Drastowy dźeń w Lubinje wotměli

Donnerstag, 18. Mai 2017 geschrieben von:
Sto nošerjow narodneje drasty z cyłeje Němskje je so wot 12. do 14. meje w Lubinje zetkało, zo bychu wo aktualnych nadawkach a problemach rěčeli. Wězo su tež wjele rjaneho dožiwili. Tak witaše jich Lubinski wyši měšćanosta Lars Kolan (SPD) prěni raz w serbskej muskej drasće, kotruž bě designerka a šwalča Sarah Gwiszcz zešiła. Braniborski ministerski prezident Dietmar Woidke (SPD) bě pódla, jako wuzwolichu drastu z Fleminga za „drastu lěta 2017“. Hosćo doži­wichu pisany program, mjez druhim z dźěćimi horta „Lubinske lutki“ a z Błó­towskim žónskim chórom Lubin. W lěće 2019 wočakuje Lubin na drastowy swjedźeń 2 500 wobdźělnikow.   Tekst a foto: Katrin Urbańscyna

Prěni raz festiwalnej palencaj

Mittwoch, 17. Mai 2017 geschrieben von:

Za přihotowanski wuběrk 12. mjezynarodneho festiwala „Łužica 2017“ je so nětko měsac do wulkeho podawka horca organizatoriska faza započała. Wot 22. do 25. junija ma w Budyšinje, Hochozy a Chrósćicach za wjace hač 1 000 aktiwnych sobuskutkowacych a hišće wjace přihladowarjow wšitko derje zarjadowane być. Wčera su wuběrkownicy w Chrósćicach wuradźowali.

Chrósćicy (SN/CoR). Wobdźělace so skupiny z Egyptowskeje, Ameriki, Kolumbiskeje, Běłoruskeje, Grjekskeje, Italskeje, Chorwatskeje, Rumunskeje, Madźarskeje a Němskeje su jasne, program za štyri dny steji. „Staw je dobry, wulke změny hižo njewočakujemy. Nadźijamy so, zo nichtó njewupadnje“, je Beno Šołta z přihotowanskeho wuběrka optimistiski. Za přihotowarjow wčera tuž rěkaše, lisćinu konkretnych organizatoriskich nadawkow a běrokratiskich formalitow přeńć a po móžnosći wothóčkować. Prašenja na přikład běchu, kotre zrěčenja maja so hišće podpisać, štó je za čo zamołwity, hdy ma so hdźe kotra technika natwarić, štó ma hdy hdźe być a tak dale.

W Starym ludźe sezonu zahajili

Dienstag, 16. Mai 2017 geschrieben von:
Zažnosrjedźowěkowske słowjanske sydlišćo Stary lud za Dešnjanskim domizniskim muzejom móžeš wot minjeneho kónca tydźenja zaso wopytać a sej tam wose­bite rjemjesła rozkłasć dać. Muzejownicy a pilni organizatorojo přeproša 27. a 28. meje na 12. swjedźeń słowjanskeho srjedźowěka. Prěni raz chcedźa tam potom pokazać, kak běchu prjedownicy z tak mjenowanym „rennofen“ železo zhotowili. Pilnje dźěłaja hišće na no­wej hlinjanej pjecy, kotraž ma hač do swjedźenja dotwarjena być. Foto: Michael Helbig

23. mjezynarodne knižne wiki „Svět knihy“ a literarny festiwal su so wčera w Praze zakónčili. Sobudźěłaćerjo Ludoweho nakładnistwa Domowina nawróćichu so z nich spokojeni a z dobrym wuslědkom.

Praha (SN/CoR). „Je jara derje běžało na našim stejnišću. Mějachmy wjele wopytowarjow a smy tež tójšto knihow předali“, praji sobudźěłaćer LND Domenico Gruhn. Wulce požadane běchu přede­wšěm słowniki a wučbnicy serbskeje rěče. Hačrunjež su wone němskorěčne, waža sej Češa wosebje cejdejku praweho wurjekowanja dla. Mnozy wužiwachu nimo toho składnosć, najnowše informacije z Łužicy dóstać. „W Lipsku dyrbiš kóždemu rozkłasć, štó Serbja su. W Praze so dźiwaš, kak znaći smy“, měni Gruhn.

