Zmij ma hosći po muzeju wodźić

Mittwoch, 07. Dezember 2016 geschrieben von:
Ze zakónčenjom zhromadneho wuměłskeho projekta Drježdźanskeje designerki Carolin­ Baganz, Hórnikečanskeje energijoweje fabriki a tamnišeje pěstowarnje ma bajowa postawa zmij dźěći přichodnje po muzeju a po Hórnikecach wodźić. Nawodnica muzeja Kirstin Zinke (naprawo) je zhromadnje z Ulfom Großmannom (nalěwo), nawodu wotrjada za kulturne kubłanje kulturneho ruma Hornja Łužica-Delnja Šleska, projekt podpěrała a přewodźała. Mólby małych wuměłcow (hlej wobraz) su hač do kónca februara 2017 w energijowej fabrice wustajene. Foto: Katrin Demczenko

Historiska fotografija na swójbnym popołdnju

Montag, 05. Dezember 2016 geschrieben von:

Fotografija steješe w srjedźišću swójbneho popołdnja, kotrež je Budyski Serbski muzej wčera wuhotował. Tak móžachu so ludźo z fachowcami rozmołwjeć, a dźěći mějachu runje tak swoje wjeselo.

Budyšin (CS/SN). K wopytowarjam swójbneho popołdnja słušeše wčera tež předsyda Domowiny Dawid Statnik, kiž bě z swójbu do Budyskeho Serbskeho muzeja přišoł. Zhromadnje z mandźelskej Francisku a dźěćimi Matejom, Sofiju a Jakubom je so wón tam historisce fotografować dał. Za to běchu tam organizatorojo kulisu kaž za čas wowkow a dźědow natwarili. Historisku kameru běchu sej w Połčničanskim muzeju wupožčili. Skónčnje pak nasta wobraz tola z modernej kameru. Za fotografiju móžachu so ludźo historiske dźěle narodneje drasty woblec. Wobraz wućišćachu ze sepia-barbnym wotsćinom. Dźěći móžachu za to wotpowědne ramiki twarić.

Budyšin (CS/SN). Zabawnu hodźinku su wopytowarjo poslednjeho literarneho wječora lěta wčera w Budyskej Smolerjec kniharni dožiwili. Berlinjanaj, kotrajž so 20 lět znajetaj, staj tudy nětko na přeprošenje Mětškec swójby prěni raz přećelam literatury wo swojim pytanju za korjenjemi słowow rozprawjałoj. A wčerawši wopytowarjo zhoichu tójšto noweho.

Mjeztym zo so Frank-Rainer Schurich w prěnim dźělu z rěču politiki rozestaješe, wobswětli Christian Stappenbeck w druhim dźělu zarjadowanja k wjeselu při­posłucharjow słowa, kotrež ze serbšćiny a druhich słowjanskich rěčow pochadźeja. Mnohe wopřijeća njejsu dźensa jako słowjanske požčonki hižo spóznajomne. Wězo bě Stappenbeckej wopyt hosćenca „Wjelbik“ dobra składnosć, wo pochadźe tohole słowa rozmyslować. Při tym wón zwěsći, zo bě w tym padźe němske wopřijeće „Gewölbe“ ze zakładom. Hinak je to pola „Kretscham“, wjesneho hosćenca, kotryž ma swój rěčny zakład w słowjanskej „korčmje“.

Na poslednjej Maćičnej akademiji lěta wčera wječor w Budyskim hosćencu „Wjelbik“ porěča Friedrich Pollack ze Serb­skeho instituta wo 300. narod­ninach Lipšćanskeho Serbskeho prědarskeho towarstwa Sorabija.

Budyšin (SN/CoR). Hižo z nadpisma wčerawšeje prezentacije bě wučitć, zo ma historikar Friedrich Pollack kruty wotpohlad, hišće njespokojace wědomostne slědźenje wo najstaršim serbskim zjednoćenstwje a snano tež najstaršim towarstwje scyła na nowu runinu pozbě­hnyć. Wšako steješe před 300. jubilejom w spinkomaj „něhdźe“. „Je to wunamakana tradicija, zo bu Sorabija 10. decembra 1716 załožena. Eksaktny datum njeje jasny, skerje jedna so wo załoženski proces, kotryž bě 1717 dokónčeny“, rozłoži ně­hdźe pjatnaće zajimcam z Kamjenca pochadźacy referent, kiž je runje swoje doktorske dźěło wo róli serbsko-protestantiskeho duchownstwa w zažnym nowowěku zapodał.

Rozhlad změje nowe wobličo

Freitag, 02. Dezember 2016 geschrieben von:

Budyšin (SN/CoR). Lěto po tym zo je linguistka Sara Mičkec redakciju Rozhlada přewzała, chce wona wot klětušeho wuhotowanje serbskeho kulturneho časopisa změnić.

„Njeńdźe wo to, zwučene wobličo dospołnje na hłowu stajić a čitarjow wottrašić. Sym z wuhotowarku Aileen Burkhart, kotraž bě so hižo wo nowy layout Serbskich Nowin starała, wuradźowała. Zwěsćichmoj někotre dostatki, kotrež je wona z nowym naćiskom wurunała“, powěda šefredaktorka Rozhlada. Konkretnje potrjechja změny na přikład družinu a wulkosć pisma, rozrjadowanje stron kaž tež zasadźenje wobrazow.

Z nowym layoutom su zdobom techniske wuměnjenja za to date, zo hodźi so časopis přichodnje tež jako e-paper internetnje abonować. Na te wašnje budu wšitke přinoški inkluziwnje wobrazowy material tež online čitajomne. „Wobličo Rozhlada so jenož njewomłodźi, ale wotpowědujemy tež zwučenosćam tych, kotřiž medije radšo w digitalnej formje wužiwaja“, praji Sara Mičkec.

Nowosć w Njeswačidle

Donnerstag, 01. Dezember 2016 geschrieben von:
W Njeswačanskim domizniskim muzeju wustajeja wot minjeneho kónca tydźenja nowosć: njedźelsku swjedźensku drastu Njeswačanskich ewangelskich Serbowkow, w kajkejž chodźachu wone hišće kónc 19. a spočatk 20. lětstotka. Zhotowiła je ju Worklečanska šwalča Petra­ Kupcyna na zakładźe fotografije, kotruž pokazuje tule nawoda muzeja Arnd Lehmann. Originalnu drastu chowaja w Drježdźanskim Mu­zeju za sakske ludowe wuměłstwo. Zhotowjenje mjenowaneje drasty je Załožba za serb­ski lud spěchowała. Přehladka w Njeswačidle je hač do 15. januara stajnje njedźelu popołdnju wote­wrjena. Foto: Manfred Laduš

Wosebite serbske pohladnicy

Donnerstag, 01. Dezember 2016 geschrieben von:
Budyšin (SN/CoR). Na poslednim lětušim zarjadowanju „Kofej w třoch“ Budyskeho Serbskeho muzeja stejachu wčera pod hesłom „Postrow ze Serbow“ serbske motiwy na historiskich fotach a pohladnicach w srjedźišću. Kuratorka Andrea Pawlikowa poda małemu kruhej zajimcow zakładne informacije k temje, při čimž złožowaše so na publikacije dr. Marije Měrćinoweje. Přitomni běchu zdźěla tež sami stare pohladnicy sobu přinjesli, a tak wuwi so čiła rozmołwa a wuměna wo tym, što abo štó je na nich widźeć a hdy a hdźe bě karta nastała. Wosebitosć měješe Měrana Cušcyna sobu: Čěske pohladnicy ze serbskimi motiwami a dwurěčnymi­ postrowami. Tukachu na to, zo běchu rjad w 1930tych lětach ćišćeli. Rolf Schulze z Delnjeje Kiny, kotrehož zběrka wopřijima něhdźe 4 000 Budyskich pohladnicow, dźiwaše so kreatiwnych motiwow dla, kotrež dźensa Serbski konsum wuda. Spodźiwne bě přeprošenje Lichtenhainskeho towarstwa na kostimowy bal z lěta 1908, kotrež wabješe z katolskimi družkami.

Słuchoknihu z basnjemi swojeho bratra předstajił

Mittwoch, 30. November 2016 geschrieben von:

Budyšin (CS/SN). Wopyt serbskeho dźiwadźelnika Michała Lorenca wčera w Budyskim klubje wuchowarjow rěče bě hižo třeći swojeho razu. Kaž wón sam rjekny, bě to jeho prěni zjawny wustup po dlěšej přestawce chorosće dla. Lorenc předstaji w Ludowym nakładnistwje Domowina wušłu słuchoknihu swojeho bratra Kita Lorenca, kotruž bě sam w studiju na­hrawał. Projekt słuchoknihi móžachu mjez druhim tohodla zwoprawdźić, dokelž njebě Michał Lorenc honorar brał, kaž wón rjekny. LND dźě njemóže za přewažnje němskorěčne projekty srědki Załožby za serbski lud wužiwać. Na słuchoknize bě Lorenc po swójskich informacijach cyłe lěto dźěłał. Album wopřijima dwě cejdejce w němskej a jednu w serbskej rěči. Najwjetši dźěl basnjow na njej je w hornjo-, někotre pak su tež w delnjoserbšćinje zwěčnjene. Cyłkownje wobsahuje słuchokniha 54 serbskich a 120 němskich literarnych tekstow.

Paternoster 7je wušoł

Dienstag, 29. November 2016 geschrieben von:
Budyšin (SN). Sedmy zešiwk Paternostra z tekstami młodych awtorow je nětko w LND wušoł. Zestajała je jón Měrana Cušcyna zwjetša na zakładźe literarneho wubědźowanja za serbski pisacy dorost, kotrež kóžde druhe lěto LND a Załožba za serbski lud přewjedujetej. Awtorojo roze­stajeja so z rozdźělnymi žiwjenskimi situacijemi a reflektuja načasne problemy.

Sydom klankow w drasće wšitkich dźěćetkow Slepjanskeje wosady je nětko zaso w Serbskim kulturnym centrumje Slepo widźeć. Klanki nastachu w lětomaj 1999 a 2000 we wobłuku projekta ABM. Na wobrazu dźerži Hanka Zahrodnikec (nalěwo) z Ćiska Trjebinske dźěćetko na łónčku, w pozadku so sotře Lysann a Adina z Rownoho nad klankami wjeselitej. Foto: Jost Schmidtchen

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND