Nadźijomnje nic!
Myto Albinusa Mollerusa wupisane
Choćebuz (SN/CoR). Spěchowanske towarstwo za serbsku rěč w cyrkwi je składnostnje jubileja reformacije Łužiske myto Albinusa Mollerusa wupisało. Z delnjołužiskeho Tšupca pochadźacy Moller (1541–1618) bě 1574 prěnju knihu w serbskej rěči spisał a ju w Budyšinje ćišćeć dał. Běchu to Spěwarske ze 120 kěrlušemi a přełožk Martina Lutheroweho Małeho katechizma.
Što nam reformacija dźensa woznamjenja? Što rěka swoboda? Kotru reformaciju abo přetworjenje towaršnosće Łužica trjeba? Tele zakładne mysle maja w srjedźišću zapodateho literarneho přinoška stać. Spěchowanske towarstwo wosebje młodych ludźi namołwja so wobdźělić. Wšelakore wuměłstwowe formy su móžne, kaž na přikład esej, powědančko, baseń, dźiwadłowa scena, prezentacija, spěw abo tež nowe medije. Poćah k dwurěčnej Łužicy dyrbi awtor zapřijeć.
Nowy Łužiski almanach předleži
Kamjenc (SN/CoR). Nowy Łužiski almanach wěnuje so w 10. zwjazku znowa zasłužbnym wosobinam regiona, mjez druhim tež serbskej. W portreće předstaja zešiwk filozofiskeho historikarja, rodźeneho Kamjenčana prof. dr. Manfreda Buhra, Kamjenskeho bywšeho šulskeho inspektora dr. Bertholda Hartmanna, z Połčnicy pochadźaceho agrarneho wědomostnika prof. dr. Juliusa Kühna kaž tež serbsku patriotku a publicistku dr. Marju Grólmusec, kotraž je w kaceće Ravensbrück zahinyła.
„Něšto wulkotne zahibali“
Nakładnistwo Wieser w Celovecu zhladuje na 30lětne wobstaće
1987 bě Lojze Wieser nakładnistwo Wieser w Celovecu załožił. Tójšto je Korutanski Słowjenc w minjenych 30 lětach dožiwił: připóznaće jako posrědkowar słowjenskeje a słowjanskeje – tež serbskeje – literatury, wuspěch a konkurs. Su jeho z mytami a titulom profesora počesćili a jemu z listowymi bombami a morjenjom hrozyli. Loni přewza nakładnistwo Drava. Cordula Ratajczakowa je so z Celovečanom rozmołwjała.
Čehodla sće tehdy započał nakładować?
L. Wieser: Dokelž su knihi kaž łastojčki. Wone wotleća, nawróća so abo tež nic. Maja potajnstwo a z křidłomaj wone něšto rozšěrjeja, štož će zaso fantaziji a mystice zbliža.
Nimo fantazije a mystiki je nakładnistwo tež wikowanje – kelko knihow sće minjene 30 lět wudali?
W studiju portugalsku knihu přełožili
Wot 23. do 26. měrca wotměchu so w Lipsku knižne wiki pod motom „Lipsk čita“. Lětsa móžach je raz ze strony sobuskutkowacych dožiwić. Njejsym jenož knihi kupowała, ale sym tež přełožk portugalskeje knihi předstajiła.
W mojim poslednim studijnym lěće na Johannesa Gutenbergowej uniwersiće w Mainzu poskićachu štyri kursy k lěta 2014 wudatej portugalskej antologiji „Do branco ao negro“. Nimo intensiwneje zaběry ze stawiznami dwanaće wuspěšnych portugalskich awtorkow běše hłowny zaměr třoch docentow, prof. dr. Cornelije Sieber, dr. Ângele Nunes a dr. Yvonny Hendrich, wudać ćišćakmany přełožk. Kóždy z cyłkownje 14 studentow wuzwoli sej jednu stawiznu, kotruž přełoži. Ja rozsudźich so za stawiznu Clary Ferreira Alves „Das Haus Oranien“. Awtorka rysuje tu wjeselo nad pućowanjom po swěće a z nim zwisowace kulturne šoki, ale tež, kak mało znata Portugalska je. Wuzwolich sej stawiznu, dokelž wopisuje wobstejnosće w centralnoaziskim Uzbekistanje, kajkež zdźěla sama w Tadźikistanje dožiwich.
