Poćahi maćerjow a dźowkow

Freitag, 11. November 2022 geschrieben von:
„... im Gegensatz zu Dir“ je hesło wosebiteje wustajeńcy z twórbami Isabelly Burkia, Ulriki Mětškoweje a Maje Nageloweje (wotprawa), kotraž bu wčera w kabineće Drježdźanskeho kulturnišća Zentralwerk wotewrjena. Wubrane mólby, grafiki, tušowe rysowanki a kolaže wotbłyšćuja na najwšelakoriše wašnje poćah mjez maćerjemi ­a dźowkami kaž tež maćerstwo samo na sebi. Temje wotpowědujo čitaše Olga Solter na wernisaži, kotraž přiwabi wjace hač 50 zajimcow, z listow Mětškoweje dźowce. Přehladka je hač do 4. decembra přistupna. Foto: Jürgen Männel

Wo knihach a kniharni (11.11.22)

Freitag, 11. November 2022 geschrieben von:

„Sonić – to tla z hrěchom njej‘“ je titul ­prěnjeje serbskeje cross-medialneje knihi, kotraž njewobsahuje wo Měrćina Weclichowym hudźbnym tworjenju jenož ­teksty a fotografije, ale zdobom awdija a wideja, kiž móže sej čitar z pomocu ­QR-codow na swojim šmóratku abo druhim mobilnym nastroju njeposrědnje pódla knihi naposkać resp. wobhladać. Tale inowatiwna nowostka bě sobu z přičinu, zo bu LND spočatk tohole tydźenja w Lipsku ze Sakskim nakładniskim mytom počesćene. Wot 131 sakskich na­kładnistwow je so na wubědźowanju 84 wobdźěliło, 20 z nich bu mytowanych. Z tajkim wuznamjenjenjom njeje jenož mytowanski pjenjez zwjazany, nad kotrymž so w času powšitkowneho podró­šenja kóždy wjeseli. Runje tak wužitne je, zo stanu so mytowane nakładnistwa ­widźomne, zo so wo nich w zjawnosći rěči a pisa. Tajke wašnje wabjenja je kóždemu předawarjej witane.

Wjeršk jubilejneho lěta

Donnerstag, 10. November 2022 geschrieben von:
Sta sobuskutkowacych na poradźenym „Serbskim spěwanskim swjedźenju“

„Serbski spěwanski swjedźeń“ w Budyskej „Krónje“ bu ze stron zarjadowarjow – Załožba za serbski lud, Domowina, Serbski ludowy ansambl a Zwjazk serbskich spěwarskich towarstwow – jako wjeršk Lěta Zejlerja a Kocora 2022 připowědźeny, a hižo hladajo na ličbu sobuskutkowacych hodźi so rjec, zo z tym přewjele přilubili njejsu. Dohromady něhdźe 350 spěwarkow a spěwarjow z cyłkownje 14 łužiskich chórow a hudźbnych cyłkow – cyrkwinski chór Chrósćicy, Hostakec trójka, chór Bratrowstwa, chór Budyšin, chór Łužyca, chór Lipa, chór Meja, chór 1. Serbskeje kulturneje brigady, chór Serbskeho ludoweho ansambla, chór Worklečan kapałki, chór Židźino, Serbski muski chór Delany, skupina Wólbernosće a Studentski chór – je swjatk 29. winowca wuhotowało, štož woznamjenja dotal najwjetše serbske zetkanje tajkeho razu w 21. lětstotku.

Slědźersku ediciju předstajiłoj

Donnerstag, 10. November 2022 geschrieben von:
Knižne předstajenje wosebiteho razu z dr. Janu Piňosovej a dr. Robertom Lorencom ze Serbskeho instituta wotmě so wčera w Slepjanskim Serbskim kulturnym centrumje. W srjedźišću steješe w Ludowym nakładnistwje Domowina wušła edicija „Minderheit – Macht – Natur“. Krajina a přiroda w dwurěčnej Hornjej Łužicy wutworitej ćežišćo noweho slědźenskeho zwjazka. Na mnohich městnach swěta staji so dźensa prašenje za prawami awtochtonych mjeńšin na samozarjadnistwo a wobdźělenje. Jednanja wo tym su přewšo wšelake. Hač we Łužicy, w italskej dolinje Aosta abo nad rěku Rio Negro w Brazilskej – wotpowědne žadanja argumentuja husto z wosebitym poměrom wotpowědneje skupiny ludnosće k přirodźe. Foto: Joachim Rjela

Historiske swěčniki zaso zhotowili

Donnerstag, 10. November 2022 geschrieben von:
Wosebite swěčniki z mjenom „Kandelaber“ běchu ideja a naćisk wjercha Pücklera a nastachu we wjacorych kročelach něhdźe hač do lěta 1865 we wenusowej hrjadce direktnje před hrodom Rogeńskeho parka. Jenož k wosebitym składnosćam swěčniki postajichu a zapalichu. Wosom mobilnych laternow we formje tulpy a z barbnej škleńcu běchu wokoło lěta 1900 hižo wobškodźene a so na kóncu Druheje swětoweje wójny zhubichu. Swěčniki su nětko na zakładźe grafiskich předłohow rězbarja Stefana Zimmermanna rekonstruowali a we wuměłstwowej lijerni Ihle zhotowili. Woni wudospołnjeja hač do januara 2022 znowa připrawjenu wenusowu hrjadku a budu tež w přichodźe jenož na wosebitych składnosćach zasadźene.. Foto: Michael Helbig

Genialna ideja: Spowědź jako dar zbližić

Mittwoch, 09. November 2022 geschrieben von:

Pjeć předstajenjow, njecyłe 200 sobuskutkowacych a pomocnikow kaž tež połdratysac přihladowarjow. Ličby to, kotrež njewědźachu sej ći, kotřiž dźeržachu wotežki projekta „Z TOBU – Bohu swjećene lěto“ w rukomaj, spočatnje předstajić.

Mjeztym je jewišćowa produkcija takrjec „wothrata“. Mnozy pak so dale z njej zaběraja. Jedna je hrajerka maćerje tam předstajeneje swójby Bernadet Ričlowa. Ju su widźeli w róli maćerje a ćety Rejzki.

Kreatiwnym žiłkam přisporjeć

Mittwoch, 09. November 2022 geschrieben von:

Budyšin (SN). Towarstwo Kamjentny dom a partnerojo wuhotuja přichodnej pjatkaj znowa dźěłarničku Pop2Go. Stajnje wot 14 hodź. poskićuja so wšelake hudźbne, rejowanske, dźiwadłowe a awdiowizuelne wuměłske workshopy. Program wopřijima mjez druhim instrumentowy karusel, při kotrymž móža so wobdźěleni na wšelakich „klasiskich“ instrumentach kaž tež na elektroniskich nastrojach, kaž su to na přikład synthesizer, drumpad a sampler, wuspytać. Zhromadnje z profesionalnymi hudź­bnicami a hudźbnikami móža nimo toho swójske a/abo zhromadne spěwy skomponować a aranžować. Zdobom maja so we wobłuku jednotliwych segmentow dźěłarnički ideje wuwiwać a přeća hromadźić. K tomu měli wobdźělnicy na prašenja wotmołwić, kaž na přikład: „Kotru hudźbu najradšo słyšiće?“ „Kotři wuměłcy so wam lubja?“ „Kotry wólnočasny program přejeće sej we wobłuku Pop2Go-projektow?“ Wuslědki idejowych work­shopow zapřijeja so bjezposrědnje do wuhotowanja slědowacych projektow a prózdninskich campow.

Nakładnistwowe myta spožčili

Dienstag, 08. November 2022 geschrieben von:
Jednaćel Ludoweho nakładnistwa Domowina Syman Pětr Cyž (srjedźa) je wčera w Lipšćanskim muzeju za ćišćerske wuměłstwo z rukow statneje ministerki za ­kulturu a turizm Barbary Klepsch (CDU) a statneho ministra za hospodarstwo, dźěło a wobchad Martina Duliga (SPD) Sakske nakładnistwowe myto přijimał. Z wuzna­mjenjenjom w hódnoće 10 000 eurow mytuja awtobiografiju Měrćina Weclicha ­„Sonić – to tla z hrěchom njej‘“. Dotal bu stajnje jenož jedne nakładnistwo za swoje wukony wuznamjenjene; lětsa je njewotwisna fachowa jury 20 najlěpšich wudawaćelow w swobodnym staće wuzwoliła. Foto: Clemens Šmit

Dorostej atraktiwny instrument spřistupnić

Dienstag, 08. November 2022 geschrieben von:

Budyšin (SN). Po dlěje trajacym procesu namakanja zhromadneho termina wotmě so fachowy sympozij za „wobstaće a dalewuwiće serbskich dudow“ minjenu sobotu w Budyskej Röhrscheidtowej bašće. Intendant Serbskeho ludoweho ansambla Tomas Kreibich-Nawka a zamołwity za wuwiće dudow Handrij Henčl běštaj na zetkanje přeprosyłoj. SLA bě prěni raz zarjadowanje tajkeho razu iniciěrował. Znaći serbscy dudakojo, tak Tomasz Nawka a Steffen Kostorž z folklorneje skupiny Sprjewjan kaž tež Wolfgang Kotissek ze Slepjanskeho folklorneho ansambla, běchu přeprošenje sćěhowali. Z hudźbnych kubłanišćow, kotrymž běchu wobdźělenje poskićeli, bě jeničce Budyska wokrjesna hudźbna šula přitomna. Ju zastupowaca Margitta Luttner poda impulsy nastupajo wukubłanje hudźbnych wučerjow za dudy, wšako „runje tam dorost pobrachuje. Bjez wučerjow njehodźi so instrument přichodnym generacijam dale sposrědkować“, wona podšmórny. Z „nowymi, načasnymi kruchami hodźała so atraktiwita instrumenta mjez šulerjemi stopnjować.

Na aktiwnu podpěru pokazany

Dienstag, 08. November 2022 geschrieben von:

Demokratija, wójna a migracija ćežišća prěnjeje „Budyskeje narěče“

Budyšin (TN/SN/bn). Nowy format „Budyske narěče“, wuhotowany wot iniciatiwy „Budyšin zhromadnje“ a Ekumeniskeho tachantskeho wobchoda sprjewineho města, je minjeny pjatk wjace hač 150 zajimcow do tamnišeje cyrkwje swj. Pětra přiwabił. Prěni rěčnik bě tuchwilny minister za hospodarstwo a wědomosć w Durinskej Wolfgang Tiefensee (SPD). Politikar powědaše so předstajejo wo swojej biografiji, mjenujo ju za wuchodnu Němsku typisku. Mjez druhim wón wuzběhny, zo „njeje runy puć stajnje najkmańši“, pokazawši na swojeho politiskeho nastajenja dla wobmjezowane móžnosće nastupajo wukubłanje a powołanje. Po politiskej změnje zastupi do SPD, dokelž bu „něhdy załožena, tak mjenowane socialne prašenje rozrisać. Dźensa mam za naš najwažniši nadawk, socialnu njesprawnosć wotstronić a nic socialnu sprawnosć wutworić. Něchtó dźě njemóže dokładnje rjec, što tajkule sprawnosć wučinja.“

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND