Dźeń Hornjeje Łužicy swjećachu sobotu, 21. žnjenca, kaž hižo něšto lět we wšelakich městach a wsach z kulturnymi poskićenjemi, historiskimi pokazkami, ze zabawu a přednoškami. Wjetše swjedźenišćo bě Lubij. Wšako běchu tam runje před 675 lětami Hornjołužiski zwjazk šesćiměstow załožili – a to bě historiska přičina woswjećenja Dnja Hornjeje Łužicy.
W lěće 1346 a hižo do toho bě w našej domiznje jara njewěsty, zły čas. Wochudnjeni zemjenjo we Łužicomaj a w sewjernej Čěskej wohrožachu jako rubježni ryćerjo wobchad a wikowanske transporty na srjedźowěkowskich dalnodróhach, wurubjachu wozy wikowarjow, nadpadowachu tež wsy před městami a zapalachu chěže. Bohatych měšćanow, kotřiž zemjanskim rubježnikam při tym do rukow padnychu, wotwjezechu do swojich hrodow a žadachu sej wjele pjenjez za jich pušćenje.