Wabjace wustajeńcy a dźěłarnički
Budyšin (SN/bn). Serbski muzej w Budyšinje zhladuje na „dosć wuspěšne lěto 2022“. Na dohromady 172 zarjadowanjach inkluziwnje wernisažow a finisažow zličichu cyłkownje wjace hač 12 000 wopytowarjow, z čimž su po słowach kuratorki Andreje Pawlikoweje „jara spokojom“, byrnjež přerěznu ličbu do pandemije cyle njedocpěli. Mjez wjerškami běchu tři wosebite wustajeńcy. Wot oktobra 2021 do lońšeho apryla pokazachu zhromadnje z Goethowym institutom přehladku „5 x Němska po wšěm swěće – W špihelu migracije“ wo němskich wupućowarjach na pjeć kontinentach. Wot meje do septembra bě Budyšin z hosćićelom mjezynarodneje wustajeńcy „Party w 21. lětstotku“, prezentowaceje narodnu drastu Słowakow něhdy a dźensa. Hišće hač do kónca lětušeho februara pokazaja ekspoziciju „Wšo je krajina – Alles ist Landschaft – Wšykno jo krajina – Wszystko jest pejzażem – Serbski moler Jan Buk“ pod zhromadnym patronatstwom Sakskeje a Braniborskeje kaž tež pólskeju wojewódstwow Delnja Šleska a Lubuš.
Zběrka za wopomnišćo Geralda Stona zakónčena
Mjez darićelemi z Łužicy su štyri serbske towarstwa
Za wopomnišćo w lěće 2021 zemrěteho dr. Geralda Stona je Maćica Serbska w decembru přepokazała 1 070 eurow do Oxforda. Tutu sumu bě zjawna zběrka w Serbach (hlej namołwa w SN 26. julija 2022) w spominanju na wuznamneho jendźelskeho slawista a wuskeho přećela Serbow wunjesła. Pjenjezy darili su šesćo priwatnicy a štyri towarstwa: Maćica Serbska, Přećeljo Smolerjec kniharnje, Serbske ewangelske towarstwo a Towarstwo za spěchowanje serbskeje rěče w cyrkwi.
Twarske dźěła lětsa přewjedu
Wopomnišćo ma nastać w bibliotece Hertford Collega Oxfordskeje uniwersity, na kotrymž je Gerald Stone wot 1972 do 1999 jako docent slawistiki skutkował. We wotdźělu knihownje za moderne rěče ma so zarjadować wosebity wotdźěl, w kotrymž chowaja so jeho wozjewjenja kaž tež dalše publikacije wo serbskich temach, kiž su předewšěm w jendźelskorěčnych krajach wušli. Tež wotpowědna tafla ma tam na počesćeneho dopominać a hłownych darićelow mjenować. Po wotzamknjenju planowanskeje fazy chcedźa twarske dźěła w bibliotece w běhu lěta 2023 přewjesć.
Ze solowym saksofonistom hudźili
Zbožopřejne karty Jana Buka
Wobšěrnje a dokładnje spomina Serbski muzej w Budyšinje na wuznamneho moderneho serbskeho molerja Jana Buka składnostnje jeho 100. posmjertnych narodnin. K tomu je nawodnica muzeja Christina Boguszowa z dalšimi fachowcami wudała katalog z hódnoćacymi nastawkami w serbskej, pólskej a němskej rěči. Reprodukcije a zapis twórbow, wobšěrnje wopisana biografija z fotami z priwatneho žiwjenja a na kóncu zapis twórbow w zjawnych zběrkach skulojća wobraz a bohatosć žiwjenja wuměłca.
Wiepersdorf 2023: 14 stipendiatow z pjeć krajow
W rezidency wuměłcow, hrodźe Wiepersdorfje, wočakuja lětsa znowa 14 stipendiatkow a stipendiatow. Kaž braniborske ministerstwo za wědomosć, slědźenje a kulturu Nowe lěto zdźěli, je njewotwisna jury dwanaće wuměłčow a wuměłcow kaž tež wědomostnicu a wědomostnika z Egyptowskeje, Danskeje, Němskeje, Ruskeje a Južneje Koreje wuzwoliła. Woni swój tři měsacy trajacy stipendij mjez měrcom a nowembrom nastupja. Za wobłuk literaturu su tu Nino Bulling, Yulia Marfutova, Aylin Ünal a Sylke Enders; za wobłuk tworjace wuměłstwo Wiebke Elzel, Matthias Klos a Björn Siebert; za wobłuk kompoziciju Hunjoo Jung, Yara Mekawei, Justina Repečkaité, Philipp Krebs a Carsten Schneider kaž tež za wědomosć Isabella Engberg a dr. Andreas Jüttemann.
Festiwal z nowym nošerjom
Po wobzamknjenju Zhorjelskeje měšćanskeje rady a Choćebuskeje zhromadźizny měšćanskich radźićelow ma wot apryla towarstwo z wobmjezowanym rukowanjom Łužiski festiwal wuhotować. Dotal wukonješe Zhorjelska kulturno-serwisowa towaršnosć (GKSG) nošerstwo, štož pak „njebě cyle w zmysle Zwjazka, kiž festiwal spěchuje“.
Zhorjelc/Choćebuz (SN/bn). Z wutworjenjom Łužica festiwal twzr je so „zwjazkowej społnomócnjenej za kulturu a medije Claudiji Roth (Zeleni), zwjazkowymaj krajomaj Braniborska a Sakska kaž tež městomaj Choćebuz a Zhorjelc poradźiło, zwoprawdźić woprawdźitu kraje přesahowacu strukturu, kotraž je kruće w regionje zakótwjena, kotraž mjezynarodnemu wuměłskemu narokej wotpowěduje a kotraž so na cyłu Łužicu wuskutkuje a ju zdobom reprezentuje“, w nowinarskej zdźělence GKSG rěka.
„Absolutny wopytowarski rekord“
Budyšin (SN/bn). Němsko-Serbske ludowe dźiwadło je w minjenych dwanaće měsacach dohromady něhdźe 111 000 přihladowarjow na cyłkownje 858 zarjadowanjach zličiło. Něhdźe 7 400 wopytowarjow na dokładnje 78 serbskorěčnych programach woznamjenja „absolutny rekord po lěće 1989“, kaž w nowinarskej zdźělence NSLDź rěka. Najwjetšej publikumowej magnetaj w tym zwisku běštej činohra Esther Undisz „Šěrcec Hanka“ po noweli Jurja Kocha „Židowka Hana“ kaž tež zhromadnje ze Serbskim ludowym ansamblom loni w decembru zwoprawdźeny „mobilny adwentny kalender“ pod hesłom „Hody jědu“.
„Najebać ćežke wobstejnosće na spočatku lěta wjeselimy so, zo je nam telko přihladowarkow a přihladowarjow swěrnje wostało. Njeměrne a ćežke časy nas nadal wužaduja. Ćim wjetša je žadosć za zhromadnym dźiwadłowym dožiwjenjom, kotrež hódnoty sadźa, móc dawa a wězo tež zabawja“, intendant NSLDź Lutz Hillmann podšmórny.
Čas bilancowanja a inwentury
Politiske a kulturne akcenty na přechodźe do 2023
Budyšin (SN/mb/at). Přechod do noweho lěta wužiwachu načolni politikarjo na zwučene wašnje za narěč wo načasnych bytostnych prašenjach towaršnosće. Zwjazkowy kancler Olaf Scholz (SPD) rěčeše wo „ćežkim lěće 2022“, kotrež je „imperialistiska nadběhowa wójna“ Ruskeje přećiwo Ukrainje zawinowała. Kóždy móže w tutej situaciji stawizny sobu pisać, na přikład ze zlutowanjom energije abo z pomocu ćěkancam z Ukrainy. Scholz chwaleše wosebje angažement 29 milionow čestnohamtsce aktiwnych w Němskej a inowatiwne kročele za wuwiwanje hospodarstwa kaž recycling baterijow w Carnym Gózdźe.
Ministerski prezident Braniborskeje, Dietmar Woidke (SPD) praješe, zo su „hordźi“ na zasydlenje twornje Tesla, „sobu najwjetšu inwesticiju industrije“. Wosebje je zaručenje dźěłowych městnow w rafineriji w Schwedće z podpěru zwjazkoweho knježerstwa wuzběhnył.
Kompetenca institutnikow prašana
Budyšin (SN/at). Z rozsudom, we wobłuku změny strukturow w Budyskim a Zhorjelskim wokrjesu Němski centrum astrofyziki (NCA) wutworić, wurosće tež za Serbski institut wužadanje. Jeho wědomostne dopóznaća su za zdźěłanje cyłkowneho koncepta NCA požadane.
Kaž serbske slědźenišćo krótko do hód zdźěli, budźe wone na wudźěłanju koncepta za slědźenje wo transformacijach jako wobstatk cyłkowneho koncepta NCA wobdźělene. Drježdźanska Techniska uniwersita budźe za natwarnu fazu třoch lět zamołwitosć jako projektowy nošer přewzać. Pod jeje nawodom wšelake wědomostne zarjadnišća dźěłaja. Tak stara so Serbski institut předewšěm z nowym wotrjadom regionalne wuwiće a škit mjeńšin sobu wo fachowu koordinaciju inowaciskich wobłukow. Na tele wašnje móža institutnicy na jednej stronje na powšitkowne serbske potrěbnosće w zwisku z nastaćom slědźerskeho wulkoprojekta pokazać, na tamnej pak swójsku specifisku serbsku ekspertizu kaž tež swoje kompetency w slědźenju wo transformacijach a w transformatiwnej wědomosći do natwara NCA přinošować.
