Ruska žada sej dopokazy

štwórtk, 04. měrca 2021 spisane wot:

Moskwa (dpa/SN). Po nowych sankcijach EU a chłostanskich naprawach USA w padźe zajědojćeneho kritikarja Krjemla Alekseja Nawalneho je sej Ruska znowa dopokazy za atentat žadała. „Je njehańbićiwe“, rjekny rěčnik Krjemla Dmitrij Pjeskow wčera w Moskwje, zo USA twjerdźa, zo je ruska nutřkokrajna tajna słužba Nawalneho zajědojćiła. Washington a Brüssel dyrbjałoj dopokazy za zajědojćenje předpołožić. Wutoru běchu USA a EU sankcije přećiwo Ruskej přesćěhanja a zasudźenja Nawalneho dla wobzamknyli.

Ruska na tym dwěluje, zo je loni 20. awgusta k nadpadej ze zakazanym chemiskim bojowym srědkom nowičok na opozicionalneho dóšło. W štyrjoch laborach, mjez druhim w jednym Zwjazkoweje wobory, běchu nowičok w jeho kreji zwěsćili. Na to bě EU prěnje sankcije wukazała. Po zasudźenju Nawalneho k lětomaj chłostanskeho lěhwa slěduja nětko dalše naprawy přećiwo Ruskej.

Dmitrij Pjeskow mjenowaše postupowanje zapada njeakceptabelne a škódne za dalše poćahi Ruskeje k EU a USA.

Lockdown podlěšeny, ale z wolóženjemi

štwórtk, 04. měrca 2021 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Swobodne pohibowanje je po cyłej Němskej koronapandemije dla zakładnje hač do 28. měrca dale wobmjezowane. Přiwšěm chcedźa hladajo na infekciske połoženje wotewrjenja wobchodow zmóžnić. Na to dorozumichu so wčera po wjac hač dźewjeć hodźin trajacych wuradźowanjach zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU) a ministerscy prezidenća zwjazkowych krajow.

Tak dojednachu so na wjaceschodźenkowy plan. Dyrbjała-li pak ličba natyknjenjow zaso přiběrać, budu wolóženja awtomatisce šmórnjene. Politikarjo Zwjazka a krajow su sej wědomi, zo sej wobydlerjo wolóženja přeja. Podźěl dalšich infekcijow wosebje nowych wirusowych wariantow pak je přewulki. Opozicija a komunalna runina wčerawše wobzamknjenja mjeztym hižo kritizujetej. Kaž kanclerka zwurazni, ma so šćěpjenska kampanja jasnje pospěšić. Wot kónca měrca/spočatk apryla budu tež domjacy a fachowi lěkarjo srědki přećiwo koronawirusej šćěpić. Nimo toho budu so wobydlerjo jónu wob tydźeń darmotnje na koronu testować dać móc.

Jednora kompleksita

štwórtk, 04. měrca 2021 spisane wot:
Wjacore iniciatiwy so po cyłej Łužicy na najwšelakoriše wašnje wo to prócuja serbskosć wožiwić – wosebje tam, hdźež dwurěčne popisy wo słowjanskej zašłosći swědča a hdźež nałožki snano hišće pěstuja, rěč sama pak – hdyž docyła – hižo přewulku rólu njehraje. W hornjoserbskich kónčinach angažuja so w tym zwisku přewažnje tudyši serbscy entuziasća. Ćim kedźbyhódniši je tuž projekt Karstena Herdena, kiž chce jako bórzomny tak mjenowany noworěčnik dźensa často citowanej rewitalizaciji perspektiwisce polěkować – a to takrjec en passant. Wšako je jeho koncept na jednym boku poměrnje jednory, na tamnym pak tež přewšo kompleksny: bjeze słowa žana literatura, bjeze zynka žana artikulacija, bjeze zajima žadyn zapal. To njewotwisuje wot někajkeježkuli rěče. Jedna so wo uniwersalny princip, kotryž je wuchadźišćo za to wutworić kmanosć – a wuwiwać ewentuelnje samo wolu–, na polyglotnym parkeće so wuspytać. Bosćan Nawka

