Čakaja na reakciju
Madrid (dpa/SN). Španiski ministerski prezident Mariano Rajoy je wčera katalanske regionalne knježerstwo namołwjał, wustawowy porjad respektować. Napominanje je předschodźenk wužiwanja artikla 155 španiskeje wustawy, po kotrymž móže centralne knježerstwo katalanskemu knježerstwu móc wzać. Dale sej Rajoy žadaše, zo měł katalanski šef knježerstwa Carles Puigdemont rozkłasć, hač je w swojej njezrozumliwej narěči zawčerawšim njewotwisnosć wuwołał abo nic. Jeli so Puigdemont dale njezakonsce zadźerži, budźe senat informowany, w kotrymž ma wjetšinu hłosow konserwatiwna strona Rajoya. Kotre konkretne naprawy su při njedodźerženju artikla 155 móžne, njeje dokładnje zrjadowane. Teoretisce móže tež wójsko zapřimnyć, štož pak maja wobkedźbowarjo za njepředstajomne.
„Sej wuraz reformy njezasłuža“
Horce diskusije wo planach braniborskeho knježerstwa
Podstupim (dpa/SN). Braniborska wokrjesna reforma zaběra tónle tydźeń tamniši krajny sejm. Wokrjesy, města a gmejny plany knježerstwa SPD a Lěwicy raznje wotpokazuja. Po słowach sobustawa zwjazka městow a gmejnow Jensa Grafa, kotryž na słyšenju w krajnym sejmje póndźelu rěčeše, měło wuměnjenje za noworjadowanje wokrjesow wobšěrne přenošowanje nadawkow krajow na komuny być. „Doniž wobšěrna funkcionalna reforma njepředleži, kotraž ma města a gmejny zesylnjeć, njeměli plany zwoprawdźeć“, wón zapósłancow krajneho sejma namołwješe.
Po naćisku braniborskeho nutřkowneho ministerstwa maja jenož hišće 400 městnow wšěch sobudźěłaćerjow kraja komunam přeńć. „Štož zwostawa, njezasłuža sej hižo wuraz reformy“, kritizuje prezident braniborskeho sejma wokrjesow Wolfgang Blasig (SPD). W ministerstwach je zwólniwosć woteběrała, nadawki wotedać. Nuznje trěbne pak je zesylnjenje komunalneho samozarjadnistwa, zwurazni jednaćel sejma wokrjesow Paul-Peter Humpert. „Z tym móhli wobydlerjam bliske rozsudy tworić.“
To a tamne (12.10.17)
Dokelž měješe tankownja jenož jednu blešu požadaneho wina, je so 42lětna w Drježdźanach zazłobiła, sobudźěłaćerja nadběhowała a so potom wotsaliła. Po jednej hodźinje so wona z mužom zaso nawróći, wotwjertny honač tankowanskeho stołpa a so zaso zminy. 23 litrow diesela je na to wuběžało. Policija, je skućićelku spěšnje našła a pola njeje 2,5 promilow alkohola w kreji zwěsćiła. Za žonu změje podawk chutne konsekwency, wšako dyrbješe wohnjowa wobora diesel fachowje wotstronić.
W šwicarskich wopłóčkowych kanalach za slěbrom a złotom pytać so wudani. Po analyzy instituta dóńdźe dottam wob lěto 3 000 kilogramow slěbra a 43 kilogramow złota w hódnoće 1,3 milionow eurow. Při tym njejedna so jenož wo debjenki, ale tež wo zbytki industrijoweje produkcije.
Mjeztym hižo 11. raz zarjadowachu Choćebuske institucije a ...
Knižne wiki zahajene
Frankfurt nad Mohanom (dpa/SN). Zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU) a francoski statny prezident Emmanuel Macron staj wčera wječor 69. Frankfurtske knižne wiki wotewrěłoj. W narěčomaj wuzběhnyštaj politikarjej, zo stej kultura a literatura zwjazanej. Najebać wšitke kontrowersy a wójny mjez Němskej a Francoskej bě kultura stajnje žiwa a je płody njesła. „Europa njeje ničo bjez kultury“, Macron podšmórny. Francoska je lětsa partner knižnych wikow, kotrež traja hač do njedźele.
Zahaja proces přećiwo Tolu
Istanbul (dpa/SN). Wjac hač pjeć měsacow po zajeću němskeje žurnalistki a přełožowarki Mesale Tolu w Turkowskej, zahaja dźensa proces přećiwo njej. 33lětna słuša k skupinje 18 wobskorženych, kotrymž wumjetuja terorowu propagandu a sobustawstwo lěwicarsko ekstremneje MLKP. Tolu hrozy jatba hač do 20 lět. Zwjazkowe knježerstwo žada sej dale pušćenje žurnalistki a znajmjeńša dalšich dźesać Němcow, kiž je w Turkowskej politiskich přičin dla zajatych.
Połoženje dale dramatiske
Srědki EU na prawym městnje zasadźeć
Brüssel (dpa/SN). Hižo dlěje hač 40 lět spyta Europska unija hospodarske słabe kónčiny zesylnjeć. Tola pjenjezy z Brüssela njepomhaja jenož tym, kotřiž je nuznje trjebaja. Zaleži to tež na njekmanych knježerstwach, štož wuchadźa z noweje rozprawy, kotruž je komisija EU póndźelu w Brüsselu předstajiła.
Narodnostnych polow je tójšto
Tež w druhich krajach EU prócuja so regiony wo njewotwisnosć
Berlin (dpa/K/SN). Kak palaca narodnostna naležnosć Katalonska naposledk wuńdźe, to božedla njeje jeničce wěc Španiskeje. Katalonska dźě w Europskej uniji njeje jenički kraj, w kotrymž bywa napinanjow wo njewotwisnosć wot centralneho stata. Tak njeboja so jeno w Brüsselu, zo móhł wirus separatizowanja druhich natyknyć. Naslědnje někotre přikłady:
ŠPANISKA-BASKISKA. Nimale 50 lět wojowaše podzemska organizacija ETA za njewotwisny stat, štož je sej wjele stow mortwych žadało. W lěće 2011 so ETA namocy wzda a brónje woteda. Knježaca nacionalistiska strona PNV skutkuje při wšěm za samostatnu Baskisku, njejedna pak tak radikalnje kaž Katalonska.
ANO wosłabjena
To a tamne (11.10.17)
Pudl je so wo chaos na japanskim lětanišću Haneda w Tokiju postarał. Kaž japanski dźenik Yomiuri Shimbun zdźěli, je psyk pasažěra z transportneje boksy twochnył, kotruž chcychu runje do lětadła dowjezć. 40 mjeńšin je so psyk po ležownosći lětanišća honił, tak zo dyrbjachu wjacore čary zawrěć. Hnydom štyrnaće lětadłow njemóžeše přizemić abo wotlećeć. Hakle wobsedźerjej so poradźi, swojeho pudla skónčnje popadnyć.
Swojich hosći na kwasu z drogami zastarać chcyše njewjesta. Zastojnicy běchu ćah w bayerskim Freilassingu do směra na Salzburg kontrolowali a nerwoznu 33lětnu z marihuanu a 36 ecstasy-tabletami lepili. Te běchu za hosći jeje kwasa předwidźane, wona přizna. Dale wona powěda, zo sedźi nawoženja rubježnistwa dla w chorwatskim jastwje, hdźež chce so z nim zmandźelić.
Pominaja sej wjac kedźbnosće ze stron knježerstwa
Mjeńšiny w Awstriskej žadaja sej wot přichodneho knježerstwa wjac kedźbnosće. To zdźěla tamniša nowinska agentura APA. W minjenych lětach njeje so nastupajo ponowjenje mjeńšinoweho zakonja ničo hibało, kritizuja zastupnicy mjeńšin. Tohodla sej woni nětko žadaja, spěchowanje narodnych skupin w kraju, kotrež je hižo dwaceći lět na samsnym niwowje zamjerznjene, znajmjeńša podwojić.
