Iniciatiwa z nowym rozmołwnym formatom

Dienstag, 18. Oktober 2022 geschrieben von:

Iniciatiwa „Budyšin zhromadnje“ ­a Ekumeniski tachantski wobchod sprjewineho města wuhotujetej přichodnje nowy rjad rozmołwow „Budyske narěče“. Wotměć chcetej jón stajnje prěni pjatk měsaca w cyrkwi swj. Pětra.

Budyšin (CS/SN). Jako prěni hosć noweho formata porěči 5. nowembra hospodarski minister Durinskeje Wolfgang ­Tiefensee (SPD). W decembrje slěduje přednošk krajneho rady Srjedźneje Sakskeje Dirka Neubauera (njestronjan). Z nimaj stej so zarjadowarjej za wosobinje rozsudźiłoj, kotrejž „matej wažne nazhonjenja a wonkownu perspektiwu“.

Wotbłyšć respekta před žiwjenjom

Dienstag, 18. Oktober 2022 geschrieben von:
Pod prostym hesłom „Molerstwo“ wustaja wuměłča Almut Sophia Zielonka (srjedźa) hač do kónca nowembra wuběr swojich twórbow, nastatych w „zdźěla wjacelětnym procesu“, w Budyskim Kamjentnym domje. Kaž wona na wernisaži minjeny pjatk podšmórny, twori „respekt před wšěm, štož je žiwe“ wobsahowe ćežišćo přehladki. Wobrazy wotbłyšćuja na přikład masowe plahowanje skotu, wuklukowanje čłowjekow a přirody abo chudobu. Tola wustajeńca wopřijima tež intimne wokomiki so lubowacych a rjad portretow předewšěm łužiskich wosobinow, wuznawacych so jako wegetarojo resp. weganojo. Foto: Jörg Stephan

Festiwal wohroženy

Freitag, 14. Oktober 2022 geschrieben von:
Budyšin(CS/SN). Festiwal „Witajće dru­hdźe“ w Budyšinje steji na hračkach. Planowany je přichodny tydźeń wot 19. do 23. oktobra. Intendant NSLDź Lutz Hillmann je na to w hodźinje wobydlerskich naprašowanjow předwčerawšim na posedźenju měšćanskeje rady pokazał. Dźiwadło je 30 swójbow z Ukrainy přiwzało. Wo spěchowanje Kulturneje załožby Sakskeje móža so jenož komuny požadać. Tohodla je město próstwu zapodało a 30. junija 19 900 eurow přizwolenych dóstało. 30. awgusta bu dojednane, zo so financny wuběrk z naležnosću zaběra. Tón pak je 4. oktobra daledaće srědkow na NSLDź wotpokazał. Intendant bě nastróženy. Wotprajenje festiwala by nahladnosći města přewšo škodźało. Wšako wočakuja hosći z cyłeje Němskeje a z Ukrainy, kotrychž su z wulkim napinanjom za wobdźělenje na festiwalu w sprjewinym měsće dobyli. Tójšto prócy a lubosće su organizatorojo dotal do přihotow zarjadowanja inwestowali. Hillmann so nadźija, zo měšćanscy radźićeljo swoje přihłosowanje njezapowědźa. Wón ma dowěru do toho, zo měšćanska rada so z naležnosću na posedźenju 30. nowembra rozestaja.

Na njedawnym pólsko-němskim nazymskim swjedźenju w Budyskim Kamjentnym domje je so tež Chór Budyšin wobdźělił. Spěwarki a spěwarjo pod nawodom Michała Jancy (srjedźa) zanjesechu serbske a němske spěwy a mějachu samo pólskorěčny program spřihotowany. Tón wobsahowaše tež rěčne „zwučowanja“ z publikumom a zakónčacy kanon „Dona nobis pacem“ zhromadnje z něhdźe sto wopytowarjemi. Anna Piętak-Malinowska so chórej wutrobnje dźakowaše. Foto: Jurij Helgest

Wo knihach a kniharni (14.10.22)

Freitag, 14. Oktober 2022 geschrieben von:

We wotrjedźe rozšěrjenje LND je so horca faza lěta 2022 zahajiła. Klětušej Serbskej protyka a pratyja stej wušłoj, štož je započatk za wobšěrne rozwožowanje knihow do wjeskow Hornjeje a Delnjeje Łužicy.

Serbska protyka 2023 přeprošuje tónraz do Budyskich horow – stawiznički a powěsće, wosobiny a zajimawostki pletu so kołowokoło hórskeho kraja.

We wačoku mataj sobudźěłaćerjej nimo horjeka mjenowaneju knihow wězo hišće dalšu literaturu.

Rjany dar lubowarjam spěwow je kniha wo skutkowanju Měrćina Weclicha, ­„Sonić, to tla z hrěchom njej’“. Měrćin ­Weclich sam čitarja po swojim hudźbnym žiwjenju sobu bjerje. Wjedźe kóždeho z nas na jězbu přez połstalětne aktiwne hudźbne skutkowanje z mnohimi dokumentami kaž tež anekdotami k smjeću a rozmyslowanju. Ekskluziwne wideja skića knize wosebity charakter.

Krabat w zbywacej jamje

Donnerstag, 13. Oktober 2022 geschrieben von:

Sceniske čitanje noweho krucha Michała Lorenca

Fenomen Krabat je hižo mnohich spisowaćelow a filmowcow inspirěrował a fascinował. Tež bywši dźiwadźelnik, režiser a awtor Michał Lorenc je so z maćiznu na cyle swojorazne wašnje zaběrał. Ze swojej dźiwadłowej hru „Krabat im Restloch“ je wón powěsćowu figuru do přitomnosće wjedł. We wobłuku Krabatoweho tydźenja 2022 kaž tež rjadu „Łužiska literatura ekstra“ je dźesać dźiwadźelnikow Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła kruch na Dnju jednoty Němskeje w Budyskim Dźiwadle na Hrodźe w sceniskim čitanju předstajiło. Při tym su figury „jenož“ w rozdźělnych rólach čitali. Dokelž pak su dźiwadźelnicy fachowcy na swojim polu, su so přihladowarjo – hdyž-li mě­jachu dosć předstajenskeje mocy – při­wšěm do jednanja domyslić móhli.

Zwjazk serbskich towarstwow załoženy

Donnerstag, 13. Oktober 2022 geschrieben von:

Dźensa před 110 lětami zetka so 60 zastupnikow 31 serbskich towarstwow we Wojerecach w domje tamnišeho burskeho towarstwa a załožichu Zwjazk serbskich towarstwow. Delegaća zastupowachu 2 890 čłonow tutych zjednoćenstwow. Po namjeće Wochožanskeho fararja Bogumiła Šwjele, kiž měješe hłownu narěč, mjenowachu delegaća nowy zwjazk Domowina. Swój namjet wopodstatni Šwjela z tym, zo je „Domowina, štož so wot Budestec hač do Bórkowow derje rozumi“. Mjeno noweje organizacije woznamjenja poetisce „domizna“. Za serbsku domiznu skutkować a „wšě přistupjene towarstwa do zhromadneho dźěła za serbstwo zjednoćić“, měješe być z jeje hłownym nadawkom. Farar Šwjela přiwoła wšěm zhromadźenym, zo „dźěło za Serbstwo žada sej mužow, wojowarjow, wopory. Cyrkej a šula samej njemóžetej Serbstwo dźeržeć. Njezaleži to jenož na tym, zo je wučer jara wotwisny wot wyšnosće a farar wot wosady. Zdónk a jadro luda su ći, kotřiž jenož z dźěłom swojeje ruki a hłowy so žiwja, to su burja, dźěłaćerjo a rjemjeslnicy kaž tež překupcy. Kak tući so k narodnemu dźěłu maja, wot toho wotwisuje přichod a wobstaće Serbstwa.“

Fotografisko-kulinariski workshop

Donnerstag, 13. Oktober 2022 geschrieben von:
W nadawku Choćebuskeje Šule za delnjoserbsku rěč a kulturu je fotograf Peter ­Becker njedawno w Słopišćach (Schlepzig) fotowu dźěłarničku přewjedł. Temje „Jěsć něhdy“ wěnowaše so dźesać wobdźělnikow z regiona a Podstupima. Mjez druhim su tamniši burski muzej wopytali a Sieglinde Fischer je předstajiła, kak su tradi­cionalnje sad předźěłali abo na přikład sušenki pjekli. Dale je čołmarka fotografowkam a fotografam kirbsowu poliwku wariła. Při Słopišćanskim přistawje sydachu droždźowe plincy, kotrež sej Błótowčenjo rady zesłodźeć dadźa. Foto: Peter Becker

Gymnaziasća wustajeja

Donnerstag, 13. Oktober 2022 geschrieben von:
Pod hesłom „Ja znaju kraj“ su minjenu srjedu nowu wustajeńcu w Budyskej ­Serbskej kulturnej informaciji wotewrěli. Šulerjo Serbskeho gymnazija Budyšin předstaja tam swoju wuměłsku interpretaciju wšelakich twórbow Handrija Zejlerja a Korle Awgusta Kocora. Foto: Jurij Helgest

Morawske klasiske trio čerstwje zahrało

Donnerstag, 13. Oktober 2022 geschrieben von:

„Trio Karageorgiev“ twori trójka čěskich klasiskich hudźbnikow, kotřiž agěruja wuspěšnje tohorunja mjezynarodnje. W derje wopytanym koncerće w awli Budyskeho Schilleroweho gymnazija wopokaza připosłucharstwo minjenu sobotu wulki zajim na młodych posołach hudźbneje kultury z Morawy. Wšako su wšitcy třo – Radka Karageorgieva jako sopra­nistka a wiolinistka, Marcela Křižová je pianistka a Nikola Karagieorgiev hraje wioloncello – absolwenća Janáčekoweje akademije za hudźbu a tworjace wuměłstwo w Brnje. Woni zdobychu sej hižo rjad wuznamjenjenjow při wurisanjach kaž tež na mjezynarodnych festiwalach. Nětko wotpowědowachu tež tu wulkim wočakowanjam připosłucharjow.

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND