Hudźbny swjedźeń Smochćicy słuša k prawidłownym wjerškam, kotrež tamniše kubłanišćo swj. Bena a Serbski ludowy ansambl wot lěta 2005 wuhotujetej. Pod hesłom „Rumunskej nocy“ steji tónraz hudźba w fokusu, kotraž je na zapadźe Europy lědma znata.
Smochćicy (SN/bn). „Dołho trajace rešerše“ kaž tež „wšo druhe hač lochke jednanja“ w zwisku z awtorskimi prawami wuzběhnywši poda intendant SLA Tomas Kreibich-Nawka wčera we wobłuku nowinarskeje rozmołwy dohlad do lětušeho programa. Nimo přewažnje sinfoniskich twórbow na přikład Georgea Enscuwa, Cipriana Porumbescuwa a Marţiana Negreje zaklinča kompozicije Béle Bartóka a Liany Bertók. Štyri rumunske ludowe spěwy je SLA ekstra za orchester a dudy aranžować dał, kotrež chcedźa na swjedźenju prapremjernje předstajić.
Budyšin (SN). Žiwjenje młodostnych bjezposrědnje po Druhej swětowej wójnje słuša k mało přepytowanym temam wuchodosrjedźnych europskich stawiznow. Tutomu wobłukej wěnuje so nowy, wot Němskeho slědźenskeho zhromadźenstwa (DFG) spěchowany projekt Serbskeho instituta – na konkretnym přikładźe serbskich młodostnych, kotřiž buchu mjez 1945 a 1950 k wukubłanju do Čěskosłowakskeje pósłani.
W srjedźišću slědźenja steja prašenja za socialnymi a kulturelnymi wuměnjenjemi, pod kotrymiž běchu młodostni žiwi a tehdy wuknjechu. Ale tež indiwidualne móžnosće skutkowanja w dobje hłuboko sahacych politiskich a towaršnostnych změnow su zajimawe. Projekt stawiznarki Serbskeho instituta dr. Jany Piňosoveje puće wukubłanja runje tak kaž nazhonjenja, wočakowanja a wužadanja młodych ludźi samych wobswětluje. „Nowe perspektiwy na powójnske stawizny su jedyn ze zaměrow projekta. Mje zajimuje wid młodych čłowjekow, kotřiž pohibowachu so na woběmaj bokomaj hranicy w Čěskosłowakskej a we Łužicy“, wona zwurazni.
Jónu wob lěto zetkaja so zastupjerjo mjeńšinowych nowin na generalnu zhromadźiznu organizacije Midas. Minjene dny je słowjenska nowina w Italskej, Primorski Dnevnik, schadźowanje w europskej kulturnej stolicy Nova Gorica/Gorizia organizowała.
Nova Gorica/Gorizia (SN/BŠe). Najwjetši nadawk mjeńšinowych nowin je, w jednotliwych krajach identitu swojeho luda zachować. Ćim wažnišo je, zo nowiny a časopisy prawidłownje wuchadźeja. Čłonojo redakcijow po cyłej Europje tónle nadawk swědomiće wukonjeja. Na lětnym zetkanju Midas je dobra składnosć za wuměnu wo tym, kak so nowiny na přichod a jeho wužadanja nastajeja. Na lětušej hłownej zhromadźiznje Midas w Słowjenskej/Italskej, hdźež běchu tež Serbske Nowiny zastupjene, dźěše předewšěm wo digitalnu transformaciju a kak redakcije z njej postupuja. Dale a wjace nowinow fokusěruje so na digitalne formaty, wozjewja podcasty abo kumštnu inteligencu zapřija.
Serbski ludowy ansambl rozžohnuje so we hłubokim žarowanju z Pawołom Šołtu, kotryž je 4. junija 2025 w starobje 91 lět zemrěł. Z jeho smjerću njezhubimy jenož njewšědneho wuměłca, ale tež sprawneho kolegu, swěrneho sobupućowarja a angažowaneho zachowarja serbskeje kultury.
Narodźiwši so 16. januara 1934 w Pěskecach do dźěłaćerskeje swójby so Pawoł Šołta zahe za hudźbu zahori. Hižo jako młodostny so ze zapalom w lajskich chórach a dźiwadłowych skupinach angažowaše, prjedy hač jeho puć w měrcu 1952 – direktnje po wučbje na blidarja – k Serbskemu ludowemu ansamblej dowjedźe. Tam jeho najprjedy jako chóroweho spěwarja zasadźichu. Spěšnje pak so jeho spěwny talent pokaza, a bórze přewza tež solistiske nadawki.
Wot lěta 1961 studowaše Pawoł Šołta na Wysokej šuli za hudźbu „Carl Maria von Weber“ w Drježdźanach a zakónči studij jako diplomowy spěwny solist za operu a koncert. Ze swojim ćopłym, wurazliwym baritonowym hłosom, wulkej jewišćowej prezencu a wuměłskej hłubokosću je wón 45 lět dołho hudźbny profil našeho ansambla formował.
Powěsć zda so być njestrašna: „Paket njemóžachmy Wam přepodać, dokelž doma byli njejsće...“ Štož pak je spočatnje jenož mjerzaca informacija, wukopa so jako wušikny pospyt wobšudźenja. Tuchwilu so pady zaso kopja, hdyž kriminelni w mjenje znatych donošowarjow pakćikow kaž DPD, DHL abo Hermes ludźom pasle stajeja.