Wosebity wjeršk bě předstajenje knihi „Pjeć lětstotkow“ sobotu w Praskim Serbskim seminarje, štož bě nakładnistwo hromadźe z tamnišim Towarstwom přećelow Serbow organizowało. Wudawaćel, serbski superintendent Jan Malink, rysowaše něhdźe 20 zajimcam wu­znam reformacije za Serbow.

Stanisław M. Nawka

Montag, 15. Mai 2017 geschrieben von:
13. meje 1992 zemrě zasłužbny narodnonabožny prócowar a Zdźěrjanski farar na wuměnku, pater Stanisław Marija Nawka SJ, we Worklečanskej chorowni. 8. hodownika 1911 bě so wón swójbje Radworskeho wučerja, spisowaćela a rěčespytnika Michała Nawki narodźił. Studowaše teologiju a bu 27. awgusta 1939 w Berlinje na měšnika wuswjećeny. Pater Nawka přisłušeše zhromadnosći jezuitow a je na wjele městnach w Němskej jako měšnik słužił. Jeho wulke přeće pak bě, doma mjez Serbami skutkować. Jeho kuzenk, Budyski kanonik Jan Andricki, zapokaza patra Naw­ku 5. januara 1964 skónčnje za fararja Zdźěrjanskeje wosady. Tam měješe so nimo dušepastyrstwa wo jara wobćežny twar noweho Božeho domu swojeje wosady starać. Cyrkej bu 27. awgusta 1968 poswjećena. Jara sylnje angažowaše so pater Nawka wo křesćanske a narodne kubłanje dźěćiny a wo zachowanje serbstwa we wosadźe. Wulce zasłužbnje je so zhromadnje ze serbskim superintendentom Gerhardom Wir­thom wot 1966 za ekumenu w Serbach zasadźał­ a so wo to starał ekumeniske bohosłužby­ swjećić. Manfred Laduš

Bajki do němčiny přenjesła

Freitag, 12. Mai 2017 geschrieben von:

Budyšin (SN). W Ludowym nakładni­stwje Domowina je nowa bajkowa kniha w němskej rěči wušła.

Basnica Róža Domašcyna je 60 serbskich bajkow wupytała a do němčiny přenjesła. Wjele z nich znaje wot swojeje wowki, znateje bajkarki Hany Chěžcyneje. Nětko su w knize „Das goldene Gut“ z krasnymi barbnymi ilustracijemi Jutty Mirtschin wozjewjene. Za powabne wobrazy su ju wjacekróć wuznamjenili.

Festiwal wobohaćacy serbski koncert

Freitag, 12. Mai 2017 geschrieben von:

We wobłuku 52. Wojerowskich hudźbnych dnjow wotmě so wčera tradicionalny serbski koncert – tónraz pod hesłom „Són nalětnjeje nocy“.

Wojerecy (DGe/SN). Poslednje słónčne pruhi tohole krasneho nalětnjeho dnja zadobychu so do wobsadźeneje žurle foruma Wojerowskeje Łužiskeje hale, a rjany dźeń wuwjercholi z hołdowacym programom we wjele fasetach. Liana Bertók (klawěr), Romy Petrick (spěwanje), Kazumi Hashimoto (harfa), Sabine Jordan (reja) a Christoph Uschner (violoncello) wjedźechu publikum z twórbami wot 19. lětstotka hač do přitomnosće. Wšelakorosć zaćišćow bu wosebje dožiwjomna, dokelž su wuměłcy twórbam wotpowědnje hudźili a tak wosebitosće kompozicijow připosłucharjam přeswědčiwje zbližili.

