Wjac ćahow do stolicy
Budyšin. Wot spočatka apryla pojědźe na kóncach tydźenja wjace ćahow z Budyšina směr Drježdźany. Sobotu zasadźa jedyn přidatny, njedźelu samo štyri dalše ćahi. Tak zaruča zaměrowy zwjazk ZVON, zo kóždu hodźinu spěšny ćah do Biskopic a wottam dale do Drježdźan jědźe. Jězba wšak budźe dróša, dokelž zwjazk VVO płaćizny jězdźenkow wot 1. apryla wo něhdźe 6,9 procentow powyši.
Ze Zhorjelca do Würzburga
Zhorjelc. Dr. Daniel Morgenroth, intendant Gerharta Hauptmannoweho dźiwadła Zhorjelc-Žitawa, so „z wosobinskich přičin“ po štyrjoch lětach z Łužicu rozžohnuje. Po wčera wozjewjenej zdźělence nastupi Morgenroth wot hrajneje doby 2026/2027 intendantstwo dźiwadła Mainfranken we Würzburgu. Wotpowědny rozsud bě tamniša měšćanska rada hižo minjeny štwórtk wobkrućiła.
LEAG w čěskich rukach
„Posłuchaj lěkarja, prjed hač jeho trjebaš!“, serbske přisłowo namołwja.
Tuž wěnuje so student mediciny Pětr Dźisławk znatym a mjenje znatym chorosćam, zo by je čitarjam trochu bliže rozłožował (66).
Před nimale lětom, dokładnje 1. apryla 2024, bu konop w Němskej zdźěla legalizowany. Aktualne studije Zwjazkoweje centrale za strowotniske rozswětlenje pokazuja, zo je konsum runje mjez młodostnymi a młodymi dorosćenymi wysoki. 8,3 procenty dwanaće- do 17lětnych su znajmjeńša jónu konop wuspytali. Pola 18- do 25lětnych wučinja podźěl samo 47,2 procentaj. W konopi nadeńdźeš wjace hač sto wšelakich cannabinoidow. Hłowna psychoaktiwna substanca je tetrahydrocannabinol, krótko THC. Tale maćizna so ze specielnymi receptorami w mozach zwjazuje a wobwliwuje centralny nerwowy system. To wjedźe k wopojenosći, euforiji a změnam zaznaća. Nimo THCja wobsahuje konop tež cannabidiol, krótko CBD. Tón njeskutkuje wopojacy, ale skerje wočerstwjacy.
Mopedaj spěšnje zaso namakali
Radwor. Njeznaći skućićeljo su minjeny pjatk rano při Radworskej šuli wotstajenej a wotzamknjenej mopedaj marki Simson pokradnyłoj. Na pomoc zwołana policija zwěsći dźakowano modernej GPS-technice poziciju jězdźidłow. Cyłkownje 4 000 eurow hódnej mopedaj nańdźechu skónčnje blisko Porchowa we wotstajenym transporteru. Přećiwo wobsedźerjej transportera su nětko přepytowanske jednanje wosebje ćežkeho padustwa dla zahajili.
Worklecy. Jěwa-Marija Šnajdrowa, nawodnica dnjoweje hladarnje Hornjołužiskeho zwjazka Carity „Při Krabatowym puću“ we Worklecach, informuje wutoru, 25. měrca, w 19 hodź. w rumnosćach hladarnje wo hladanskich poskitkach zwjazka. Wšitcy zajimcy, wosebje ći, kotřiž doma přiwuznych hladaja, su wutrobnje přeprošeni. Na prašenja Jěwa-Marija Šnajdrowa tež telefonisce rady wotmołwja, a to pod čisłom 035796 942470.
Na předstajenje knihi a diskusiju
Budyšin. Z diskusiju wo knize esejow „Serbstwo, quo vadis?“ pokročuje Zwjazk serbskich wuměłcow (ZSW) swój rjad wuměłskich rozmołwow pod titulom „tracTare“ wutoru, 25. měrca, w 17 hodź. w Budyskej Smolerjec kniharni. Zběrka z přinoškami 19 awtorkow a awtorow z Hornjeje, srjedźneje a Delnjeje Łužicy je we wudawaćelstwje Marki Maćijoweje loni nazymu w LND wušła. Zawod do edicije poda Měrćin Wjenk. Na zarjadowanje su wšitcy zajimcy wutrobnje přeprošeni!
Budyšin (CS/SN). Rozprawa Budyskeho twarskeho měšćanosty Heika Nowaka wo stawje prócowanjow wuchodosakskich komunow wo elektrifikaciju železniskeje čary Drježdźany-Zhorjelc běše prěni dypk na dnjowym porjedźe zeńdźenja přirady za wuwiwanje města štwórtk tydźenja. Po regionalnej konferency loni w decembrje kaž tež po rozmołwje ze sakskim ministerskim prezidentom srjedź januara wo tutej temje je sej Nowak wěsty, zo je naležnosć we wědomju politiskich zamołwitych kraja a zwjazka zakótwjena a zo wšitcy wobdźěleni akterojo we wuchodnej Sakskej w tutej naležnosći za jedyn postronk ćahnu.
Tójšto ponowjenjow a wuporjedźenjow dróhow steji lětsa na lisćinje twarskich naprawow města, kaž Nowak přiradu w swojej rozprawje informowaše. Mjez druhim chcedźa dróhi při spjatym jězorje, w zapadnym Nowym měsće a we Wulkim Wjelkowje kaž tež Lessingowu hrjebju ponowić.
Wojerecy (KD/SN). 30 angažowanych Wojerowčanow běše so w lěće 2022 w tamnišej přiradźe za komunalne wuwiće (KEB) schadźowało, zo bychu zhromadnje ideje za natwar pućowanskeje a kolesowanskeje šćežki „Zelene pasmo“ kołowokoło stareho a noweho města wuwiwali. „Tehdy namakane ideje zwoprawdźa KUB – přirada za realizowanje komunalnych projektow“, praj čłon přirady, jednaćel Wojerowskeje bydlenskeje towaršnosće Steffen Markgraf. Dohromady wosom projektow w zwisku ze „Zelenym pasmom“ chcedźa zwoprawdźić.
Z jednaćelom Łužiskeje kupjele Matthiasom Brauerom a dalšimi pomocnikami je so Markgraf při čołmikowanskim haćiku w bjezposrědnym susodstwje Wojerowskeje kupjele minjeny štwórtk zetkał, zo bychu tam na grilowanskej městnosći a małym hrajkanišću dźěłali. „Na kóncu změjemy tu grilej ze zornowca kaž tež ławki ze samsneho materiala pod stabilnej třěchu“, wón rozłožuje. Hromadźe su na mjezach 25 kwadratnych metrow wulkeje přestrjenje tež kerki wosadźeli. Hižo nětko strowi taflička při zachodnych wrótkach hrajkanišća wopytowarjow w serbskej, němskej a jendźelskej rěči.
Łaz (AK/SN). Někotružkuli rjanu dopomnjenku ma molerka Monika Schumann na wjes Łaz, tak powědaše na wotewrjenju wustajeńcy swojich twórbow z titulom „Pola nas wotkryte“ pjatk w tamnišim domje Zejlerja a Smolerja. Jako studentka za wuměłstwo a stawizny bě kónc 1960tych lět na wuhlowu jamu direktnje před wjesku zhladowała, jako so na molowanskej dźěłarničce wobdźěli. W lěće 2023 dźěłaše jako nawodnica lěćneho molowanskeho kursa Wojerowskeje ludoweje uniwersity hromadźe ze swojimi chowancami mjez druhim na torhošću před Domom Zejlerja a Smolerja. „Lubuju grafiske molowanje. Lubuju linije, dypki, kontrasty“, znazorni 77lětna wuměłča po tym zo běše powołanski hudźbnik Michael Lindner z Drježdźan ze swojimi spěwami wustajeńcu wotewrěł.
Literarnu dźěłarničku přewjedłoj
Budyšin. Lubina a Dušan Hajduk-Veljkovićec staj znowa literarnu dźěłarničku w nošerstwje Załožby za serbski lud zarjadowałoj. Ćežišćo dźěłarnički w Budyskim Serbskim domje bě literarne přełožowanje. Pjeć zajimcow je so wobdźěliło. Woni běchu někotre wotrězki dźěćaceje knihi „Kuzłarska kula“ Steffena Gemmela z němčiny do hornjoserbšćiny přełožili. Na zakładźe rěčneje a stilistiskeje analyzy přełožki diskutowachu.
Dawidowski do Mišna
Chrósćicy. Drježdźansko-Mišnjanski biskop Heinrich Timmerevers je Chróšćansku wosadu z dekretom wo tym informował, zo zakónči farski wikar farar Tomaš Dawidowski k 1. aprylej swój nadawk we wosadźe a zdobom nowy nadawk přewozmje. Wón ma w přichodźe měšniske słužby we wosadźe swjateho Bena w Mišnje wukonjeć.
Najdlěšu tramwajku předstajili
Chrósćicy (SN/mb). W Chrósćicach su zašłe dny wažne kročele do směra lětušeje 800. róčnicy wosady a gmejny šli. Nimo wuradźowanja přihotowanskeho wuběrka ze zastupjerjemi wosady a gmejny su so na farje schadźowali, zo bychu so zaso ze swjedźenskim ćahom zaběrali, kotryž słuša do wjerškow jubilejneho lěta. Kaž su na Instagramje wozjewili, běchu so zamołwići jednotliwych wobrazow zešli. Dotal je jich 44 planowanych. Katharina Jurkowa a Uwe Macka jim mjez druhim wažne informacije wo rozměrach ćaha a wotběhu podaštaj. Tohorunja wothłosowachu so wo napismach na tafličkach a wo zestawje jednotliwych wobrazow a wuměnichu sej informacije wo wobrazach. Na zakładźe tych chcedźa na přikład podłožki za moderaciju swjedźenskeho ćaha přihotować.