Za jewišćo pisali
Zahaja jubilejw Budyšinje
Budyšin (SN/CoR). Jubilejne lěto składnostnje 500 lět reformacije zahaji ewangelsko-lutherska krajna cyrkej Sakskeje z ekumeniskimi swjedźenskimi kemšemi w Budyskej cyrkwi swj. Pětra, a to 6. januara we 18 hodź. Arcybiskop ewangelsko-lutherskeje cyrkwje Ruskeje Dietrich Brauer budźe tam prědować. Tež sakski krajny biskop dr. Carsten Rentzing a nowy Drježdźansko-Mišnjanski biskop Heinrich Timmerevers so wobdźělitaj. Po bohosłužbje chcedźa wot krajneje cyrkwje a Swobodneho stata Sakskeje hromadźe wudaty žurnal „Smy tak swobodni – jubilej reformacije 2017“ předstajić. Přizamknje so přijeće ze sakskim ministerskim prezidentom Stanisławom Tilichom (CDU) w Dźiwadle na hrodźe. Dohromady 19 wosebitych zarjadowanjow planuja składnostnje jubileja reformacije w cyrkwinskim wobwodźe Budyšin-Kamjenc.
Serbske wjerški budu premjera wot LND wudateje knihi „Pjeć lětstotkow – Serbja a reformacija“, wotpowědna wustajeńca w Serbskim muzeju a konferenca Serbskeho instituta.
Wjace wopytowarjow w muzeju
Serbski muzej Budyšin móže so nad nimale 3 000 wjace hosći hač loni wjeselić. Cyłkownje něhdźe 13 460 ludźi je dom na Hrodźe (staw z 18. decembra 2016) lětsa wopytało.
Budyšin (SN/CoR). Dobra bilanca wopytowarskeje statistiki Budyskeho Serbskeho muzeja wotbłyšćuje so tež w ličbje zarjadowanjow. Tak wotměchu tam dohromady 175 zarjadowanjow z kubłanskim pozadkom, porno něhdźe 80 loni je to stopnjowanje wo wjace hač sto procentow. Tak su lětsa 110 króć zajimcow po wustajeńcach wodźili a jim dwanaće přednoškow poskićili. K tomu přińdźe hišće 31 pedagogiskich programow a 22 zarjadowanjow we wobłuku kooperaciskich projektow.
Wuměłcy Serbskeho ludoweho ansambla so wjeselachu, zo je wčera ...
Pisane lěto serbskeho dźiwadła
Spokojom zhladuje serbske dźiwadło Budyskeho NSLDź na bilancu lěta 2016. Dohromady je sej 5 766 ludźi 70 předstajenjow dwanaće inscenacijow wobhladało. Wuslědk sezony je tuž porno lońšim 73 předstajenjam ze 6 042 wopytowarjemi nimale stabilny wostał.
Budyšin (SN/CoR). Prěnje městno najwoblubowanišich lětušich inscenacijow dźělitej sej lětsa kruchaj za dźěći a za dorosćenych. Tak wobhlada sej 986 ludźi w šěsć předstajenjach hłownu inscenaciju „Jakni mužojo“ na hłownym jewišću NSLDź a eksaktnje runje telko dźěći třirěčny kruch „Ferkel, hunčo a prosetko“ w 15 předstajenjach na wjacorych městnach. Delnjoserbsce předstajichu hru „Zgubjone a namakane – Ein Herz und andere Dinge“ 826 młodym wopytowarjam na dwanaće předstajenjach. K wjerškam słušeše tež serbska prapremjera krucha Hanki Jenčec „Crux abo Zbóžnik pod łožom“. Režiser Měrko Brankačk bě za hólcow spisanu hru hromadźe z holcami Serbskeho młodźinskeho dźiwadła zdźěłał a inscenował. Na pjeć předstajenjach móžachu 761 hosći witać.
Grit Lemke wopušći DOK Lipsk
Po 26 lět dźěławosće je so dr. Grit Lemke z Lipšćanskim Mjezynarodnym festiwalom za dokumentarny a animaciski film (DOK Lipsk) rozžohnowała. Jako kuratorka sekcije „Heimat / Domownja“ Choćebuskeho festiwala chce so wona přichodnje za łužisku filmowu scenu zasadźeć. Minjene dny zetka so dr. Lemke z direktorom Załožby za serbski lud Janom Budarjom.
Nowy festiwalza Hornju Łužicu
Budyšin (SN/CoR). Prěni raz wotměje so wot 2. do 4. februara 2017 na wšelakich městnach Budyskeho a Zhorjelskeho wokrjesa Hornjołužiski festiwal dźěćaceje hudźby. Program skići pěstowarnjam a zakładnym šulam koncerty za sobuskutkowanje, dźěłarničku za multiplikatorow a pedagogow kaž tež zarjadowanja za cyłe swójby. Kulturny rum Hornja Łužica-Delnja Šleska spěchuje festiwal z 13 000 eurami, kulturna załožba Swobodneho stata Sakskeje z nimale 13 500 eurami. Tež regionalny wobchadny zwjazk ZVON a město Budyšin słušatej k spěchowarjam. Je to zhromadny projekt sociokulturnych centrow regiona.
Iniciatorka a wuměłstwowa nawodnica festiwala je Beate Tarrach, koordinator je Stefan Lehmann z Budyskeho Kamjentneho domu. Wjeršk festiwala ma koncert Gerharda Schöny we Wojerecach być. W Budyšinje steji 1996 zemrěta hudźbna pedagogowka Christel Ulbrich w srjedźišću. Festiwal skónči so w SLA ze swójbnym koncertom regionalnych wuměłcow a dźěćacych skupin.
Spěwar George Michael je njeboh. Tójšto ludźi poda so wčera ...
Wobrada wosrjedź wsy
Hodowna kriminalka z pjera Měrćina Wjenka
I
Komisar Krawc so přez črjódu ludźi tłóči, kotraž so dokoławokoło wjesneho ladka mjerwi. Čerwjeno-běły wěstotny banćik so před nimi spina kaž jaka před brjuchom policista Šmita, kiž na tamnym boku zaraćenja na to dźiwa, zo je nichtó njepřestupi.
„Nimaja ludźo tu patoržicu ničo za dźěło?“, so jeho Krawc wopraša.
„W zanjesenej wsy kaž jow? Powěsć, zo jow mortwy leži, je so spěšnišo rozjesła, hač smy sej sem dojěli.“
Wón pokazuje na wjesnjanow, kotřiž fascinowani na mortweho wudźěraja. Krawc pak so skerje za nopašk w ruce Šmita zajimuje, z kotrehož para stupa. Hrabnje sej jón a z razom połojcu wupije.
„Ale, ale, Šmito. To tola žadyn čaj njeje. Zo so ty mi lepić njedaš! Tróšku dźiwnje dźě to wupada, zo při słónčku a pjatnaće stopnjach tu z termoskanku stejiš.“
„Zwotkel dyrbi hodowna atmosfera hewak přińć, hdyž žno žanu zymu nimamy a ja dźensa dźěłać dyrbju. A jako njeby to hišće dosahało, je mi wčera tajki njedočink nós złamał.“
Hody w Chwačanskej šuli
Na tutym dnju mać přeco wobradźeše dwěmaj lubymaj žonomaj, kiž husto na starej šuli přebywaštej. Jedna běše susodźinka Kowarkowa, kotraž mojej maćeri při płokanju pomhaše. Kajke běše to tehdy ćežke dźěło. Bjez žimawy, płokadła a šudrawy šaty z rukomaj myć a wužimać! Cyłe dźěło so stawaše w kuchni, dokelž na starej šuli hišće wosebitu płokarnju njemějachmy. Woda měješe so ze studnje nanosyć a w něsći parić, dokelž běchu hišće kachle bjez murki (mašiny). Hišće dźensa sym Kowarkowej dźakowny. Kajka běše wona sprócniwa, čestna, hódna žona. Měješe stadleško dźěći, kotrež su so wšitke derje radźiłe. – A druha žona běše Probstec Hana w Dalicach. Ta běše hižo wobstarna a bydleše w směšnje małym wuměnčku wosrjedź łuki před Gudźic kubłom. Wuměnčk běše z poslednim zbytkom něhdyšeje žiwnosće, kotraž běše so předała a zwottorhała. W nim běše jenička stwička a při njej komorka, kotruž Hanine łožo dospołnje wupjelnjowaše. Probstec Hana běše nuternje pobožna a křesćanska, kotraž zawěsće nic mjenje žedźiwje na swojeho Zbóžnika čakaše, kaž wulka profećina jeje mjena.
