Karlsruhe (dpa/SN). Bywša zwjazkowa kanclerka Angela Merkel je ze swojimi wuprajenjemi k wólbam ministerskeho prezidenta w Durinskej lěta 2020 mjezy překročiła a prawa AfD na samsne šansy w politiskim rozestajenju raniła. To je Zwjazkowe wustawowe sudnistwo w Karlsruhe dźensa rozsudźiło. Merkel bě wuzwolenju Thomasa Kemmericha (FDP) za ministerskeho prezidenta z hłosami CDU a AfD „njewodajomne“ mjenowała a sej žadała, „wuslědk korigować“.
Lauterbach: Žołma přišła
Berlin (dpa/SN). Přiběracych ličbow infekcijow z koronawirusom dla radźi zwjazkowy minister za strowotnistwo Karl Lauterbach (SPD) staršim ludźom a tajkim z předschorjenjemi, so šćěpić dać. „Připowědźena žołma infekcijow w lěću je bohužel přišła“, praji Lauterbach nowinarjam. Dalše šćěpjenje drje infekciji njezadźěwa, ćežkej chorosći pak na kóždy pad. Tež předsyda Virchowskeho zwjazka Dirk Heinrich namołwja k šćěpjenju, předewšěm hišće nješćěpjenych.
Komuny na wunošku wobdźělić
Ze solarnej energiju wobhospodarjeny mobilny dom šwicarskich slědźerjow je po puću po wšěm swěće a je wčera w badensko-württembergskim Reutlingenje pozastał. Wonkownje mjetelčce napodobnjeny futuristiski dom je dospołnje ze solarnymi panelemi wuhotowany. W 30 kwadratnych metrow wulkim domje je kuchnja, toaleta a duša. Tura domu po swěće ma so 2025 w Parisu skónčić.
Darmotne piwo hač do kónca žiwjenja – za zawjazanje noweho lodohokejoweho trenarja Barryja Trotza za mustwo Winnipeg Jets w USA je lokalna piwarnja zwólniwa so sylnje angažować. Po njewočakowanym wotchadźe dotalneho trenarja loni w decembru chce piwarnja ze swojim poskitkom noweho trenarja Trotza přeswědčić, kak w lokalnym sportowym wusyłanju připowědźi.
Berlin (dpa/SN). Naprašowanje za tunimi jězdźenkami za dźewjeć eurow wostanje dale hoberske. Po zahajenju předanje před třomi tydźenjemi su po wšej Němskej hižo 16 milionow předali. K tomu přińdźe znajmjeńša dźesać milionow trajnych abonentow, kaž šulerjow, kotřiž nětko w juniju, juliju a awgusće tohorunja jenož dźewjeć eurow měsačnje płaća. Z jězdźenku chcedźa ludźom hladajo na wysoku inflaciju pomhać a jich pohnuć, tež pozdźišo dale z busom a ćahom jězdźić.
Scholz wotpokazuje komdźenje
Greifswald (dpa/SN). Zwjazkowy kancler Olaf Scholz (SPD) je wumjetowanja wotpokazał, zo přilubjene brónje jenož wahajo Ukrainje přewostaja. Za moderne a komplikowane systemy je wukubłanje trěbne. Jedna so wo „porjadnje ćežke nastroje“. Za to dyrbja trenować, rjekny Scholz na nowinarskej konferency po zetkanju z wuchodoněmskimi ministerskimi prezidentami na kupje Riems. Ukraina zwjazkowemu knježerstwu komdźenje z brónjemi wumjetuje.
Deficit drje wjetši hač myslene
Kijew (dpa/SN). W zwisku z nadpadom Ruskeje na Ukrainu je po ukrainskich informacijach dotal wjace hač 12 000 ciwilistow žiwjenje přisadźiło. Najwjace woporow su detonacije bombow a granatow morili, rjekny šef ukrainskeje policije Ihor Klymenko we wčera wozjewjenej rozmołwje z nowinarjemi. 75 procentow morjenych su mužojo, dwaj procentaj stej dźěći a tamne su žony. „Jedna so wo ciwilnych wobydlerjow, kotřiž njemějachu žadyn poćah k wójsku abo druhim statnym škitnym organam“, Klymenko podšmórny. Wjace hač tysac woporow njejsu dotal hišće identifikować móhli.
Wjace hač 1 500 mortwych su w Kijewskej kónčinje našli, po tym zo běchu so ruscy wojacy wróćo sćahnyli. Wobrazy masowych rowow a sputanych zatřělenych w městačku Buča běchu po wšěm swěće rozhorjenosć zbudźili. UNO rěči wo 4 300 morjenych ciwilistach.
Kijew (dpa/SN). Ukrainski prezident Wolodymyr Zelenskyj je swojim krajanam přilubił, zo chcył wot Ruskeje wobsadźenu połkupu Krimu wróćo zdobyć. „Ukrainska chorhoj budźe zaso nad Jaltu a Sudakom, nad Dšankojom a Jewpatoriju zmawować“, rjekny Zelenskyj minjenu nóc w swojim wšědnym widejowym poselstwje. „Wězo tež swoju Krimu wuswobodźimy.“
Ruska bě połkupu w Čornym morju 2014 wojersce wobsadźiła, jako bě Ukraina po nutřkopolitiskich rozestajenjach wosłabjena. Na to je Moskwa mjezynarodnje njepřipóznaty referendum wo přirjadowanju połkupy k Ruskej přewjesć dała. Zelenskyj je so stajnje za nawrót Krimy k Ukrainje zasadźował. Jako wójnski zaměr pak tole tak jasnje hišće pomjenował njeje.
Prezident ludźi namołwješe, kontakty do wot Ruskeje wobsadźenych kónčin, do Donjecka a Charkiwa, wudźeržować. Tež tute kónčiny chcył Zelenskyj wuswobodźić. „Prajiće jim, zo ukrainske wójsko na kóždy pad přińdźe.“ Na wuchodźe je ukrainska armeja tuchwilu pod ćišćom. Wona trjeba wot swojich wukrajnych partnerow nuznje modernu artileriju, zo móhła so přesadźić, wón rjekny.
Podstupim (dpa/SN). Braniborska AfD je so po posudźowanju nutřkowneho ministra Michaela Stübgena (CDU) po zastopnjowanju jako prawicarsko-ekstremistiski podhladny pad před lětomaj dale radikalizowała. „Wosebite znamjo braniborskeje AfD je sylnje wuwite ludo-nacionalistiske lěhwo“, rjekny Stübgen wčera při předstajenju rozprawy wustawoškita za lěto 2021. Po tym wustawoškit ze 730 wosobami wjace hač kóždeho druheho z něhdźe 1 400 čłonow AfD jako prawicarskoekstremistiskeho zastopnjuje. K tomu přińdźe něhdźe 60 čłonow młodźinskeje organizacije Młoda Alternatiwa.
Berlin (SN/BŠe). Wjace hač 1 000 sobudźěłaćerjow wuchodoněmskeje wocloweje industrije je minjeny tydźeń stawkowało a swoje dźěło přetorhnyło. Krótko do wčerawšeho třećeho jednanskeho koła mjez dźěłarnistwom IG metal a wocloweje industrije na wuchodźe Němskeje je minjeny štwórtk hišće raz něhdźe 1 200 přistajenych swoje dźěło złožiło. W Eisenhüttenstadće je pola předewzaća ArcelorMittal kaž tež pola pjeć posłužbarjow a dodawarjow něhdźe 950 dźěłaćerjow stawkowało. W kowarskich twornjach w sakskim Gröditzu so na stawkach wjac hač 250 kolegow wobdźěli.