Drježdźany (dpa/SN). Po wšej Němskej widźomne wuwiće k wjace biologiskim ratarskim wudźěłkam so tež w Sakskej dale a bóle rozšěrja. Tuchwilu w swobodnym staće hižo 48 150 hektarow ekologisce wobdźěłuja, kaž ratarske ministerstwo zdźěla. To je 29 procentow wjace hač lěta 2015. Biologiske ratarstwo mjeztym na 5,3 procentach wšeje ratarskeje płoniny praktikuja. Tež ličba ekologisce dźěłacych předewzaćow je wo dźewjeć procentow na 604 rozrostła. „Tele wuwiće jara zwjesela. Dźeń a wjace ludźi biologiske ratarske wudźěłki kupuje. Burja njemóža ani telko nadźěłać“, rjekny tudyši ratarski minister Thomas Schmidt (CDU) powěsćerni dpa.
Zły Komorow (SN). Z Łužiskim transferowym mytom je Łužiska hospodarska iniciatiwa (WiL) najlěpše z wosom zapodatych projektow wčera w Złym Komorowje wuznamjeniła. 1. myto spožči jury firmje Attomol molekularne diagnostiki Bronkow a BTU za tam wuwite testowe graty za medicinsku diagnostiku, z kotrymiž maja so mutacije, rozbudźaki chorosćow a awtoimunowe schorjenja dopokazać. W kooperaciji z BTU chcedźa po płaćiznje přihódne diagnostiki z wjetšim medicinskim wužitkom poskićeć.
Za Projekt „Optimowane wodźenje zasadźenja a samokontrola jězbneho wašnja decentralnych energijowych připrawow“ počesćichu Žitawske předewzaće Use my energy a tamnišu wysoku šulu z 2. mytom. Z nowym saněrowanskim jednanjom, złožowacym so na włokniny, maja so wobškodźene betonowe šachty we wopłóčkowych systemach njewotwisnje wot počasa saněrować. Za to dóstaštej towaršnosć Łužiska rjedźenska technika Łukow a fachowy wobłuk BTU za lochkotwar 3. myto.
We wobłuku swjatočneje ceremonije přepodachu předewzaću Hamburger Rieger tzwr minjeny pjatk w Čornopumpskej papjercowni certifikat EMAS za papjercowu mašinu 2, kotruž firma tuchwilu planuje. Za skrótšenku EMAS chowa so dobrowólny wobswětowy management Europskeje unije.
Grodk (JoS/SN). „Wobswětowa certifikacija je wšitkim sobudźěłaćerjam nowe wužadanje“, podšmórny zawodny nawoda Arno Liendl. Certifikat EMAS je najwyši hódnotny zyglyšk za zawodny wobswětowy škit a wopřijima wyše žadanja hač normalne zakonitosće. Firmje Hamburger Rieger zmóžnja to njekomplikowany přistup k europskim spěchowanskim srědkam kaž tež wolóženja we wobłuku přizwolenskeho jednanja nastupajo planowanu druhu papjercowu mašinu.
Nalěćo witać chce lětsa znowa biosferowy rezerwat Hornjałužiska hola a haty a přeprošuje ludźi na mjeztym 16. nalětne wiki do Stróže, hdźež změja zaso wulki wuběr přirodnych wudźěłkow.
Stróža (SN/BŠe). Wjac hač 80 wikowarjow, rjemjeslnikow a towarstwow z regiona wobdźěli so lětsa na 16. nalětnich wikach w Stróži. Na nje přeprošujetej zarjadnistwo biosferoweho rezerwata z kooperaciskim partnerom domizniskim towarstwom Radiška. Sobotu 29. apryla wabja tam znowa rjemjeslnicy z blišeje wokoliny z wulkim wuběrkom rostlinow, drjewjanymi a hornčerskimi wudźěłkami kaž tež kulinarskimi poskitkami. Kaž je to hižo mnohe lěta z wašnjom, budu wone hnydom na městnje swoju wušiknosć pokazować, wudźěłki zhotowjeć kaž tež kupcow poradźować.
Dokelž njewabi nalěćo jenož ludźi won do přirody, ale tež tójšto wužitnych insektow, steja poskitki we wowčerni na dworje rezerwatneho zarjadnistwa lětsa pod hesłom „Mrowje, pčołki a podobne – ludytworjace insekty“, hdźež móža so wopytowarjo wobšěrnje informować.
Frank Čornak z Konjec je předwurisanje powołanskeho wubědźowanja ratarstwa a skotarstwa Němskeje krajneje młodźiny dobył. 28lětny bě so w februaru zhromadnje ze swojim skupinskim towaršom Andreasom Winzijom přećiwo tamnym wobdźělnikam z Budyskeho a Zhorjelskeho wokrjesa přesadźił. Z dobyćom staj wobaj přichodne koło docpěłoj a smětaj so dźensa na krajnym wurisanju w sewjerosakskim Köllitschu pola Torgauwa wobdźělić.
Pjekar je wot ratarja wotwisny. Bjez žitnych wudźěłkow njemóže žane chlěby, całty a tykancy pjec. Grodkowski pjekar Jörg Sperling wobě powołani zwjazuje. Wodnjo dźěła na polu, po nocach steji w swójskej pjekarni.
„Sym z ratarstwom kaž z pjekarstwom wusko zwjazany“, praji Jörg Sperling, kiž ma swójsku pjekarnju na Mužakowskej dróze w Grodku. Jeho staršej měještaj hižo pjekarnju a staj tohorunja spytałoj, kaž běše to za čas NDR z wašnjom, so ze swójskimi wudźěłkami zežiwić. Tak měještaj zdobom „swójski ratarski zawod.“ Sotra Jörga Sperlinga bě staršisku pjekarnju přewzała. Skónčnje sej tež wón tajku nańdźe a je w běhu krótkeho časa naslědnistwo přewzał.
Njeje to jenož na nimale lětnim wjedrje zaležało a tež nic na dale woteběracej ličbje wopytowarjow, zo wozjewi hłowny organizator Kamjenskich wikow WIR Andreas Heinrich na kóncu lětušich wikow, zo běchu to definitiwnje poslednje w tej formje.
Zarjadowarjo, hospodarstwo, ale tež wustajerjo běchu dopóznali, zo su so wobstejnosće w regionje wosebje w hospodarskich strukturach zasadnje změnili. Běchu-li na spočatku wikow informacije a wabjenje ze stron hospodarstwa a rjemjesła trěbne, žada sej čas interneta a digitalneho swěta nowe wotmołwy a nowe formy prezentacije.
Z najwšelakorišimi zarjadowanjemi po cyłej Hornjej a Delnjej Łužicy wabitej lětsa Dnjej łužiskeje jězoriny 22. a 23. apryla. Wonej matej sezonu oficialnje zahajić.
Rań (AK/SN). Wodźenja, kolesowarske tury, čołmikowanje a dalše zarjadowanja tež lětsa poskitki Dnjow łužiskeje jězoriny wobohaćeja. Oficialny start sezony budźe tónkróć w Ranju (Großräschen). 22. apryla připołdnju chcedźa tam přistawnu mištrownju poswjećić. Hač do kónca lěta 2018 ma přistaw z wodu pjelnjeny być. Rański fanfarowy ćah poswjećenje hudźbnje wobrubi a překwapi wopytowarjow z wurězkami swojeje show „Fanfaronada“.
Choćebuz (SN/at). Na dźewjeć prašenjow k rewěrowemu konceptej LEAG žada sej wobswětowy zwjazk Zelena liga wotmołwy wot dr. Helmara Rendeza, nawody předsydstwa. Kaž wjelelětny zastupjer wobswětowych zwjazkow w braniborskim brunicowym wuběrku Renej Šuster zdźěli, „wostanje rewěrowy koncept w mnohich dypkach njejasny“. Ma-li so Janšojska milinarnja po wuběženju susodneje jamy maksimalnje wosom do dźesać lět z wuhlom z juha rewěra zastarać, „móže to 18 do 180 milionow tonow emisije CO2 woznamjenjeć. Z tajkim difuznym wuprajenjom njemóžeš ani wudobywanske pola kaž Wjelcej-juh potwjerdźić, ani njeje to zakład strukturneho a stejnišćoweho wuwića“.
Dalše wotewrjene prašenja měrja so na přikład na kónc Janšojskeje jamy před Dubojcami (Taubendorf), na škit Braniborskeje před zniženjom dnowneje wody Wochožanskeje jamy a na to, hač LEAG w Slepjanskej gmejnje abo we wjace njewotpohladanej wudobywanskej kónčinje kupjene płoniny zaso předa.