Marko Hančik z Měrkowa njeje ženje z tym ličił, zo stanje so jako zastupowacy čłon dobre połdra lěta po skonstituowanju třećeje załožboweje rady 13. nowembra 2000 z jeje předsydu. „Jasne bě, zo móže funkciju předsydy jenož njewotwisny sobustaw přewzać, to rěka žadyn přistajeny wot załožby spěchowaneje institucije“, rjekny wón po wuzwolenju. Z hižo wobmjezowaneho kruha kandidatow „sym so na kóncu do toho zwolił.“ Wot apryla 2000 bě statny sekretar Eckhardt­ Noack radźe komisarisce předsydował.

Wosom lět steješe Lejna Theurichowa na čole załožboweje rady a tak dotal najdlěje mjez wšitkimi předsyd(k)ami. „Rozsud, za tele zastojnstwo kandidować, je tehdy kaž wot samo přišoł. Běch swoje powołanske dźěło zakónčiła, nochcych pak so ze zjawneho skutkowanja wróćo sćahnyć a běch čłonka rady“, wona rozłožuje. Za zaměr bě sej stajiła, wuměłstwo spěchować, wosebje njeinstitucionalne. Wužadanja pak běchu cyle hinaše. „Mějachmy wojować wo zachowanje pjenježnych srědkow załožbje. Wšako bě Zwjazk tehdy swoje přilubjenje cofnył, Serbow w dotalnej měrje podpěrać. Chcyše financowanje pomjeńšić.“ Z přeswědčiwymi argumentami a z pomocu podpěraćelow, mjez druhim zapósłancow Sakskeje, Brani­bor­skeje a Zwjazka, so wotpohlad bohudźak njezwoprawdźi. Přiwšěm měješe Theurichowa ze swojim mustwom wobmje­zowanja w spěchowanju akceptować. Posudk prof. Matthiasa Theodora Vogta ze Zhorjelca a cyłotny koncept k spěchowanju serbskeje rěče a kultury wuwabištej po wšěch Serbach masiwnu diskusiju. „Kóždy chcyše wšitko změnić, jenož nic w swojim wobłuku. To pak je cyle čłowjeske wašnje.