Dalši schodźenkdocpěty

štwórtk, 05. apryla 2018 spisane wot:

Hakle něšto dnjow je móžno zdobyć sej rěčny certifikat w hornjo- a delnjoserbšćinje po Zhromadnym europskim referencnym ramiku za rěče na schodźenku B1. Milenka Rječcyna je so z Manuelu Smolinej, wotrjadnicu Rěčneho centruma WITAJ, rozmołwjała.

Čemu słuži certifikacija wukonow?

M. Smolina: Rěčny certifikat je dopokaz wosebitych rěčnych wukonow. Mnozy wužiwaja jón w podłožkach za po­wołanje abo studij, druzy chcedźa sej za se­bje samych swoje zamóžnosće wobkrućić dać.

Kotru lěpšinu ma to za serbšćinu?

M. Smolina: Referencny ramik za rěče je doporučenje Europskeje rady, kotrež ma připóznaće rěčneje kwalifikacije wo­ló­žić, a to hranicy krajow přesahujo. Nětko­ hodźitej so tež hornjo- a delnjoserbšćina po mjezynarodnje připóznatych měritkach certifikować. To atraktiwitu rěčow bjezdwěla zwyši.

Kelko ludźi je pruwowanje dotal złožiło?

Čerwjenu liniju sćahnyć

srjeda, 04. apryla 2018 spisane wot:

Slepjanska wosada ze swojimi wosom přisłušnymi wsami ma so zachować a žiwjenjahódna wostać. Tele žadanje zastupuje dale iniciatiwny zwjazk „Strukturnu změnu nětko – žane Wochozy II“. Za 8. apryl přeproša zwjazk na mjeztym pjate protestne pućowanje na Slepjanske dwórnišćo. Andreas Kirsch­ke je so z rěčnicu cyłka Friederiku Böttcher wo wobsahach, zaměrach a nadźijach rozmołwjał.

Kotry zaměr lětsa maće?

F. Böttcher: Prěni raz steji protestne pućowanje w hinašim fokusu. Njeńdźe jenož wo zachowanje wšitkich wjeskow wosady. Chcemy dwě ćežišći sadźić. Sprěnja žadamy sej pomjeńšenje dowoleneje brunicoweje jamy Wochozy I, zo bychmy něhdy z wotbagrowanja wohrožene wsy Trjebink, Slepo-juh, Rowno a Mułkecy škitali a zo bychu žiwjenjahódne wostali. Zdruha wojujemy dale wo zachowanje Miłoraza.

Wo čo wam konkretnje dźe?

„Maš tajkicha hinašich“

srjeda, 04. apryla 2018 spisane wot:

Někotryžkuli křižer měješe jutrońčku slěborny wěnčk přityknjeny jako znamjo, zo 25. raz sobu jěcha. Tež w Radworju sy muža ze slěbornym wěnčkom wuhladał, nic pak na konju. Wjesnja­nosta Wincenc Baberška (CDU) je tam 25 lět šefrjadowar wobchada a porjada. ­Marian Wjeńka je so z nim rozmołwjał.

Kajke začuće to bě, jutry ze slěbornym wěnčkom na kolesu po Radworju jězdźić?

W. Baberška: Poprawom rjane. Sam wšak sej wěnčk přičinił njejsym, ale dóstach jón wot nawody procesiona Marka Šustera darjeny. Pola njeho so stajnje wobhonjam, hač je wšo w porjadku. Při tej składnosći je mi wěnčk přityknył.

Kak sće wobchad w 90tych lětach rjadować započeli?

W. Baberška: Po tym zo běch so 1992 z wjesnjanostu stał, započach so lěto ­na to z někotrymi čłonami sportoweho towarstwa wo porjad starać. To dorěčach sej z tehdyšim kantorom Hubertom Kolu. W běhu lět je so tak wuwiło, zo je jutrońčku Radwor za wobchad zawrjeny, za to poskićamy z třoch směrow parkowanišćo, za kotrež dyrbja wopytowarjo płaćić. Hladajo na to, zo dožiwjamy we wsy tři procesiony, je to najspomóžniše rozrisanje.

Za to maće tójšto pomocnikow.

Serbskosć wulku rólu hraje

wutora, 27. měrca 2018 spisane wot:

Pod hesłom „Žiwe herbstwo, pomjezne a zetkawanske rumy“ wuradźowaše w Njebjelčanskej „Bjesadźe“ minjenu sobotu wjac hač sto zastupnikow sakskich komunow na regionalnej konferency krajneho zwjazka Sakski domi­znoškit wo wuwiću wjesnych rumow. Jan Kral je so z hosćićelom konferency, Njebjelčanskim wjesnjanostu Tomašom Čornakom (CDU), rozmołwjał.

Što bě hłowny zaměr konferency?

T. Čornak: Chcychmy sej wuwědomić, kak měli so wjesne rumy Hornjeje Łužicy, hladajo na tradicije a herbstwo, přichodnje wuwić. Wažne při tym je, stajnje znowa wuzběhować wosebitosć a jónkrótnosć kónčiny.

Bě připad, zo wotmě so konferenca w Njebjelčicach, abo što bě rozsudne ju w serbskej wokolinje wotměć?

T. Čornak: Jedna z jednaćelkow zwjazka přebywaše před pjeć lětami w Njebjelčicach a bě wo gmejnje a wokolinje zahorjena. Tak je swoje zaćišće předsydstwu předstajiła, a zwjazk rozsudźi so konferencu jónu na wsy wotměć. Za wobsah a temu so Njebjelčicy jako serbska gmejna Hornjeje Łužicy derje hodźachu.

Sće móhli tež na serbske wosebitosće w gmejnje a regionje skedźbnić?

Nowe rjadowanje křižerjow wulce wolóža

póndźela, 26. měrca 2018 spisane wot:

Wot lětušeho płaći po wšej Němskej změnjeny porjad wo nadróžnym wobchadźe. Nowosć wuskutkuje so bytostnje tež na křižerstwo a za nje trěbny transport koni. Janek Wowčer je so z předsydu a zamołwitym za porjad a wěstotu w zarjadniskim zwjazku Při Kló­šterskej wodźe Měrkom Domašku wo nowym postajenju rozmołwjał.

Knježe Domaška, što je nowe?

M. Domaška: Dotal bě po § 30 porjada wo nadróžnym wobchadźe (StVO) nakładnym awtam z dowolenej wahu wjac hač 7,5 tonow kaž tež nakładnym awtam z připowěšakom zakazane njedźelu a swjate dny jězdźić. K tajkim swjatym dnjam słušatej mjez druhim tež ćichi pjatk a jutrowna póndźela. Chcychu-li křižerjo na wonymaj dnjomaj jutrowne konje transportować, trjebachu dotal stajnje wuwzaćnu dowolnosć, kotruž dó­sta­chu bjezpłatnje na krajnoradnym zarjedźe. Nowe je, zo ju wjace njetrjebaja.

Što je zakonjedawar dokładnje změnił?

Budu w Čěskej dale wabić

štwórtk, 22. měrca 2018 spisane wot:

Milenka Rječcyna je so ze zamołwitym za serbske naležnosće Budyskeje regionalneje wotnožki Sakskeho krajneho zarjada za šulu a kubłanje (LaSuB) Bosći­jom Handrikom rozmołwjała.

Kajki je tuchwilny staw wuwića Serbskeje rěčneje šule?

B. Handrik: Prjedy hač wo tym rěčimy, ma so definować, što w lěće 2018 a perspektiwisce pod zapřijećom rozumimy, a to z widom na zašłosć. Hač do přewróta wšak mějachmy pod samsnym mjenom skutkowace kubłanišćo w Mina­kale. Najwažnišo drje je so wo tym dorozumić, kak ma tajka šula po wobsahach a organizatorisce nastajena być.

Wobsteji za to někajki koncept?

B. Handrik: Předležaca wobsahowa koncepcija, wuwita w něhdyšim Sakskim kubłanskim instituće, kotraž je prěnjorjadnje na wučerjow wusměrjena, móhła so na dalše kruhi móžnych wobdźělnikow rozšěrić. Na kóždy pad ma so koncepcija šule pod widom nazhonjenjow a zawěsće měnjatych wobstejnosćow přeco dale wuwiwać. Wo tym smy z wobdźělenymi partnerami w rozmołwje.

Serbja hišće žanu rólu njehrali

póndźela, 19. měrca 2018 spisane wot:

Mjez wopytowarjemi njedawneho foruma Łužica w Běłej Wodźe bě tež jednaćel Domowiny Marko Kowar. Bianka Šeferowa je so z nim rozmołwjała.

Kotre wočakowanja sće na forum Łužica w Běłej Wodźe měł?