Wo serbskich stawiznach Hodźija

Donnerstag, 11. Mai 2017 geschrieben von:

Budyšin (SN/CoR). Jeho wuswjećenje na diakona dla dyrbjachu planowany přednošk w Budyskim Serbskim muzeju dr. Jensa Buliša wo tydźeń přesunyć. Tuž zahaji muzejowa direktorka Christina Boguszowa wčerawši wječor z gratulaciju a dobrymi přećemi jemu za nowy žiwjenski puć. Kak su nadawki diakona serbske kulturne stawizny wobwliwowali, to rozłoži pilnje publikowacy teologa a historikar z Chrósćic něhdźe 30 připosłucharjam na to w referaće „Trotz Warichius und Wendenpapst – Die verblassenden Bilder des sorbischen Göda“.

Ze skutkowanjom fararjow Wjacława Warichiusa (1589–1618) a Jaroměra Hendricha Imiša (1858–1897) wopisowaše referent wažnej cezurje w serbskich stawi­znach Hodźijskeje wosady. Warichius bě prěnju ćišćanu hornjoserbsku knihu spisał a steji na započatku serbskich lite­rarnych stawiznow a runje tak cyrkwinskeho porjada w Hodźiju. Z Imišom, kotrehož „Wendenpapst“ mjenowachu, je serbske žiwjenje w Hodźiju hišće raz rozkćěło, prjedy hač tam nimale zańdźe.

Stało je so to runje na Žitnych wikach

Donnerstag, 11. Mai 2017 geschrieben von:

Njebě lochko, dóstać na dnju po dźiwa­dłowym festiwalu „Witajće druhdźe III“ stejišćo Theresy Henning, nawodnicy młodźinskeho kluba Akcionist*ki w Berlinskim Maxima Gorkowym dźiwadle. Chcych dźě wědźeć, što běchu młodostni ze stolicy minjenu sobotu wječor w Budyšinje dožiwili, zo bych jich reakciju na zakónčacej podijowej diskusiji lěpje rozumił. Na naprašowanje je wotmołwa nětko e-mailnje došła.

Čłonojo Akcionist*kow běchu wot Dźiwadła na hrodźe po puću na party w Kamjentnym domje. Skupina přeprěči Žitne wiki, kotrež su wot rozestajenjow loni nazymu po wšej Němskej dalši zahubny synonym Budyšina. A runje tam so to sta: „Na ławkach sedźachu někotři młodźi ludźo. Wot nich běchu zwuki wopicow słyšeć kaž ,uga-uga‘, a nimo toho ,ih, phi, wohidne, wukrajnicy won‘ a dalše hanjenja“, wopisuje Theresa Henning wone ranjace wokomiki. „Smy so rozsudźili, to policiji njepřizjewić. Werbalne ranjenja běchu nam přiležnosć, wuchadźejo z toho na zakónčacym zarjadowanju dźiwadłoweho festiwala rozprawjeć wo rasizmje w našej towaršnosći, ke kotrejž tež dźiwadło słuša.“

Originale maja w juniju wróćić

Donnerstag, 11. Mai 2017 geschrieben von:

Budyšin (SN/CoR). Wosebita přehladka Budyskeho Serbskeho muzeja „Pjeć lětstotkow – Serbja a reformacija“ ma połčas při wustajenju najdrohotnišich požčonkow. Po předpisach Statneje biblioteki w Berlinje ma so titulna strona rukopisa prěnjeho přełožka Noweho zakonja Mikławša Jakubicy wobroćić. Wotnětka skići so wšěm znaty pohlad na poslednju stronu z podpisom Mikławša Jakubicy a z lětoličbu 1548, kaž muzej zdźěli.

Byrnjež wustajeńca hišće hač do 27. awgusta trała, maja so wupožčowarjam z Berlina (Statna biblioteka), Zwickauwa (Radna šulska biblioteka) a Budyšina (Serbska centralna biblioteka) originale z konserwatoriskich přičin kónc junija wróćić. Su to mjenowany rukopis Mikławša Jakubicy, prěnja ćišćana serbska kniha – Albina Mollerowe delnjoserbske spěwarske z lěta 1574 –, prěnja hornjoserbska kniha – Wjacława Warichiusowy katechizm z lěta 1597 – a prěnja hornjoserbska biblija z lěta 1728. Potom­ połoža faksimile resp. bibliju z priwatneho wobsydstwa do witrinow.

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND