Wot spočatka septembra njeje w Janšojskej brunicowej jamje hižo dowolene brunicu wudobywać. Wina na tym je pobrachowace wobswětowe pruwowanje, kotrež hač do dźensnišeho njepředleži.
Choćebuz (SN/BŠe). Choćebuske wyše zarjadniske sudnistwo je wukazało wot 1. septembra dźěła w Janšojskej brunicowej jamje přetorhnyć, dokelž njeběchu předewzaću Łužiska energija a milinarnje (LEAG) jako mějićelej jamy přizwolili dobu za zdźěłanje posudka wobswětoweje znjesliwosće podlěšić.
Wojerecy/Drježdźany (dpa/SN). Lětsa zarjadowane tři informaciske běrowy, w kotrychž poradźuja ludźi hladajo na strukturnu změnu, su jara derje přiwzate. Nimo běrowa w Bornje pola Lipska su přisłušni partnerojo tež we Wojerecach a Běłej Wodźe k dispoziciji. Zastupjerjo sakskeje statneje kenclije rozestajeja so na městnje z idejemi a starosćemi wobydlerjow, zdźěli rěčnik sakskeho knježerstwa Ralph Schreiber. Sobudźěłaćerjo běrowow zwěsćichu wulku potrjebu za informacijemi a zajim ludnosće.
Budyšin (SN/BŠe). Łužiske rybowe tydźenje su pola rybarjow, w hosćencach, hotelach, pensijach a přirodoškitnych stacijach kruty wobstatk nazymskeje protyki. Lětsa su zwičnjensku iniciatiwu hižo 18. raz přewjedli a kaž marketingowa towaršnosć Hornja Łužica-Delnja Šleska zdźěla, su z wotběhom a wuslědkami přewšo spokojom. Cyłkownje je so ličba wopytowarjow přirunajo z tamnymi lětami stopnjowała, štož je so hižo w běhu zarjadowanjow wotbłyšćowało.
Choćebuz (SN/BŠe). Archeologiska dokumentacija a slědźenje we łužiskim brunicowym rewěrje stej dale zawěsćenej, zdźěla nětko předewzaće Łužiska energija a milinarnje (LEAG). Wotpowědne dojednanje, kotrež zaruča slědźenje w přichodnych pjeć lětach, stej sakski krajny zarjad za archeologiju a LEAG podpisałoj.
Hižo w 1990tych lětach su wědomostnicy wokolinu Rychwałdskeje a Wochožanskeje brunicoweje jamy přepytowali, štož je hórnistwowe předewzaće pjenježnje podpěrało. Hižo w lěće 2007 zarjadowachu dźěłowe stejnišćo w Běłej Wodźe, hdźež je mjeztym 30 archeologow, wurywanskich technikarjow a fachowych dźěłaćerjow zaměstnjenych. Woni su dotal mnohe nowe namakanišća wuslědźili a přepytali. „Wulka podpěra LEAG zmóžnja wobstajne pomnikoškitne hladanje łužiskich brunicowych rewěrow. Wulkopřestrjenowe přepytowanje namakanišćow zmóžnja archeologiskemu slědźenju wurjadne wuměnjenja“, wuzběhnje krajna archeologowka swobodneho stata dr. Regina Smolnik.
Choćebuz-Knorawa (SN). Łužica přeswědča z inowatiwnymi idejemi. Tři tudyše młode předewzaća a tři šulerske firmy přijachu srjedu wuznamjenjenje LEX 2019 (Łužiske wubědźowanje za załožerjow eksistency). Dr. Markus Binder, předsyda Hospodarskeje iniciatiwy Łužica (WiL) a předsyda jury LEX rjekny: „Naši dobyćerjo su ludźo, kotřiž ničo připadej njepřewostajeja. Woni su na cil wusměrjeni a racionalni. We wobłuku prezentacije na posedźenju jury pokazachu swójsku energiju a čiłu prezentaciju. Ze swojim konceptom, profesionalitu a zahoritosću su dobyćerjo přeswědčili.“
Budyšin (SN/BŠe). Nimale we wšitkich rjemjeslniskich powołanjach maja předewzaćeljo ćeže wučomnikow nańć. Tak je to tež pola pjekarjow. Srjedu wuradźowaše zjednoćenstwo pjekarjow Budyskeho wokrjesa wo wuskutkach na powołanskošulski centrum za zežiwjenje a domjacnosć w sprjewinym měsće. Nimaja tam hižo dosć wučomnikow w rjadownjach. A přiběra strach, zo teoretiske wukubłanje wučomnikow na druhe stejnišćo přeměstnja. „Wot sakskeho kultusoweho ministerstwa wočakujemy hladajo na rozdźělenje stejnišćow jasne wuprajenje“, rjekny předsyda zjednoćenstwa Budyskich pjekarjow Lutz Neumann. W powołanskošulskim centrumje wšak maja wuběrne móžnosće, kwalifikowany dorost wukubłać. Nimo toho poskićeja 44 internatnych městnow. „We wólbnym boju bě často rěč wo tym, wjesne kónčiny sylnić. Město Budyšin k tomu słuša. Nadźijamy so tuž pozitiwnych wuprajenjow“, Neumann wuzběhny. Wobchadna infrastruktura z dwórnišćom a busowym dwórnišćom njedaloko centruma skićitej dobre zwiski. „Ćahi njejězdźa jenož do Drježdźan, ale tež do Budyšina.“
Na lětušej regionalnej konferency łužiskeje jězoriny wčera na Wojerowskim hrodźe zaběrachu so přitomni z relewancu jězoriny w regionalnej strukturnej změnje. Něhdźe 90 wobdźělnikow z komunalneje a krajneje politiki, z hospodarstwa, turizma, wědomosće, kultury a dalšich wobłukow je so na wuradźowanju wobdźěliło.
Wojerecy (AK/SN). Nazhonjenja ze saněrowanja hórnistwa měli do procesa strukturneje změny we Łužicy zapřijeć. Łužiska jězorina móže k tomu pozitiwny přinošk za image regiona być. To potwjerdźi Daniel Just, jednaćel zaměroweho zwjazka Łužiska jězorina Sakskeje. Budyski krajny rada Michael Harig (CDU), předsyda zaměroweho zwjazka Łužiska jězorina Sakskej bě patronat konferency přewzał. Nuznje, tak wón wuzběhny, trjeba region za strukturnu změnu prawo na pospěšene planowanja, štož měło so zakonsce zakótwić. Zdobom je zakoń wo sylnjenju struktury trěbny.
Trjebinska gmejnska rada distancuje so wot akcijow protestneje iniciatiwy „Ende Gelände“, kotrež su wot 29. nowembra do 1. decembra we łužiskim brunicowym rewěrje planowane.
Trjebin (AK/SN). Jednohłósnje su so nětko radźićeljo gmejny Trjebin za to wuprajili, akcije protestneho hibanja „Ende Gelände“ zjawnje wotpokazać. „Wobaramy so kóždemužkuliž jednanju zwonkastejacych. Wotpokazujemy wšitke formy namocy“, woni wuzběhnychu.
Protestne hibanje planuje w mjenowanym času wjacore akcije. Na internetnej stronje iniciatiwnicy k tomu pisaja: „K zahajenju klimoweje konferency UNO w Santiagu de Chile chcemy zhromadnje z hibanjom Fridays for future we wobłuku akciskeho kónca tydźenja za sprawnosć nastupajo klimu protestować. Wšojedne hač šulski stawk, blokada bagrow – jeničce z njeposłušnosću móžemy klimowu krizu zadźeržeć.“ Nětko je načasu system změnić, hibanje dale wuzběhuje. Dźe zdobom wo solidaritu a wo žiwjenje bjez profita a bjezmjezneho ekonomiskeho rozrosta.