Wot ministerskeho prezidenta witani
Na barokowej žurli statneje kenclije w Erfurće je durinski ministerski prezident Bodo Ramelow (Lěwica; srjedźa) wčera wšitkich 102 lětušeju durinskeju lawretow zwjazkoweho wubědźowanja „Młodźina hudźi“ witał. Mjez nimi bě tež Matteo Hórnik z Měrkowa (2. wotprawa), kiž je sej w finalu w Paderbornje na klasiskej gitarje 1. městno wubědźił. Wot lońšeho septembra je 13lětny Serb šuler Weimarskeho hudźbneho gymnazija Belvedere a je tak Durinsku zastupował. Foto: Jan Hórnik
Leisentrit – katolski Luther?
Budyšin (SN/CoR). Pod hesłom „Zachowane wobnowjenje“ je dr. Jens Buliš z Chrósćic zawčerawšim, wutoru, z dalšim přednoškom w lěće reformaciskeho jubileja wosebity cyrkwinski puć Łužicy wobswětlił. W srjedźišću jara derje wopytaneho wječora w Budyskim archiwowym zwjazku steješe japoštołski administrator Mišnjanskeho biskopstwa za Delnju a Hornju Łužicu Johann Leisentrit (1527–1586).
Leisentrit – katolski Luther abo protestantiski katolik? Tróšku prowokatorisce formulowaše Buliš fakt, zo bě w morawskim Olomoucu rodźenemu a pozdźišo w Pólskim Krakowje wustudowanemu teologej wědome, zo ma so cyrkej reformować. Tak je generaciju po Lutheru ludźi kubłał a cyrkwinske žiwjenje jich přećam přiměrił. Jako 24lětny rozsudźi so wón za skutkowanje w Budyskim tachantskim wustawje – tehdy bě nimale cyłe Budyske wobydlerstwo ewangelske a tachantska cyrkej dwunabožna – a tak za njelochke poměry w Mišnjanskim biskopstwje. 1559 bu wone ewangelske a Leisentrita powołachu za generalneho komisara za Hornju a Delnju Łužicu, 1567 pomjenowa jeho bamž za administratora.
„Jenički Serb w polarnej kónčinje“ był
Mały Wjelkow (CK/SN). Pytajo za jendźelskim polarnym slědźerjom Franklinom bě Jan Awgust Měrćink do Arktiki přišoł. Štož z Hrodźišća pochadźacy Serb tam dožiwi, wo tym rozprawještaj Mechthild a Wolfgang Opel minjeny pjatk na žurli Małowjelkowskeje sotrownje. Berlinjanaj běštaj 1993 w telewizijnej dokumentaciji wo sewjerozapadnej pasaži na mjeno Měrćinka storčiłoj. Jako lěta 2010 powostanki „Investigator“ namakachu, łódź, z kotrejž bě Měrćink w Arktice był, so wonaj znowa z temu zaběraštaj. Zhromadnje podaštaj so do Labradora a 2012 do Arktiki. Pozdźišo knihi wo tym wozjewještaj.
Předstaja Serbow w Kašubskej
Pod hesłom „Serbja – Mały lud – Bohata kultura“ předstaji Budyski Serbski muzej w Zapadokašubskim muzeju w Bytowje wot přichodneho pjatka wopytowarjam serbski swět.
Knjez domu hosći postrowił
Chór Łužyca na Worcynskim hrodźe koncertował
Worcyn (CRM/SN). Jedne z najwoblubowanišich zetkanišćow Serbow a Serbowkow wuchodnje Budyšina je Worcynski hród. Po politiskim přewróće bě Alfred hrabja ze Solms-Sonnewalde historiski twar swojich potomnikow, w kotrymž běše hišće dźěćatstwo přežiwił, restawrować dał.
Tuchwilu přebywa hrabja, přez lětdźesatki ze swójbnymi w Nižozemskej bydlacy, zaso w swojej starej domiznje. Minjeny pjatk wječor wuži wón składnosć, lubych serbskich hosći, wopytowarjow z wokolnych wsow a wosebje delnjoserbski chór Łužyca wosobinsce witać. Něštožkuli serbskeho zwosta jemu z młodych lět w pomjatku, štož wědźeše mjeztym pola agilneje wučerki Róže Pinkawineje wukmanić. Njeběše to jeno přećelna a wutrobna gesta, ale zdobom wulka překwapjenka wšitkim přitomnym.
Awtorojo chcedźa tež dalekubłanja
W Budyšinje nowe mólby nastali
Stajny pokład
Nowa serbska ćišćernja wutworjena
Před 70 lětami, 6. junija 1947, podpisa 14 Serbow załožensku lisćinu noweje serbskeje ćišćernje po rozbiću fašizma. Přede- wzaće z mjenom Domowina – ćišćernja a nakładnistwo, drustwo zwr, započa 1. julija 1947 w rumnosćach něhdyšeje Donnerhakec ćišćernje Před Šulerskimi wrotami 21 w Budyšinje dźěłać. Hižo něšto dnjow pozdźišo, 6. julija 1947, wuńdźe tam Nowa doba spočatnje jako tydźenik. Serbske ćišćerske wudźěłki běchu přewšo požadane, tuž přewzachu lěto pozdźišo rumnosće bywšeje ćišćernje A. Müller na Hornčerskej 41 a 1951 rumnosće bywšeho „Bautzener Tageblatt“ na Drjewowych wikach 21–23. Lěta 1952 přenjesechu woni Serbja swoje firmowe podźěle Domowinje, Zwjazkej Łužiskich Serbow. Ze załoženjom Ludoweho nakładnistwa Domowina 1. julija 1958 buštej ćišćernja a nakładnistwo dźělenej.
