Skórniki we łužiskich lěsach dale přiběraja
Budyšin (SN/BŠe). Tele dny, tak fachowcy wěšća, budźe populacija skórnikow zaso aktiwna, wšako wočakujemy temperatury hač do 20 stopnjow a wjace nad nulu. Kaž z wobkedźbowanjow wuchadźa, změjemy lětsa wosebje strašnu situaciju skórnika dla. Hižo loni napjate połoženje we łužiskich lěsach njeje so pomjeńšiło, ale skerje miłeje zymy dla so přiwótřiło. „Miliardy skórnikow so po sakskich lěsach dale rozpřestrěja“, warnuje prezident krajneho lěsnistwa Utz Hempfling. Wobsedźerjo lěsow měli tuž z wotpowědnymi naprawami masiwnym lěsnym škodam zadźěwać spytać. Naprawy hodźa so spěchować a sahaja wot předźěłanja wobškodźeneho drjewa přez zasadźenje insekticidow hač k transportej drjewa z lěsa won. Spěchowanske móžnosće płaća za chójny, lariki a šmrěki. Próstwystajerjo móža priwatne wosoby, komuny abo lěsniske zwjazki być. Na prašenja kołowokoło spěchowanja wotmołwjeja lěsnicy wotpowědnych rewěrow.
Zhromadne dźěło dobre płody wunjesło
Klěśišća (SN/BŠe). Mjeztym wosmy raz spožča Łužiska hospodarska iniciatiwa (WiL) wědomostne transferne myto, přičimž dźe wo wosebite zhromadne projekty wědomosće a hospodarstwa. Minjenu póndźelu su lětuše kooperacije mytowali. „Jury móžeše so jenož ćežko rozsudźić, wšako maja zapodate projekty jara dobru kwalitu. Dźak słuša tuž wšitkim wobdźělnikam wubědźowanja“, rozłoži jednaćel WiL Michael Schulz na mytowanskim zarjadowanju w Klěśišćach (Klettwitz).
Nawoči z rukow mobilneje optikarki
Anett Pötschke poradźuje wužiwarjow swojich posłužbow doma w dobrej stwě – wosebity serwis mnohich wolóža
W Rakečanskim strowotniskim centrumje je sej Šešowčanka wobchod z małej dźěłarnju zarjadowała. Tak móža ludźo tež k njej přińć a swoje nawoči reparować dać. Stajnje pjatk, na dnju wikow, je wobchod wotewrjeny.Kołowokoło Rakec je optikarka Anett Pötschke ze Šešowa ze swojim awtom po puću. Wona podawa so k wužiwarjam swojich posłužbow domoj, poradźuje jich, zwěsća z nastrojemi sylnosć widźenja a přiměrja wotpowědne nawoči. Tym, kotřiž mobilni njejsu, je poskitk 40lětneje wjac hač spomóžny a jich jara wolóža.
Dołhi puć do wuspěšneje samostatnosće
Z fabriki so hospoda stała
Gottlob August Hering z Budyšina kupi w lěće 1771 Šunowske a Smjerdźečanske knjejstwo a natwari mjez Klóšterskej a Róžeńčanskej wodu předźernju a tkalcownju, katunowu (tkaninowu) fabriku, hdźež zhotowjachu płatno z lena, plahowaneho na polach mjez Šunowom a Smjerdźacej. Wšitke předźěłanske kročele – kaž łamanje, młóćenje, česanje, předźenje a tkaće – wukonješe tam něhdźe 80 ludźi w ćežkim ručnym dźěle. Za sušenje płatna natwarichu wulku wěžu, kotraž bě po cyłej wokolinje widźeć. Wěža katunoweje fabriki steješe na ležownosći dźensnišeho hosćenca.
Kóžda generacija swój rukopis zawostaja
Šunowski hosćenc w změnje časow – wot fabriki ke korčmje a dźensa woblubowanemu hosćencej z wulkej žurlu
Spěw „We Fabrikskej hospodźe“ z pjera Jurja Šěna je mnohim znaty. A kaž we wobsahu wopisane, su tam ludźo lóštnu zabawu dožiwili a tón abo tamny na rejach abo kwasach swoju lubku namakał. Tekst spěwa nasta jako baseń składnostnje zeleneho kwasa Marje a Jana Wowčerkec, kotrajž staj hosćenc wjele lět wobhospodarjałoj a so wo derjeměće swojich hosći starałoj. Melodija bu pozdźišo skomponowana. Mjeztym je syn Tomaš wobchodnistwo přewzał, a z nim nětko nowa generacija swój rukopis zwoprawdźa.
Pjeku tohorunja kmótřiske całty
Chcedźa wokno do jězoriny być
Tydźeń po jutrach so sezona we łužiskej jězorinje oficialnje zahaji. Kóžde lěto přewjeduja za to wosebite zarjadowanje, do kotrehož su turistikarjo a mnozy partnerojo po cyłej jězorinje zapřijeći.
Swětłe (AK/SN). Wuwozny móst z mjenom F 60 z 502 metromaj dołhosće, 204 metrami šěrokosće a 80 metrami wysokosće je wjetši hač znata Eiffelska wěža w Parisu. Železna konstrukcija waži na wšě 11 000 tonow. Wot wotewrjenja wuwozneho mosta w lěće 2000 je sej jón hižo wjac hač 500 000 ludźi wobhladało. Hórniske podkopki pola Swětłeho (Lichterfeld) su lětsa oficialna zahajenska městnosć dnjow łužiskeje jězoriny 27. a 28. apryla. Z dožiwjenjowpołnym kóncom tydźenja chcedźa w jězorinje sezonu zahajić. „Cyły region je zapřijaty. Chcemy wokno do jězoriny być a wopytowarjam wšelakorosć kónčiny, mjez druhim industrijneje kultury a turizma na wodźe, pokazać“, wuzběhnje jednaćelka turistiskeho zwjazka Łužiska jězorina Kathrin Winkler. Jeničce wokoło zahajenskeho swjedźenja je 35 partnerow zapřijatych, kotřiž wabja z poskitkami, kaž čołmikowanjom abo skakanjom z parašutom.
Regionalne rjemjeslnistwo chce ze swojim dobrym mjenom wabić a kroči ...
Kamjenske kołbaski w srjedźišću
Finale zahajene
Rakecy (SN/BŠe). Rozsudźacy gremij Leaderoweho regiona Hornjołužiska hola a haty je za to, kompletnu sumu 3,3 milionow eurow za projektnej namołwje nalěto a w lěću wupisać. Tak započina so nětko finale srědkow Leader, wšako spěchowanska perioda klětu wuběži.
Regionalny běrow Leaderoweho regiona ze sydłom w Rakecach je předwčerawšim 12. namołwu we wobjimje 950 000 eurow zahajił. Podłožki měli hač do 17. meje w Rakecach předležeć. Jako hłowne ćežišćo postaja gremij znowawužiwanje stareje twarskeje substancy we wjesnych kónčinach. Tež za ideje turistiskich inwesticijow, naprawow za zjawne městnosće, za projektne wuwiće a spěchowanje inwesticijow w rybarstwje su wotpowědne pjenjezy k dispoziciji.
