Wjacori farske městno njedóstali

Freitag, 28. Oktober 2016 geschrieben von:

Zjawny přednošk wčera w Rörscheidtowej bašće zaběraše so z prašenjom, kajke bě połoženje dorosta ewangelskich fararjow we 18. lětstotku. K tomu předstaji referent Friedrich Pollack ze Serbskeho instituta žiwjenje fararja Johanna Petricha.

Budyšin (CS/SN). Pjeć króć bě so Johann Petrich wot lěta 1787 do 1808 njewuspěšnje wo městno ewangelskeho fararja požadał. Posledni raz – to bě hižo nimale połsta – prócowaše so wo městno fararja w Kotecach pola Wósporka a njeměješe hižo šansu młódšeje konkurency dla. Kaž Friedrich Pollack přitomnym wčera wuswětli, bě cyklisce widźane jónu wjac a jónu mjenje akademikarjow. Při sylnišim naprašowanju, dokelž bě snano farar schorjeł abo wumrěł, zapisowaše so na teologiskich a filozofiskich fakultach wyšich šulow abo uniwersitow wjace kandidatow. Wjacori z nich njejsu nihdy farske městno we wosadach dóstali.

Bukecy (SN/CoR). Jednaćelka Ludoweho nakładnistwa Domowina Marka Maćijowa je wčera wječor na wosadnej žurli Bukečanskeje ewangelskeje fary něhdźe 20 zajimcow na knižnu premjeru bestsellera swojeho domu, Serbskeje protyki, witała. „Wjeselu so, zo móžemy lětsa w Bukecach z hosćom być“, wona rjekny a dźakowaše­ so redaktorej Protyki Pětrej­ Šołće kaž tež lektorce Katrin Čornakec za poradźenu publikaciju, kotraž je tónraz wosadnej wsy na narańšej mjezy serbskeho sydlenskeho ruma wěnowana. Dźak dale dał je Šołta hnydom Bukečanskemu angažowanemu Serbej Arndej Zobje­ a rjekny: „Wón je mi jako eksperta za kónčinu z bohatymi, nic jeno serb­skimi stawiznami z dobrej radu při zestajenju knihi poboku był.“

Domiznu sej zbližić

Freitag, 28. Oktober 2016 geschrieben von:
Je woprawdźe dobra tradicija, zo Serbska protyka jako najbóle čitana serbska kniha so kóžde lěto znowa z wosebitym městnom zaběra, hdźež so wotpowědnje tež knižna premjera wotměwa. Wčera smy ju w Bukecach dožiwili. Tróšku škoda, zo njebě wosadna žurla z wjace připosłucharjemi pjelnjena. Wudaće kaž tež sobuskutkowacy – wot redaktora hač k čitacym awtoram – bychu sej to zasłužili. Při tym njemyslu jenož na domoródnych Bukečanskeje kónčiny, kiž hišće abo zaso serbsce rěča a kotřiž ze swojej domiznu w srjedźišću steja. Woni maja šansu, sej wosebitosće swojeje wokoliny znowa wuwědomić, štož pak njepłaći jeničce za nich. Tež tam njebydlacym Serbam by tyło, sej na městnje snano cyle hinaše stawizny a nowe wuwiće zbližić a swój „normalny serbski horicont“ tróšku rozšěrić. Lektura Protyki skići nowu składnosć k tomu. Cordula Ratajczakowa

Na knižnych wikach w Krakowje

Freitag, 28. Oktober 2016 geschrieben von:
Po dobrej tradiciji wobdźěla so Ludowe nakładnistwo Domowina lětsa znowa na knižnych­ wikach w Pólskej a tak nakładniske kontakty do słowjanskeho wukraja dale wjedźe. Po tym zo bě wjele lět z hosćom Waršawskich wikow, pokazuje lětsa druhi króć swoje wudźěłki na 20. mjezynarodnych knižnych wikach w Krakowje, kotrež­ wotměwaja so hišće hač do njedźele. Budyske nakładnistwo prezentuje tam něhdźe 80 titlow rjaneje, dźěćaceje a wědomostneje literatury. Manja Bujnowska zajimcow­ poradźuje. Foto: Judith Wjenkec

Eksistuje serbska aktowa fotografija?

Donnerstag, 27. Oktober 2016 geschrieben von:

Něhdźe dwaceći zajimcow je sej wčera w Budyskim Serbskim muzeju we wotewrjenym rozmołwnym kole ze simultanym přełožkom k temje „Fotografija jako dokument a dopomnjenka“ nazhonjenja wuměnjało a wo wuznamje fota tež w dźensnišim času diskutowało.

