Hody versus dary
Benjamin B. Nawka
su hody swjedźeń abo ćěri
jenož šće nas darow błud?
po wšěm zdaću, wšako měri
na nje nož so młody lud
što pak maš, hdyž paruješ
swójbu, šwitu přećelow
nad čim pon so raduješ
wozboža će ipod now‘?!
wěr mi, hody wjace su
dyžli dary darić błazne!
wokomiki jednorazne
wostanu nam w pomjatku
(wujimk z knihi Drohe hody,
tuni štom, LND 2011)
Wjace hač wšědnje jeničce chlěb pjec
Stefan Richter z Kubšic, wědylačny młody pjekarski mišter, ma kruty wotpohlad wjesne žiwjenje wožiwić
„Wědomosć je spóznała, zo ma ručne dźěło wulki wliw na čłowjesku psychu a wuskutkuje dobre žiwjenske začuće.“Pjekarnja w Kubšicach njenapadnje. Žana wulka reklama a ničo njewšědne njepokazuje na twarjenje, w kotrymž Richterec swójba wšědny chlěb za wokolinu pječe. A přiwšěm je myslenje w pjekarni hinaše hač pola druhich pjekarjow. Přičina toho stej wědylačnosć a zajim młodeho pjekarskeho mištra Stefana Richtera za žiwjenje wokoło sebje. Njebychu-li jeho lětsa wuznamjenili z předewzaćelskim mytom Budyskeho wokrjesa a njeby-li so požadał jako pjekar pola discountera Lidl, by był pjekarski mišter, kajcyž su to mnozy jeho kolegojo.
Do swěta a žiwjenja
Powołanski puć Stefana Richtera so wot toho druhich pjekarjow rozeznawa. Po pjekarskim wukubłanju w Budyšinje je hnydom hišće připowěsnył poł lěta wukubłanja na konditarja, štož bě za njeho wunošne, dokelž bu jemu po klasiskim přikładźe sposrědkowane.
Čaj z łužiskich zelow za zymski čas sej skazać
Krótko do adwentneho časa, poprawom w prawym wokomiku, dóńdźe do redakcije mejlka, zbudźaca we mni wćipnotu. Mejlka wabi za zelowy čaj, kotryž móhła sej skazać – nic pak w katalogu abo we wobchodźe, ale na internetnej stronje www.sorbenshop.com. To njeje dźensa runjewon njewšědne, zo sej produkty w interneće wobstaruješ. Přiwšěm so prašam, štó abo što za internetnej stronu tči? Hač čaj woprawdźe z łužiskich honow pochadźa? A čehodla su sej zestajerjo strony runje tule adresu wubrali.
Čaj z lětnimi dopomnjenkami
Foto: SN/Maćij Bulank (23.12.15)
Wobydlerski chór – zhromadnosć generacijow
Kóždu póndźelu něhdźe štyrceći spěwarjow we Wojerowskej kulturnej fabrice zwučuje
Maš hudźbnikow, kotřiž wědźa, što přichod přinjese, a su tak časej daloko doprědka. To nastupa tež hódnoćenje wukonow po jich smjerći. Gerhard „Gundi“ Gundermann ze Sprjewineho Doła pola Wojerec je bjezdwěla jedyn z nich. 21. junija 1998 wón jako 43lětny njejapcy zemrě, štož je jeho přiwisnikow jara zrudźiło, tak tež čłonow towarstwa Wojerowskeje kulturneje fabriki.
Wobćežny puć ćěkanja ze Syriskeje na so wzali
Mjeztym tři měsacy bydli Nizar Al Ajoury w Budyšinje. Hdyž so 30lětny Syričan po hodownje wupyšenym měsće rozhladuje a widźi w chwatku spěchacych ludźi, jemu wjele přez hłowu chodźi. Bolostne dožiwjenja drje nihdy njezabudźe.
„Freski móžeš jenož jako awtor molować“
Wo wurjadnym lětdźesatku w tworjenju molerja Christopha Wetzela
Hač bě Jan Arnošt Smoler za čas studija w tehdyšim Breslauwje jónu Oratorium Marianum tamnišeje uniwersity wopytał, njeje znate. Sławna hudźbna žurla nasta 1811 z kapałki w běhu sekularizacije rjadu jezuitow. Młodźi Serbja kaž njeboh Jurij Młynk, Alfred Měškank abo Hinc Šewc, kotřiž po Druhej swětowej wójnje w potom pólskim Wrócławju studowachu, njejsu składnosć k tomu měli. Kónc wójny bě bomba wulku dźěru do tohole dźěla hłowneho uniwersitneho twarjenja nad Wódru wudrěła kaž tež žurlu zničiła. Hakle w 1990tych lětach wróćichu rumnosći baroknu pychu hač na jedne wuwzaće: Město mólby z Morawy pochadźaceho molerja Johanna Christopha Handki z lěta 1733 wuhlada wopytowar tehdy jenož woběleny wjerch.
Wot 9. meje 2014 je pycha Oratoriuma Marianuma zaso dospołna. Barokne wjerchowe molowanje napodobnił je samsny wuměłc, kiž bě nimale lětdźesatk do toho kupolu znowa natwarjeneje Drježdźanskeje cyrkwje Našeje knjenje pomolował: Christoph Wetzel.
Lóšo a zmužićišo do přichoda
Silbermond je po lětdźesatku nowy započatk pytała a namakała, štož so na nowym albumje wotbłyšćuje
„Nashville – to bě woprawdźe najrjeńši čas, kotryž smy dotal jako skupina měli.“„Prěni raz so sta, zo smy to, štož bě po zdaću přeco samozrozumliwe, do prašenja stajili – skupinu. “
„Sym třećinu swojeho žiwjenja hižo dožiwiła, a z toho wjace hač połojcu ze skupinu. Sym zbožowna? Dokal hišće chcu? Što je mój zaměr?“
Dypkownje k hodam je znata a wjacore razy wuznamjenjena band Silbermond nowy album „Leichtes Gepäck“ předpołožiła. Je to pjata CD skupiny, kotrejež štyrjo čłonojo – Stefanie Kloß, Johannes a Thomas Stolle a Andreas Nowak – su so w Budyšinje namakali a před lětami tule zhromadnje hudźić započeli. Wo tym powěda mjez druhim tež nimale hodźinu trajacy portretowy film, kotryž je albumej jako DVD připołoženy. Cordula Ratajczakowa je so ze spěwarku Stefanie Kloß wo nowym albumje, wo wuwiću skupiny a wězo tež wo hodownych předewzaćach štyrjoch hudźbnikow rozmołwjała.
Trofeje na sćěnje su jeno kosće
Serbscy hajnicy wo swojim hobbyju, najrjeńšich wuspěchach, wo hladanju přirody a čehodla sej wonka druhdy podrěmnu
Nimo husaceje pječenje sej hody něchtóžkuli tež dźiwinu popřeje. W kupnicy drje ju tež poskićeja, ale wosebitosć je, maš-li čwak sorny abo dźiwjeho swinjeća direktnje wot hajnika. Hajnik pak je wjace hač jenož dodawar čerstweho mjasa z lěsa. Wón spjelnja mnohostronske přirodoškitne a towaršnostne nadawki. Tole zhonju w rozmołwje z hajnikami, kotřiž z Róžanta a Ralbic pochadźeja abo tam dźensa bydla. Bjesada z nimi je kaž wulět do swěta z hinašimi wašnjemi a ze swojoraznej rěču.
„Sym na tym polu kaž detektiw“
Pola nawody Serbskeje centralneje biblioteki a serbskeho kulturneho archiwa dr. Franca Šěna
Wón sedźi za šěrokim pisanskim blidom. Zady njeho na polcy steji kopica rjadowakow, knihow, tež hišće na boku na kamorje. Wšitko je přewidnje zrjadowane. Spóznaješ, zo dźiwa nawoda centralneje biblioteki a kulturneho archiwa w Budyskim Serbskim instituće na porjad. To wšak dr. Franc Šěn w swojej zamołwitej funkciji dyrbi, tole tči prosće w jeho krwi.
Wid z woknom na Park Marianny Britze z wulkimi štomami a w słóncu zybolacymi so łopjenami spožča jemu zawěsće přeco zaso mocy do dźěła na dobro serbskeho literarnostawizniskeho slědźenja. Na knižnym regalu steji napadnje wulka, powjetšena fotografija wo serbskej žonje w katolskej narodnej drasće z lěta 1900. Budyšan pytnje mój zajim za wobraz.
