Kurt Biedenkopf za nas zrozumjenje a sympatije měł
Kurta Biedenkopfa, chětro małeho, ale mudreho a zrěčniweho profesora, hižo wot nazymy 1990 bliže znaju, zaćahnywši jako zapósłanc do krajneho sejma. Štyri lěta sym so tehdy husćišo z nim we wěstej distancy abo cyle blisko zetkawał – a to nic jenož na přijećach w statnej kencliji abo na koncertach w Semperowej operje a druhdźe, hdźež jemu druhdy ruku stłóčich abo jenož strowjo přinygnych. Biedenkopf přeco, hdyž so mje dohlada, kedźbliwje ze šibałym a přećelnym nygnjenjom wotmołwi, druhdy mje tež sam z ruku a zdwórliwym postrowom powita.
Předewšěm w chutnych debatach w plenumje a w kulturnym a medijowym wuběrku sejma sym so z nim samo „kocorował“. Jako rěčnik za kulturu, medije a serbske naležnosće najsylnišeje opoziciskeje frakcije w krajnym parlamenće sym husćišo jónu politiku CDU a jeje knježerstwa na polomaj medijow a kultury zjawnje a druhdy dosć wótrje rozskubał.
Chinjanka wirus sobu přinjesła
Mnichow (dpa/SN). Prěni króć su w Němskej infekciju z nowym wirusom Corona zwěsćili, kotryž zawinuje schorjenje płucow. Muž ze Starnbergskeho wokrjesa njedaloko Mnichowa je so z wirusom natyknył. Jeho lěkuja na izolaciskej staciji. Po prěnich informacijach je Chinjanka muža natyknyła. Wona bě na dalekubłanju w firmje Webasto w Starnbergskim wokrjesu w Hornjej Bayerskej była a je drje wirus sobu přinjesła, kaž powěsćernja dpa rozprawja.
Merkel Morawieckeho přijała
Berlin (dpa/SN). Zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU) je dźensa pólskeho ministerskeho prezidenta Mateusza Morawieckeho na rozmołwu přijała. Wona witaše jeho w kanclerskim zarjedźe. Na dnjowym porjedźe wuměny myslow stejachu temy kaž brexit a nowy etat Europskeje unije. Wobkedźbowarjo wočakowachu, zo budźetaj tež nowy pólski zakoń wo disciplinowanju sudnikow rozjimać. Zjawnosć po rozmołwje informować njebě planowane.
Duda do Israela přeprošeny
Namóc raznje zasudźeja
Hišće tójšto dźěła
Wopory nacijow wopominali
„Žane eksperimenty z milinu“
Ministerski prezident Kretschmer chce najprjedy nowe dźěłowe městna
Drježdźany/Berlin (dpa/SN). Sakski ministerski prezident Michael Kretschmer (CDU) nochce nastupajo kónc zmilinjenja brunicy „žane eksperimenty na kóšty wěsteho zastaranja z milinu w Němskej“ akceptować. „Pospyty ze zastaranjom energije, kotrež hospodarstwo wohrožeja a ludźi w ćmě stejo wostajeja, njedowolu“, rjekny Kretschmer nowinarjam. „Budźemy w lětomaj 2023 a 2026 přepruwować, hač so kónc brunicy radźi abo nic.“
Zwjazkowe hospodarske ministerstwo bě minjeny tydźeń nowy naćisk wo skónčenju zmilinjenja předpołožiło. Kónc brunicy je wuměnjenje za planowane inwesticije Zwjazka. Je to 40 miliardow eurow we wuhlowych kónčinach, z kotrymiž chce potrjechenym regionam pomhać hospodarstwo přetworić.
Prawicarjo we wopomnišću
Weimar (dpa/SN). Direktor Załožby Buchenwaldskeho wopomnišća Volkhard Knigge wobkedźbuje přiběrace wustupowanje prawicarskoekstremnych wopytowarjow w něhdyšim koncentraciskim lěhwje. „We wopytowarskej knize je dźeń a wjace zapiskow, kotrež maja nacionalsocializm kaž tež kaceta za zmysłapołne a dobre za Němsku, rjekny stawiznar nowinarjam. Nimo toho dožiwjeja we wopomnišću stajnje zaso „zaměrne a přihotowane mylenja wodźenjow“, přez prawicarskich ekstremistow.
Reagujo na to su prawidła zadźerženja přiwótřili a sobudźěłaćerjow trenowali, kak maja na mylenja reagować. Prawicarjo měšeja so do skupin wopytowarjow a wočaknu prawy wokomik, zo bychu ličby woporow do prašenja stajeli abo holocaust prěli. Často tole filmuja, zo bychu so tak w prawicarskej scenje profilowali, praji Volkhard Knigge, kiž wopomnišćo wot lěta 1994 nawjeduje. „Wuprajenja kaž: Bychu-li lěhwa hišće aktiwne byli, njebychmy problem z wukrajnikami měli“, su chutna pokazka na to, zo pobrachuja stawizniske wědomje, čłowjeska čućiwosć a politisko-demokratiska orientacija.
To a tamne (28.01.20)
Po 55 lětach je 73lětna Američanka piwowy karan sławnemu Mnichowskemu hosćencej Hofbräuhaus wróćo pósłała, kotryž bě tam 1965 pokradnyła. W připołoženym lisće wona padustwo wuraznje wobžaruje. „Tehdy běch dźiwja, hruba a lochkomyslna“, Celeste ze zwjazkoweho stata Maryland rukopisnje rozłožuje. Što drje je ju nětko pohnuło karan wróćo pósłać, w Mnichowje njewědźa. Starušku chcedźa na darmotne piwo přeprosyć.
Zwada mjez jědnaćelětnymaj hólcom a holcu je w Duisburgu masowu bijeńcu mjez dorosćenymi wuskutkowała. Přiwuzni dźěći běchu na dróhu chwatali, zo bychu zwadu rozrisali. Po werbalnych ranjenjach počachu so storkać a skónčnje do so bić. Samo retl a nóž su wužiwali, tak zo dyrbještaj dwaj mužej zranjenaj do chorownje. Wobsadki wosom policajskich awtow móžachu rozkoru skónčić.
Holocaust wopominali
Zarjadowanje w bywšim němskim zaničowanskim lěhwje Auschwitz
Berlin/Waršawa (dpa/SN). W bywšim nacistiskim zaničowanskim lěhwje Auschwitz wopominachu dźensa wuswobodźenje lěhwa runje před 75 lětami a miliony woporow holocausta. Na zarjadowanju njedaloko Krakowa wobdźělichu so delegacije z něhdźe 50 krajow a 200 přežiwjenych. Mjez hosćimi w Auschwitzu běštaj mjez druhim israelski prezident Reuven Rivlin a němski zwjazkowy prezident Frank-Walter Steinmeier. Swjedźenski rěčnik bě pólski statny prezident Andrzej Duda. Tež štyrjo bywši jeći lěhwa su na zarjadowanju porěčeli.
Dale po synodalnym puću
Drježdźany-Mišno (B/SN). Wot 30. januara do 1. februara schadźuje so prěnja wulka zhromadźizna z 200 delegatami w Frankfurće nad Mohanom, zo bychu wo tak mjenowanym synodalnym puću wuradźowali. Mjez nimi budźe tež pjeć synodalow z biskopstwa Drježdźany-Mišno. Biskop Heinrich Timmerevers je so z listom na katolikow wobroćił, w kotrymž zaměr, po synodalnym puću kročić, wuraznje podpěruje. Zdobom wón wěriwych namołwja, zapodać swoje měnjenja a namjety pod www.synodalerweg.de.
Chórowy swjedźeń
Lipsk (B/SN). Na němski chórowy swjedźeń w Lipsku wočakuja wot 30. apryla do 3. meje wjace hač 450 swětnych a cyrkwinskich chórow z něhdźe 15 000 spěwarjemi. Woni budu na stach koncertach, Božich mšach a w socialnych domach wustupować a chórowe wubědźowanje prezentować, kaž zarjadowar připowědźi. Chórowy swjedźeń wotměwa so wot 2008 kóžde štyri lěta, a Němski chórowy zwjazk jón wuhotuje. Nimo wulkotnych koncertow budźe tež zaso tójšto zarjadowanjow za sobuspěwanje. Prezident Němskeho chóroweho zwjazka je Christian Wulff, něhdyši zwjazkowy prezident.
Zalětnjenje je problem
