Prapremjera filma wo wobchadźe, wjeselu a wědomosći na njebju

Budyšin (SN/bn). „Nad třěchami Budyšina“ rěka film, kotryž staj režiseraj-producentaj Florian Buk a Florian Kamenz wčera w Budyskim Kamjentnym domje prapremjernje předstajiłoj. Něhdźe třištwórćhodźinska produkcija je prěni wobšěrny přinošk platformy New World Studios, kotruž běštaj Buk a Kamenz loni w septembrje jako „rum, w kotrymž fantazija mjezy nima“, załožiłoj. Hłowny zaměr je zmóžnić jězbu po wjelorakim swěće krótkofilmow, šěrić po principje do-it-yourself zwoprawdźene wudźěłki a powědać stawizny po nowym wašnju. Nowy pask wotpowěduje tejle maksimje, kombinujo elementy dokumentarneho a hrajneho filma. Fiktiwny podźěl twori takrjec ramikowe jednanje a zwjazuje jednotliwe jakne reportaže, wotbłyšćowace „wurězki wšeho, štož so nad hłowami Budyšanow wotměwa. Zakładnu ideju za naju mjeztym štwórty zhromadny projekt zrodźichmoj před něhdźe poł lětom sedźo a bachtajo na třěše domu při Budyskej Bohatej.

Budyšin (bry/SN). Wo wjesnych stawi­znach a pěskowo-hlinowej jamje přednošowaštaj wčera na žurli Budyskeje měšćanskeje biblioteki čłonaj organizaciskeje skupiny za jubilej Měrkowa. Wudobywanišćo pomjenuja we wobchadnej rěči jako pěskowu myjernju (Sandwäsche). Něhdźe 30 přisłucharjow bě z Měrkowskeje a Lutobčanskeje wokoliny přichwatało, ale tež zajimowani abo přiwuzni Budyšenjo. Tak měješe wječor zdźěla swójbny charakter.

Serbski farar Arnošt Bohuwěr Jakub na­rodźi so 16. małeho róžka 1800 jako syn Budyskeho korčmarja. Po maturiće 1819 studowaše teologiju w Lipsku a bě podstarši Serbskeho prědarskeho towarstwa. Po studiju bě tři lěta pomocny duchowny w Lubiju a wot lěta 1824 do 1827 w Njeswačidle za čas fararja Křesćana Bohuchwała Hajnika diakon. Nastupi potom duchownu słužbu w ródnym Budyšinje w Michałskej wosadźe, pjeć lět jako diakon a wot 1832 hač do smjerće 2. małeho róžka 1854 bě z wosadnym fararjom.

7. małeho róžka před 125 lětami narodźi so tworjacy wuměłc a rězbar Konrad Zenda jako syn wyšeho přistajeneho we Wojerecach. Wón wopyta w Drježdźanach akademiju wuměłstwoweho rjemjesła a dźěłaše potom dwě lěće we wuměłstwowej lijerni we Łuchowje (Lauchhammer), hdźež plastiki a wuměłstwowe twórby a pomniki zhotowichu. Wot lěta 1921 bě swobodnje tworjacy wuměłc w Drježdźanach, kotryž hłownje małoplastiki za swójske zjawne potrjeby stwori. Po 1945 skutkowaše dale zwjetša jako wuměłstwowy rjemjeslnik. 1948 bě mjez załožićelemi Koła serbskich wuměłcow, kotrež Měrćin Nowak-Njechorński nawjedowaše.

Zenda stwori hłownje wulkoplastiki, busty a pomniki wo zasłužbnych serbskich wosobinach jako nadawkowe twórby. 1948 zhotowi wón druhu mjedźanu bustu za Łazowski pomnik Handrija Zejlerja při nawsy, kotraž bu 1949 swjatočnje zjawnosći přepodata. W Lipšćanskim internaće studentow „Handrij Zejler“ je dalša busta basnika-fararja wot Zendy. Postawa „Serbski brigadnik“, kotruž bě Zenda z pěskowca stworił, pyši wot wotewrjenja Serbskeho domu 1956 nabóčny zachod do bywšeje Serbskeje kofejownje.