Wjeršk bjez swědkow?

Montag, 12. August 2019 geschrieben von:
Wuběrna kwalita, přijomne płaćizny, wobšěrna, dwurěčna brošurka – to je festiwal „Lípa Musica“. Přiwšěm bě koncert loni w Budyšinje strózbje stati­stisce sformulowane ze wšěch 22 zarja­dowanjow najšpatnišo wopytany. Byrnjež tehdy Prascy komorni solisća na za Łužicu skerje rědkim, dych rubjacym niwowje agěro­­wali, bě ryzy kwantitatiwny wothłós přesłapjacy. Zo je to přičina toho, sprje­wine město lětsa w programje njewobkedźbować, ze salomoniskeje reakcije na na­še naprašowanje njewuchadźa. Wězo njeby škodźało, by-li towarstwo Arbor inten­siwnišo za festiwal wabiło. Zwonka Čěskeje pak je to­ předewšěm nadawk tudyšich part­nerow, kotřiž dyrbjeli w tym nastu­panju zawěsće trochu wjace entuziazma nałožować. Snano je tež prosće tak, zo sej pu­bli­kum kwalitu hižo tak njewaži. Je-li pak sekera tuchwilu woblubowaniši instrument dyžli floret, njedźiwajmy so pozdźišo nad pjenkami. Bosćan Nawka

Drježdźany (RŠ/SN). Nowu wustajeńcu Maje Nageloweje „komorne kruchi“ su wčera wječor w rumnosćach Drježdźanskeje krajneje lěkarskeje komory wote­wrěli. Něhdźe 90 ludźi, mjez nimi wjacori Serbja, bě přeprošenje sćěhowało.

Hudźbnik a komponist Wolfgang Heisig­ wobrubi wernisažu na swojej fonoli, 110lětnym, z pomocu papjerjaneje róle „samohrajacym“ klawěrje. Wobšěrne tworićelske dźěło Maje Nageloweje hódnoćeše Jörg Sperling, wěcywustojny kustos Zběrki tworjaceho wuměłstwa Choćebuskeho wuměłstwoweho muzeja Dieselowa fabrika. Dokelž pak njemóžeše sam přitomny być, předčita lawdaciju stawiznar wuměłstwa John Hinnerk Pahl. „Mjez sobu splećene – tak wuwiwa so tworjenje wuměłče Maje Nageloweje z dźiwapołnej mnohotnosću najwšelako­rišich wuměłskich technikow a w bohatych formach wuraza. Kaž čerwjena nitka ćahnu so rysy zwobraznjenych figurow přez jeje twórby. Njenućene pokazuja so w ­žiwej splećenosći mjez wšědnym a swět wopřijacym“, lawdator wuzběhny.

Dr. Frank Stübner

Freitag, 09. August 2019 geschrieben von:
Z 25 lětnikami Hornjołužiskeje domjaceje protyki bě sej nakładnik dr. Frank Stübner wulke čitarstwo zdobył. Z disertaciju wo literarnym tworjenju Jurja Brězana promowowany germanist zahaji swoje lektorske dźěło 1986 w Ludowym nakładnistwje Domowina. Dokelž njemóžeše tam němskorěčnu knižnu protyku po towaršnostnym přewróće 1989/1990 dale wjesć, załoži wón 1. apryla 1992 swójske nakładnistwo Lusatia. Te wuwi so spěšnje na spušćomnu a kwalitnu adresu nastupajo domiznowědnu literaturu w naj­šěr­šim zmysle. W běhu 25 lět wuńdźe tam na 250 edicijow. Awtorojo kaž Gottfried Unterdörfer abo Annelies Schulz běštaj pola dr. Franka Stübnera wudawaćelsku domiznu našli. We Łužicy pak znajachu jeho tež z lětnjeho dźiwadła Budyskeho NSLDź. Ze zabawnymi małymi lekcijemi serbsko-němskeje domiznowědy je wón publikum na předstajenja přihotował. Wysoko připóznaty bě jako radźićel w frakciji Lěwicy Budyskeho wokrjesneho sejmika. Njejapka smjerć je nakładnika 7. apryla 2017 z płódneho dźěła torhnyła. To bě bohužel zdobom kónc jónkrótneho małeho na­kładnistwa. Jutře, 10.