M. Kowar: Loni staj ministerskaj prezidentaj Sakskeje a Braniborskeje Stanisław Tilich (CDU) a Dietmar Woidke (SPD) zarjadowanje k strukturnej změnje we Łužicy přewjedłoj, štož smy hakle z medijow zhonili. Z nas njebě nichtó pódla. W zhromadnym wozjewjenju běchu naležnosće Serbow drje potom tema. Jedyn wuslědk našich „pohórškow“ njewobdźělenja te­hdy je, zo smy z poradźowacym čłonom nawjedowanskeho wuběrka projekta Přichod Łužica. Tónkróć sym sej wotběh foruma do toho wobhladał a zwěsćił, zo njejsu Serbja pod dypkom regionalna identita zapřijeći. Jako Domowina smy list sakskej statnej kencliji napisali, hač měli Serbja sami na temu rěčeć. Wottam pak njeje žana wotmołwa dóšła.

Serbow su jeno připódla naspomnili. Kak sće to začuwał?

Nadźija so nastorkow

pjatk, 16. měrca 2018 spisane wot:

Towarstwo Cyrila a Metoda změje póndźelu w Ralbicach swoju hłownu zhromadźiznu. Janek Wowčer je so z předsydu TCM Jurjom Špitankom wo aktualnym skutkowanju a dalšej dźěławosći towarstwa rozmołwjał.

Kak hódnoćiće dźěławosć TCM w minjenym lěće? Sće wšitke předewzaća spjelnić móhli?

J. Špitank: Dźěławosć TCM je wusměrjena na wustawki. To su na přikład nadawki, kaž wudawanje časopisa Katolski Posoł, sobudźěło z katolskej cyrkwju za zajimy Serbow, spěchowanje ekumeniskich zwiskow, podpěra potrěbnych ludźi a dalše. Prócowanja su wulke, ale wšitko so přeco stoprocentowsce njeporadźi.

Što běchu lońše wjerški skutkowanja wašeho towarstwa?

Dorostowej myće a referataj

štwórtk, 15. měrca 2018 spisane wot:

Zajutřišim, sobotu, wotměje Maćica Serbska swoju hłownu zhromadźiznu. Bosćan Nawka je so z předsydu serbskeho wědomostneho towarstwa Jurjom Łušćanskim rozmołwjał.

Knježe Łušćanski, kajke su ćežišća hłowneje zhromadźizny Maćicy Serbskeje?

J. Łušćanski: Po zwučenym wašnju najprjedy předsydstwo, potom pokładnik a skónčnje nawody jednotliwych sekcijow, rěčneju komisijow a pomnikoweho wuběrka swoje rozprawy přednjesu. Kaž dnjowy porjad dale předwidźi, budźemy so wo přichodnym dźěle našeho towarstwa rozmołwjeć. Někotre lěta hižo spožči Maćica tři připóznawanske myta, a to Hórnikowe, Mukowe a Šwjelowe. Wjeselimy so, zo móžemy lětsa Hórnikowe a Šwjelowe Myto přepodać.

Na dnjowym porjedźe zhromadźizny stej přednoškaj připowědźenej. Kotre temy ­referentaj wobjednawataj?

„Wšako wěm,zo sam njesteju“

wutora, 13. měrca 2018 spisane wot:

Spočatk měrca su čłonojo towarstwa Serbski kulturny turizm (SKT) na wólbach w Slepom Domowinskeho re­fe­ren­ta Pětra Brězana za noweho před­sydu wuzwolili. Měrćin Weclich je so z nim rozmołwjał.

Kak sće k tomu přišoł, zastojnstwo nastupić?

P. Brězan: Dokelž mje kultura a turizm we Łužicy jara zajimujetej, sym so po naprašowanju rozsudźił nawodnistwo SKT přewzać. Dotalny nawoda Manfred Hermaš je druhich nadawkow dla funkciju złožił. Móžu so na předsydstwo spušćeć. Wšako wěm, zo sam njesteju.

Jako kajki turizm we Łužicy posudźujeće?

P. Brězan: Widźu wulki rozdźěl mjez Hornjej a Delnjej Łužicu. Delnja Łužica je turizm nastupajo jara aktiwna a tuž za nas Hornjołužičanow z přikładom. Tu dźě přeco zaso začuwaš, zo mnozy hišće tak prawje spóznali njejsu, kak wažny turizm je. Nadźijam so, zo móžemy w zhromadnym skutkowanju z Delnjej Łužicu dale doprědka kročić.

Čehodla turisća Serbow často jenož jako „jejka molowacy lud“ widźa?

Serbska debata

nowostki LND