Předstaja tež tři serbske filmy

Mittwoch, 26. April 2017 geschrieben von:

14. nysowy filmowy festiwal zapřijmje Budyski Kamjentny dom lětsa jako hrajnišćo. Organizatorojo móža sej předstajić, přichodne lěta za festiwal synchronizowane serbske filmy tam w kinje pokazać, wuzběhny Ola Staszel z festiwalneho nawodnistwa wčera při předstajenju programa lětnika 2017.

Zhorjelc (AK/SN). Telko kaž hišće ženje, 132 hrajnych, dokumentarnych a krótkofilmow pokaza festiwal na 22 městnach w Němskej, Pólskej a Čěskej. Wone budu mjez druhim w Zhorjelcu, Lubiju, Žitawje, Bogatyni, Sieniawce, Hrádeku nad Nisou, Liberecu a Varnsdorfje widźeć. Centralna tema rěka „Móc wěry“, kotruž chce festiwal ze wšelakich perspektiwow wobswětlić. „Hladajo na politiske połoženje na swěće je tema jara aktualna. Wona mnohich ludźi hnuje a budźe zawěsće kontrowersnje rozjimana“, rozłoži Antje Schadow z nawodnistwa festiwala.

Kulturny podawk zahaja 9. meje w Žitawskim Gerharta Hauptmannowym dźiwadle z paskom „Centaur“. Festiwalne myta přepodadźa 13. meje we Varnsdorfje. Wubědźowanski přinošk „Kamper“ předstaja 10. meje w Budyskim Kamjentnym domje.

Fryco Rocha

Mittwoch, 26. April 2017 geschrieben von:
Wučer, spisowaćel a narodny prócowar Fryco Rocha je 24. apryla 1942 w delnjołužiskim Klingmühlu zemrěł. K jeho 75. posmjertninam wuda Pětš Janaš w LND wobšěrnu zběrku jeho dźěłow prozy a jeho lyriki „A pó zemi libju te strusacki – Und überall flattern Blüten hin“, kotruž jutře­ w Smolerjec kniharni předstaja. Rocha­ bě so 19. januara 1863 w Šejnejdźe žiwnosćerskej swójbje narodźił. Wukubła so w Starej Darbni na wučerja a skutkowaše jako tajki w Gołkojcach, 24 lět w Turjeju a dźewjeć lět w Kibušu. Bě prěni delnjoserbski basnik za dźěći. Swoju, tež socialnokritisku lyriku wozjewi w časopisu Wosadnik, kotrehož redaktor šěsć lět bě, a 1928 w Časopisu Maćicy Serbskeje. 1928 wuńdźe tež kniha „Wěnašk dolnoserbskich pěsnjow“. Wjele lět bě městopředsyda Maśicy Serbskeje a wot lěta 1931 do 1933 redaktor Serbskeho Cas­nika. Spisa awtobiografiju „Wobraz mo­jego žywjenja“, kotraž wuńdźe 1955 jako knižka,­ kaž tež „Pěsni, wulicowanka a godanja“. Wnuk Peter Rocha zhotowi 1980 dokumentarny film DEFA wo swo­- jim dźědźe. Manfred Laduš

Pokazuja fota wo ludźoch swěta

Dienstag, 25. April 2017 geschrieben von:
Fotografaj Gaby a Gerhard Hafenrichter staj nimale 90 krajow swěta wopytałoj. Cuze kultury a jich ludźo wobeju wabja, wonaj mataj wjeselo na zaćišćapołnych krajinach z mnohostronskej přirodu. To wšo w fascinowacych fotach zapopadujetaj. Připad je tomu kmótřił, zo staj Hafenrichterec mandźelskaj po puću ze Zhorjelca do Berlina w Slepom pozastałoj. Po prěnim zeznajomjenju započachu tam bórze wustajeńcu planować. Pod hesłom „Ludźo swěta“ pokazujetaj wonaj wuběr fotow hač do 15. julija w Slepjanskim Serbskim kulturnym centrumje. Foto: Joachim Rjela

Kulturne skupiny hišće pytane

Dienstag, 25. April 2017 geschrieben von:

Wuměłstwowy bus poda so lětsa na zapad Hornjeje Łužicy

Budyšin (SN/CoR). Je to lětsa štwórty króć, zo přeproša wuměłstwowy bus zajimcow na wotkrywansku jězbu do kulturnych zarjadnišćow Hornjeje Łužicy. Tura 24. a 25. junija wusměri so tónraz na zapad Budyskeho wokrjesa.

Serbja sujeje ćicha lubosć

Dienstag, 25. April 2017 geschrieben von:

Wulka syła ludźi přichwata minjeny pjatk w Drježdźanach-Čertnicy (Zschertnitz) do domu Priscille Ann Siebert, zo bychu jej k stoćinam zbožo wupřeli. Drježdźanske nowiny pisachu, zo je wuměłča tež jako molerka serbskich křižerjow znata. A tak so słušeše, zo běchu na tak wosebitym dnju – „molerki křižerjow“ w jutrownym tydźenju – mjez gratulantami tež Serbja.

Radźeny zazběh hudźbnych dnjow

Montag, 24. April 2017 geschrieben von:

Na rjanej koncertnej žurli Wojerow­skeje Łužiskeje hale je wčera Nowa Łužiska filharmonija pod nawodom Pietra Borgonova Wojerowske hudźbne dny zahajiła.

