Wětošow/Raduš (SN/at). Słowjanske hrodźišćo w Radušu ma swojemu mjenu w přichodźe zaso bóle wotpowědować. We wobłuku Mjezynarodneje twarskeje přehladki (IBA) Wjercha Pücklerowy kraj 2000–2010 natwarjeny objekt wobhospodari wot wčerawšeho załožba Slavonic Europe z Brüssela. Jeje prezident David Chmelík a Wětowšowski měšćanosta Bengt Kanzler (njestronjan) staj wčera na zjawnym zarjadowanju, na kotrymž wobdźělichu so tež Serbja z Hornjeje Łužicy, na dworje Słowjanskeho hrodźišća wužiwanske zrěčenje podpisałoj. Kaž stej wobě stronje Serbskim Nowinam wobkrućiłoj, ma so nětko płaćiwy dokument na herbsko­twarske zrěčenje kwalifikować. Za to su komunalnoprawniske pruwowanja trěbne, kotrež pak hišće traja. Wo dźěło na městnje stara so wobhospodarjenska towaršnosć Słowjanske hrodźišćo ptzwr.

Trajaca zasłužba za serbsku identitu

Donnerstag, 15. August 2024 geschrieben von:

Njedźelu, 11. žnjenca, zemrě w Budyšinje na zaprajenje wutroby w starobje 95 lět knjeni prof. dr. phil. habil. Lucija Hajnec. Wona bě prěnja serbska literarna stawiznarka, zdobom uniwersitna docentka, wudawaćelka a recensentka.

Pjeć pišćelow předstajił

Donnerstag, 15. August 2024 geschrieben von:
Pod hesłom „Jedna cyrkej – pjeć byrglow“ je cyrkwinskohudźbny direktor Michael Vetter wčera we wobłuku rjadu Budyske pišćelowe lěćo wšitke „kralowske instrumenty“ w (tachantskej) cyrkwi swj. Pětra předstajił. Mjez druhim zahra na Rohlfowych křinjowych pišćelach předehru Johanna Sebastiana Bacha na choral „Jesu, meine Freude“ Johanna Crügera kaž tež wurězk z cyklusa „Af Christi Liv“ Otta Mallinga na wuporjedźenym wulkim Eulowym instrumenće. Přichodnu srjedu slěduje na samsnym městnje „Koncert za orchester a pišćele“ z hudźbnikami Serbskeho ludoweho ansambla a organistom Martinom Strohhäckerom. Foto: Maćij Bulank

„Kokoty“ lětsa z mnohimi diskusijemi

Mittwoch, 14. August 2024 geschrieben von:

Choćebuz (HA/SN). W Delnjej Łužicy je so čas serbskich woblubowanych žnjowych nałožkow zahajił. „Kokoty“ su tu, kotrež wot 27. julija hač do 14. septembra na 22 wsach swjeća. Při tym kokota łapaja abo zabiwaja. Wjeršk budźe zarjadowanje superkokot 28. septembra w Dešnje. Tam wojuja wjesni prěni „kralojo“ kokota wo čestny titl super-krala.

Lětsa su prěnje zarjadowanja bohužel z njerjanymi diskusijemi zwjazane byli. Towarstwo za škit zwěrjatow PETA běše hižo loni skóržbu zapodało, dokelž so po jich měnjenju mortwy kokot hišće čwěluje. A to je přećiwo zakonjam. Wosebje weterinarny zarjad we wokrjesu Dubja-Błóta je na to skočił a nochcyše młodźinje w Běłej Gorje (Byhleguhre) dowolić kokota po starej tradiciji łapać.

Tójšto diskusijow je so wo tym wjedło. Nic jenož w Běłej Gorje, ale w cyłej Delnjej Łužicy, a protesty su přiběrali. Skónčnje dyrbjachu swjedźeń dowolić, z prawym honačom, ale z mnohimi přidatnymi wuměnjenjemi. Tak su kokota do toho zmjerznyć dyrbjeli!

Młodźinje rjap skrućił

Mittwoch, 14. August 2024 geschrieben von:
Wo „dwělomnym ewenće ludowych nałožkow“ rěčeše organizacija za škit zwěrjatow PETA hladajo na łapanje kokota we wokrjesu Sprjewja-Nysa loni w nowembrje w nowinskim zdźělenju. Jako reakcija na superkokot w Dešnje bě na Choćebuskim statnym rěčnistwje skóržbu zapodała. Wšako bě młodźina tam a w druhich wsach honače z „primarneho wotpohlada moriła“, zo by tutón ludowy nałožk pěstowała. Zatrašenje je dźensniši dźeń rady wužiwany srědk, zo bychu swójskej poziciji so spřećiwjace pozicije diskreditowali. Njeje to prěni raz w lětach po přewróće, zo spytaja škitarjo zwěrjatow starodawnu a woblubowanu serbsku wjesnu žnjowu tradiciju jako akt čwělowanja a znjewužiwanja mortweho kokota šwikać. Nowy krajny rada wokrjesa Dubja-Błóta Sven Herzberg je w Běłej Gorje jasnje reagował: Nałožk złožuje so na wustawu Braniborskeje a tamniši Serbski zakoń. Byrnjež snano prěni raz jako krajny rada na łapanju kokota był, skruća jeho słowa wjesnej młodźinje rjap. Axel Arlt

Slepo (CS/SN). Mjeztym dźesaty raz bě kónc tydźenja bus wuměłstwa po Hornjej Łužicy po puću, tónkróć w regionje wokoło Běłeje Wody. Akcija měri so na zajimcow wuměłstwa, kotřiž chcedźa sej wuměłske městnosće wotkryć.

Bus startowaše při sociokulturnym centrumje Telux w Běłej Wodźe. Za mnohich Budyskich zajimcow bě wot sprjewineho města bliskowobchadny zwisk do Běłeje Wody přihotowany. W měsće móžachu sej ludźo škleńčany muzej wobhladać. Wěcywustojny wodźer rozłoži stawizny města Běłeje Wody, kotrež rozeznawa so wot tamnych městow w Hornjej Łužicy, wšako je so hakle industrializacije w 19. lětstotku dla wot wjeski na město wuwiło. W Mužakowje wotkrychu sej sobujěducy Herrmannsku kupjel, kotraž ­loni swoje 200lětne wobstaće woswjeći. W Kromoli pak wobdźiwachu ludźo park a knježi dom. W Slepom je wuměłc Thomas Schwarz zajimcow na wopyt w swojim ateljeju přeprosył. Tam nastanu mjez druhim drjewjane skulptury.

Zhusćeny portret serbskeje Židowki

Dienstag, 13. August 2024 geschrieben von:

Dóńt Hany Šěrcec bě spisowaćelej Jurjej Kochej z předłohu jeho literarneho ­debita. Něhdźe 50 lět po prěnim wozjewjenju nowele je so znowa stawiznje „serbskeje Židowki“ wěnował.

Wětošow/Brüssel (SN/at). Załožba Slavonic Europe z Brüssela přewozmje wobhospodarjenje Słowjanskeho hrodźišća w Radušu. To wuchadźa z nowinskeje zdźělenki załožby. Informaciju je našej nowinje Bengt Kanzler, měšćanosta Wětošowa, wobkrućił. Štwórtk, 15. awgusta, chcetaj wón a David Chmelík wužiwanske a najenske zrěčenje we Wětošowje podpisać.

Hišće na posedźenju Wětošowskeje zhromadźizny měšćanskich wotpósłancow kónc meje rěkaše, zo su dalše rozmołwy trěbne. Komuna pak steješe pod ćišćom, wšako by jeje podpěra financnych přičin dla kónc lěta wuběžała. Nimo toho chcyše David Chmelík angažement załožby Slavonic Europe w lěću zahajić, kaž je wón to Serbskim Nowinam dźensa wobkrućił.

Wo knihach a kniharni (09.08.24)

Freitag, 09. August 2024 geschrieben von:

Juchej abo owjej? Nowe šulske lěto je zahajene. Wjele nowačkow je so do noweho žiwjenskeho wotrězka podało. Su hordźi, zo smědźa skónčnje wuknyć. Čitać, ličić a pisać kaž tež nowych přećelow zeznać. A hdźe móžeš lěpje swojich nowych towaršow zhromadźić hač w knižce „Moji přećeljo“, za kreatiwnych je to „Poezijowy album“. Do tutych móža so zajimy, přeća do přichoda, nalěpki, ale tež rysowanki zwěčnjować. W Ludowym nakładnistwje Domowiny je zdobom nowa kniha za BOOKii-pisak wušła z titulom „Wotkryj sej swětnišćo“. W tutej móžeš sej wjele wo planetach a swětnišću načitać kaž tež wo žiwjenju astronawtow. Předstajenje tuteje knihi běše w meji w Budyskej hwězdarni, w kotrejž su wšitcy tež hnydom přez te­leskop hladali a w planetariju pohib pla­netow, słónca a měsačka dožiwili. Kreatiwnosć su dźěći pokazali za blidom eksperiMINT kampusa Radwor. Tam su planety paslili abo z małymi roboterami a tabletami nazhonjenja z techniku hromadźili. To běše zajimawe popołdnjo za wšěch wopytowarjow, za młódšich runje tak kaž za staršich.

Wón wostanje w dobrym pomjatku

Donnerstag, 08. August 2024 geschrieben von:

Sobotu, 10. awgusta, zawěsće mnozy přiwuzni, přećeljo, bywši kolegojo a čitarjo knihow, kotrež bě jeho nakładnistwo Lusatia wudało, na njeho mysla – na dr. Franka Stübnera. Wón by zajutřišim swoje sydomdźesaćiny swjećił, njeby-li serbski nakładnik, pilny awtor, žortniwy składnostny dźiwadźelnik, kulturny politikar a wjelelětny radźićel Budyskeho wokrjesneho sejmika bohužel zahe a nahle 7. apryla 2017 zemrěł. Na Budyskim Mikławšku je swój posledni wotpočink namakał.

Jeho njewočakowana smjerć bě wšěm tragiska, dokelž je wón do toho hišće jara aktiwnje z interviewami a nastawkami slěborny jubilej swojeho jara produktiwneho nakładnistwa za 1. apryl 2017 přihotował. 246 edicijow je wón lektorizował a wudał. Na jubilejnym dnju pak ležeše hižo w chorowni.

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND