Drježdźany (dpa/SN). Prawidłowne wopyty w muzejach móža derjeměće a žiwjensku kwalitu na demencu schorjenych zwyšić. Tole je wuslědk projekta „Na dopomnjećach bohate – muzeje jako medicina za ludźi z demencu“, kotryž bu minjene tři lěta z pomocu zwjazka zakonskich chorobnych kasow w Sakskej přewjedźeny. „Projekt pokazuje wažnosć tajkich poskitkow, kotrež njejsu jenož na dobro potrjechenych, ale kotrež tež swójbnym pomhaja, poćežowanja lěpje zmištrować a swoju žiwjensku kwalitu ­polěpšić“, rjekny Silke Heinke, jednaćelka dźěłoweho zjednoćenstwa chorobnych kasow.

Po jeje informacijach stej w Němskej dwaj milionaj ludźi wot demency potrjechenej. „Wuhojić chorosć dotal njemóžemy. Lěki lědma skutkuja. Ćim wažniše su naprawy na dobro strowoty a žiwjenskeje kwality potrjechenych.“ Runočasnje steja swójbni a přiwuzni před wulkimi wužadanjemi, dokelž dožiwjeja wulki ćělny a duchowny stres, zwjazk zdźěla.

Za projekt su sobudźěłaćerjow w 33 muzejach wotpowědnje wukubłali a na wopyt dementnych přihotowali.

Z namocu je sej 71lětna w Hornjej Frankskej zubnolěkarski termin wunuzować spytała. Najebać namołwu policistow so wona spjećowaše praksu wopušćić, po tym zo njebě termin dóstała. Jako so žona do lěkarskeje stwy zadoby, ju zastojnicy sputachu a wotwjedźechu. 81lětny mandźelski podarmo spytaše, ju wuswobodźić. Skónčnje smědźeštaj wobaj domoj jěć. Chłostanka pak je jimaj wěsta.

Přemało fantazije při falšowanju čisłoweje taflički změje za 43lětneho w Als­dorfje pola Aachena njelube sćěhi. Muž ­njebě nowy e-scooter pola zawěsćernje přizjewił, ale bě sej zelenu čisłowu tafličku sam spaslił. Jako čisło wuzwoli sej ­„genialnu“ kombinaciju 123XYZ. Z njej pak prawje bórze policistam napadny. Woni jězbu muža skónčichu a tafličku sćazachu. Nětko dyrbi so wón falšowanja dokumentow dla zamołwić.

Budyšin (SN/mb). W koaliciskim zrěčenju CDU/CSU a SPD tčitej dobrej powěsći za wuwiće Hornjeje Łužicy. Na stronje 25 koalicionarojo slubja: „Wutworjenje zwjazkoweho slědźerskeho centruma za klimaneutralne a hladajo na resursy eficientne twarjenje zahajimy zhromadnje ze zwjazkowymaj krajomaj Sakskej a Durinskej (...) a zaručamy stajne financowanje.“ Tohodla Budyski wyši měšćanosta Karsten Vogt (CDU) wyskaše: „Budyšin je zwólniwy za twarjenje přichoda.“ Sprjewine město budźe hłowne stejnišćo.

Prof. Christian Stegmann z Astrocentruma Łužica wjeseli so nad wuprajenjom koalicije „Wuprajamy so za nastajenje Einsteinoweho teleskopa w Němskej, projekt je swětłownja za Europu.“ Stegman praji nam dźensa: „To je wulki wuspěch za ludźi we Łužicy, wosebje za Serbow“. Z tym njeje Němska hižo jenož wobkedźbowar, ale akter w europskim wubědźowanju wo zaměstnjenje teleskopa. Wón widźi dobre šansy za serbske kónčiny, so po kriterijach wubědźowanja přećiwo konkurency w Sardiniskej a třikrajowym róžku Sewjerorynsko-Westfalskeje, Nižozemskeje a Belgiskeje přesadźić.

Moskwa/Washington (dpa/SN). Wu­rjadny pósłanc USA Steve Witkoff je do Moskwy dolećał, hdźež chce so pječa hišće dźensa z ruskim prezidentom Wla­dimirom Putinow zetkać. W srjedźišću rozmołwow drje steji móžny 30 dnjow trajacy přiměr brónjow w Ukrainje. Prezident USA Donald Trump hrozy z dalšimi sankcijemi přećiwo Ruskej, wumjetujo Putinej taktiku dlijenja. Tón wšak staja wšelake žadanja.

Schröder znowa zwrěšćił

Lipsk (dpa/SN). Bywši zwjazkowy kancler Gerhard Schröder (SPD) je w juristiskej zwadźe swojeho běrowa w zwjazkowym sejmje dla znowa před sudnistwom zwrěšćił. Zwjazkowe zarjadniske sudnistwo je skóržbu wčera w třećej instancy wotpokazało. Lipšćanscy sudnicy su měnjenja, zo je Zwjazkowe wustawowe sudnistwo za naležnosć zamołwite. Schröder žada sej swójski běrow a personal. Zwjazkowy sejm bě jeho běrow 2022 zawrěł, dokelž jón Schröder ženje njewužiwa.

Panama podwoli so USA