Tež Zeleni za koaliciske jednanja

póndźela, 18. oktobera 2021 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Tři tydźenje po wólbach zwjazkoweho sejma hotuja so SPD, Zeleni a liberalni na koaliciske jednanja. Jako poslednja z tychle stron chcyše FDP w běhu dnja wo zahajenju koaliciskich zrěčenjow za nowe němske knježerstwo rozsudźić. Předsyda strony Christian Lindner je přeswědčeny, zo FDP tomu přihłosuje. „Zwrěšćenje njeje žana opcija“, rjekny wón wčera wječor w telewiziji ZDF. „Trjebamy stabilne knježerstwo, a měli je spěšnje wutworić.“

Dyrbjeli-li wodźace gremije FDP přihłosować, je puć ke koaliciskim jednanjam rubany. Po tym zo bě so předsydstwo SPD hižo minjeny pjatk jednohłósnje za formelne rozmołwy wo amplowej koaliciji wuprajiło, su wčera tež Zeleni na małym stronskim zjězdźe koaliciskim jednanjam z dwěmaj zpřećiwjenjomaj přihłosowali. Jednanja hodźeli so hižo přichodne dny zahajić.

Lindner zwurazni swoje wočakowanja, zo wutworja w nowym zwjazkowym knježerstwje ministerstwo, kotrež so hłownje wo škit klimy stara. Tónle wobłuk móhli Zeleni w swójskej zamołwitosći přewzać.

Šiman kritizuje plany brunicy dla

póndźela, 18. oktobera 2021 spisane wot:

Budyšin (dpa/SN). Zapósłanc CDU w Sakskim krajnym sejmje Marko Šiman kritizuje plany móžneje amploweje koalicije SPD, FDP a Zelenych w Zwjazku, skónčenje zmilinjenja brunicy dočasnje zwoprawdźić. To by „wopačny signal“ Łužicy był, rjekny Šiman wčera w Budyšinje. Hač do toho njebychu trěbne infrastrukturne projekty hišće wotzamknjene byli. Wón naliči w tym zwisku mjez druhim šěsćčarowy wutwar awtodróhi A 4 kaž tež elektrifikaciju železniskeje čary mjez Zhorjelcom a Drježdźanami a wutwar železniskeje čary mjez Berlinom a Zhorjelcom.

Pod tajkimi wuměnjenjemi njehodźeli so derje płaćene dźěłowe městna w brunicowym hospodarstwje narunać. „Tak so Łužica dale wotpowěsnje.“ Marko Šiman kritizuje w tym zwisku tež kanclerskeho kandidata SPD Olafa Scholza. Tón bě so do wólbow zwjazkoweho sejma na wopyće we Łužicy za to wuprajił, planowany termin kónca zmilinjenja brunicy w lěće 2038 na kóždy pad dodźeržeć.

Sprawna, přećelna?

póndźela, 18. oktobera 2021 spisane wot:
Wusahowace wukony a podawizny z trójnej „Sławu“ mytować słuša k dobrej serbskej tradiciji. Je-li přiležnosć hišće wu­znamniša, to na kóncu prawidłownje „Rjanu Łužicu“ spěwamy. Woboje móžachmy we wobłuku „najwuznamnišeje serbskeje wuznamjenjenskeje swjatočnosće“ dožiwić. Debata wo našej hymnje njeje nowa. Lipšćanscy studenća su sej spočatk našeho lěttysaca wo njej runje tak hłowu łamali kaž bywši předsyda Domowiny Jan Nuk něšto lět pozdźišo. „Generiski maskulinum“ w prěnjej štučce hodźi so najskerje hišće někak akceptować. Najpozdźišo hladajo na to, zo bu Myto Ćišinskeho lětsa po połojcy žonomaj spožčene, pak měli chutnje wo tym rozmyslować, hač so druheje štučki přichodnje wzdamy, abo ju znajmjeńša přebasnimy. Zo sej w 21. lětstotku přeco hišće přejemy, zo njech bychu „z klina Łužicy“ jenož wopomnjećahódni mužojo – to z tej wěčnosću je w tym zwisku hišće cyle hinaša wěcka – wušli, je runjewon: absurdne. Bosćan Nawka

Čěsku kuchnju w Sakskej dožiwić

póndźela, 18. oktobera 2021 spisane wot:
Hosćency na wuchodźe Rudnych horin a w Drježdźanach chcedźa so tele tydźenje bóle chłóšćenkam čěskeje kuchnje wěnować. Fachowi ­wučomnicy ze susodneho kraja, kotřiž nětko w Sakskej praktiske nazhonjenja ­zběraja, so wukmanjeja a zwiski nawjazuja, jědźe warja a porjedźeja. Wot 13. oktobra do 31. oktobra so woni tak na „tydźenjach čěskeje kuchnje“ wobdźěleja. Zakład toho je kooperacija mjez ­zajimowym towarstwom hosćencarjow w Rudnych horinach a hotelowej fachowej šulu w Teplicach. Wiceprezidentka Sakskeho krajneho sejma Andrea Dombois (CDU) je patronat projekta přewzała. Foto: Dehoga Sakska/Axel Klein

Mjenje předali

póndźela, 18. oktobera 2021 spisane wot:

Wolfsburg (dpa/SN). Koncern Volkswagen je tež w septembrje mjenje awtow předał hač před lětom. Cyłkownje je předewzaće ze sydłom we Wolfsburgu minjeny měsac 626 000 jězdźidłow po cyłym swěće dodawał, štož je nimale třećina mjenje hač loni w septembrje, kaž z pjatk wozjewjeneje lětneje statistiki wuchadźa. Přiwšěm awtotwarc na to skedźbnja, zo hladajo na loni hišće plus registruja, dokelž su hač do třećeho kwartala wjace awtow předawali. Wot awgusta pak so trend přiwótřa, to je koncern hižo minus 22,3 procentow registrował.

Awtowa industrija produkuje tuchwilu jasnje pod swojimi móžnosćemi, dokelž­ wšudźe mikrochipy pobrachuja. W twornjach njemóža tuž hižo po normalnych słužbnych planach dźěłać. Mnozy přistajeni su w krótkodźěle. Mjeztym steja samo poł zhotowjene awta na składźe, dokelž njemóža je dotwarić.

To a tamne (18.10.21)

póndźela, 18. oktobera 2021 spisane wot:

Wjace hač šěsć centnarjow, dokładnje 307 kilogramow, waži kirbs, z kotrymž je plahowar Andreas Kiefel tradicionalne wubědźowanje wo najćeši kirbs w mecklenburgsko-předpomorskim Alt Schwerinje dobył. Ze swojim „kirbsowym gigantom 2021“ ležeše 42lětny fachowc na polu IT wčera 30 kilogramow před druhim najćešim kirbsom. Wjace hač 2 000 hosći bě do ratarskeho muzeja pod hołym njebjom přichwatało.

Z nowymaj wjewjerčkowymaj mostomaj chcedźa w Trieru tomu zadźěwać, zo stawaja so tele hrymzaki zas a zaso z woporom nadróžneho wobchada. Něhdźe wosom centimetrow tołstej powjazaj mjez štomami nad jězdnju wabitej zwěrjata z picu. Po informacijach organizatorow su so wjewjerčki mjeztym na mosty zwučili a tež picu rady wužiwaja.

Kretschmer kritizuje SPD

pjatk, 15. oktobera 2021 spisane wot:

Drježdźany (dpa/SN). Sakski ministerski prezident Michael Kretschmer (CDU) je SPD ambicijow dla, wutworić koaliciju z Lěwicu, raznje kritizował. „Po Berlinje nětko tež SPD w Mecklenburgsko-Předpomorskej pokazuje, dokal ma jězba wjesć“, rjekny Kretschmer dźensa w Drježdźanach. „Woni wšitko za to činja swoje pozicije w Zwjazkowej radźe zesylnić.“ Po słowach sakskeho premiera njeje to žana zamołwita politika. Wšako SPD tak srjedźiznu towaršnosće wopušći.

Klětuši popłatk wozjewili

Berlin (dpa/SN). Wobhospodarjerjo wulkich milinowych syćow su dźensa klětuši popłatk za dalewjedźenje wobnowjomnych energijow (EEG) wozjewili. Po informacijach powěsćernje dpa zniži so wotedawk na 3,72 centow na kilowattowu hodźinu. K tomu přinošuje wulkomyslna přiražka Zwjazka, wopřijaca 3,25 miliardow eurow. Lětsa wučinja popłatk EEG hišće 6,5 centow.

Italska ze zelenym wupokazom

Zastupjerjo SPD, FDP a Zelenych su dźensa w Berlinje započeli sonděrowanske rozmołwy bilancować. Před wikowej halu, hdźež woni wuradźowachu, demonstrowachu přewažnje młodźi aktiwisća za škit klimy a su za akciju wulke mjezwoča Annaleny ­Baerbock (Zeleni), Christiana Lindnera (FDP) a Olafa Scholza (SPD) zhotowili. Zastupjerjo stron so nadźijachu, zo móža dźensa hižo wozjewić, kak chcedźa dale postupować. Foto: pa/Annegret Hilse

Dóstanu wjace

pjatk, 15. oktobera 2021 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Něhdźe 890 000 přistajenych w twarstwje dóstanje wjace pjenjez. Za měsacy wot julija do oktobra 2021 přepokazaja jim na konto koronapremiju 500 eurow na zapadźe a 220 eurow na wuchodźe, zdźělištej dźensa rano dźěłarnistwo twarstwo-agrar-wobswět (IG BAU) kaž tež hłowny zwjazk němskeje twarskeje industrije. Nowe tarifowe zrěčenje, na kotrež su so dźěłodawarjo a zastupjerjo dźěłopřijimarjo po dołhej ćahańcy dojednali, wopřijima tohorunja wyše mzdy. Tak so zasłužba wot 1. nowembra wo dwaj procentaj na zapadźe a wo tři procenty na wuchodźe zwyši. Druha kročel je za apryl 2022 předwidźana. To dóstanu dźěłopřijimarjo na wuchodźe 2,8 procentow (na zapadźe 2,2 procentaj) wjace pjenjez. W třećej kročeli w aprylu 2023 zwyša mzdu na zapadźe wo dalše dwaj procentaj (na wuchodźe 2,7 procentow). Na zapadźe su dalše jónkrótne płaćenja planowane.

Tesla čaka dale na dowolnosć

pjatk, 15. oktobera 2021 spisane wot:
Grünheide (dpa/SN). Časowy plan za rozsud prěnjeje twornje za elektroawta Tesla w Europje je dale wotewrjeny. Po tři tydźenje trajacym online-rozjimanju, hdźež su so 800 znapřećiwjenjow wobjednawali, maja wot dźensnišeho zarjady chwile nowe znajomosće pruwować. To zdźěli rěčnica braniborskeho ministerstwa Frauke Zelt. Kelko časa je trěbne, jasne njeje. Šef předewzaća Tesla Elon Musk je hišće tydźenja rozprawjał, zo chcedźa w decembrje w Grünheidźe produkować započeć. Kritikarjo pak boja so ćežow z pitnej wodu a žiwjenskim rumom rostlin. Za twar fabriki pobrachuje hišće wobswětoprawniske přizwolenje Braniborskeje. Dospołna twarska dowolnosć žana njepředleži.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND

Nowe poskitki knihow LND namakaće w lětušim wudaću Nowinkarja!

Nowinkar 2025