Na wšě třiceći lět serbsku drastu šił

Donnerstag, 25. August 2016 geschrieben von:

Zo je w Delnjej Łužicy ličba dźěći, młodych holcow, žonow, towarstwow a kulturnych skupin přiběrała, kotrež so na małych a wjetšich swjedźenjach serbsku narodnu drastu w najwšelakorišich wariantach woblěkaja, je tež zasłužba šwalčow a krawcow, kotřiž drastu šija abo wuporjedźeja. Tuchwilu je jich hišće šěsć šwalčow, mjez nimi tež někotři w młódšich lětach. K nim je dotal słušał krawc Herbert Jacobick. Wón je 14. awgusta po ćežkej chorosći krótko do swojich 76. narodnin zemrěł. Minjeny pjatk pochowachu jeho na Bórkowskim kěrchowje. Něhdźe 250 ludźi je njeboćičkeho na poslednim puću přewodźało. Mjez tymi, kotřiž jemu poslednju česć wopokazachu, běchu zastupnicy Domowinskeje župy Delnja Łužica, Choćebuskeje Domowinskeje skupiny, Zwjazka serbskich rjemjeslnikow a předewzaćelow kaž tež Drastoweho a domizniskeho towarstwa w Bórkowach, kotrež bě Jacobick lěta 1992 sobu załožił.

Piwarnju Kocour (Kocor) je Varnsdorfski předewzaćel Josef Šusta lěta 2009 załožił. Nastała je wona w něhdyšej keramiskej fabrice, ale dospołnje zrekonstruowanej. Do njeje da nowy wobsedźer zatwarić unikatnje zmjeńšene piwarske připrawy, kotrež zmodernizowane hač do dźensnišeho dźěłaja.

Ideju, piwarnju załožić, zrodźi Josef Šusta składnostnje wopyta w Harracho­vje, hdźež dyrbješe dožiwić, zo tam chětro słabe piwo warja. Přeprosy sej tuž wěcywustojneho słodenka (Mälzer) z Praskeho Pivovarskeho domu, zo by jeho a někotrych jeho ludźi wučił piwo warić. Wuknyli su tež wot słodenkow z Japanskeje a Ameriki, hromadźe dźěłali su tohorunja z Lubijskej piwarnju a přede­wšěm z firmu Pivo Praha.

Spytaja efektiwnje wobstać

Mittwoch, 24. August 2016 geschrieben von:

Nowoslicy (JK/SN). Hižo na lońšej hłownej zhromadźiznje Róžeńčanskeje agrarneje AG Sorabia běštej předsydstwo a dohladowarska rada připowědźiłoj, zo budźe lěto 2015 wulke hospodarske wužadanje za delanskich ratarjow. Bohužel so wobmyslenja wobkrućichu. Na wčera­wšej hłownej zhromadźiznje su nětko dźěło bilancowali.

„Łužiske koło nima legitimaciju“

Dienstag, 23. August 2016 geschrieben von:

Přichod Łužicy je tuchwilu tema mnohich zjednoćenstwow a zastupjerjow regiona. Nětko su tež wobswětoškitne organizacije swoju pomoc poskićili a komunalnym politikarjam zjawny list napisali.

Nowe Město n. S. (SN/BŠe). Zastupjerjow komunow, iniciatiwow a towarstwow we Łužicy zjednoća jedna zhromadna starosć: Kak ma přichod Łužicy po wudobywanju brunicy wupadać? Zašły tydźeń rozprawjachu SN wo rozmołwje, kotruž změje zjednoćenstwo komunalnych politikarjow Łužiske koło ze zwjazkowym hospodarskim ministrom Sigmarom Gabrielom (SPD). Tam chcedźa wo tymle centralnym dypku wuradźować. Dźewjeć wobswětoškitnych organizacijow je nětko reagowało a list napisało, w kotrymž Łužiske koło kritizuja. „Wone nima legitimaciju, Łužičanow zastupować a za nich rěčeć. Dotal njejsu z tohole kruha žane do přichoda pokazowace koncepty a ideje wušli“, rěka w lisće. Tak wuprajeja so organizacije za to, z wjacorymi akterami wo přichodźe Łužicy rěčeć.

Swobodne městna na twarje

Dienstag, 23. August 2016 geschrieben von:

Budyšin (SN). Twarska branša w Budyskim wokrjesu skići hišće 32 swobodnych wukubłanskich městnow, kotrež su na dźěłowej agenturje přizjewjene. To zdźěli wuchodosakske industrijne dźěłarnistwo twar–ratarstwo–wobswět (IG BAU). Po cyłej Sakskej je samo hišće 330 wučomniskich městnow w twarskim hospodarstwje njewobsadźenych.

„Wučomnicy na twarje słušeja k tym wukubłancam, kotřiž najwjace zasłužeja. W prěnim lěće dóstanješ jako twarski wučomnik 675 eurow wob měsac. W třećim lěće móže přichodny muler, dróho­twarc abo ćěsla hižo 1 120 eurow brutto měć“, wabi wobwodny předsyda dźěłarnistwa Peter Schubert. „Wukubłanske lěto je so runje započało. Štóž so nětko chětře za twarstwo rozsudźi, ma šansu, wukubłanje krótkodobnje zahajić.“

IG BAU namołwja twarske předewzaća w Budyskim wokrjesu, při wuzwolenju dorosta jenož na censury njehladać. 20 požadarjow je so tule dotal podarmo wo wukubłanske městno w twarskej branši prócowało po cyłej Sakskej 150.

Warja swój wusmuž

Dienstag, 23. August 2016 geschrieben von:
Debaty wokoło přichoda Łužicy po wotbagrowanju brunicy mi wuwědomjeja, zo trjebamy skónčnje planowansku wěstotu: Su to přistajeni Vattenfalla runje tak kaž wot šwedskeho předewzaća wotwisne zawody a zdobom wobydlerjo regiona. Předań łužiskeje brunicoweje sparty Vattenfalla pak so dale dliji. Njewěstosć a starosće přiběraja. Mnohe iniciatiwy so hižo z přichodom za brunicu rozestajeja. Škoda jenož, zo činja to zwjetšeho dźěla same za sebje. Měnju z tym komunalnych politi­karjow, wobswětoškitne zwjazki kaž tež politiske strony. Kóždy swój wusmuž wari. Poprawom je hižo dawno trjeba, zo so wšitcy akterojo zhromadnje za blido sy­dnu a swoje ideje hromadu znoša. Njewěm, čehodla so to hišće stało njeje. Snano měnja, zo přewjele kucharjow wusmuž skazy. W tymle padźe pak sej myslu, zo móhli wjacori akterojo sól w poliwce być. Bianka Šeferowa

Wirtuelny swět nětko na wsy

Donnerstag, 18. August 2016 geschrieben von:

Předewzaće Itelligence do noweho twarjenja přećahnyło

Budyšin/Słona Boršć (SN/BŠe). We wirtuelnym swěće ma stejnišćo Budyšin-Słona Boršć IT předewzaća Itelligence wulki globalny wuznam. „Smy wottud w kóždej časowej conje po puću“, wu­zběhny nawoda předsydstwa Itelligence AG Norbert Rotter wčera na oficialnym přepodaću noweho běrowoweho twarjenja na Słonoboršćanskej přemysłowej přestrjeni.

Lětsa je předewzaće Itelligence do noweho ličenskeho centruma w Budyšinje a do dweju twarjenjow w Słonej Boršći něhdźe 20 milionow eurow inwestowało. „Stejnišćo na wuchodźe Sakskej skići nam jara dobre wuměnjenja“, Rotter rjekny. Tu je dosć kwalifikowaneho personala, kotryž pochadźa z bliskeje Drježdźanskeje techniskeje uniwersity, tamnišeje Wysokeje šule za techniku a hospodarstwo kaž tež z Budyskeje powołanskeje akademije. Tak je Itelligence zdobom tež wuznamny dźěłodawar regiona.

Bonus ma dorost zaručić

Mittwoch, 17. August 2016 geschrieben von:

W Sakskej je dźeń a mjenje rjemjeslniskich mištrow. Tak bě loni ličba mišterskich pruwowanjow wo 60 procentow mjeńša hač hišće w lěće 1993. Tele wuwiće­ chcedźa změnić.

Drježdźany (JK/SN). W Swobodnym staće Sakskej zawjedu 1. septembra tak mjenowany mišterski bonus. Hromadźe z mišterskim wopismom chcedźa wuspěšnje wukubłanym rjemjeslniskim mištram wosebite jónkrótne zarunanje 1 000 eurow přewostajić.

Hospodarski minister Martin Dulig (SPD) so k tomu wupraja: „Z mišterskim bonusom chcemy dźěłopřijimarjow pohnuć, zo so powołansce dale kubłaja a kwalifikuja. Mišterske wukubłanje je wažny stołp za to, so zaměrnje a po po­trjebje wukubłać. Wosebje w rjemjeslniskich powołanjach, ale tež w industriji a ratarstwje zamóža mištrojo tomu dopomhać, zo sej dołhodobnje fachowy dorost­ zawěsća.“

Łužiski porter – tele čorne piwo njeje jenož w jeho domiznje znate, ale dźensa tež po cyłej Němskej. Zo pochadźeše woblubowana družina prěnjotnje z Jendźelskeje a słužeše we 18./19. lěstotku jako sylne piwo zežiwjenju nošerjow ćežkich wačokow (jendźelsce porter), je runje tak mało znate kaž fakt, zo tči za łužiskim porterom Lubijska piwarnja Bergquell.

Kulow wuběrny hosćićel był

Mittwoch, 17. August 2016 geschrieben von:

Po 15. Krabatowym swjedźenju wostanu dopomnjenki

Jewišćo, stan a předawanske budki su zrumowane, tež wo přehladce skotu swědča jenož hišće někotre słomički. Krabatowy swjedźeń 2016 w Kulowje je potajkim doskónčnje nimo. Štož wostanje, pak su wobrazy, filmy a wosobinske dopomnjenki wo třoch dnjach, na kotrychž bě Kulow móhłrjec pupk hornjołužiskeho Krabatoweho regiona.

Bjez přehnawanja smě so rjec, zo bě městačko wuběrny hosćićel wulkeho podawka. Štož je organizaciski komitej wokoło Beaty Hufnagel na nohi stajił, smědźeše so bjeze wšeho widźeć dać. A móžu sej derje předstajić, kak je wona njedźelu wječor wulce wodychła, zo je so wšitko tak derje radźiło. Hdźežkuli sy so rozhladował, běchu ludźo spokojom. Na njeličomnych městnach sy so móhł do syteje wole najěsć a napić, wšudźe bě něšto zajimaweho widźeć a nic na kóncu sy tam telko znatych zetkał, zo sy po torhošću sčasami lědma doprědka přišoł.

Neuheiten LND