Muzejowu žiłku sej wotkryła
Wot 1. januara je Mónika Ošikowa wolontarka w Budyskim Serbskim muzeju. Ze Serbskich Nowin bě wona zhoniła, zo ma so městno wobsadźić. A dokelž bě wukubłana diplomowa inženjerka za krajnu architekturu mjeztym někotre nazhonjenja na muzejowym polu nazběrała, ju poskitk wabješe. 33lětna bě drje po studiju na Drježdźanskej techniskej uniwersiće w swojim powołanju hižo dźěłała. „Hdyž pak jedne dźěćo po druhim přińdźe, njeje to tak lochko z tej karjeru“, směje so mać třoch dźěći w pěstowarskej starobje.
Kito Fryco Stempel
Chcedźa serbski nałožk wožiwić
Rubyn (SN). Po wjacorych lětdźesatkach přestawki chcedźa lětsa w delnjołužiskej wsy Rubynje (Ruben) we Wjerbnjanskej gmejnje zaso serbski nałožk jutrowneho spěwanja přewjesć. To rozprawja delnjoserbski rozhłós.
Na iniciatiwu Rubynjanki Anet Zišcyneje, kotraž je zdobom zamołwita za serbske naležnosće Bórkowskeho zarjada, je so wosom žonow z Hołbina (Gulben), Wjerbna (Werben), Popojc (Papitz), Limbarka (Limberg) a Kósobuza (Kunersdorf) na projekt zwažiło a chce nałožk zaso wožiwić. Tuchwilu zwučuja wone pod nawodom znateho spěwarja Geralda Schöna serbske jutrowne kěrluše, kotrež chcedźa potom jutrowničku zjawnje zanošować.
Jutry njedźelu rano w pjećich zetkaja so žony při Rubynskej starej šuli, hdźež jutrowne spěwanje zahaja. Na cyłkownje sydom městnach wsy chcedźa potom wjesołe poselstwo wo zrowastanjenju Chrystusa wozjewjeć.
Tež w Janšojcach hotuja so ze zwučowanjemi na jutrowne spěwanje.
We wobłuku dźěłarnički „Serbska reja“ mějachu zajimcy ...
Čitajće w nowym rozhledźe (31.03.17)
Hnydom na spočatku aprylskeho Rozhlada praša so Měrćin Wjenk za planom B za pad, njeměło-li wšo prócowanje wo wučerski dorost trěbne wuspěchi žnjeć.
Za spěchowanje dorosta na kulturnym polu w Delnjej Łužicy zasadźa so Frank Kosyk. Hudźbnje jara aktiwneho přełožowarja zeznajeće w interviewje. Zhoniće wo nowym towarstwje, kotrež je sej předewzało kulturne skupiny podpěrać a je hižo nowy młodźinski chór załožiło.
Pojednani stej w aprylu stawizniskeho razu. Holcy w Slepjanskim regionje podachu so w jutrownej nocy k statokam, zo bychu ludźom pod woknom jutrowne poselstwo zanjesli. Rano zakónčichu jutrowne spěwanje při spěwarskich ławkach, kotrež běchu za žiwjenje we wsach Slepjanskeje wosady nimoměry wažne. Ruth Mroskec so wonym spěwarskim ławkam wěnuje.
Struchły podawk wotprawjenja w Njeswačanskim lěsu za čas nacionalsocializma před 75 lětami bě wuchadźišćo za powědančko „Row w serbskej holi“ Marje Kubašec. Trudla Malinkowa je za stawizniskim pozadkom a wosobami slědźiła, kotrež běchu do podawizny zaplećene.
