Před sydom lětami je dźensa 38lětny David Hertel, nan třoch dźěći, w Njeswačidle hosćenc a pensiju „Knježi hosćenc“ přewzał. Ze sydom kruće přistajenymi so dale wo swojich swěrnych hosći a runje tak wo pućowacych stara.
Tež w času, hdyž dyrbjachu wot 20. měrca hač dosrjedź meje durje jeho restawranta korony dla zawrjene wostać, njeje ruce do klina złožił. Wšako je z Młynkec korčmarskeje swójby w Hórkach pochadźacy – znataj Beno a Kätha Młynkec staj jeho dźěd a wowka – z hosćencarstwom wusko zwjazany. Nimale wosom tydźenjow je zwonka domu jědźe a po móžnosći tež partyjowy serwis poskićał. Tež na jutrownych swjatych dnjach móžachu sej hosćo Hertelec wobjed zesłodźeć dać. Poskitk jědźow saha w normalnym času wot serbskeje kwasneje poliwki a chrěna z howjazym mjasom hač k mjezynarodnym kulinariskim chłóšćenkam.
Chrystofej Bjaršej, mějićelej Jasčanskeje firmy zarjadowanskeho serwisa bjarš-vt su koronakriza a z njej zwjazane wobmjezowanja wulka kwakla. Bě-li wón loni w tymle času za techniku, natwar jewišćow a dalše nadawki zamołwity a wjele po puću, wón lětsa doma syda. „Tři měsacy mjeztym njeje so ani jeničke kulturne zarjadowanje – tež pod hołym njebjom nic – wotměło. Tuž hižo tři měsacy nimale žane dochody nimam“, Bjarš wuswětla.
A wy, lube dźěći, sće hižo tež něšto rjane z kwětkow napaslili? Pósćelće wobrazy abo fota swojich wudźěłkow Dźěćiznakej a zawjeselće z nimi čitarjow!
Što to je, knižna premjera, prašeše so dźens tydźenja wučerka Rejzka Delenkowa šulerjow 3. lětnika Radworskeje zakładneje šule. „Je to prěni raz, hdyž awtorka swoju nowu knihu publikumej předstaji“, wona wuswětli. W tym padźe jednaše so wo powědančko z rjadu wo wrobliku Fridźe a jeho přećelach, kotřiž chcychu k jutram zaječki překwapić.
Zajimawe, što wšo zamóže tajki koronawirus nastorčić a wotkryć. Štó drje w Serbach je wědźał, zo ma serbski rozhłosownik Milan Grojlich hišće druhu karjeru jako hudźbnik? Karjera snano njeje cyle prawe słowo, přiwšěm je rodźeny Bukečan hižo něšto lět – abo lěpje prajene hižo wot časa młodźinskich lět, potajkim połojcu swojeho žiwjenja – hudźbnje po puću. Skutkuje jako gitarist skupiny, komponować a spěwać tohorunja zamóže.
Swój prěni zjawny wustup we Łužicy jako spěwytwórc Rokotak měješe Grojlich před pjeć lětami w Chróšćanskej putniskej hospodźe. Na tymle koncerće pak je jeno swoje němskorěčne spěwy předstajił. Jeho takrjec serbski „comingout“ jako Rokotak sta so we wobłuku pandemije. Hnydom tři serbske „Spěwy přećiwo krizy“ bě w měrcu internetnje wozjewił, a jury Serbskeho poskitka tydźenja w syći je jeho 7. meje za nje z mytom wuznamjeniła. Wosebje „Prózdne dróhi“ – na krizu přebasnjena warianta pěsnje „Hory módre, ja was znaju“ – su zajimcow přeswědčili.
Ptačk, kotrehož njewidźiš
Ludowe nakładnistwo Domowina je w kooperaciji z Bianku Wjeńcynej a Katju Senner wudało nowy wobrazowy słownik za dźěći wot dweju lět. Janina Mikławškowa je jón lektorizowała. Kniha z twjerdeho papjerca wopřijima 30 pisanych wudebjenych stron. Twjerdy stabilny material je cilowej starobje přiměrjeny, wšako měri so nowostka na małe dźěći. Přiwšěm móhła wjazba tróšku krućiša być.
Što na was čaka ...
Nowowudaće je jednorěčne – ilustracije su jenož serbsce popisane. Spěchować ma so tak nałožowanje serbskeho słowoskłada bjez wliwa dalšeje rěče. Přełožk principielnje trěbny njeje, wšojedne na kotrym rěčnym niwowje so wužiwar pohibuje. Wšako su wobrazy jasnje ilustrowane. Pěstowarske dźěći trjebaja wězo kompetentneho čitanskeho partnera.
Po Božej słužbje šwarne rańše piwko a dujerska hudźba, dobre serbske chłóšćenki, zabawna bjesada, wustajeńcaprezentacija tradicionelneho rjemjesła, wječor reje a stajnje prezentna serbska narodna drasta – wšo to słuša k swjedźenjej „Swačina na pólnej mjezy“, kóždolětnemu wjerškej towarstwa Serbska drastowa skupina Židźino. A wšo to je lětsa wupadnyło. Přičina su, kaž nikoho wjace njedźiwa, koronawirus a naprawy přećiwo njemu. Ćim bóle zrudźa, zo chcyše towarstwo z woblubowanym zarjadowanjom zdobom swoje 25. narodniny swjećić.
„Pod tuchwilnymi wobstejnosćemi a hladajo na trěbne wěstotne a hygieniske naprawy njejsmy swjedźeń lětsa prosće zwoprawdźić móhli“, předsyda drastoweje skupiny Uwe Schuster podšmórnje.
Kóždemu, kiž ma zahrodu, je poručene sej něhdźe mały haćik připrawić. Samo ludźom, kiž w městach bydla, fachowcy poručeja sej wjetše sudobjo z wodu na balkon stajić, hdźež maja hatne rostliny. Na wsy je za to wo wjele wjace móžnosćow. Wšako maja wobydlerjo zwjetša ležownosće, na kotrejž sej tón abo tamny přeje, zo woda pluskota, hdźež móže płuwać abo sej jenož noze chłódźić. Na kóncu rozmyslowanja zajimc wotwažuje, hač sej pool z kumštneje maćizny staji abo sej radšo mjeńši hat připrawi. Trend, tajki haćik sej wutworić, je, jón přirodźe blisko koncipować.
Romska kamilka wonja, ručež so z ruku jeje skromnych łopješkow dótknu. Aroma skutkuje kaž přeprošenje, po zahrodce so rozhladować. A tónle wotpohlad chce Njebjelčanka Beata Čornakowa zajimcam nětko zmóžnić. Milenka Rječcyna je so z njej rozmołwjała.
Njedźelu, 14. junija, měješe so po cyłej Sakskej dźeń wotewrjeneje zahrodki wotměć. Tón bu koronapandemije dla wotprajeny, w Kamjencu pak su so entuziasća rozsudźili jón jako „dźeń wotewrjenych durčkow do zahrodki“ přewjesć, a to w Lessingowym měsće a na wokolnych wsach. Tež Wy so na nim wobdźěliće. Čehodla?