Korony dla mjenje njezbožow

štwórtk, 04. měrca 2021 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Wobmjezowanja za předewzaća a přistajenych koronawirusa dla su loni k tomu wjedli, zo je ličba dźěłowych njezbožow jasnje woteběrała. Ličba njezbožow na dźěłowym městnje, kotrež maja so přizjewić, je wo 12,8 procentow porno lětu 2019 na 760 369 spadnyła. To zdźěli Němske zakonske zawěsćenje njezbožow (DGUV) za zakładźe dotalnych ličbow. „Mnozy běchu mjenje po puću, běchu w krótkodźěle abo dźěłachu doma“, informuje hłowny jednaćel DGUV Stefan Hussy. Hišće razniše bě wuwiće nastupajo njezboža po puću na dźěło abo po dźěle domoj. Tu registrowachu loni porno lětu do toho wo 18,2 procentaj mjenje njezbožow, cyłkownje 152 773. Zamołwići zličichu 397 smjertnych dźěłowych njezbožow, sto mjenje hač lěta 2019. Nimo toho je 234 ludźi po puću na dźěło a domoj smjertnje znjezbožiło, 75 mjenje hač 2019.

Tež ličba šulskich njezbožow je so widźomnje pomjeńšiła, cyłkownje wo 41 procentow. Zawrjenja šulow dla běchu wšak tajke wuwiće wočakowali. Pjeć šulerjow je w šuli žiwjenje přisadźiło, po puću do abo ze šule bě jich 24.

To a tamne (04.03.21)

štwórtk, 04. měrca 2021 spisane wot:

Dźěle chódnika pytaja w jendźelskim městačku Storringtonje. Dwanatki chódnikowych platow běchu so přez nóc zhubili. Mjeztym je tamniše měšćanske zarjadnistwo wobkrućiło, zo na padustwo tukaja. Z pomocu nahrawanja wobstražowanskich widejowych kamerow spytaja skućićelow nětko wuslědźić.

Baćony wróća so ze zymskeho přebytka do Braniborskeje. We wjacorych wokrjesach su je hižo wuhladali, byrnjež jenož jednotliwe. Někotre z nich wšak budu nětko samolutke tydźenje na swojich partnerow čakać dyrbjeć. Kaž fachowcy měnja, klimowa změna baćony zamyla a swójbne planowanje wobwliwuje. Přerěznje měješe 1 206 porikow w Braniborskej loni 1,8 młodźatow. Za zachowanje wobstatka baćonow pak stej znajmjeńša dwě młodźeći na hnězdo trěbnej.

Wustawoškit wobkedźbuje AfD

srjeda, 03. měrca 2021 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy zarjad za wustawoškit je stronu AfD po informacijach sćelaka ARD jako podhladny pad zastopnjował. To rěka, zo je po posudku škitarjow wustawy dosć dopokazow za to, zo so cyła AfD přećiwo Zakładnemu zakonjej wusměrja. Hižo kónc januara bu znate, zo chcył wustawoškitny zarjad stronu wobkedźbować. Jako pak AfD na Kölnskim zarjadniskim sudnistwje přećiwo tomu skoržeše, so wustawoškit toho wzda.

Podlěša zakaz pućowanja

Rom (dpa/SN). Italska podlěša centralne wobmjezowanja koronawirusa dla, kaž zakaz pućowanja, w kraju wo cyły měsac hač po jutrach. Nimo toho dyrbja šule w kónčinach z wjele infekcijemi, w tak mjenowanych čerwjenych pasmach, zawrjene wostać. To je minister za strowotnistwo Roberto Speranza w Romje zdźělił. Do toho bě ministerski prezident Mario Draghi wotpowědny dekret podpisał. Wobydlerjo njesmědźa tuž hač do 6. apryla mjezy mjez dwaceći italskimi regionami překročić.

Lobbyjowy register schwaleny

Na wšelake wašnje hosćencarjo a hotelownicy tele dny na to skedźbnjeja, zo su dale trajaceho wukazaneho zawrjenja swojich domow dla mjeztym hospodarsce na kóncu. Tónle hosćencar w Kölnje je za prěni lockdown runje tak kaž za druhi – kiž płaći ­hižo wot 2. nowembra 2020 – kóždy dźeń z nowej smužku woznamjenił. Foto: dpa/Henning Kaiser

Podstupim (dpa/SN). Lěto po prěnim pa­dźe­ koronawirusa w Braniborskej je ministerka za strowotnistwo Ursula Nonnemacher (Zeleni) kritisku mjezybilancu sćahnyła. „Štož sym podhódnoćiła, je ekstremnje sylna emocionalna potrjechenosć mnohich ludźi šćěpjenja dla“, rjekny wona wčera rozhłosej RBB.

Wočakowanja a nadźije běchu při při­zwolenju prěnjeho šćěpiwa w EU kónc decembra jara wulke. Mnozy so nadźi­jachu, zo njetrjebaja so nětko wjace starosćić. Wot wšeho spočatka pak běchu kontingenty seruma přewidne. Mnozy za­dwělowachu, dokelž bě telefoniska hotline k rozdawanju šćěpjenskich terminow stajnje wobsadźena. „Tajku wulku emocionalnu potrjechenosć njejsym sej dosahajcy wuwědomiła“, Nonnemacher zwurazni. Runje před lětom běchu w Braniborskej prěni pad koronawirusa zwěsćili: pola 51lětneho z wokrjesa Hornja Ha­bola, kiž bě so z Južneho Tirola nawróćił.

Wuradźuja wo dalšich kročelach

srjeda, 03. měrca 2021 spisane wot:

Berlin/Drježdźany (dpa/SN). Zwjazk a zwjazkowe kraje su dźensa popołdnju wo dalšim postupowanju w koronakrizy wothłosowali. Hižo do wuradźowanja zwjazkoweje kanclerki Angele Merkel (CDU) z ministerskimi prezidentami zwjazkowych krajow jewjachu so hłosy ze stron hospodarstwa, kotrež sej žadaja spěšnotesty wobšěrnje zasadźeć a wobmjezowanja poněčim zběhnyć. Wosebje gastronomija njeby dalši lock­down wjacorych tydźenjow přetrała. Po informacijach medijow chcedźa šule zaso wotewrěć.

Sakski krajny sejm je dźensa znowa na wurjadnym posedźenju wo škitnych naprawach w koronapandemiji wuradźował, a to na próstwu strony AfD. Jenički dypk dnjoweho porjada rěkaše „Bjezkónčny lockdown skónčić – wobydlerjam a předewzaćam jasnu perspektiwu skićić“. AfD bě sej hižo minjeny tydźeń wospjet kónc lockdowna žadała. Mnozy w stronje maja škitne naprawy za přehnate. Loni nazymu bě krajny sejm hižo raz na próstwu AfD naprawy korona­wirusa dla rozjimał.

To a tamne (03.03.21)

srjeda, 03. měrca 2021 spisane wot:

Dwaj lětdźesatkaj zhubjenu mólbu, kotraž měješe poprawom we wustajeńcy New-Yorkskeho Metropolitan-muzeja wisać, su w bydlenju njedaloko muzeja namakali. Chorobna sotra, kotraž bě wo zhubjenej mólbje čitała, je zhromadnje ze synom na sćěnje wisacy wobraz bliže přepytowała. A to bě jedna z 30 mólbow afro­ameriskeho wuměłca Jacoba Lawrencea ze serije „Struggle (bój)“. Za pjeć wobrazami serije hižo wjele lět pytaja. Žona njewědźeše, zo ma wuměłsku drohoćinku w bydlenju.

Proch srěbacy roboter je w Erfuće zasadźenje policije zawinił. 29lětna bě w nocy spodźiwneje hary w swojim bydlenju dla wotućiła. Tukajo na paduchow so wona w spanskej stwě zamkny a alarmowaše policiju. Zastojnicy přičinu hary spěšnje wotkrychu: Elektroniski pomocnik-roboter bě so wosrjedź nocy do dźěła dał a při tym zas a zaso wo meble storkał.

nowostki LND