Miliardy eurow wotškódnjenja

póndźela, 08. měrca 2021 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Zwjazkowe knježerstwo je so po lěta trajacej sudniskej zwadźe z energijowymi koncernami na wotškódnjenje za dočasne wotpinjenje atomowych milinarnjow dojednało. Kaž ze zhromadneho wozjewjenja zwjazkowych ministerstwow za wobswět, financy a hospodarstwo wuchadźa, chcedźa wobhospodarjerjam RWE, Vattenfall, Eon/Preussen Elektra a EnBW zhromadnje nimale 2,4 miliardy eurow jako wotškódnjenje za wupadnjene dochody a mjeztym njetrjebawše inwesticije wupłaćić. Zwjazkowe knježerstwo bě po njezbožu w japanskej jadrowej milinarni Fukushima 2011 wobzamknyło, jadrowe milinarnje wotpinyć.

Dünow rozsuda EU dla přesłapjeny

póndźela, 08. měrca 2021 spisane wot:

Berlin/Podstupim (SN). Zwjazkowa rada je na swojim posedźenju minjeny pjatk wotpokazanje wuspěšneje europskeje wobydlerskeje iniciatiwy MinoritySafePack Federalistiskeje unije europskich narodnych mjeńšin ze stron komisije Europskeje unije na wědomje brała.

Braniborski krajny społnomócnjeny za naležnosće Serbow, kulturny statny sekretar Tobias Dünow, zwurazni swoju přesłapjenosć nad rozsudom EU, „zo njeje komisija EU ani jenički nastork wuspěšneje wobydlerskeje iniciatiwy přewzała“. Dünow rěči wo briskěrowanju 1,2 milionow wobydlerjow, kotřiž su so za tule mjeńšinowu iniciatiwu zasadźeli. „Kraj Braniborska pak budźe so njedźiwajcy toho na swojej mjeńšinowej po­litice kruće dźeržeć a kulturnu a rěčnu mnohotnosć dale spěchować“, pisa Dünow w nowinskej zdźělence. Z tajkej mno­hotnosću zwjazuje kraj hordosć, „serbski lud a němscy Sintojo a Romojo su integralny wobstatk našeje towaršnosće, našich stawiznow, našeje kultury – a dźěl europskeho kulturneho namrěwstwa“.

Brošura k židowskemu jubilejej

póndźela, 08. měrca 2021 spisane wot:

Ze swjedźenskim aktom je so swjedźenske lěto „1 700 lět židowske žiwjenje w Němskej“, wusyłanym w telewiziji ARD, 21. februara zahajiło. Nětko je w zhromadnym dźěle społnomócnjeneho sakskeho knježerstwa za židowske žiwjenje Thomasa Feista a syće Židowske žiwjenje z.t. brošura „Židowske žiwjenje w Sakskej“ wušła, kotraž tudyšich akterow a projekty předstaja.

Budyšin/Drježdźany (SN/at). Na nimale sto stronach wopisuja židowskej wosadźe Kamjenica a Drježdźany kaž tež israeli­tisku nabožinsku wosadu w Lipsku, nimo toho wjace hač 30 po cyłej Sakskej skutkowacych towarstwow a iniciatiwow. Podate su nimo toho wosebje za swjedźenske lěto koncipowane zarjadowanja, kaž čitanja, wustajeńcy, koncerty a diskusijne formaty. Kaž społnomócnjeny za židowske žiwjenje Thomas Feist informuje, wudospołnjeja tele zestajenje krótke stawizny židow w Sakskej, kalendariske nalistowanje wšitkich aktiwitow a glosar wo židowskich swjatkach w běhu lěta.

To a tamne (08.03.21)

póndźela, 08. měrca 2021 spisane wot:

Njewšědnje dołhe objektiwy fotoaparatow su njedaloko lětanišća w Frankfurće n. M. zasadźenje policije zawinowali, dokelž bě je nimo jěduca žona za mašinske třělby měła. Alarmowani policisća zetkachu štyrjoch fotografow, kotřiž chcychu lětadła zwobraznić. Za to wužiwachu wosebite objektiwy. Policija přiwšěm po­twjerdźi, zo je žona prawje jednała.

Najćeše wubědźowanje sankowych psow swěta w Alasce je so pod wuměnjenjemi koronapandemije zahajiło. „Iditarod“ pak njepowjedźe kaž hewak z Anchoragea, najwjetšeho města zwjazkoweho stata USA, do 1 600 kilometrow zdaleneho Nome nad Beringskim morjom. Město toho so 47 přizjewjenych zapřahow lětsa po połojcy čary zawróći. Přenocować njebudu na wsach podłu čary, ale w stanowych lěhwach zwonka sydlišćow. Wobdźělnikow chcedźa wospjet testować.

Orbán hromadźi prawicarjow

pjatk, 05. měrca 2021 spisane wot:

Budapest (dpa/SN). Po wustupje swojeje strony Fidesz z frakcije EVP w Europskim parlamenće chce madźarski ministerski prezident Viktor Orbán prawicarske mocy Europy wokoło sebje hromadźić. „Nětko je trjeba, europsku demokratisku prawicu bjez EVP wutworić“, piše prawicarskonarodny politikar na swojej internetnej stronje. EVP je w jeho wočomaj jenož hišće „wotnožka europskeje Lěwicy“. Frakcija EVP bě srjedu nowy jednanski porjad schwaliła, z kotrymž móhli Fidesz wuzamknyć. Na to je Fidesz wustupiła.

WHO přećiwo wupokazej

Berlin (dpa/SN). Swětowa strowotniska organizacija (WHO) wot komisije EU planowane šćěpjenske wupokazy w koronakrizy wotpokazuje. Dotal njeje wěste, kak dołho imunita dźerži a hač móže serum tomu zadźěwać, zo šćěpjeny druhich natyknje, rjekny regionalny direktor europskeje wotnožki WHO Hans Kluge nowinarjam. Komisija EU chce 17. měrca naćisk zakonja wo „digitalnym zelenym pasu“ předpołožić. Kluge z tym liči, zo je pandemija za dźesać měsacow přewinjena.

China wojerski etat rozšěri

Ćežka hospodarska kriza a dale pospěšaca so inflacija zbudźatej w Libanonje dźeń a wjetše protesty. Kaž tule w stolicy Beiruće zaraćeja demonstranća dróhi z palacymi wobručemi. Protesty běchu wutoru wudyrili, jako bu znate, zo płaći jedyn ameriski dolar mjeztym 10 000 libanonskich puntow. Mjeztym maja hižo prěnje problemy, ludźi ze žiwidłami zastarać, dokelž kraj nad Srjedźnym morjom 80 procentow žiwidłow importuje. Wuslědk toho su wysoke płaćizny a přiběraca chudoba. Foto: pa/Bilal Jawich

Pruwuja ruske šćěpiwo

pjatk, 05. měrca 2021 spisane wot:

Amsterdam (dpa/SN). Europska agentura za posudźowanje lěkarskich srědkow (EMA) pruwuje nětko ruske šćěpiwo Sputnik V. Rozsudźili su so za to po wuslědkach přepytowanjow w laborach a kliniskich studijow z dorosćenymi. Kaž ze studijow wuchadźa, wutworja šćěpiwo antićěleska, kotrež před schorjenjom kowid 19 škitaja, zdźělichu wčera fachowcy EMA. Zo móhli srědk spěšnje hódnoćić, dyrbja woni testowe wuslědki přepruwować. Dotal hišće wšitke njepředleža. Tež próstwa wo přizwolenje njepředleži. Hdy móža šćěpiwo dowolić, njemóže EMA ­hišće rjec.

Srědk Sputnik V hižo we wjacorych krajach zwonka Ruskeje šćěpja. Wjacore staty Europskeje unije su mjeztym zdźělili, zo chcedźa preparat tež bjez přizwolenja ludźom šćěpić. Zhotowjer srědka drje je hižo wjacekróć potwjerdźił, zo je próstwu zarjadej EU zapodał, tomu pak po informacijach EMA tak njeje.

W EU su dotal tři šćěpiwa pře koronu dowolene: z firmow Pfizer/Biontech, Moderna a AstraZeneca. Po wšěm zdaću 11. měrca chce EMA tež srědk předewzaća z USA Johnson&Johnson přizwolić.

Bamž najebać koronu w Iraku

pjatk, 05. měrca 2021 spisane wot:

Bagdad (dpa/SN). Bamž Franciskus je dźensa swój štyri dny trajacy wopyt w Ira­ku zahajił. 84lětny je prěnja hłowa katolskeje cyrkwje, kiž krizowy kraj wopyta. Mnohim přisłušnikam ćerpjaceho křesćanskeho zhromadźenstwa w přewažnje muslimskim kraju so tak wjelelětne přeće spjelnja. Koronapandemije dla wo wopyće wjele diskutuja. Tak chce Franciskus w sewjeroirakskim měsće Erbil w stadionje z tysacami wěriwych Božu mšu swjećić. Ličba infekcijow pak w Iraku wokomiknje runje zaso chětro přiběra.

Je to prěnja jězba bamža do wukraja wot spočatka pandemije před wjace hač lětom. Po přizemjenju w stolicy Bagdadźe wočakowaštaj jeho ministerski prezident Mustafa al-Kasimi a prezident Barham Salih. Nimo toho steješe rozmołwa ze zastupnikami ciwilneje towaršnosće a městneje cyrkwje na planje. Přichodne dny chce Franciskus wšelake kónčiny wopytać. K wjerškam słuša zetkanje z najwyšimi šiitiskimi duchownymi kraja. Přesćěhanjow, wójny a nuzy dla ličba křesćanow w Iraku dale woteběra.

Chcedźa znowa demonstrować

pjatk, 05. měrca 2021 spisane wot:

Přećiwnicy naprawow koronawirusa dla planuja wjacore zarjadowanja

Lipsk (dpa/SN). Přećiwnicy naprawow koronawirusa dla chcedźa jutře, sobotu, w Lipsku demonstrować. Hač do srjedy ranja su přizjewjenja za 14 zarjadowanjow wšelakich skupin dóstali, rěčnik města zdźěli. Tak planuja kritikarjo wobmjezowanjow swobodneho pohibowanja wjacore awtowe korsa ze wšelakich městow do Lipska. „Hotujemy so na wulkozasadźenje a smy w nutřkownym ministerstwje přidatne policajske mocy Zwjazka a krajow skazali“, zdźěli rěčnik policije. Hladajo na wjacore awtokolony dyrbja ludźo z masiwnymi haćenjemi nadróžneho wobchada ličić. Policija wočakuje sta jězdźidłow.

Zaso do šule

pjatk, 05. měrca 2021 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Hišće tónle měsac měli wšitcy wuknjacy zaso do šule hić směć, žada sej prezidentka konferency kultusowych ministrow Britta Ernst (SPD). „Smy sej w konferency přezjedni, zo směli wšitcy šulerjo w měrcu zaso do šule hić, byrnjež spočatnje jenož w změnach“, braniborska kubłanska ministerka infor­muje. W krajach z mało infekcijemi je tež prezencna wučba móžna.

nowostki LND