Wo knihach a kniharni (09.08.19)

Freitag, 09. August 2019 geschrieben von:

Wuńdźe-li nowa kniha, je wjeselo wulke, nic jenož za čitarja abo awtora, ale tež za so­budźěłaćerjow nakładnistwa, kiž su na wuwiwanju noweje knihi wobdźěleni byli, a za kniharnikow, kotřiž ju předa­waja. Spokojom su, hdyž na knize wšo trjechi: zajimawy wobsah, dobra rěč, wulkotne ilustracije abo fota. To pak njedo­saha. Kniha dyrbi tež derje wuhotowana a derje ćišćana być. Za tele nadawki mamy w LND wo­sebity wotrjad, w kotrymž dźěłaja knižna wuhotowarka a zhotowjerjej. Što pak je dobre wuhotowanje?

Kriminalki z awtentiskim pozadkom a ze zwiskami k Serbam

Kniha „Rubjenje Magdaleny a pjatnaće dalšich kriminalkow“ Klausa Hoffmanna- ­Reickera je njedawno w nakładni­stwje Bild und Heimat wušła, a to w rjedźe „Krawny wuchod – Najwjetše awtentiske kriminalne pady“. Kriminalki su wokomiknje jara woblubowane, telewizijne sćelaki bjez krimijow njewuńdu, tež nakładnistwa, wosebje regionalne, hrjebaja zas a zaso w skandalnych podawkach zańdźenosće, zo bychu je znowa a snano hišće surowišo wobswětlili: Z horjeka mjenowanych awtentiskich kriminalkow su wšelke wšelako znowa předstajene, powědane. A tři, znate abo njeznate, su wosebje Serbam zajimawe.

Mladá Boleslava Serbja

Donnerstag, 08. August 2019 geschrieben von:

Mjeztym druhi raz wotmě so njedawno mjezynarodne zetkanje Syće młodych akademikarjow-sorabistow w Budyskim Serbskim instituće. Pjatnaće referentow je tam wo swojich slědźenjach rozprawjało. Někotre z nich w małym serialu (4) předstajamy.

Doba mjez wójnomaj płaći jako najpłódniša faza čěsko-serbskeje wzajomosće. Zwjetša prezentuje so jako „móst mjez Prahu a Budyšinom“, tak tež składnostnje stoteje róčnicy załoženja Towarstwa přećelow Serbow wudata zběrka rěka. W diplomowym dźěle „Lužičtí Srbové a společnost Pojizeří a středního Polabí v době první Československé republiky“, kotrež sym na Praskej uniwersiće zakitował, analyzuju aktiwity na dobro Serbow w regionje Mladá Boleslav.

Za Liet 2020 so nětko přizjewić

Donnerstag, 08. August 2019 geschrieben von:

13. spěwne wubědźowanje europskich mjeńšinowych rěčow „Liet International“ wotměje so klětu 3. a 4. apryla prěni raz w Danskej, a to w měsće Åbenrå 30 kilometrow sewjernje Flensburga.

Ljouwert/Åbenrå (SN/CoR). Liet Inter­national 2020 wotměje so njedaloko němsko-danskeje mjezy a budźe wose­bite zarjadowanje. Přetož mjeza mjez Němskej a Danskej eksistuje klětu sto lět. Składnostnje tuteje róčnicy kaž tež stolět­neho wobstaća němskeje mjeńšiny w Danskej organizuja najwšelakoriše akti­wity w Åbenrå-Apenradźe. Zwjazk Němcow w Danskej, Bund Deutscher Nordschleswiger (BDN), budźe dwaj dnjej z hosćićelom Liet International.

