Spěchowarjo kultury so zeńdu
Wittenberg (dpa/SN). Kulturu spěchowace towarstwa wuchodneje Němskeje zetkaja so 9. a 10. meje na wulke zeńdźenje we Wittenbergu. Zaměr prěnjeho zetkanja tajkich wažnych towarstwow je, čestnohamtske dźěło w městach a wjesnych kónčinach w zjawnosći widźomniše sčinić a wuměnu mjez zamołwitymi spěchować, kaž zarjadowarjo zdźěleja.
„Kulturu spěchowace towarstwa staraja so ze swojimi kulturnymi projektami wo zhromadnosć a sylnja wosobinski angažement hač do najmjeńšich wjeskow“, rjekny amtěrowacy społnomócnjeny zwjazkoweho knježerstwa za wuchodne zwjazkowe kraje Carsten Schneider (SPD), kiž je zdobom patronatstwo zarjadowanja přewzał.
Na programje steja mjez druhim widejowe portrety wuzwolenych towarstwow z wuchodnych krajow kaž tež dźěłarnički k prawniskim prašenjam towarstwoweho dźěła abo k próstwam wo spěchowanske srědki. Tež rozmołwy z politikarjemi a zastupnikami hospodarstwa su planowane. Na wuchodźe Němskeje mamy 4 100 kulturu spěchowacych towarstwow, po wšej Němskej je jich 20 500.
To a tamne (17.04.25)
Venedig žada sej zaso zastup, lětsa pak telko kaž hišće nihdy. Wot kónca tydźenja dyrbja turisća dźesać eurow wob dźeń zapłaćić, hdyž chcedźa po lagunowym měsće dundać. Při zawjedźenju popłatka loni bě to runje połojca. Hač do spočatka meje maja hosćo popłatk wšědnje zapłaćić, po tym hač do awgusta jenož wěste dny. Cyłkownje zběraja popłatk lětsa na 54 dnjach, tež to je dwójce telko kaž loni.
Mnóstwo mikroplasty we wobswěće spochi přiběra. Hač do lěta 2026 móhło wone wo wjacore króć rozrosć. Tole płaći tež potom, hdyž so poradźi, njedostatki we wobchadźenju z plastowymi wotpadkami wotstronić, rozprawjeja slědźerjo fachoweho magacina „Science Advances“. Po jich wěšćenju docpěje mnóstwo plastowych wotpadkow w morjach swěta lěta 2045 swój wjeršk: Cyłkownje 23 milionow tonow.
Prěni politiski hłós za Serbow w knježerstwje
Drježdźany (SN/mb). Delegaća hłowneje zhromadźizny Domowiny zhonichu jako prěni wo personalu, kotryž su wčera oficielnje na posedźenju sakskeho kabineta wobkrućili: Sakska ma społnomócnjenu za naležnosće Serbow, Francisku Brechowu. Nawodnica wobłuka kultura a turizm w Sakskim statnym ministerstwje za wědomosć, kulturu a turizm budźe w tutej – přidatnej – funkciji politiku za Serbow mjez ministerstwami koordinować. Za to steji jej nowa interministerielna dźěłowa skupina „serbske naležnosće“ poboku. Barbara Klepsch, sakska ministerka za kulturu a turizm, widźi ju tež jako „sylny hłós“ za serbske temy a tworjerku syćow mjez Sakskej, Braniborskej, Zwjazkom a komunami.
Elektroniska akta startuje
Berlin (dpa/SN). Elektroniska akta pacientow ma wot kónca apryla po wšej Němskej wužiwajomna być. Wot oktobra budźe wona w lěkarskich praksach a chorownjach winowatostna. Tole wuchadźa z lista amtěrowaceho zwjazkoweho ministra za strowotnistwo Karla Lauterbacha (SPD). Wot 15. januara su za 70 milionow wšěch 74 milionow zakonsce zawěsćenych w Němskej tajku elektronisku kartu zapołožili. Nětko chcedźa nowy system w někotrych kónčinach testować.
Gaza pod kontrolu Israela
Gaza (dpa/SN). Połdra lěta po započatku wójny w Gazaskim pasmje stejitej dwě třećinje dospołnje izolowaneho pobrjóžneho pasma pod přikazom ewakuowanja abo pod dohladom israelskeho wójska. To płaći mjeztym za 70 procentow wšeho Gazaskeho pasma, piše generalny sekretar UNO António Guterres. Wón so wosebje starosći, dokelž je mjezynarodna pomoc blokowana, štož ma zahubne humanitarne sćěhi.
Biden kritizuje naslědnika
W pólskim Przewozu su dźensa swjatočnje 80. róčnicu přewinjenja ...
Chaosej korony dla zadźěwać
Genf (dpa/SN). Pjeć lět po koronapandemiji su so mjezynarodnje na zrěčenje wo pandemijach dojednali, zo bychu podobnemu chaosej kaž lěta 2020 zadźěwali. Po dobrych třoch lětach a naposledk nócnych diskusijach w Genfje su posrědkowarjo zrěčenje wotžohnowali. Je chcedźa na hłownej zhromadźiznje 194 čłonow swětoweje strowotniskeje organizacije (WHO) w meji, w Genfje wobzamknyć.
Wšelake aspekty chcedźa do nakromneho teksta přesunyć a pozdźišo wujednać. Zrěčenje płaći naposledk jenož w tych krajach, w kotrychž su parlamenty za njón hłosowali. WHO njemóže tež přichodnje žane lockdowny, wobmjezowanja pućowanja abo šćěpjenja wukazać.
Hospodarstwo Chiny stabilne
Peking (dpa/SN). Chinske hospodarstwo je so w prěnim kwartalu tutoho lěta sylnišo wuwiło hač wočakowane. Kaž statistiski zarjad w Pekingu zdźěli, wučinja dotalny rozrost hospodarstwa 5,4 procenty. Analysća běchu do wozjewjenja ličbow 5,2 procentaj wočakowali. Tuž je China dosć solidnje do noweho lěta startowała. Peking je sej za 2025 zaso naročny zaměr dobrych pjeć procentow rozrosta stajił.
Wikowanski konflikt z USA, kotryž bě so spočatk apryla přiwótřił, budźe so na druhe najwjetše hospodarstwo swěta w druhim kwartalu wuskutkować. Wobkedźbowarjo z tym liča, zo hospodarstwo Chiny najpozdźišo potom wosłabnje. USA žadaja sej wysoke cła za importy ze Chiny.
Scholz rozžohnuje so z Tuskom
Berlin (dpa/SN). Amtěrowacy zwjazkowy kancler Olaf Scholz (SPD) je so dźensa do Pólskeje podał, zo by so z politikarjemi susodneho kraja rozžohnował. We Waršawje je zhromadnje z ministerskim prezidentom Donaldom Tuskom wobjedował. Při tym staj po informacijach wonkowneho ministerstwa w Berlinje němsko-pólske styki wobrěčałoj a tež mjezynarodne prašenja rozjimałoj, kotrež wobaj krajej potrjechitej.
Připowědź wo wopyće bě minjeny tydźeń překwapiła. Scholz je po konstituowanju noweho zwjazkoweho sejma jenož hišće jednaćelsce w zastojnstwje. Jězby do wukraja su w tutej dobje skerje njezwučene. Nimo toho je Pólska tuchwilu we wólbnym boju – 18. meje wola Polacy noweho prezidenta.
Scholz swoje zastojnstwo prawdźepodobnje 6. meje předsydźe CDU Friedrichej Merzej přepoda.
