Hudźić na njewšědnym instrumenće
Časopis Carolinu Eyckec a jeje teremin wjetšej zjawnosći předstajił
Magacin Super Illu wěnuje so wobstajnje wosobam, pochadźacym z abo skutkowacym w nowych zwjazkowych krajach. Tak pisaše njedawno wo Carolinje Eyckec. W zawodnych słowach dwustronskeho přinoška rěka, zo je wona po cyłym swěće požadana wirtuozka na najnjewšědnišim instrumenće, tereminje. W lěće 2002, tak steji w teksće pod wobrazom, pokazowacym Berlinjanku za jeje instrumentom, měješe wona w Berlinskej filharmoniji swój debit a přija w lěće 2005 myto Echo Klassik jako solistka na CDji „Kalevi Aho: Theremin Concerto – Horn Concerto“ w kategoriji „nahrawanje koncertow lěta (hudźba 20./21. lětstotka)“.
Rozbudźace dźěło wo bolostnym wotrězku łužiskich stawiznow
Pjatk, 22. junija 1945, su wobydlerjam wuchodnje Nysy ležacych 22 wjeskow Žitawskeho hejtmanstwa („Zittauer Zipfel“) w rańšich hodźinach zdźělili, zo maja swoje bydlenja a domy chwatnje wopušćić a zo budu přez hranicu přewodźeni. Hačkuli so ludźo nadźijachu, zo jedna so jenož wo wuhnaće na wěsty čas, kotrež zmóžni Polakam jich domy a statoki wurubić, běše so oficialne wuhnaće njepřeměnjomnje započało. Dóńt wuhnatych wobydlerjow wuchodneje Hornjeje Łužicy a wuwiće regiona po tym stej tema knihi „Do hoan uns die Polen nausgetriebm“. Awtoraj dr. Lars-Arne Dannenberg a dr. Matthias Donath staj tež jako editoraj regionalno-stawizniskich dźěłow zajimowanemu čitarstwu po mnohich lětach mjeztym dosć znataj.
Panel „haći demokratiju“
Jan Laras
Wuměłstwowa awkcija tónraz digitalna
Digitalnje přewjedźe Załožba za wuměłstwo a kulturu w Hornjej Łužicy swoju lětušu, mjeztym 12. awkciju. Wot wčerawšeho njeje jenož katalog z wuměłskimi twórbami online pod adresu https://www.kunstkulturstiftung-oberlausitz.de/de_DE/auktion přistupny, ale zajimcy móža tež swój poskitk zapodać.
Zhorjelc (SN/CoR). Za lubowarjow wuměłstwa su wuměnjenja lětsa korony dla tohorunja tróšku hinaše a wobćežne, chcedźa-li so na tradicionalnej hornjołužiskej wuměłstwowej awkciji wobdźělić. Dokelž budźe to schowane přesadźowanje, wostanu poskitki tajne a wobdźělnicy nimaja žanu šansu zhonić, hač jich poskitk dosaha, zo bychu twórbu dóstali. Swój poskitk dyrbja pisomnje zapodać, z mejlku abo faksom hač do 10. decembra w 12 hodź., z póstom hižo dźeń do toho. Kóždy smě za jednu twórbu jenož jedyn poskitk zapodać. Stej-li dwaj najwyšej poskitkaj jenakej, chcedźa dobyćerja wulosować.
To měli podpěrać!
100 lět Serbski Sokoł
9. nazymnika 1920 běchu w Budyšinje prěnju jednotu Serbskeho Sokoła załožili. Hač do lěta 1930 nasta dwaceći dalšich: w Hrodźišću najdale na wuchod, we Wotrowje najdale na juh, w Njebjelčicach na zapad a w Delnim Wujězdźe na sewjer. Dale do srjedźneje a Delnjeje Łužicy so Serbski Sokoł njedósta. Ze stron wjednistwa sportoweho zwjazka wšak běchu wot spočatka prócowanja skutkownosć Sokoła rozšěrić.
Hižo we wustawkach steješe, zo stej hornjo- a delnjoserbšćina jednanskej rěči. Měsačnik Sokołske Listy wozjewi kurs delnjoserbšćiny. Měrćin Nowak-Njechorński k tomu pisaše, zo „njeje smjerććežke rěč našich delnjoserbskich bratrow zrozumić“. Jako Sokoł 1930 swoje dźesaćlětne wobstaće w Budyskim Serbskim domje woswjeći, zwurazni čłon předsydstwa tole: „Smy towarstwo, wšoserbski zwjazk, do kotrehož wšitcy Serbja słušeja, Horni a Delni, młodźi a stari, mužojo a žony ... mamy dźě jednu krej, jednu rěč a jednu domiznu.“
Namakanki online stajili
Drježdźany/Delnja Kina (SN/CoR). Prěni raz předstaja Sakski krajny zarjad za archeologiju nětko row z kompletnym inwentarom jako třidimensionalny napohlad w interneće. Na stronje www.archaeo3d.de prezentuja nimo toho jednotliwe namakanki z rowa z nadrobnymi informacijemi. Jedna so wo row čo. 1967-A/30 z Delnjokinjanskeho rownišća, kotrež słuša k najwjetšim pohrjebnym městnam Němskeje. Wužiwali su je wot młodokamjentneje doby (wokoło 2 500 do Chr.) přez bronzowu hač do zažneje železneje doby (500 do Chr.). Wot lěta 1958 su tu přez wurywanja wjace hač 1 800 rowow dokumentowali a něhdźe 26 500 jednotliwych namakankow składowali.
Z wosebitym publikaciskim rjadom so krajny zarjad za archeologiju wot 1995 namakankam wěnuje. Nětko je 11. zwjazk wušoł. W nim wopisuje awtorka Anja Guhl 104 palne pohrjeby kwartěra D. Přepytowanska přestrjeń je w južnym wobłuku rownišća, pochadźaceho ze zažneho časa Billendorfskeje kultury (750 do 620 do Chr). Dodate su wobšěrnemu katalogej informacije wo wurywanjach a wosebitych namakankach.
Wo knihach a kniharni (06.11.20)
Je nazyma! Dny bywaja krótše, je potajkim čas so za ćopłe kachle sydnyć, sej słódny čaj zesłodźeć dać a k tomu rjanu knihu do ruki. Rjenje by było, njebychu tu třo wokoło běhali, kiž chcedźa zabawjeni być. Byrnjež mojej holcy hižo wjetšej byłoj, je tola rjenje, hdyž mama něšto předčita.
Tak smy sej knižku z pjera Marca-Uwe Klinga wuhrjebali „Dźeń, na kotrymž je wowka internet skóncowała“. Je da tajkele něšto móžne? Mój Božo, cyle bjez interneta – to tola dźensa scyła wjac njeńdźe! Ow haj, to bychmy wšitcy hłupje hladali. Awtor knihi je wjetšinje swojich kenguruwowych chronikow dla znaty. Wón pak tež za dźěći pisa. Najnowšej twórbje stej „Das NEINhorn“ a „Dźeń, na kotrymž je dźěd woduwarjak na kachle stajił“ – lóštne a směšne powědančka.
