Budyšin (dpa/SN). Z wulkim wjeselom witaše Budyski wyši měšćanosta Alexander Ahrens (njestronjan) wčera wozjewjene plany kanadiskeho wagonotwarca Bambardier, Budysku twornju skrućić a na industrijne srjedźišćo swojeje produkcije wutwarić. Šef němskeje wotnožki koncerna Michael Fohrer bě připowědźił, zo chcedźa serijowu produkciju regionalnych ćahow a spěšnikow přichodnje w Budyšinje koncentrować a tam 20 milionow eurow inwestować.
„Wjeselu so za Budysku twornju a wšěch sobudźěłaćerjow“, rěka w nowinskej zdźělence Ahrensa. Zo ma so Zhorjelska twornja přichodnje na twar aluminijowych transportnych wagonow specializować, ma Budyski wyši měšćanosta přiwšěm za kritiske. „Wšitko, štož tamniše stejnišćo wosłabja, móže tež negatiwne wuskutki za Budyšin měć. Wobhladujemy so jako region, kotryž je inwestoram w tu- a wukraju dźeń a wažniši.“
Lokalna akciska skupina Leader we łužiskej jězorinje namołwja zajimcow, wo spěchowanske srědki za swójske projekty so požadać. Hač do 30. apryla měli podłožki we Wojerowskim běrowje regionalneho managementa předležeć.
Wojerecy (SN/BŠe). Spěchować města a wsy je zaměr programa Leader. Lokalna akciska skupina we łužiskej jězorinje namołwja zajimcow mjeztym štwórty raz w aktualnej periodźe, wo spěchowanske srědki so prócować. Cyłkownje 1,33 milionow eurow chcedźa akterojo na projekty najwšelakorišeho razu rozdźělić. Tak su próstwy za polěpšenje turistiskeje infrastruktury runje tak móžne kaž za wutworjenje bydlenskeho ruma na wsy, hdźež móžeš na přikład bróžnju přetwarić. Zdobom hodźa so twarske projekty ze zaměrom wjacegeneraciskeho bydlenja zwoprawdźić. Dale móža so ludźo přizjewić, kotřiž planuja žiwjensku kwalitu na wsach polěpšić. K tomu słušeja kulturne runje tak kaž kubłanske poskitki za wobydlerjow a hosći. Zdobom je wuhotowanje infrastruktury tema.
Hłowny nadawk LMBV wostanje zaručić zjawnu wěstotu, kaž na přikład na přeco hišće zawrjenych přestrjenjach nutřkowneho nasypnišća bywšeje jamy Sprjewiny Doł. Šěste zarjadniske zrěčenje ma to financnje zawěsćić.
Drježdźany/Zły Komorow (SN/at). Łužiska a srjedźoněmska towaršnosć hórnistwoweho zarjadnistwa (LMBV) wukonja swoje dźěło na zakładźe zarjadniskich zrěčenjow, kotrež trěbne financy zaručeja. Loni w nowembru su so Zwjazk a brunicowe kraje Braniborska, Durinska, Sakska a Saksko-Anhaltska na naćisk 6. zarjadniskeho zrěčenja dojednali. Wone ma pjenjezy we wobłuku wjace hač 1,2 miliardźe eurow za dalše brunicowe saněrowanje hač do lěta 2022 zawěsćić.
Turistiske teritorialne zjednoćenstwo (TGG) hola a haty chce wopytowarjam wjace poskitkow tematiskich pućowanskich a kolesowanskich šćežkow předpołožić. Tónle projekt su wčera w Kobjelnju zahajili.
Kobjelń (UM/SN). Pućik mórskeho worjowa, Krabatowa šćežka, Serbske impresije – na prěni pohlad je na terenje hornjołužiskeje hole a hatow dosć dožiwjenskich šćežkow. Zamołwići za turistiske wuwiće regiona mjez Kulowom a Radworjom, mjez Rakecami a Malešecami to hinak widźa. „Hornjołužiska hola a haty je najwjetša zwisowaca hatna krajina Němskeje a jako domizna Serbow na kulturje a nałožkach bohatša hač druhe kónčiny. Telko kolesowanskich a pućowanskich šćežkow je lěma něhdźe druhdźe“, praji předsyda TGG hola a haty Matthias Seidel. Přiběrajcy pak ćerpi region pod demografiskej změnu. „Zo bychmy tymle změnam wotpowědowali, chcemy eksistowace turistiske poskitki k dalšim temowym namjetam zwjazać.
Sto dnjow po tym, zo je dr. Helmar Rendez nawodnistwo předewzaća Łužiska energija a milinarnje (LEAG) přewzał, je nětko na času dotalne dźěło bilancować. Bianka Šeferowa je so pola njeho wobhoniła.
Sće so w nowym zastojnstwje derje zažiwił?
dr. H. Rendez: Energijowe hospodarstwo je hižo wjele lět moja domizna. Před połdra lětom sym so do Łužicy nawróćił, zo bych financny nawod předewzaćow Vattenfall Europe Mining AG a Vattenfall Europe Generation AG přewzał. Wot zašłeho oktobra směm koncern LEAG jako nawoda předsydstwa nawjedować. To bě takrjec přichad krok po kroku. Zamołwitosć rady přewozmu a wjeselu so nad nowymi wužadanjemi, kiž z dźěła wurostu. Z wulce motiwowanym a wysoko profesionelnym mustwom ma LEAG dobre šansy, tež w ćežkich situacijach jednać.
Diskusija wo brunicowym zmilinjenju a jeho sćěhami za klimu a wobswět hižo njewoteběra. Kajke je Waše stejišćo k tomu?
Interne podłožki knježerstwa a dalše přepytowanja předewzaća EPH – noweho mějićela łužiskeje brunicoweje sparty – tworja zakład za Čornu knihu, wěnowanu EPH, kotruž bě wobswětowa organizacija Greenpeace loni w septembrje zestajiła. „Čorna kniha EPH, bilanca po 100 dnjach Leag“ rěka pokročowanje, wušłe srjedź januara.
Brunicowe hospodarstwo je chětro specielne, tak zo móžeš je do wšelakich dobow rozrjadować. Po měnjenju Greenpeace je doba wulkich dobytkow zakónčena. Nětko měł so časowy wotrězk narunanja a rekultiwowanja zahajić. To je hladajo na zwjazkowe klimoškitne zaměry a ćišć na brunicowe hospodarstwo zmysłapołne.
Budyska ludowa banka je za směrodajne rozsudy znata. Jónkrótna bě jeje bohužel zakónčena kooperacija z Budyskej wokrjesnej lutowarnju k mjezsobnemu wužiwanju pjenježnych awtomatow. Z toho mějachu wosebje ludźo na wsy lěpšinu.
Hdyž hotuje so Budyski drustwowy kreditny institut nětko na fuziju z Drježdźanskej ludowej a Raiffeisenowej banku, je tež to směrodajne. Na wonkowne wuměnjenja bankowstwa to wliw nima. Z fuziju pak móže Budyska banka přichodnje wot lěpšin Drježdźanskeje partnerki profitować. To potrjechi wosebje tych młodych Łužičanow, kotřiž domiznu na směr do krajneje stolicy wopušća. Dokelž steji we woběmaj drustwowymaj bankomaj klient w srjedźišću stej so dotalnej syći filialow wobchowałoj. Přichodna zhromadna ludowa banka dale swojej zamołwitosći za wjesny rum wotpowěduje, wuměnjenja za to zdadźa so samo lěpše być. Axel Arlt
Budyšin/Drježdźany (SN/at). Budyska ludowa banka a Drježdźanska ludowa a Raiffeisenowa banka budźetej so zjednoćić. Hižo loni stej wobě tónle krok připowědźiłoj. Přihoty pospochi postupuja. Jasne je, zo wšitke 18 filialow Budyskeje ludoweje banki – tak tež w Hućinje, Bukecach, Wósporku, Kamjencu, Rakecach, Kulowje a Wojerecach – a 16 Drježdźanskeje dale wobsteja. Nastupajo pjenježne awtomaty je Kubšiski wohroženy.
„K wupowědźenjam njedóńdźe“, předstejićel Budyskeje ludoweje banki Klaus Otmar Schneider podšmórny. Ličbu dźěłowych městnow drje wo 40 połnych městnow pomjeńša, to pak stanje so po dobrowólnym puću na přikład přez wotnamakanja, rjadowanja dočasneho wuměnka abo přez zrěčenja wo časowje wobmjezowanym dźěle.
Bance stej hospodarsce jenak sylnej. Budyska ma bilancnu sumu 930 mio. eurow, Drježdźanska 950. mio eurow. „Bilanca něhdźe dweju miliardow je strategiska pozicija do přichoda“, rjekny Klaus Otmar Schneider. Woteńdu-li młodźi ludźo z Budyskeho regiona do Drježdźanskeho jich banka přichodnje njezhubi. Klient steji tež dale w srjedźišću.