Fryco Kitlaŕ

Donnerstag, 27. Oktober 2016 geschrieben von:
Tworjacy wuměłc a lawreat Myta Ćišinskeho Fryco Kitlaŕ narodźi so před 125 lětami małoratarskej swójbje w Radowizy blisko Picnja. Po wukubłanju na wučerja skutkowaše wón čas žiwjenja zwonka Serbow, najdlěje wot lěta 1933 do 1956 w Belgernje pola Torgauwa. Wobdźěli so na wječornym studiju akademije grafiskeho wuměłstwa. Wěnował je so nimale wšěm technikam tworjaceho wuměłstwa, předewšěm pak wutřihankam, ilustracijam a kaligrafiji. Lětdźesatki zetkawaše so z molerjom Wylemom Šybarjom a kantorom Hanzom Hünchenom z Mosta na „Radowiske trio“. W aprylu 1948 pokaza w Budyšinje Měrćinej Nowakej-Njechorńskemu swoje twórby z tójšto serbskimi motiwami. Samsne lěto załoži wón sobu Koło serbskich tworjacych wuměłcow a wobdźěleše so pozdźišo z twórbami na wšěch jeho wustajeńcach. Z mnohimi ilustracijemi a wutřihankami wobohaći tójšto serbskich knihow, wosebje z lyriku Miny Witkojc a Fryca Rochi. Podpěrowaše tež wuměłske kursy Domu za serbske ludowe­ wuměłstwo. 22. meje 1981 zemrě Kitlaŕ w Choćebuzu. Manfred Laduš

Wo spomóžnym žiwjenju a wuhlu

Mittwoch, 26. Oktober 2016 geschrieben von:

Choćebuz (SN/CoR). Mjeztym hižo štwórty raz přeprošatej Braniborska techniska uniwersita (BTU) Choćebuz-Zły Komorow a Serbski institut 26. nowembra na konferencu, na kotrejž „spomóžne (serbske) žiwjenje“ w srjedźišću steji. Kaž loni podpěruje ju tež lětsa Załožba Rosy Luxemburg. Tónraz chcedźa so pod hesłom „Wuwiwanske perspektiwy za Łužicu“ na senatowej žurli Choćebuskeje BTU přichodej kónčiny – wosebje po wuhlu – wěnować. „Wšudźe hladaja na hospodarske spěchowanje – chcemy krok wróćo stupić a kulturne potenciale Łužicy do srjedźišća stajić“, rěka w přeprošenju.

Po zahajenskim čitanju Róže Domašcyneje přednošuje dr. Lutz Laschewski z katedry za socialnowědomostne pra­šenja za wobswět BTU wo kulturnej identiće jako problem abo potencial za regionalne wuwiće. Dr. Fabian Jacobs přinošuje Slepjanske wobkedźbowanja, Dagmar Schmidt z towarstwa Łužiske perspektiwy rozmysluje wo planje B za Łužicu a dr. Měrćin Wałda předstaji aktualne­ wuwiće iniciatiwy Serbski sejm.

Hłownych wójnskich złóstnikow zasudźili

Mittwoch, 26. Oktober 2016 geschrieben von:

W oktobru 1946 skónči so w Nürnbergu z wuwjedźenjom smjertnych wusudow prěni proces přećiwo němskim hłownym wójnskim złóstnikam. Knježerstwa USA, Sowjetskeho zwjazka, Wulkeje Britaniskeje a Francoskeje běchu 8. awgusta 1945 rozsudźili, mjezynarodne sudnistwo z wobskóržbnikami a wosom sudnikami štyrjoch dobyćerskich krajow wutworić. Wone je 218 dnjow přećiwo 22 hłownym wójnskim złóstnikam jednało, štož dokumentowaše w 42 zwjazkach.

Hłowny złóstnik čisło 1. wjednik NSDAP a němskeho stata Adolf Hitler, kaž tež reichski šef SS Heinrich Himmler, propagandowy minister a bohot Berlina dr. Joseph Goebbels njeběchu mjez wobskorženymi, dokelž běchu sej žiwjenje wzali. Krótko do zahajenja procesa w awgusće 1945 je so tež reichski organizatoriski nawoda NSDAP a šef nacistiskeho winowatostneho dźěłarnistwa Robert Ley sam morił. Hłowny reprezentant wójnskeje industrije Gustav Krupp von Bohlen und Halbach njebu ćežkeho schorjenja dla wobskorženy.

Budyšin (CS/SN). Nowa sezona woblubowaneho rjadu zarjadowanjow Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła „Łužiske litararne dopołdnjo“ je so zawčerawšim, njedźelu, z małej sensaciju zahajiła: Składnostnje 80. narodnin čitaše Jurij Koch ze swojeje runje wušłeje knihi „Windrad auf dem Dach“. Do toho bě intendant dźiwadła Lutz Hillmann Kocha, kiž je zdobom čestny čłon domu, jako najčasćišo hrateho žiweho awtora wu­zběhnył. Bjez jeho kruchow njemóhł sej Hillmann repertoire dźiwadła předstajić.

Premjera poradźena była

Montag, 24. Oktober 2016 geschrieben von:

Kufa chcyła přichodnje kóžde lěto nazymski koncert sobu wuhotować

Wojerecy (SN/JaW). Prěni nazymski koncert w nowym Wojerowskim wobydlerskim centrumje Piwarska hasa 1 je so poradźił. To je facit, kotryž sćahnychu hišće wčera sobudźěłaćerka Załožby za serbski lud a zamołwita za nazymske koncerty Marija Swierczekowa, regionalna rěčnica Domowiny za Wojerowski region Christina Šołćina kaž tež wjacori hosćo. Muska spěwna skupina Přezpólni a hudźbnicy su ze swojimi poskićenjemi publikum w poprawnym zmysle słowa zahorili.

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND