźeš, nasćele,
a ja chcu spěwać psalmy
a rjenje chwalić će.
Njech wutroba ći kćěje
a njech će lubuje;
hdyž lubosć dušu hrěje,
rad wona česći će.
Ty sy mi swěru pomhał
ze wšeje žałosće,
mi ćěło z dušu wumóhł
ze wšelkej’ stysknosće.
Ja běch wšo prawo zhubił
we twojim kralestwje,
ty pak sy hnadu slubił,
mi dariš wjesele.
Paul Gerhardt 1653,
přeł. Spěwarske 1741
Zymska zemja
Z běłym sněhom zawodźeta
zemja słódce drěmoce,
pod lodom je wusła rěka,
sony soni nalětnje.
W ćichim wětrje zehrawaja
tysac běłych hwězdźičkow,
z mróćelow so šěrych saja
miliony sněženkow.
Zwonow zwuki zynča, brinča
třepotajo přez pola,
do wutrobow z wěžow klinča
zynki měra, pokoja.
čitanski wurězk z knihi Hodownikowanje, LND 2014
Dr. Jan Grólmus
Nowa CD wušła
Wojuja wo financnu podpěru
Sakska statna ministerka za kulturu a turizm Barbara Klepsch (CDU) a Sakske krajne zjednoćenstwo w Němskim jewišćowym towarstwje žadatej sej wot Zwjazka zawěsćenja za wupad w zjawnych kulturnych institucijach.
Drježdźany (SN/CoR). Sakska kulturna ministerka Barbara Klepsch a předsyda Sakskeho krajneho zjednoćenstwa w Němskim jewišćowym towarstwje Lutz Hillmann wojujetaj wo financnu podpěru zjawnych kulturnych institucijow přez Zwjazk. Wonaj žadataj sej zawěsćenja za wupad we wosebitym fondsu kultury Zwjazka tež za zjawnje financowane zarjadnišća, kaž su to statne a komunalne dźiwadła a muzeje.
