To a tamne (26.05.16)

štwórtk, 26. meje 2016 spisane wot:

Wjace hač kilogram jara jědojteje chemikalije cyankali je 86lětny slědźer insektow na policajsku stražu w Frankfurće nad Mohanom přinjesł. Tam wón rjekny, zo ma jěd wot mandźelskeje zemrěteho kolegi, a warnowaše zastojnikow, sudobja wočinić. Policija skaza na to hnydom fachowcow za znješkódnjenje strašnych maćiznow. Hižo něšto miligramow cyankalija móže smjerć zawinić. Slědźer bě z kolegu z tohole jěda wšelake srědki přećiwo škódnikam wuwiwał.

Z małym roboterom chcedźa nětko na Augsburgskim dwórnišću zakaz kurjenja přesadźić, kotryž wšak tam hižo dlěje hač dwě lěće płaći. Najebać to tam mnozy dale kurja. Roboter ludźi přećelnje na to skedźbnja, zo je kurjenje zakazane, a přewodźa jich hač k wuchodej dwórnišća. Sobudźěłaćerjo měšćanskich zawodow nastroj wobkedźbuja. Nowy koncept je wuspěšny: Ludźo reaguja jara pozitiwnje.

Zakituje reformy

srjeda, 25. meje 2016 spisane wot:

Waršawa (dpa/SN). Narodnokonserwatiwny pólski stronski předsyda Jarosław Kaczyński dwělomne reformy noweho knježerstwa zakituje. „Njecofnjemy ani kročałku“, rjekny wón žurnalistam knježerstwu bliskeje nowiny Gazeta Polska. Wčera bě so wicešef komisije EU Frans Timmermans z ministerskej prezidentku Beatu Szydło zetkał, zo by z njej wo justicnym zakonju rěčał, kotryž po nahledźe EU dźěło sudnistwa kraja lemi. „Europska elita njemóže so z demokratiskimi wólbami w Pólskej wotnamakać“, Kaczyński w tym zwisku rjekny.

Koalicija z prawicarjemi

Tel Aviv (dpa/SN). Ultraprawicarska israelska strona Beitenu (Naš dom Israel) je so prawicarsko-nabožnemu knježerstwu ministerskeho prezidenta Benjamina Netanjahuwa přizamknyła. Netanjahu a ultraprawicarski předsyda strony Avigdor Lieberman staj dźensa wotpowědne koaliciske zrěčenje podpisałoj. Lieberman ma so z nowym zakitowanskim ministrom Israela stać.

Talibanojo z nowym šefom

Žiwjenje znjesliwiše sčinić

srjeda, 25. meje 2016 spisane wot:

Marko Šiman lěhwo ćěkancow w Jordaniskej wopytał

Budyšin/Azraq (SN/MkWj). Z hłubokimi zaćišćemi je so serbski zapósłanc CDU w Sakskim krajnym sejmje Marko Šiman minjeny kónc tydźenja z Israela, Palestiny a Jordaniskeje nawróćił. Wón bě tam po puću z 18wosobowej delegaciju Europskeho wuběrka sejma.

Na programje steješe mjez druhim wopyt lěhwa ćěkancow w jordaniskim Azraqu, něhdźe sto kilometrow wot stolicy Ammana zdaleneho. Tam bydli tuchwilu něhdźe 45 000 Syričanow, kotřiž dyrbjachu před wobydlerskej wójnu ćěkać. Hoberske lěhwo w pusćinojtym kraju­ skići městno cyłkownje 70 000 ludźom. Pomocny skutk za ćěkancow UNHCR camp wobhospodarja. Do Jordaniskeje, kraja z 9,5 milionami wobydlerjow, je sej po oficialnych informacijach dotal něhdźe milion Syričanow wućeknył.

Integraciski zakoń wobzamknyli

srjeda, 25. meje 2016 spisane wot:

Berlin (dpa/K/SN). Na hrodźe Meseberg je zwjazkowe knježerstwo dźensa integraciski zakoń wobzamknyło. Z nim ma so ćěkancam zastup do dźěłowych wikow wolóžić, zawjazujo jich zdobom k skutkownej integraciji. Koncept to „spěchowanja a wužadowanja“.

Dowolnosć k trajnemu zasydlenju w Němskej dóstanu připóznaći ćěkancy jenož hišće potom, maja-li dosahace znajomosće němčiny a zamóža-li sej srědki za žiwjenje­ „přewažnje“ sami wobstarać – a to po pjeć lětach přebytka w Němskej. Dotal je čas čakanja tři lěta trał. Připó­znatym ćěkancam móže stat pod wěstymi wuměnjenjemi přichodnje na wjacore lěta předpisać, hdźe maja bydlić. Tele tak mjenowane připokazane bydlišćo terminuja na tři lěta. Ćěkancy we wukubłanju abo w dźěłowym poměrje su z toho wuwzaći. Wuměnjenje je, zo dźěłaja wob tydźeń znajmjeńša 15 hodźin.

Durje njezaprasnyć

srjeda, 25. meje 2016 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). W debaće wo wotstronjenje wizumoweje winowatosće za Turkow je społnomócnjena knježerstwa za ćěkancow Aydan Özoguz (SPD) před tym warnowała, rozmołwy z Turkowskej přetor­hnyć. „Durje njesmědźa so zaprasnyć“, wona dźensa w ZDF rjekny. Turkowski pre­zident Erdogan bě hrozył, zrěčenje wo ćěkancach­ njeratifikować, jeli EU wizumowu winowatosć njezběhnje.

Wuchowani

srjeda, 25. meje 2016 spisane wot:
Rom (dpa/K/SN). Pomocnicy ze wšelakich krajow su wčera 3 000 ćěkancow w Srjedźnym morju wuchowali. Łódźe italskeje pobrjóžneje straže běchu 23 razow zasadźene. Ze sewjerneje Afriki spytaja ćěkancy z gumijowymi čołmami a małymi łódźemi Europu docpěć. Na te wašnje dósta so po informacijach UNO wot spočatka lěta něhdźe 40 000 ćěkancow do južneje Italskeje.

Miliardy za Grjeksku

srjeda, 25. meje 2016 spisane wot:
Brüssel (dpa/SN). Grjekska dóstanje dalše 10,3 miliardy eurow pomocnych srědkow. Na to su so financni ministrojo EU dojednali, kaž šef euroskupiny Jeroen Dijsselbloem dźensa rano po jědnaće­ hodźinach­ jednanja w Brüsselu zdźěli. Je to zdobom reakcija na najnowše wot grjekskeho parlamenta wobzamknjene lutowanske naprawy. Grjekska je bjez pomocy wot plajty wohrožena.

Přičinam protestow so wěnował

srjeda, 25. meje 2016 spisane wot:

Budyšin (CS/SN). Čehodla su runje w Sakskej wobydlerske protesty a populizm tak zakótwjene? Tomu prašenju wěnowaše so wčera profesor sociologije Raj Kollmorgen z Wysokeje šule Zhorjelc/Žitawa w přednošku. Něhdźe 50 zajimcow bě do Budyskeho Kamjentneho domu přišło.

To a tamne (25.05.16)

srjeda, 25. meje 2016 spisane wot:

Nošerki pjenkatych črijow su same wina, hdyž so ze swojimi črijemi na někajkich widźomnych zadźěwkach kopola. Tole je wyše krajne sudnistwo we westfalskim Hammje rozsu­dźiło. Lěta 2014 bě žona před dźiwadłom města ze swojimi 4,5 centimetrow wysokimi pjenkami w dźěrkach gumijoweje maty wisajo wostała a sej nohu złamała. Dokelž bě dołhi čas chora, žadaše sej wot města 2 000 eurow wotškódnjenja.

Mylić dał njeje so paduch w Ulmje, hdźež bě so přez njezamknjene durje do bydlenja­ žony dóstał. Wona wotući, jako muž do spanskeje stwy zastupi. Najprjedy wšak sej wobydlerka mysleše, zo je to jeje mandźelski; jako pak zadoby­warja narěča, so tón cyle jednorje wobroći, durje začini a w bydlenskej pilnje dale pytaše. Hakle jako žona za nim přińdźe a wótře na njeho wołaše, paduch ćekny.

Koschyk chce debatu wo charće

wutora, 24. meje 2016 spisane wot:

Berlin (SN). We wobłuku FUEN-kongresa we Wrócławju je so mjeńšinowa rada Němskeje ze społnomócnjenym zwjazkoweho knježerstwa za prašenja wusydlencow a narodne mjeńšiny, zapósłancom zwjazkoweho sejma Hartmutom Koschykom (CSU), zetkała. W rozmołwje přihotowachu debatu zwjazkoweho sejma wo tym, kak zwoprawdźić zakładnu papjeru „Charta-rěče w Němskej – zhromadna zamołwitosć“. Debata ma so hišće w tutej wólbnej periodźe přewjesć, kaž mjeńšinowy běrow zdźěli.

„Jara dobra kooperacija z knjezom Koschykom a jeho iniciatiwa, debatu nanajpozdźišo 2017 zwoprawdźić, nas zwjesela. Je to wažny měznik našich prócowanjow, škit mjeńšinowych rěčow a regionalneje rěče delnjoněmčiny jako wšotowaršnostny nadawk etablěrować“, rjekny předsyda mjeńšinoweje rady Jon Hardon Hansen. Tež w Zwjazkowej radźe chcedźa debatu forsěrować. Aktualnje diskutuje mjeńšinowa rada wo tym, rozšěrić paragraf 184 zakonja wo rěči před sudnistwom, kotryž Serbam hižo zaruča serbšćinu nałožować.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND