Zdźěłuja přehladku

Dienstag, 26. März 2019 geschrieben von:

Berlin (SN/JaW). Wčera a dźensa su fachowcy za wustajeńcy, muzejownistwo a zjawnostne dźěło štyrjoch awtochtonych narodnych mjeńšin Němskeje w Berlinje dźěłarničku přewjedli. Budyski Serbski muzej zastupowaše jeho direktorka Christina Boguszowa, zastupjerjej Choćebuskeho Serbskeho muzeja njemóžeštaj so chorosće dla wobdźělić. Při­tomni běchu tež zastupnicy mjeńšinoweje rady. Pozadk dźěłarnički bě, zhotowić zhromadnu interaktiwnu pućowansku wustajeńcu wo narodnych mjeńšinach w kraju, zdźěli Berlinski mjeńšinowy běrow. K zahajenju rozhladowachu so wobdźělnicy po wustajeńcy „99 x Neukölln“.

Dźěłarnička fachowcow słuži tomu, „hłuboke zrozumjenje za samopředstajenje narodnych mjeńšin w Němskej kaž tež regionalneje delnjoněmskeje rěče wuwi­wać“, rěka w medijowej zdźělence. Fachowcy běchu so w decembrje zetkali, zo bychu so bliže zeznali. Hižo tam běchu so jednohłósnje za to wuprajili, zhromadnu přehladku zdźěłać. Zaměr nětčišeho zetka­nja je, „z wosobinskimi dohladami a stawiznami zastupnikow mjeńšin zakładny raz wustajeńcy wuwić“.

Z Janom Staněkom zwučowali

Dienstag, 26. März 2019 geschrieben von:
Židźinski chór kaž tež komorny chór a holči komorny chór Budyskeje wokrjesneje hudźbneje šule su minjeny kónc tydźenja z čěskim hudźbnikom a nawodom wjacorych chórow Janom Staněkom zwučowali. Z nim zwjazuje jich wjelelětne zhromadne dźěło. Wuslědki mjeztym wosmeje tajkeje dźěłarnički předstajichu hudźbne cyłki njedźelu na zakónčacym koncerće wjace hač sto připosłucharjam na žurli Wojerowskeho hrodu. Tam zaklinčachu nimo němskich a dalšich słowjanskich spěwow tež serbske kaž „Hołbik dwě běłej nóžce ma“, Jana Rawpowa twórba na słowa Kita Lorenca „Kuzło wo dešć“ a dalše. Foto: Ulrike Herzger

Lipšćanske knižne wiki znowa z rekordom

Montag, 25. März 2019 geschrieben von:

Lipsk (SN/bn). Znowa su zarjadowarjo Lipšćanskich knižnych wikow rekordnu ličbu wopytowarjow zličili. Inkluziwnje wiki wobrubjaceho rjadu „Lipsk čita“ je so cyłkownje něhdźe 286 000 ludźi – to je 15 000 wjace hač loni – na wjace hač 3 500 zarjadowanjach, kaž na přikład awtor­skich čitanjach, podijowych diskusijach a awtogramowych hodźinach – wobdźěliło resp. wo poskitkach a nowostkach najwšelakorišich nakładnistwow wobhoniło. „Jara zwjeselacy“ bě po słowach direktora Lipšćanskich knižnych wikow „zajim na literaturje lětušeho hóstneho kraja Čěskeje“. Tež minister za kulturu Čěskeje republiki Antonín Staněk­ hódnoći prezentaciju swojeho kraja jako „njewšědnje wuspěšnu. Nam je so poradźiło, publikumej na wšě 70 no­wych přełožkow do němčiny před­sta­jić. Sym dobreje nadźije, zo polěpši to wuhlady za naše awtorki a našich awtorow na mjezynarodnej runinje“, rěka w zdźělence zarjadowarjow wikow.

Hudźbne rozpominanja w posće

Montag, 25. März 2019 geschrieben von:
W póstnym času poskićeja tež w katolskich Serbach wjacore zarjadowanja za nutřkowne rozpominanje. Tak zaklinčachu wčera popołdnju w Pančičanko-Kukowskej klóšterskej cyrkwi hudźbne modlitwy a meditacije k póstnemu časej. Zanjesłoj staj je akordeonist Michael Lieberwirth a cyrkwinski hudźbnik/komponist Feliks Brojer. W Chróšćanskej cyrkwi je wčera nimale w samsnym času Kulowska spěwna skupina Effata (na wobrazu) zhromadnje z wosadnej młodźinu křižowy puć wuhotowała. K tomu poka­zachu wobrazy a zanjesechu wjacehłósne twórby. Foto: Feliks Haza

Błobošojce (FAG/SN). Jónu wob lěto prezentuje muzejowa bróžnja w Błobo­šojcach (Bloischdorf) pola Grodka wosebitu wustajeńcu rozdźělnych wuměłcow. Za něšto dnjow zaso tak daloko budźe. „Keramika­ – ludźo a žiwjenje“ rěka přehladka, kotruž wuhotujetej Christa Eitnerowa a jeje dźowka Carola. Žonje w starobje 75 a 48 lět pokazatej potom swoje keramiske twórby wo serbskim wjesnym žiwjenju, kotrež stej minjeny čas w swojej Grodkowskej dźěłarni zhotowiłoj. Formy­ a figury nastawaja po dokładnym wobkedźbowanju serbskich nałožkow, drasty a bajow. W skicach wobě žonje swoje zaćišće zapopadujetej a je pozdźišo do keramiskich twórbow přenjesetej. Na te­ wašnje so prócujetej wjesne žiwjenje přichodnym generacijam zachować. Jeju wosebitu wustajeńcu wotewru njedźelu, 31. měrca, w 15 hodź. Wona wostanje potom hač do kónca lěta w Bło­bošojcach přistupna.

Dźensa před 80 lětami wobsadźi němske wójsko na přikaz Adolfa Hitlera litawske přibrjóžne město Klaipėda (němsce Memel) a wokolny bywši memelski kraj hač do Kuršćanskeho zaliwa. Po Prěnjej swětowej wójnje dyrbješe Němska 1919 tutón wuchodny teritorij Narańšeje Pruskeje Litawskej wotstupić. Litawske knježerstwo njeje so po 22. měrcu 1939 wobsadźenju bywšeje Memelskeje wobarało. Jeje okupacija bě poslednja bjezbojowa do nadpada na Pólsku 1. septembra 1939, po kotrymž wudyri Druha swětowa wójna.

Młode pjero

Freitag, 22. März 2019 geschrieben von:
Budyšin (SN). Kóžde druhe lěto přewjedujetej Ludowe nakładnistwo Domowina a Załožba za serbski lud literarne wubě­dźowanje za serbski pisacy dorost. Wuběr zapodatych twórbow wozjewi LND w rjedźe Paternoster. Nětko je wosme wudaće zběrki wušło. W basnjach a powědančkach wěnuja so młodźi awtorojo najwšelakorišim temam dźensnišeho žiwjenja – lubosći a rozeńdźenju, njewočakowanym podawkam, rozwólnemu derjeměću, ćežkim rozsudam, njewšědnym dožiwjenjam. Wokřewjaca je młodźinska lochkosć, kotraž z tekstow prudźi a čitanske wjeselo budźi.

SLA ze štyrjomi nowačkami

Freitag, 22. März 2019 geschrieben von:
Serbski ludowy ansambl je w minjenych tydźenjach wjacorych nowych sobudźěłaćerjow přistajił. Clemens Wöppel naslěduje na wuměnk rozžohnowaneho Jana Cyža a zamołwja wotnětka archiw. Jemu poboku je Tomaš Kreibich-Nawka. Sebastian Elikow­ski-Winkler chce so jako hudźbny dramaturg wo wuwažene programy starać. Prěni přikład bě wosebity koncert „Stysk a wysk“, na kotrymž je wón delnjoserbsce a němsce swojoraznosće zahratych twórbow rozłožił. Nowy koncertny mišter a naslědnik Karla-Heinricha Starkeho je husler Ling-Show Lee (wotlěwa). Jeho premjera bě lětuši wječorny ptačokwasny program „To tla wěrno njej’!“ Foto: Stefan Cuška

Lětuše Lipšćanske knižne wiki su wotewrjene. Wospjet wobdźělene je na nich tež Ludowe nakładnistwo Domowina ze swójskim stejnišćom. Zajim wopytowarjow bě hižo wčera dosć wulki. Mjez prěnimi hosćimi bě tež Serbam wusko zwjazany Berlinski basnik Peter Huckauf, kiž so w rozmołwje z jednaćelku LND Marku Maćijowej wo nowostkach wobhoni. Ćežišćo Budyskeho nakładnistwa su dopomnjenki Benedikta Dyrlicha „Doma we wućekach 1“. Jutře a zajutřišim chce so serbski awtor z knihi čitajo­ Lipšćanskemu publikumej prezentować. Foto: Tomaš Šołta

Łužica na swětowym niwowje

Donnerstag, 21. März 2019 geschrieben von:

Nowy festiwal ma k tomu přinošować, zo budźe Łužica po słowach iniciatora Daniela Kühnela „po cyłym swěće widźomna“. Loni bě Zwjazk štyri miliony eurow za projekt přizwolił. Nětko su zarjadowarjo prěnje naprawy předstajili.

Zhorjelc (dpa/SN). „Łužiski festiwal“ rěka nowy­ rjad zarjadowanjow, kotryž ma přichod­nje prawidłownje na wjacorych městnosćach region mjez Sprjewju a Nysu­ wuměłsce a kulturnje reprezentować. Prěnje tajke podawki budu zapřichodny kónc tydźenja koncert israel­skeho jazzoweho pianista Nitaija Hershkovitsa we Wojerowskej Łužiskej hali, wustup Zhorjelskeje Europskeje chóroweje akademije w Janskej cyrkwi w Ži­tawje a wopyt ruskeho wokalneho ansambla Intrada, kotryž so w Zhorjelskej Křižnej cyrkwi předstaji.

Neuheiten LND