Hochoza (SN/MiR). Na třoch statokach, pola Wojtojc, Ungerojc a Lobeźic na hórskim hrodźiku su pjatk wječor hač do połnocy hóstne a hosćićelske skupiny swoje programy předstajili. Na hłownym jewišću před Hochožanskej cyrkwju witaše Ana Holzschuhowa wulku syłu přihladowarjow. Dźěći Hochožanskeje pěstowarnje a horta překwapichu ze serbskim programom wosebje něhdyšeho wjesnjanostu Fryca Wojta. Jemu dźakowachu so direktorka Picnjanskeho hamta Elvira Hölzner a tamniši měšćanosta Jörg Krakow za njesprócniwy angažement za wjes a horliwe šěrjenje delnjoserbskeje rěče a kultury. Krajny rada wokrjesa Sprjewja-Nysa Harald Altekrüger (CDU) rjekny: „Sym hordy na to, zo Hochoza na iniciatiwu Wojta kóžde druhe lěto festiwal wuhotuje.“ Zapósłanc zwjazkoweho sejma Ulrich Freese (SPD) rjekny: „Tónle swjatk je kulturne bohatstwo a kluč k mjezsobnemu dorozumjenju. Sym sej wěsty, zo tež přichodnje Zwjazk, Braniborska a Sakska Serbam financne srědki přewostaja.“
Z programom serbskich a mjezynarodnych skupin na šěsć burskich statokach kaž tež na přidatnym jewišću wosrjedź wsy dožiwi Mjezynarodny folklorny festiwal „Łužica 2019“ sobotu wječor a w nocy na njedźelu swój wjeršk. Při tym tež trochu dešća njemyleše. Předewšěm młodźi hudźbnicy zdźěla spontanje na puću zapiskachu, a ludźo k tomu rejwachu.
To běše poradźena premjera na Kilankec statoku. Na jewišću wotměnjachu so mjezynarodne ćělesa z pokazkami najwšelakorišich koloritow. Zazběh bě wjele lubjacy. Hosćo skupiny BAFOPAZ z Boliwiskeje zamóchu publikum hnydom zahorić. Sewjeromakedonskski cyłk Akud Mirce Azev ze Skopja a lóštni rejwarjo a spěwarjo z pólskeho Bolesławieca su pisanosć folklory na swoje typiske wašnje podšmórnyli. Přijomny bě tež zawod do programa Stareje lubosće z Choćebuza. Bě zajimawe dožiwić, kak zamóže so němski cyłk do serbskeje folklory zamyslić a ju na přeswědčiwe wašnje prezentować. Naročna a lóštna moderacija Heleny Bětnarjec a Boženy Bjaršec staraše so wo prawy přewod po programje.
Zapal a zahoritosć postaještej wječor na Kralec statoku, hdźež předstajištej so tež Serbski rozhłós a Wuhladko. Nimo hosći z Peruwa stej so němska skupina Thea Maass a słowakski folklorny cyłk Bobáňovci předstajiłoj, drje z něšto zapozdźenjom, štož pak přitomni sportowsce přijachu. Wšako čakachu mnozy na hižo dlěje připowědźenu překwapjenku. A ju je intendantka sćelaka MDR prof. dr. Karola Wille wozjewiła.
„Wot 1. januara 2020 poskitk serbskeho rozhłosa rozšěrimy“, prof. Wille připowědźi a žněješe za to připóznaće a přiklesk. Rozhłós wusyła potom wotydźenja hač do dźewjećich a sobotu hač do dźesaćich. „Dźěłamy na konceptach, z kotrymiž chcemy wam hišće bliši być“, wuswětli intendantka na prašenje moderatora wječora Jakuba Wowčerja.
Mały, ale rjany! Tale zasada wjedźe prawdźepodobnje mnohich wopytowarjow folklorneho festiwala stajnje zaso na Koklic dwór. Hewak drje njeby tam tež lětsa zaso telko ludźi było. Za to móžachu woni kulturnje dobru měšeńcu wšelakich skupin dožiwić. Tak wustupowachu tam nimo Smjerdźečanskich rejwarjow wuměłcy skupiny Couleurs d‘Algerie a ruskeje Zabawa. Algeriski cyłk z dohromady 19 spěwarjemi, rejwarjemi a instrumentalistami słuša k najlěpšim skupinam kraja na sewjeru Afriki a bě prěni króć we Łužicy. Wužiwajo starodawny material za hudźbne nastroje postarachu so woni wo awtentiske zwuki.
Podobnu awtentiskosć skićeše tež ruski folkorny ansambl Zabawa. Lěta 1987 załožene kulturne ćěleso pěstuje stare ruske a kozakske spěwy. Kulinarisce poskićachu Koklicy mjez druhim kozacu a trutowu pječeń. Marko Wjeńka
Wćipni, kak loni zahajeny nowy cyklus wokoło młodeho Krabata a Čorneho młynka dale dźe, běchu wčera na premjeru zaso sta lubowarjow Krabatowych swjedźenskich hrow přichwatali.
Čorny Chołmc (JK/SN). Zaso je so mustwu wokoło Siebeckec mandźelskeju a Čornochołmčanskeho Krabatoweho towarstwa poradźiła inscenacija, kotraž so tematisce kaž tež wobsahowje derje do hižo znatych powěsćow wokoło serbskeho kuzłarja hodźi.
W režiji Alexandera Siebeckeho a Michaela Kuhna je cyłk, wobstejacy z powołanskich a lajskich dźiwadźelnikow, wosmy raz předstajił spodobnu stawiznu ze žiwjenja Krabata. W lětušim kruchu „Elementy mocy“, w kotrymž je młody Krabat nućeny so zaso kuzłanju přiwobroćić, spěwaja, rejuja, ale kaž přeco tež žortuja. Spodobny a napadny tónraz je widźomny a słyšomny serbski podźěl na inscenaciji. Nimo narodneje drasty wjele serbuja, z wulkeho dźěla su spěwne teksty serbske runje tak kaž sceny camprowanja a swjećenja w Čornochołmčanskej korčmje. To je tribut, kotryž organizatorojo a iniciatorojo hry serbskemu žru inscenacije wopokazuja.
Čorny Chołmc (AK/SN). Po 17 wječorach přewjedu přichodny měsac w Čornochołmčanskim Krabatowym młynje kino pod hołym njebjom. Stajnje wot štwórtka hač do njedźele pokazaja wot 1. awgusta hač do 1. septembra před kulisu Čorneho młyna najwšelakoriše filmy. Po Krabatowych swjedźenskich hrach a tydźenju přestawki budźe to lětuši druhi wulki wjeršk, rjekny wčera jednaćel Krabatoweho młyna Tobias Čižik.
Z filmom „Krabat“ wotměchu lěta 2008 prěni raz kino pod hołym njebjom w Krabatowym młynje, a činjachu to hač do lěta 2015. Tehdyši nawoda Wojerowskeho kina Gerd Sprecher bě techniku a filmy přewostajił. Po štyrjoch lětach přestawki zwaža so nětko na nowy započatk, a to hromadźe z organizatorami Drježdźanskich filmowych nocow. Jich jednaćel Matthias Pfitzner nadźija so hač do 400 wopytowarjow na wječor. Po jeho słowach nałoža za filmowe wječory w Čornym Chołmcu dohromady 35 000 eurow, z toho 12 000 eurow za techniku. Na wšě 4 000 eurow wudadźa za wabjenje. Před 50 kwadratnych metrow wulkej płachtu změje něhdźe 500 ludźi městno.