Z krótkoprozu ke krótkoprozy
Ludowe nakładnistwo Domowina přihotuje přichodnu zběrku krótkopowědančkow za čitarjow wot 12 lět a wuhotuje w tym zwisku 26. junija dźěłarničku za awtorki/awtorow. Bosćan Nawka je so rozmołwjał z Weroniku Žurowej, za projekt zamołwitej lektorku LND.
Knjeni Žurowa, na koho je dźěłarnička wusměrjena?
W. Žurowa: Wuhotujemy ju předewšěm za awtorow, kotřiž su hižo w dotalnych antologijach zastupjeni byli. Wotpowědne přeprošenja smy mjeztym rozesłali. Zdobom pak jedna so wo poskitk zajimcam, kiž chcedźa so na polu literarneho tworjenja wuspytać, abo kotřiž snano hižo pisaja, ale z kajkeježkuli tež přeco přičiny takrjec zaćichim skutkuja. Za nich smy wosebitej městnje rezerwowali. Přizjewić měli so hač do 20. junija z mejlku na lektorat@domowina-verlag.de, při čimž nas wězo zajimuje, što jich motiwuje so na dźěłarničce wobdźělić.
Je poskitk na wěstu starobu wjazany?
W. Žurowa: Ně, wjeselimy pak so stajnje nad młodymi, njewotkrytymi talentami. Wobhladujemy dźěłarničku tež jako naprawu, serbski literarny dorost spěchować. Tohodla je poskitk darmotny.
„Zhromadnosć njesmě so nam zhubić“
Towarstwo Šćeńčanska młodźina tež w ćežkich časach korony dale dźěła. Wone wudźeržuje dobry zwisk k wjesnej radźe, pěstowarni a dalšim partneram. Gmejnu Łaz młodostni při zarjadowanjach z personalom a techniku podpěruja. Andreas Kirschke je so z předsydu towarstwa Steffenom Münsterom rozmołwjał.
Loni a lětsa sće dyrbjeli swjatkowny swjedźeń wotprajić. Parujeće jón?
S. Münster: Haj, jara. Wšako je to w Šćeńcy wjeršk lěta, kotryž wot 1994 organizujemy. To zetkawaja so přećeljo, pomocnicy a mnozy něhdyši wobydlerjo. Dwójce njejsmy tajku zhromadnosć nětko hižo dožiwić móhli.
Kajke su financielne straty?
St. Münster: To njehodźi so tak jednorje rjec. Fakt je: Mamy kóžde lěto wysoke kóšty za zawěsćenja našich čłonow, za techniku, wuhotowanje, nuzniki a dalše. Tež w časach korony mamy kóšty, kotrež z rezerwow płaćimy. To njeje tak lochko. Něšto dobytka z minjenych swjatkownych swjedźenjow smy měli. Nětko dyrbimy jón za dalewobstaće towarstwa nałožić. Mamy dwaj wozaj z nuznikami, a z podruže něšto pjenjez nahospodarjamy.
Sće čłonow korony dla zhubili?
„Tajki zjaw njemotiwuje“
Dr. Pětš Šurman nawjeduje nětko župu Delnja Łužica. Axel Arlt je so z nim wo prěnich myslach w nowym zastojnstwje rozmołwjał.
Sće nazhonity w Domowinskim dźěle. Dosaha to za zastojnstwo župana?
dr. P. Šurman: Rozsudne za mnje bě, zo sym wjele dobrych myslow nastupajo swoju wosobu ze stron župneho předsydstwa dóstał. Wosebje słowa Haralda Koncaka su mje hnuli, kotryž rjekny: „Ty dyrbiš to činić, ty sy ta prawa wosoba, maš nazhonjenja.“ Tež přistajeni Domowiny w Choćebuzu běchu jednoho měnjenja, zo měł županstwo přewzać.
Woni wočakuja, zo budźeće mosty twarić.
dr. P. Šurman: Mam dobre zwiski do Budyšina. Sym zbožowny, zo mamy jako župa kooperaciske zrěčenje ze Zwjazkom Łužiskich Serbow. Tak móžemy wěste problemy po krótkim puću z Budyšinom rozjimać a rozrisać.
Što su Waše nazhonjenja nastupajo zwisk k centrali Domowiny w minjenych lětach?
Serbja wažny faktor za Łužicu
Hač do kónca lěta ma „Kulturny plan Łužica“ nastać. Cordula Ratajczakowa je so z dr. Martinu Taubenberger z agentury KulturKonzepte rozmołwjała, kotraž na planje dźěła.
Kak su Serbja do projekta zapřijeći?
M. Taubenberger: Dohromady je so 257 kulturnych institucijow a 89 komunow na naprašowanjomaj wobdźěliło. Njejsmy so eksplicitnje za tym prašeli, hač so wo serbskich akterow jedna. Hladajo na mjena kulturnych zarjadnišćow a iniciatiwow bě něhdźe dwanaće do 15 procentow serbskich. W dźěłowych skupinach je tohorunja něhdźe 15 procentow wobdźělnikow ze serbskich institucijow a zjednoćenstwow.
Wuslědk naprašowanja bě mała kooperacija mjez Sakskej a Braniborskej. Su Serbja z přikładom za lěpši přichod?
Komponować wuknyć
Kompozitoriska dźěłarnička budźe na iniciatiwu Zwjazka serbskich wuměłcow wot 2. do 3. a wot 16. do 17. julija w Budyskim Serbskim domje. Cordula Ratajczakowa je so z organizatorku Jěwu-Marju Čornakec rozmołwjała.
Kak je so ideja za dźěłarničku zrodźiła?
Nětko online spěwać
Internetna strona je nětko online. Milenka Rječcyna je so z iniciatorku projekta Lydiju Maćijowej rozmołwjała.
Internetny poskitk wabi z profesionelnje wuhotowanej stronu. Kak je k tomu dóšło?
L. Maćijowa: Naš zaměr je poskićeć dźěćom, jich staršim kaž tež kubłarjam a wučerjam składnosć, serbske spěwy nawuknyć respektiwnje je sobu spěwać. Tak smy přeswědčili tež jury wubědźowanja „Čiń sobu!“, a dóstachmy myto 10 000 eurow. Smy so rozsudźili nadawk za zestajenje strony přepodać profijej Christianej Schützej.
Strona je dwurěčna, serbska a němska. Je Christian Schütze ze serbskej rěču zwjazany?
L. Maćijowa: Ně, z projektom pak smy w nim zajim za našu maćeršćinu zbudźili. To je na stronje wočiwidne.
Přiwšěm njeje internetny poskitk hišće dospołny.
Worklečanski podcast
Wučerjo Worklečanskeje Serbskeje wyšeje šule „Michał Hórnik“ su wuwili, wusměrjeny na šulerjow kubłanišća a dalšich zajimcow. Milenka Rječcyna je so z tamnišej wučerku Dianu Šołćinej rozmołwjała.
Kak je k podcastej dóšło?
D. Šołćina: Šule su mjeztym zaso tři tydźenje wospjet zawrjene. Mnozy wučerjo su zludani. Wučba na distancu jich kaž tež šulerjow njespokoja. Pobrachuje cyle jednorje wosobinski kontakt. Na wučerskej konferency do aktualneho lockdowna smy wo tym rěčeli podcast wutworić. Nětko je nas šěsć kolegow, kotřiž na nim aktiwnje sobu skutkuja.
Što su wobsahi digitalneho poskitka?
Tež po nowych pućach kročić
Ludowe nakładnistwo Domowina pyta nowych motiwowanych a předewšěm młodych sobudźěłaćerjow. Na kotre městna móža so zajimcy přizjewić a što so za tym chowa, wo tym je Janek Wowčer z jednaćelom LND Symanom Pětrom Cyžom rěčał.
Kotre dźěłowe městna skići LND tuchwilu serbskim młodostnym?
S. P. Cyž: Pytamy kandidata abo kandidatku za wolontarske městno w redakciji Serbskich Nowin kaž tež za poziciju marketingoweho managera w LND.
Što chowa so za městnom wolontara?
S. P. Cyž: Z wolontarskim městnom skićimy wosebje młodym Serbam a młodym Serbowkam wukubłanje na polu žurnalizma. Nowosć je, zo njewobsteji hižo wuměnjenje wotzamknjeneho studija. W tuchwilnej situaciji je wažne, zo maja na přikład tež maturanća perspektiwu. Wolontariat je tuž móžnosć, so přihotować na pozdźiši studij žurnalistiki a so za njón wukmanić. Najlěpje wšak by było, by-li so wolontar/ka po studiju zaso do redakcije SN wróćił/a.
Što mamy sej pod městnom marketingoweho managera předstajić?
Pišćele wabja mjezynarodnje
Cyrkwinskohudźbny skutk Budyšin wuhotuje lětsa 4. raz Budyske pišćelowe lěćo. Wot 26. meje hudźa stajnje srjedu w 19.30 hodź. mjezynarodni renoměrowani organisća w tudyšej tachantskej cyrkwi. Bosćan Nawka je so z cyrkwinskim hudźbnym direktorom Michaelom Vetterom, za rjad zamołwitym, rozmołwjał.
Knježe Vettero, lětuši program zda so dotal najmjezynarodniši być – mjez druhim sće organistow z Jendźelskeje, Japanskeje; Danskeje a Italskeje přeprosył. Kak sće jich přeswědčił, w Budyšinje gastěrować?
M. Vetter: Eulowe pišćele w tachantskej cyrkwi słušeja k małej ličbje tak wuběrnje restawrowanych přirunajomnych instrumentow, zo maja mjeztym takrjec swójske mjeno. To wězo wabi. Pišćelowe lěćo je zarjadowanje, ke kotremuž mjezynarodni wuměłcy přinošuja a tak wuměnu šěrja. Na tamnym boku sej woni tež něšto z Budyšina sobu bjeru, štož naposledk woznamjenja, zo mjeno města do swěta noša. Štož jich angažement nastupa, sym – zdźěla hižo loni – tójšto rozmołwow wjedł. Kaž w minjenych lětach hraja woni doby přesahowace twórby, kotrež sej sami wupytaja.
Dźěło na nowy schodźenk wjesć
Po dlěšej fazy njewěstosće móže Budyski Thespis-centrum z přilubjenjom sakskeho ministerstwa za socialne a towaršnostnu zwjazanosć, projekt hač do kónca lěta dale spěchować, ze swojim dźěłom pokročować. Přidatne ćežišćo budźe mobilne socio-dźiwadłowe skutkowanje. Bosćan Nawka je so z pedagogom a kulturnym managerom projekta Křesćanom Schröterom rozmołwjał.
Knježe Schrötero, kak hódnoćiće „pozitiwny signal“ ministerstwa nastupajo dalše financowanje Thespis-centruma?
K. Schröter: Najprjedy raz so wězo jara wjeselimy, zo móžemy dale činić. Naš zaměr je a wostanje, ludźi z dźiwadźelenjom hromadu wjesć, prašenja časa rozjimać, je wuměłsce wotbłyšćować, tak naposledk předsudki přewinyć a/abo tajkim w najlěpšim padźe zadźěwać.
Što chowa so za připowědźenym přidatnym mobilnym wobłukom skutkowanja centruma?
