Prezident załoži swójsku stronu
Bratislava (dpa/SN). Hišće amtěrowacy słowakski prezident Andrej Kiska je připowědźił, zo chce swójsku politisku stronu załožić. „Słowakska trjeba změnu“, připowědźi 56lětny wčera na swojej Facebookowej stronje we wideju. W medijach wšak hižo dlěši čas wo politiskim přichodźe Kiski spekuluja. Loni bě njestronski milionar připowědźił, zo njebudźe za dalšu dobu zastojnstwa jako najwyši zastupnik stata kandidować. Přiwšěm chce politisce aktiwny wostać.
Při prezidentskich wólbach 16. a 30. měrca bě so liberalna prawiznica Zuzana Čaputová přećiwo komisarej Europskeje unije Marošej Ševčovičej přesadźiła. Z přewzaćom zastojnstwa 15. junija změje skerje konserwatiwna Słowakska prěni króć w stawiznach žonu na čole stata.
Andrej Kiska bě kandidaturu Čaputoveje za zastojnstwo prezidenta podpěrał. W krótkim wideju pak wón nětko jeje dobyće tež jako swój wuspěch wudawa. „Wólby smój mój dobyłoj. Nětko dyrbimy tež wólby parlamenta dobyć. Tohodla załožu politisku stronu. Chcu přistojnych a zwólniwych ludźi zwjazać a Słowaksku na lěpši kraj změnić.“
Słabe kónčiny dale spěchować
Wo konferency premierow wuchodoněmskich krajow z Angelu Merkel
Neudietendorf (dpa/SN). Ministerscy prezidenća wuchoněmskich zwjazkowych krajow na tym wobstawaja, zo dóstanu strukturnje słabe kónčiny tež potom dale spěchowanske srědki, hdyž Europska unija přichodnje mjenje pjenjez za to přewostaja. „Wěmy, zo budźe europski fonds mjeńši a zo dyrbimy swój podźěl přinošować“, rjekny ministerski prezident Durinskeje Bodo Ramelow (Lěwica) na zetkanju ze swojimi wuchodoněmskimi kolegami a zwjazkowej kanclerku Angelu Merkel (CDU) wčera w durinskim Neudietendorfje. Nowa mechanika spěchowanja Europskeje unije pak njesmě k nutřkoněmskej zwadźe wjesć, podšmórny Ramelow, kiž je tuchwilu předsyda konferency ministerskich prezidentow wuchodneje Němskeje.
Knježerstwowi šefojo nowych krajow chcyli „regionalnu wěstotnu syć“, kotraž straty na maksimalnje 24 procentow dotalneho financneho wuhotowanja z horncow Europskeje unije wobmjezuje. Merkel přilubi při jednanjach z EU na to dźiwać, zo so rozdźěle mjez wuchodom a zapadom njepowjetša.
To a tamne (04.04.19)
Perfektnu kopiju swojeho awta je muž w Kölnje namakał. Znaty bě je připadnje wuhladał a muža informował. Tón poda so hnydom ze swojim VWjom do Kölna a informowaše policiju. Model, barba a wosebje čisłowej tafličce běchu samsne. Kaž policija wobkrući, bě tamny wóz pokradnjeny. Skućićeljo stajnje zaso awta samsneho razu kradnu a čisłowe taflički kopěruja, zo bychu po njeskutku podhlad na druhich wjedli.
Dospołnje pjany je muž po swojeho syna na policajsku stražu přišoł. Do toho běchu zastojnicy młodostneho w Eschweileru pola Aachena zadźerželi, dokelž bě z awtom nana přespěšnje po měsće jěł. Hólc wšak dyrbješe přiznać, zo z 15 lětami hišće jězbnu dowolnosć njewobsedźi, a tak zawołachu zastojnicy nana. Jako tón přińdźe, zo by hólca z awtom domoj dowjezł, pak čujachu woni alkohol. Test 50lětneho wunjese šwarnej dwaj promilej.
Přeće abo woprawnjene móžnosće?
Komuny w Sakskej su wokomiknje wužadane kaž hišće ženje. Mnóstwo nadawkow, kotrež maja z wobmjezowanym etatom a tójšto zarjadniskimi předpisami zwoprawdźeć, jich mocy přesahuje. Nadawki, kiž chcedźa rozrisane być, wostawaja ležo, dokelž njeje srědkow kaž tež personala. Loni zahajene myslenje wo změnach w komunalnych zakonjach a wotběhach je jedyn z móžnych pućow, napjatu situaciju wolóžić a wosebje wjesnym komunam dać te móžnosće, zo njebychu we wuwiću a žiwjenskej kwaliće za městami wostali.
Sakski zwjazk městow a gmejnow (Sächsischer Städte- und Gemeindetag – SSG) je na swojich lońšich posedźenjach wobzamknył, zdźěłać strategiski a poziciski spis „Agenda 2030“. W nim su mysle zjimane, zo bychu je komuny rozjimali.
Hłowny zaměr a wobsah agendy je, skrućić komunalne samozarjadnistwo w Swobodnym staće Sakskej a pozicije Zwjazka dale wuwić a skrućić. Hłownje ma so agenda wusměrić na šěsć zakładnych wobłukow komunalneho samozarjadnistwa, a to su:
1. kónčina
2. organizacija
3. personal
4. prawo
5. planowanje
6. financy
Daimler twari awta w Ruskej
Moskwa (dpa/SN). Zwjazkowy hospodarski minister Peter Altmaier (CDU) a ruski prezident Wladimir Putin staj dźensa njedaloko Moskwy prěnju twornju awtotwarca Mercedes-Benz wotewrěłoj. Šef koncerna Dieter Zetsche rěčeše wo „nowym wotrězku w stawiznach předewzaća w Ruskej“. Za wjace hač 250 milionow eurow twarjeny zawod leži w Moskowskej wokolinje a zmóžnja wjace hač tysac ludźom dźěło. Ruskej je nowy zawod „znamjo rozmacha w hospodarsce ćežkich časach“, rjekny Putin.
Brexit znowa přestorčić?
London (dpa/SN). Britiska premierministerka Theresa May chce Europsku uniju wo to prosyć, temin wustupa kraja z EU hišće raz přestorčić. To je wona wčera po sydom hodźin trajacym posedźenju kabineta připowědźiła. Zdobom chcyła May dalše postupowanje z opoziciju wotrěčeć, zo móhła tola hišće wjetšinu w parlamenće za brexit wuwojować. Po dotalnym planowanju ma Wulka Britaniska EU 12. apryla wopušćić.
Trump kritizuje Němsku
Bamž: Namóc napřećo žonam w cyrkwi přiznać
Rom (dpa/SN). Bamž Franciskus žada sej wjace sprawnosće napřećo žonam a kónc „machoskeje namocy“ katolskeje cyrkwje. „Přehnaće strachoćiwa a kruće strukturowana cyrkej“ k tomu chila wšitkim wuprajenjam k zakitowanju prawa žonow napřećo kritisce nastajena być, rjekny pontifeks w swojim japoštołskim spisu k minjenej młodźinskej synodźe we Vatikanje. „Žiwa cyrkej“ móhła porno tomu „woprawnjenym narokam žonow“ wjace runoprawosće spožčić.
Konkretne kročele, kak móhło so wjace žonow do wodźacych pozicijow cyrkwje dóstać, swjaty wótc w swojim wčera wozjewjenym spisu přiwšěm njemjenowaše. „Žiwa cyrkej měła so na swoju zašłosć dopominać a dołhe stawizny awtoritarneho zadźerženja ze stron muži přiznać, runje tak kaž podćisnjenje a wšelake formy njewólnistwa, znjewužiwanja a machoskeje namocy“, rěka w dokumenće „Christus vivit“. Cyrkej pak njetrjebała ze wšitkimi žadanjemi „feministiskich skupin“ přezjedna być.
Ramelow: Njelěpšiny narěčeć
Neudietendorf (dpa/SN). Ministerscy prezidenća wuchodoněmskich zwjazkowych krajow wuradźowachu dźensa dopołdnja w durinskim Neudietendorfje, wokrjes Gotha. Temy mjez druhim běchu wutworjenje runohódnych žiwjenskich wuměnjenjow na wuchodźe a zapadźe, přiměrjenje rentow něhdyšich wobydlerjow NDR kaž tež kóšty saněrowanja ekologiskich problemowych padow. Hižo do schadźowanja bě durinski ministerski prezident Bodo Ramelow (Lěwica) kritizował, zo maja wuchodne kraje tež 30 lět po powalenju murje přeco hišće njelěpšiny. Nadawk konferency měł tuž być, „přeco hišće wobstejace njelěpšiny krajow jasnje narěčeć a sej polěpšenja wužadać“.
Knježerstwowi šefojo nowych krajow běchu so do dźensnišeho zetkanja z listom na zwjazkowu kanclerku wobroćili. W nim so mjez druhim tomu spjećuja, zo maja planowane wudawki wjacorych miliardow eurow za kónc zmilinjenja brunicy ze swojich etatow sobu financować. „To je nadawk Zwjazka.“
Kak dołho hišće rěčeć?
Přeńdźenja raznišo chłostać
Saarbrücken (dpa/SN). Wobchadni ministrojo zwjazkowych krajow chcedźa smalerjow, nuzowarjow a naduwakow w nadróžnym wobchadźe přichodnje raznišo chłostać. Tež na druhe přeńdźenja z „wosebitym potencialom wohroženja“ chcedźa z wyšimi pokutami reagować. To wuchadźa z naćiska wobzamknjenja, kotrež chcedźa jutře a pjatk na konferency wobchadnych ministrow w Saarbrückenje wobjednawać. K tomu słuša jězdźenje pod wliwom alkohola kaž tež wužiwanje mobilnych telefonow za wodźidłom. Razniše chłostanja maja „wottrašacy efekt“ měć a wěstotu na dróhach Němskeje powjetšić.
Ministrojo chcedźa po naćisku dźěłowu skupinu wutworić, kotraž ma so z tak mjenowanym „auto-posingom“ rozestajeć. Při tym dźe wo wupěranje ze sylnymi jězdźidłami, wo „bjezzmysłowe tam-a-sem-jězdźenje“ a wo „techniske naprawy we wobłuku tuninga“. Što móhli z toho jako delikty zastopnjować, ma so hišće rozjimać. Fakt pak je, zo su tajcy šoferojo-naduwacy w někotrych městach mjeztym chutny problem, na přikład w Mannheimje.
To a tamne (03.04.19)
Pjeršćenjej z porsta zemrěteje pokradnył je sobudźěłaćer kěrchowa w porynskim Oberhausenje. Dźowce 88lětneje běštej policiju wołałoj, jako mać na marach žane debjenki na ruce wjace njeměješe. Dokelž měješe jenož mało ludźi přistup do ćěłownje, móžachu spěšnje 30lětneho sobudźěłaćerja jako skućićela zwěsćić. Pjeršćenjej su zastojnicy mjeztym swójbje wróćili. Paduch bě jej hižo na zastawk dał (verpfänden).
Byrnjež 162 milionow eurow w loteriji dobyła, chodźi Šwicarka dale na dźěło, kaž tamniše nowiny rozprawjeja. Z tipowanku 22 eurow bě žona, kotraž chce anonymna wostać, loni w oktobru 162 milionow eurow w loteriji „Euro-Millions“ dobyła. Tež swojej wsy w kantonje Aargau wostanje wona swěrna, byrnjež sej Zwjazk, kanton a gmejna wot dobyćerki tójšto dawkow za dobyće žadali.