Wojerecy (DGe/SN). Kajki jónkrótny fenomen to w regionje: Hižo 52. króć wotměwaja so Wojerowske hudźbne dny, bjez přetorhnjenja wot lěta 1966. A to njezadźiwa, wšako su Wojerecy město z lětdźesatki trajacej čiłej hudźbnej tradiciju.

Tež zahajenski koncert ma swoju tradiciju. Prěni wuznamjenjeni regionalneho wubědźowanja „Młodźina hudźi“, dóstachu wčera z rukow wyšeho měšćanosty Stefana Skory (CDU) čestne myto města. A woni přeco zaso fascinuja, hdyž hromadźe z orchestrom hudźa. Čisty zwuk, kaž sołobika, pjelnješe w spěwje ze samsnym mjenom žurlu, błyšćace běchu koloratury młodeje lawreatki Sarah Claudije Müller. Publikum je so spěwarce ze sylnym přikleskom dźakował. Kajki to wuznamny wuměłstwowy wukon!

Wulke wjeselo z nowym „Sergejom“ dožiwili

Montag, 24. April 2017 geschrieben von:

Hochoza (HA/SN). Delnjoserbska humoreska „Sergej“ z pjera Jurja Kocha měješe zańdźeny pjatk w Hochožanskim gmejnskim centrumje „Kólasko“ swoju wuspěšnu premjeru. Něhdźe sto zajimcow bě na předstajenje přišło. Njedźelu hrajachu Budyscy profesionelni dźiwadźelnicy w Dešnjanskim hosćencu „Serbski dwór“. Dalše razy pokaza NSLDź kruch 28. apryla w Turjeju a 2. meje dwójce w Choćebuzu. Hižo před dźewjeć lětami běchu hru „Sergej“ w Delnjej Łužicy inscenowali, a to čłonojo Serbskeje lajskeje dźiwadłoweje skupiny Hochoza. Awtor Jurij Koch běše ju za skupinu spisał. Nětko je wón tekst wobdźěłał, wosebje pak je jón dźensnišej aktualnej politice a połoženju w Serbach za profesionalne serbske dźiwadło přiměrił.

Wo knize so wobhonić

Montag, 24. April 2017 geschrieben von:
Skerje pódlanska informacija nam do wědomja woła, zo bě wčera swětowy dźeń knihi. A mjeztym je z dobrej tradiciju, zo składnostnje tohole dnja šulske rjadownje Budysku Smolerjec kniharnju wopytuja. Něchtóžkuli ma knihu snano za swědka wěsteho stareho časa. Tamnemu pak je wona cyły čas žiwjenja kruty přewodźer. Bjezdwěla je kniha wulke bohatstwo a wuraz swětoweho kulturneho namrěwstwa. Hdyž su so šulerjo Serbskeho gymnazija dźensa w Smolerjec kniharni ze Serbskim słownikom Franca Krala zaběrali, su so aktiwnje tomule specifiskemu namrěwstwu našeho ludu zbližili. Z knihow zhoniš wo swěće minjenych lětstotkow. Knihi su nam dale poboku, wšojedne hač w tradicionalnej ćišćanej formje abo digitalnje jako e-book. Njech njepopušći zajim šulerjow, tež přichodne lěta na swětowym dnju knihi so w Smolerjec kniharni abo druhdźe wo knize wobhonić. Axel Arlt

Nowostki slědźenja sej zbližili

Montag, 24. April 2017 geschrieben von:

Hornjołužiska towaršnosć wědomosćow so w Zhorjelcu schadźowała

Zhorjelc (FP/SN). Hornjołužiska towaršnosć wědomosćow je so sobotu tradicionelnje schadźowała. Čłonojo zhromadźichu so w pyšnje ponowjenym baroknym domje na Nysowej w Zhorjelcu. Lětsa bě tež Załožba srjedźoněmskeje kulturneje rady w kooperaciji ze Zhorjelskej zběrku a Mjezynarodnym institutom Jacoba Böhmy na přihotach zjězda wobdźělena. Wjace hač 70 hosći sćěhowaše přeprošenje, kotrež lubješe dosć wotměnjawy program.

Hižo wosmy króć móžachu Myto Hermanna Knothy za wusahowace dorostowe slědźenje spožčić. Lawreat Christoph Hanzig z Drježdźan bě so w swojim zapodatym dźěle ze stawiznami psychiatriskeje institucije Großschweidnitz pola Lubija rozestajał. Tam běchu nacional­socialisća w lětach 1939 do 1945 sta dźěći a młodostnych morić dali.

Lětuše Myto Jacoba Böhmy dósta stawiznar Martin Renghart z delnjobayerskeho Julbacha. Wón bě poměr Böhmy k Martinej Lutherej nadrobnje přeslědźił a dokumentował.

Z kokošu, honačom a šerjenjemi su w Dolnych Řasnicach nalěćo witali. Hižo pjatnaće lět wožiwjeja w Frýdlantskim kraju pra­stare zapadosłowjanske nałožki k jutram. Artefakty swědča wo prawidłownje wotmějacym so nalětnim ritualu, z kotrymž su so ludźo w dawnych časach ze zymu rozžohnowali a nalěćo witali. Foto: Joachim Rjela

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND