Drježdźany (SN). Generalny sekretar sakske­je SPD Henning Homann namjet zwjazkoweje swójbneje ministerki Franziski Giffey (SPD) wita, wólbnu starobu na 16 lět znižić, a namołwja CDU, so w tymle prašenju skónčnje hibać.

„Dyrbimy na wuchodźe a tak tež w Sakskej demokratiju wobnowić“, pisa Henning Homann w nowinskej zdźělence. K tomu słuša wólbnu starobu znižić. „Młodźi ludźo­ chcedźa sobu rěčeć, so wobdźěleć a sami sobu skutkować. Jich wid na po­litiske a towaršnostne wuwiće dyrbimy chutnje brać. Jedne z centralnych žadanjow sakskeje SPD tuž je, starobu za pasiwne wólbne prawo za komunalne wólby kaž tež za wólby krajneho a zwjaz­koweho sejma a europskeho parlamenta znižić.“

Nět Čěska jedna

pjatk, 31. julija 2020 spisane wot:

Praha (ČŽ/K/SN). Wotmysleneho rozšěrjenja Turówskeje brunicoweje jamy dla wobroći so Čěska republika nětko na komisiju Europskeje unije. To tohodla, dokelž je Pólska dotal kóždužkuli rozmołwu wo tutej naležnosći zapowědźiła a njeje Čěskej tež požadane informacije poskićiła. Mi­nister za wobswět Richard Brabec (ANO) k tomu zdźěli, zo předpołoži jeho ressort hromadźe z wonkownym ministerstwom na zakładźe posudka komisije EU namjety za dalše postupowanje. Při tym mysli Čěska samo na wobskóržbu Pólskeje před Europskim sudnistwom.

Miliony eurow dojězdźowarjam

pjatk, 31. julija 2020 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Braniborska je něhdźe jědnaće milionow eurow dojězdźowarjam z Pólskeje wupłaćiła, kotřiž běchu po za­wrjenju němsko-pólskeje mjezy koronapandemije dla w Braniborskej wostali, zo bychu tam dźěłali. Wo tym sćelak RBB24 rozprawja, powołujo so na hospodarskeho ministra Jörga Steinbacha (SPD). Tak je něhdźe 7 000 w Braniborskej přistajenych pólskich dźěławych z pjenjez profitowało. Woni dóstachu wob dźeń 65 eurow, zo móhli so zežiwić a podruž płaćić.

Pomocny program so dźensa kónči. Po informacijach Steinbacha tuchwilu njeplanuja jón na tych rozšěrić, kotřiž njejsu dotal žane pjenjezy dóstali. „Njemóžemy kóždeho docpěć a kóžde předewzaće w koronakrizy wuchować. Jědnaće milionow za 7 000 dojězdźowarjow pak móže so widźeć dać“, minister Steinbach rjekny.

Pólske knježerstwo bě srjedź měrca wukazało, zo dyrbi kóždy, kiž do kraja přińdźe, do dwutydźenskeje karanteny. Potrjechenych bě 14 000 dojězdźowarjow, kotřiž wšědnje do Braniborskeje na dźě­ło jězdźa. Braniborska přilubi jim na to pawšalu, hdyž w Němskej wostanu.

To a tamne (31.07.20)

pjatk, 31. julija 2020 spisane wot:

Do akwarija w coowje awstralskeho Sydney­ja zalězł je 30lětny muž – a ma nětko mjerzanje ze sudnistwom. Přećeljo muža běchu zwažliwu akciju filmowali a w interneće wozjewili. Na wideju je widźeć, kak 30lětny w spódnich cholowach do basenka lěze a mjez mjeńšimi rybami wokoło płuwa. Policija wumjetuje jemu ranjace zadźerženje a mylenje wotběhow w zwěrjencu. Za 17. september su jeho tuž na sudnistwo skazali.

Z 250 km/h před policiju ćěkał je paduch awtow na A 2 pola Braunschweiga. Do toho bě so wón policajskej kontroli wuwinył. Na ćěkańcy jědźeše chětro riskant­nje a přesćěhowaše awta zdźěla na nuzowej čarje. Po 50 kilometrach wotjě­dźe z awtodróhi, wotstaji awto a ćekny. Zastojnicy lepichu muža krótko na to w kerčinje a jeho zajachu.

Nadpad raznje zasudźili

štwórtk, 30. julija 2020 spisane wot:

Drježdźany (dpa/SN). Zwjazk žurnalistow Němskeje (DJV) je nadpad na žurnalistow magacina Spiegel TV minjenu njedźelu při B 96 raznje zasudźił. „Wospjet dyrbjachmy dožiwić, kak kolegow na zarjadowanjach nadběhuja. Móžemy stajnje zaso rjec: Woni tam swoje dźěło činja“, piše předsydka DJV Sakskeje Ine Dippman. Štóž so na demonstracijach wobdźěli, dyrbi z tym ličić, zo jeho filmuja. Jedyn­ z demonstrantow bě žurnalistow nadběhował a kameramuža z pjasću bił.

Historiski łamk korony dla

Wiesbaden (dpa/SN). Němske hospo­darstwo je na wjeršku koronakrizy dotal njesłyšany łamk dožiwiło. Nutřkokrajny bruttoprodukt (BIP) je w druhim kwar­talu porno prěnjemu wo 10,1 procent wote­běrał, zdźěli Zwjazkowy statistiski zarjad we Wiesbadenje. Bě to najsylniši spad po zahajenju štwórćlětneho wobličenja BIP w lěće 1970. Najwjetše hospodarstwo Europy tči we hłubokej krizy. Porno lětu 2019 je so hospodarski wukon wo 11,7 procentow wosłabił.

Protesty dale traja

Łódźi wobswětoškitneje organizacije Greenpeace „Esperanza“ (zady) a „Rainbow Warrior“ stej dźensa z Hamburgskeho přistawa do směra na Sewjerne morjo wotjěłoj. Tam chcedźa fachowcy organizacije škody w mórskej přirodźe dokumentować, kotrež tam płunowa a wolijowa industrija přeco hišće při wudobywanju zawinujetej. Foto: dpa/Daniel Bockwoldt

Opozicija: Hišće tójšto prašenjow

štwórtk, 30. julija 2020 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). W aferje wokoło insolwentneho financneho posłužbnika Wirecard maja FDP a Zeleni po wčerawšim wurjadnym posedźenju financneho wuběrka zwjazkoweho sejma přepytowanski wuběrk za trěbny. Kaž posedźenje z woprašowanjom financneho ministra Olafa Scholza (SPD) a hospodarskeho ministra Petera Altmaiera (CDU) wujewi, je hi­šće tójšto prašenjow, rjekny zapósłanc FDP Florian Toncar wčera wječor w Berlinje. „Je wotwidźeć, zo dyrbimy so tež w přepytowanskim wuběrku z naležnosću zaběrać.“

Podobnje hódnoći to zastupnica Zelenych w financnym wuběrku Lisa Paus. Tež wona bě po wčerawšim posedźenju financneho wuběrka wšo druhe hač spoko­jom. W přepytowanskim wuběrku chcyła so Paus tež zastupnikow kanclerskeho zarjada prašeć, wona dźensa rano w sćelaku ZDF připowědźi. „Stejimy cyle na spočatku wotkrywanja.“

Kritizuje cofnjenje wojakow USA

štwórtk, 30. julija 2020 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Fachowča FDP za zakitowanje Marie-Agnes Strack-Zimmermann je planowane cofnjenje nimale 12 000 wojakow USA z Němskeje raznje kritizowała. „To je najprjedy raz wosobinske wotličenje prezidenta. To je akcija kamikaze“, rjekny wona w rańšim magacinje sćelaka ZDF z pokazku na prezidenta USA Donalda Trumpa. Tón chcył Němsku trjechić, trjechi pak NATO jako cyłk, štož so skónčnje na Američanow samych wuskutkuje. Jenički dobyćer je ruski prezi­dent Wladimir Putin. „Tón drje je so z luteho wjesela dźensa w nocy lědma do łoža namakał.“ NATO je politikarce FDP hladajo na wohroženje ze stron Ruskeje „wažny pokład“. To nětko prezident USA skóncuje, komuž po słowach Strack-Zimmermann „w hembjerkach šeri“.

Knježerstwo USA chce 12 000 swojich wojakow z Němskeje cofnyć. Potrjechene su zepěranišća w Bayerskej, Badensko-Württembergskej a Porynsko-Pfalcy. Trump bě to hižo w juniju připowědźił, dokelž Němska po jeho měnjenju přemało za brónjenje wudawa.

Žana normalita w chorownjach

štwórtk, 30. julija 2020 spisane wot:

Braniborska ministerka za strowotnistwo kritizuje wusměrjenje na dobytk

Podstupim (dpa/SN). Chorownje w Braniborskej so krok po kroku k normal­nemu dźěło nawróćeja – kaž do koronapandemije pak njejsu w dalokej měrje hišće­ wućežene. Tuchwilu su to po trochowanju towaršnosće krajnych cho­row­njow ze 65 do 70 procentami, normalne wućeženje by 80 do 85 procentow wu­činjało. „Njejsmy hišće­ w normalnym dźěle“, rjekny jed­naćel towaršnosće Michael Jacob. Tomu po jeho słowach tež lětsa wjace tak njebudźe.

Za čas raznych wobmjezowanjow koro­ny dla běchu chorownje jeničce ze 40 do 50 procentami wućežene. Hłowna přičina toho běchu prawidła dodźerženja wěstotneho wotstawka a předpisy hygieny. Tak smědźeštaj we wjace­łožowych stwach najwjace dwaj pacientaj być. Nimo toho so mnozy chorownjow zda­lowachu, dokelž so bojachu, zo so tam z wirusom natyknu. „Tutón strach wšak je runje w chorownjach ekstremnje snadny“, Jacob wuzběhny.

Powšitkowna wěda

štwórtk, 30. julija 2020 spisane wot:
Znajeće hišće wony žorćik z kónca 90tych lět?: Kajki je rozdźěl mjez ruskimi a ame­riskimi wojakami? Wotmołwa: Rusow smy wotbyli. Na to dyrbjach myslić, jako słyšach dźensa wo konkretnych planach USA, nimale 12 000 swojich wojakow z Němskeje cofnyć, dokelž njewudamy pječa dosć pjenjez za brónjenje. A runjewon samozrozumliwje jewješe so ze stron zastupnicy FDP argument, zo je Němska nětko hladajo na hrožacy nadpad Ruskeje wosłabjena, dokelž pobrachuje 12 000 ameriskich wobškitarjow. Nó hladaj, sej myslach: Je to mjeztym tajke něšto kaž powšitkowna wěda, zo nas Ruska wohroža. Dyrbiš to jenož často dosć wospjetować, doniž wšitcy do toho njewěrja. Kak da by było, bychmy skónčnje zaso normalne styki k Ruskej pěstowali, město toho zo dale do antiruskeje truby trubimy. Móžemy hnydom započeć. Nječakajmy, doniž njeje so tež posledni ameriski wojak z Němskeje zminył. Marko Wjeńka

nowostki LND