Wuměłcam pod hołym njebjom přihladować

Donnerstag, 08. August 2019 geschrieben von:
Dešno (SN). Na swjedźenju wuměłskeje zahrody sobotu, 10. awgusta, w Dešnje móža zajimcy wuměłcam rozdźělnych žanrow při dźěle přez ramjo hladać. Dešnjanski domizniski muzej, tamniša lěkarska a korjeninowa zahroda kaž tež Šula­ za delnjoserbsku rěč a kulturu Cho­će­buz swjedźeń zhromadnje wot 10 do 17 hodź. přewjedźetej. W tym času přewjedu tam pleinair pod nawodom Gabriele Gittel. Na zahrodźe, pod wysokimi štomami abo w srjedźowěkowskim sy­dlišću „Stary lud“ nadeńdu wuměłcy naročne motiwy a wjesela so na rozmołwy z wopytowarjemi wo swojich motiwach a zaměrach. Runočasnje poskića woni samozhotowjene debjenki, mólby abo tekstilne wudźěłki. Při poetiskich spěwach Bernda Pittkuningsa a při mócnych hłosach skupiny Přezpólni móžeš po muzeju a zahrodźe dundać. Wo ćěl­ne derjeměće budźe ze samopječenym tykancom, ze šmałcowymi pomazkami a ze samodźěłanej limonadu postarane.

Na festiwalu so kaž doma čuli

Mittwoch, 07. August 2019 geschrieben von:

Skupina Serbow w Terchovje njezapomnite Jánošíkowe dny dožiwiła

Hórki/Terchová (SN/mwe). 57. króć wotmě so w něhdźe 560 kilometrow wot Hórkow zdalenej Terchovje – 4 084 wobydlerjow wopřijacej słowakskej gmejnje sewjerozapadnje wobwodneje stolicy Žili­na – wot 31. julija do 4. awgusta lětuši Mjezynarodny folklorny festiwal „Jáno­šíkove dni Terchová“. Mjez tysacami zahorjenych wopytowarjow bě tež skupina młódšich a staršich Serbow. 45 lubowarjow słowakskeje folklory bě so z orga­nizatoromaj wulěta, Hórčanomaj Britu a Volkmarom Šołćic, z Hórkow a Chrósćic w nocy na minjeny pjatk z busom do Słowakskeje podało. Mjez nimi běchu tež młodźi hercy, kaž akordeonist Jurij Smoła z Wěteńcy a trubkar a spěwar Chróšćanskich muzikantow Roman Wjesela z Chrósćic. „Naju přeco zaso na festiwal ćehnje, a to lětsa hižo pjatnaty króć. Wšako je tam před lětami tež Wudworska rejwanska skupina wustupiła, wjele přikleska žnjała a přewšo rjane dožiwjenja měła“, Brita Šołćina cyle zahorje­na powěda. „Jónkrótnu naladu njemóžeš ze sło­wami scyła wopisować.“

Odyseja so nětko skulojćiła

Mittwoch, 07. August 2019 geschrieben von:

Před dźesać lětami bě wona hižo w serbskej instituciji dźěłała, hnydom po maturje na Serbskim gymnaziju je so w Rěčnym centrumje WITAJ na překupču za běrowowu komunikaciju wukubłać dała. Po płódnej odyseji po Sakskej – połnej nazhonjenjow, dožiwjenjow a dźeń a lěpšich kmanosćow na polu zličbowanja – je so nětko za Nicole Zimmermannec koło skulojćiło. Wot junija dźěła 30lětna w Załožbje za serbski lud, po połojcy jako projektowa sobudźěłaćerka za srjedźnu Łužicu a po połojcy w hospodarskim wotrjedźe, hdźež ma controlling natwarić.

Neuheiten LND