Wjace hač jenož kapka

Montag, 30. Juli 2018 geschrieben von:
Trajaca horcota a pobrachowace spadki su na mnohich městnach swoje slědy zawostajili. Łužiske rěki ćerpja pod jara niłkej wodu. Nětko wopokazuje so we wěstym nastupanju jako spomóžne, měć wulke składźišća wody, kaž su to spjatej jězoraj w Budyšinje a Kwětanecach abo pohórnistwowe jězory kaž Bjerwałdski abo składowanski system Łaz II. Wězo njeje móžno z nich ratarstwo podpěrać a pola krjepić. Ale ekosystemy Małeje Sprjewje, Sprjewje abo tež Čorneho Halštrowa hodźa so tak hižo skrućeć, zo njeby jich poćeženje ze sulfatami falowaceje wody dla přiběrało. Pjelnjenska centrala Łužiskeje a srjedźoněmskeje towaršnosće hórnistwoweho zarjadnistwa dźěła nětko jako wažna „rozdźělowanska“ centrala, kotraž wotedawa wodu z pohórnistwowych składow. Zo je to wjace hač kapka na horcy kamjeń, pokazuje fakt, zo je saldo składowaneje a wotedateje wody hižo wurunany. A to kónc pražnika! Axel Arlt

Jabłuka při puću zběrać a wotedać

Freitag, 27. Juli 2018 geschrieben von:

W třećej generaciji je Mario Schäplitz w Reichenbachu njedaloko Połčnicy mějićel Kühnec brěčkownje. Wotedawać móža ludźo tam samošćipany a plahowany sad. Za to dóstanu brěčki.

Reichenbach (SN/mwe). Kühnec brěčkownja je jedna z małych moštownjow w Hornjej Łužicy, hdźež kóždu póndźelu a srjedu wot 9 do 18 hodź. a sobotu wot 9 do 11 hodź. jabłuka, wišnje, najwšelakoriše družiny jahodow a kónc sezony, nazymu, tež kwity přiwzaja. Tute na brěčki abo nektar předźěłuja. Štóž chce, móže sej při wotedaću sadu a přeličenju tež jednu abo wjacore z cyłkownje 40 družin brěčkow a nektarow kaž tež sadowych winow z Kühnec sortimenta wuzwolić.

Tuchwilu woža ludźo Schäplitzecom kisałe wišnje a aronijowe jahody. „Aronija je měsac přezahe zrała“, so Mario Schäplitz hladajo na tuchwilnu suchotu starosći. „Wuskutki ekstremneho wjedra dla hakle pozdźišo pytnjemy“, nimale 50lětny wěšći. „Přeco wjace ludźi regionalne brěčki kupuje, wědźo, što je w škleńcy nutřka“, Schäplitz podšmórny. „Štož ­we wulkokupnicach w tetrapakach poskićuja a što je na nich napisane, wo tym móhli hodźiny diskutować.“

„Noša a pokazuja rady drastu“

Freitag, 27. Juli 2018 geschrieben von:

Błótowske domizniske stwy woblubowane wulětne cile

Bórkowy (SN/mwe). „Zajim našich hosći za serbsku kulturu je jara wulki. Tole so na ličbje wopytowarjow mjez druhim w domizniskej stwě w Bórkowach a Dešnjanskim domizniskim muzeju kaž tež při tematiskich wodźenjach po wsach pokazuje“, Kerstin Möbes z Bórkowskeho gmejnskeho zarjada Serbskim Nowinam zdźěli. Při tym mjenuje wona šulersku firmu Delnjoserbskeho gymnazija „Lutki-Tours“, kotraž zajimcow přewodźuje. „Čujomne pak tež je, zo chcedźa so domjacy sylnišo ze swojimi korjenjemi prezentować“, wona doda. Tak je drastowy festiwal „Drasta rejuje“ wjele drastynošerjow z Delnjeje a Hornjeje Łužicy přićahnył. „Přeco časćišo wopytuja młode žony z regiona zarjadowanja kaž rjemjeslniske a burske wiki w drasće. Noša a pokazaja zaso rady drastu.“

Nowy zawod w starym statoku

Donnerstag, 26. Juli 2018 geschrieben von:
Firma za precizne nastroje Lehmann w Małej Boršći pola Hodźija twari tuchwilu nowu produkcisku halu a socialne rumnosće za sobudźěłaćerjow. Mějićel so nadźija, zo budźe wona kónc lěta dotwarjena. Hala nastawa napřećo nětčišemu zawodej ­na něhdyšim ryćerkuble. Sobudźěłaćerjo twarskeho zawoda maja tuž najwšelako­riše pomnikoškitne předpisy dodźeržeć. Foto: SN/Maćij Bulank

Pruwowanske dźěła předstajili

Dienstag, 24. Juli 2018 geschrieben von:
Nowi wukubłani blidarjo su minjenu sobotu w Kamjenskej EWAG swoje pruwowanske dźěła předstajili. Mjez wuspěšnymi rjemjeslniskimi blidarjemi bě tež Njebjelčan Filip Skoczowski. Jeho pokazku, jara derje poradźeny a perfektny mały kamor, běše wón w něhdźe 80 dźěłowych hodźinach natwarił. Kaž młody Serb Serbskim No­winam přeradźi, chce na kóždy pad doma we Łužicy mjez přećelemi wostać. Jeho wukubłanski zawod Njebjelčanska blidarnja Tobiasa Cyža młodeho mjeztym do­wukubłaneho blidarja přewozmje. Wyši mišter Budyskeho zwjazka blidarjow Ulrich Lange z Barta wobžarowaše, zo bě Philipp jenički Serb w rjadowni. Foto: Feliks Haza

Njech so lěpje poradźi

Dienstag, 24. Juli 2018 geschrieben von:
Dźe doprědka: Nowa twornja za produkciju baterijow w Kamjencu rosće. Mnozy su sej twarnišćo zdaloka wobhladali a jednotnje zwěsćeja: Dźěłaćerjo maja so chětro do spěcha. Derje tak, wšako konkurenca předewšěm nastupajo elektromobilitu njespi. Kamjenski prestižny twar pak je zdobom dalša dobrota našemu regionej: Stoprocentowska sotra awtotwarca Daimlera Deutsche Accumotive pyta mjenujcy cyłu šwitu sobudźěłaćerjow. Něchtó wšak dyrbi mašiny w nowej tworni tež posłužować. To je jara derje, wšako bjezdźěłnosć z tym dale woteběra. Tola cyle pozabyć w tym zwisku njesměli, zo su w Kamjencu njedaloko noweje produkciskeje hale hižo wjacore razy spytali něšto z produkciju baterijow respektiwnje bańkow za baterije natwarić. To pak je bohužel tež wjacore razy do cholowow šło. Najmłódši přikład je Litarion, kotraž bě insolwencu přizjewiła. Tuž njech so projekt z baterijowej twornju čim lěpje poradźi. Janek Wowčer

Wodźizny za přichod wuwić

Montag, 23. Juli 2018 geschrieben von:

Zaměrowy zwjazk Łužiska jězorina masterskej planaj schwalił

Nowa Wjes (AK/SN). Zaměrowy zwjazk Łužiska jězorina chce Kóšynski nasyp mjez Złokomorowskim a Lejnjanskim jězorom kaž tež Hórnikečanski jězor zaměrnje za přichod wutwarić. Tomu su so radźićeljo zwjazka na swojim minjenym zeńdźenju zawjazali, přihłosujo jednotnje masterskimaj planomaj. W nimaj su za Kóšynski nasyp a za Hórnikečanski jězor­ zawjazowace zaměry zakótwjene. „Nam stej wobaj planaj nadawk jednać. Chcemy zaručić, zo zaměry woprawdźe docpějemy“, rjekny Daniel Just, jednaćel zaměroweho zwjazka. Předewšěm Łazowska gmejna je dospołneho zawrjenja Hórnikečanskeho jězora a hórniskotechniskeho saněrowanja dla hač do lěta 2021 bolostnje potrjechena. Wokoło jězora ma kolesowarska šćežka nastać. Próstwu wo spěchowanske srědki z programa Paragraf 4 je gmejna hižo zapodała. Su to srědki za polěpšenje žiwjenskeho standarda w něhdyšich hórniskich kónčinach. Hórnikečanski jězor ma so zaso z přirodnym měrnym wotpočnišćom stać.

Rozšěrja „Serbske impresije“

Dienstag, 17. Juli 2018 geschrieben von:

Regionalny zwjazk Hornja łužica-Delnja Šleska z nowym planom

Budyšin (AK/SN). Při zdźěłanju regio­nalneho plana Hornja Łužica-Delnja Šleska je so přichodna rozsudna faza zahajiła, po tym zo běchu minjeny čas wot­powědne stejišća wšelakich zamołwitych wotwažowali. „Smy wšitke změny zadźěłali, a regionalny plan nětko jako naćisk předleži.“ To zdźěli Jörg Weichler, nawoda fachoweho wobłuka za regionalne planowanje w Regionalnym planowanskim zwjazku Hornja Łužica-Delnja Šleska, na minjenym posedźenju zwjazka. Dotal wotewrjene je prašenje „wětroweje energije“. Tam njeje planowanje móžnych stej­nišćow hišće wotzamknjene. To samsne płaći za wšelake přirodoškitne prašenja. Planowanski zwjazk, tak Jörg Weichler wuzběhny, by sej wjace pod­pěry ze stron sakskeho ministerstwa za wobswět a ratarstwo přał, wšako je runje tu hišće tójšto wotewrjenych prašenjow. Dotal njemóža ani termin dozhotowjenja mjenować, dokelž ma so kóždy jednotliwy wětrnik hladajo na přirodoškit pruwować, nawoda fachoweho wobłuka podšmórny.

Chcedźa kanal klětu wotewrěć

Freitag, 13. Juli 2018 geschrieben von:

Nowa Wjes (AK/SN). Borboriny kanal jako­ zwisk mjez Lejnjanskim a Parcowskim jězorom chcedźa klětu za łódźnistwo wotewrěć. To rjekny jednaćel zaměroweho zwjazka Łužiska jězorina Daniel Just wčera na zhromadźiznje zwjazka w Nowej Wsy. „Wot nalěta hač do septem­bra Łužiska a srjedźoněmska towaršnosć hórnistwoweho zarjadnistwa (LMBV) trěbne twarske naprawy zwoprawdźa. K techniskemu a wobchadnemu wuhoto­wanju kanala słušeja mjez druhim móžnosće zastawanja a čakanja za łódźe“, jednaćel wujasni. Hakle po twarskich naprawach móže Drježdźanska krajna direkcija jako zamołwity zarjad kanal za wodoprawniske za wužiwanje přizwolić.

Bywšu jamu zaměrnje renaturěruja

Freitag, 13. Juli 2018 geschrieben von:
Bywšu kaolinowu jamu w Kamjenej pola Rakec zaměrnje renaturěruja. Kaž Kamjenjanski kaolinowy zawod informuje, ma tam nastać hódnotny žiwjenski rum za najwšelakorišu floru a fawnu. Dale maja tež wosebite městna wopytowarjow wabić. Sobu­dźěłaćerce Wuchodosakskeje posłužboweje a serwisoweje tzwr Petra Heidrich a Roswitha Konys (wotlěwa) nowu krajinu sobu zapołožatej. Kaž na foće widźimy, nasta­wa za nimaj ruina twjerdźizny, kotraž budźe pozdźišo jako wuhladnišćo słužić. Nastać ma tohorunja amfiteater za najwšelakoriše zarjadowanja. Wobšěrnje zawod tež na taflach wo projekće informuje, a to zdźěla dwurěčnje. Foto: SN/Maćij Bulank

Serbska debata

Neuheiten LND