Dźeń při Klóšterskej wodźe

Freitag, 04. März 2022 geschrieben von:
Rěka pluskota tež nimo mojeje ródneje wsy Nowoslic.Nic jenož čłowjekam, ale tež zwěrinje, kaž tu we Łazku, so blisko rěki lubi.Statok Lehmannec swójby pod Wotrowskim hrodźišćomWulkotny Łazkowski lěs

Byrnjež mustwowa kopańca koronapandemije dla přeco hišće móžna njebyła, njejsym w mi­njenych tydźenjach a měsacach wězo jenož doma lěnjeho pasł. Na najwšelakoriše wašnje spytach dale sporto­wać – wosebje wonka. Najhusćišo wšak koło joggowach, druhdy podach so na wjetšu turu z kolesom a po namjeće kumpla a in­spirěrowany wot kni­hi Alfonsa Frencla ,,Podłu Klóšter­ske­je wody“ mějach njedawno ideju: jónu wot žórła Klóšterskeje wody hač k měst­nu, hdźež so rěka do Čorneho Halštrowa wuliwa, pućować.

Dach so tuž z awtom do Porchowa dowjezć, hdźež so Klóšterska woda zwonka wsy pod Butrowej horu wužórla. Wot žórła pak na tym městnje ničo wulce njewidźach. Hakle někotre sta metrow dale wuhladach prěnje kapki wody. Njedaloko wottam pak hnydom spóznach, zo je rěka dale a šěrša.

´
^
fota: konstantin hrjehor, achim nowak (2), alfons handrik (1)Pjatk, 4. měrca 2022
 SERBSKE NOWINY – KÓNCTYDŹENSKA PŘIŁOHA

Dźěłowu akciju přewjedli

Freitag, 04. März 2022 geschrieben von:

Zyma so nachila, ale składy drjewa so hižo zaso pjelnja. Minjeny kónc tydźenja su je ­Radworčenjo z pomocu mašiny přirězali a pačili. Připódla zwuporjedźachu žiwy płót a zrunachu ­płoninu před nim. ­Młodostni z Radworja dźakuja so Romanej Koli, kiž je jim pačensku mašinu za dźěło ­přewostajił.

tekst a fota: Luiza Winarjec

^
^

Grassi-

jezor

Pyramid LakeStanley- park (Vancouver)
´
Dziwina (sorny a lós)
Emerald Lake
Jezor MoraineLodowc´ˇ
´

Eksot so tež w Hornjej Łužicy doma čuje

Freitag, 25. Februar 2022 geschrieben von:

W Njechornju je statok wosołow, hdźež su wšitko na jich žiwjenski rum a derjeměće wusměrili

Wosoły su inteligentne a sensibelne zwěrjata. Tele wuprajenje zawěsće jara překwapja, wšako wóslika často z adjektiwami kaž hłupy, hejaty abo swojohłowny zwjazujemy. Na statoku w Njechornju so Ralf a Heike Wulke wo stadło wosołow starataj. Nimo toho so wonaj po cyłej Němskej za derjeměće tychle skoćatow zasadźataj.

Wosoł je prawdźepodobnje sobu najstarše domjace skoćo a pochadźa poprawom ze stepy Afriki wokoło Marokka, Eritreje a Egyptowskeje. Jako eksota jeho mjeztym po wšěm swěće plahuja, tež w Hornjej Łužicy. W lěće 1999 chcyštaj Ralf a Heike Wulke poprawom konja za dźowku kupić. Na pastwje w Budestecach pak wuhladaštaj wóslika, kiž bě přewšo přistupny. A bórze hižo běštaj mějićelej skoćeća z mjenom Sunny. „Dokelž njemějachmoj žane nazhonjenja, so informowachmoj a so z tematiku zaběrachmoj“, Heike Wulke rozkładuje. A tak zhoništaj, zo mataj hladajo na plahowanje wosołow něštožkuli wobkedźbować.

Wosoł nochce sam być

800 lět Wjelećin

Freitag, 25. Februar 2022 geschrieben von:

Město pod Mnišoncom a domizna Pumpota

Jako biskop Bruno II. z Mišna 25. februara w lěće 1222 dźewjeć kapałkow wokoło Budyšina jako wotnožki Budyskeho tachantstwa postaji, bě drje prěnje naspomnjenje Wjelećina jako „Welintin“. W tym času pak je sydlišćo hižo někotre sta lět jako serbska wjes wobstało. Byrnjež do lěta 1222 skerje mało žórłow było, njewostachu prawdźepodobnje něhdy dobre sydlenske faktory w dołhim dole Butrowki (Butterwasser) słowjanskim kmjenam zakryte, kotrež je wužichu, zo bychu sej ratarske eksistency natwarili. Mjenowany blečk zemje drje leži runje při wuliwje ze směra z Wostašec (Irgersdorf) a do Butrowki ćečaceje Wostašanskeje wody. Wottud je so prawdźepodobnje z najdale do hór zasydleneje pózdnjoserbskeje wsy hač do dźensnišeho Wjelećin na jedne z najwuznamnišich industrijnych městow a na najwažniše hospodarske stejnišćo wuwiło. Tak móhło być, zo je zažny sakralny twar w zwisku z na ottonski twjerdźiznowy system bazěrowaca zarjadniska struktura w 11. lětstotku nastać. Archeologiske a pisomne dopokazy na to pak pobrachuja.

Město Wjelećin w Hornim kraju swjeći lětsa 800. róčnicu pisomneho naspomnjenja. Załožene bu sydlišćo wot serbskich burow najskerje wo­koło lěta 1000. Na to su tež před poł lětstotkom we wobłuku swjedźenskeho ­tydźenja wot 10. do 25. junija 1972 k 750. jubilejej derje pokazali. W swjedźenskim ćahu předstajichu z třećim wobrazom wobsydlenje přez serbskich sydlerjow a z dalšimi bajowe postawy, mjez druhim kuzłarskeho młynka Pumpota, Pana ­Dietricha a připołdnicu kaž tež spjećowanje serbskich roboćanow a serbski kwas wokoło lěta 1850. SLA wuhotowa tehdy serbsku estradu.

Z Wjelećina je rjad serbskich wosobinow wušoł abo tule skutkował. K nim słuša 5. nazymnika 1707 tam rodźeny pozdźiši farar Jan Pjech. Wón bě dźesać lět hač do swojeje smjerće 8. junija 1741 duchowny w Budyskej Michałskej cyrkwi, při kotrejž je serbsku knihownju załožił. Dale je Pjech Serbske spěwarske 1741 sobu wudał a 1736 nowowudaće Noweho zakonja wobstarał. Nimo toho da rjad swojich prědowanjow ćišćeć kaž tež přełožki duchownych pojednanjow „Wo swjatej křćeńcy“.

Kóždy wjesny dźěl wažny za rěč a kulturu

Freitag, 25. Februar 2022 geschrieben von:

Přirada za serbske naležnosće města Wojerec ma swoje skutkowanje za intensiwne. Gremij, wopřijacy jědnaće čłonow orientuje so na to, problemy rozrisać. Andreas Kirschke je so z předsydku přirady Evelin Grofinej rozmołwjał.

Maće lěto 2021 hladajo na skutkowanje přirady za zhubjene? Wšako sće so z mnohimi wobmjezowanjemi bědźić měli.

E. Grofina: Ně, za nas njeje žane lěto zhubjene. Kóždy čłon přirady je aktiwny. Mamy jara angažowanych ludźi a tworimy dobre zhromadźenstwo.

Wažne ćežišćo běše nowa wyša šula we Wojerecach ...

E. Grofina: Smy rěčeli z nawodnicu Romy Stötzner a z měšćanostu za šule, kulturu a socialne Měrkom Pinkom, dokelž dźěše nam wo móžnosć, tam serbšćinu jako předmjet abo cyłodnjowski poskitk poskićeć. To njeje runjewon lochki nadawk. Fakt je, zo njespóznawamy dotal zwólniwosć ze stron šulerjow a staršich za wučbu serbšćiny. Nimaja na šuli tež wučerja, kiž móhł serbšćinu podawać. Tež cyłodnjowski poskitk serbšćiny na kubłanišću njeje. Situacija je ćežka. W rozmołwje smy sej njedostatk wučerjow serbšćiny wuwědomili.

Kak móžeće w naležnosći aktiwni być?

Zajimawe stawizny něhdy serbskeje wsy

Freitag, 25. Februar 2022 geschrieben von:

Pohladnicy powědaja wo dawnych časach, swědča wo podawkach a ludźoch. Alfons Handrik wotkrywa nam swět, na kotryž smy minjene lěta nimale pozabyli.

Hdyž je rěč wo Słonej Boršći, zbudźa to zawěsće nimale w kóždym z nas asociaciju, na Handrija Zejlerja myslić, kiž je so tam 1. februara 1804 narodźił. Tehdy bě Słona Boršć ze swojimi nimale 200 wobydlerjemi ryzy serbska wjes. Arnošt Muka naliči 80 lět pozdźišo mjez 213 wobydlerjemi hišće 180 Serbow. Bohužel je so to w běhu časa změniło. Tak zwěsći tam Arnošt Černik před 65 lětami jenož hišće něhdźe 43 procentow Serbow, čemuž pak tež dawno wjac tak njeje.

Barby w srjedźišću stali

Freitag, 18. Februar 2022 geschrieben von:
Fota: Bernadett Lanzyna

W       zymskim počasu so wjele barbow nje­­jewi. Tak přewahuje přede­wšěm šěra barba, kaž w při­rodźe wobkedźbujemy. Tola we Wor­klečanskim horće je stajnje wšitko pisane, a to tež nastupajo swjedźenje.

Nje­daw­no swjećachmy narod­ninsku fetu na temu barby, kotruž běchu sej dźěći narod­nin­skeho měsaca wuzwo­li­li. Kóžda rjadow­niska sku­­pi­na bě we wotpo­wěd­nej ­barbje zdra­sćena. Na wo­brazu widźiće dźěći 1. lět­nika.

Wulki zazběh z rej­kami a choreografiju běchu šule­rjo 4. lětnika přihotowali. Přiho­towane běchu stacije, kaž na přikład barbjenje włosow, hra BINGO, kreatiw­ny poskitk z eksperi­mentami w ateljeju, ćmowa rumnosć za zna­mjo čor­neje barby z potajnym pismom a lóštne hry.

Popołdnjo je so spěšnje mi­nyło. Samo na hłódne brjuchi zarjadowarjo zabyli njejsu. Tak sydaštej dobra pampu­chowa kulka wot pjekarja a słódny barbojty dessert. Hólcy a holcy su so dobreje a předewšěm wje­sołeje nalady na dom­puć na­stajili.

Team Worklečanskeho horta „K wódnemu mužej“

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND