Swědči wo wulkim talenće
Wustajeja twórby Joachima Bethmanna
Galerija Carla Lohsy w Biskopicach, kotraž přisłuša tamnišemu měšćanskemu zarjadnistwu, prezentuje stajnje znowa zajimawe wustajeńcy z twórbami předewšěm łužiskich wuměłcow. Tež serbskemu wuměłstwu je přistupna. Hakle loni mějachu tam a w Biskopičanskim měšćanskim zarjadnistwje serbske wuměłče reprezentatiwnu přehladku.
Dźěl bohateho zawostajenstwa
Nětko pokazuja w galeriji wustajeńcu z twórbami lěta 2001 zemrěteho grafikarja, typografa a molerja Joachima Bethmanna. Serbskemu zajimcej tworjaceho wuměłstwa je wón derje znaty. Wot lěta 1988 hač do swojeje smjerće bě wón wuměłski nawoda Budyskeho Ludoweho nakładnistwa Domowina. Jeho skutkowanje je tuž wusko zwjazane ze serbskej kulturu, wosebje z wuhotowanjom w LND wuchadźacych knihow.
Wizije za centrum kompetency
Njedawno wotmě so mjezynarodne zetkanje Syće młodych akademikarjow- sorabistow w Budyskim Serbskim instituće. 21 referentow je tam wo swojich slědźenjach rozprawjało. Někotrych tule w małym serialu předstajamy.
Kulturu a management je Kristin Heelemanec w Zhorjelcu studowała. Jeje bachelorske dźěło ma titul „Identitu zesylnić, změnu wobwliwować, přichod tworić – wizije za centrum kompetency we Łužicy“. Pozadk je, zo ma w Slepom nastać Łužiski centrum europskich mjeńšin (Ł-CEM). Za njón předležitej dwaj konceptaj, wobsahowy a hospodarski. Centrum ma być srjedźišćo kubłanja, kultury, rěče a identity wobydlerjow, ale tež hosćićel zwonkastejacym. „W časach strukturneje změny je wosebje w srjedźnej Łužicy pohib pytnyć. Chcemy z centrumom pohib sobu formować a jón za potomnikow, susodow a přirodu zwužitkować“, rozłožuje 22lětna Serbskopazličanka. „Tajki centruma je jara trěbny.“
Wěnuje so delnjołužiskej drasće
Basnika Jurja Chěžku hódnje wopominali
Hórki (SN/JaW). Z krótkej, ale přiwšěm dostojnej swjatočnosću je cyłkownje 30 Serbow sobotu serbskeho basnika Jurja Chěžku składnostnje jeho stotych narodnin při ródnym domje w Hórkach wopominało. Nimo wjacorych sobudźěłaćerjow redakcije Serbskich Nowin – wona dźě bě hišće pjatk na počesćenje prosyła – běchu tež přiwuzni Jurja Chěžki, zastupnicy Domowiny, Chróšćanskeje gmejny, Kamjenskeje župy „Michał Hórnik“, Hórčanskeho wjesneho towarstwa Při skale, Zwjazka serbskich wuměłcow a Maćicy Serbskeje přitomni.
Byrnjež so chětro dešćowało, zjima šefredaktor SN Janek Wowčer hišće raz, čehodla bě so horstka Serbow zešła, a předčita přinošk Manfreda Laduša wo žiwjenju a skutkowanju basnika Chěžki, kotryž běchu SN pjatk wozjewili. Róža Domašcyna čitaše wjacore basnje Chěžki, k zakónčenju njesmědźeše jeho „Zelene zet“ pobrachować. „Je to moja najlubša baseń Chěžki. Wšako zwuraznja wona rjanosć a pisanosć přirody kaž tež nadźiju“, Budyska basnica přeradźi.
Pismo jasnosć zhubiło
Druhi raz wopor fronty
Najwjetša kriza w ZSW
Koło serbskich spisowaćelow (KSS) Zwjazka serbskich wuměłcow je wčera čłonow ZSW do Budyskeho hosćenca „Zum Echten“ přeprosyło. Tema bě lětsa planowany 39. mjezynarodny swjedźeń poezije, kotryž wupadnje.
Budyšin (SN/CoR). „Ženje do toho njejsym tajku krizu Zwjazka serbskich wuměłcow dožiwił kaž nětko. Wutroba mje boli, hdyž wo tym rozmysluju, zo Swjedźeń serbskeje poezije wupadnje a zo je mjezynarodne připóznaće a wšo to, štož smy sej jako niwow w zhromadnym dźěle z wukrajnymi spisowaćelemi natwarili, wohrožene“, rjekny wčera spisowaćel a basnik Beno Budar.
Jurja Chěžku wopominać
Budyšin (SN/CoR). Šefredaktor SN Janek Wowčer přeproša wšitkich zajimcow, při ródnym domje Jurja Chěžki w Hórkach so jutře w 17 hodź. wobdźělić na małej wopomnjenskej swjatočnosći składnostnje 100. narodnin basnika, „zo bychmy jeho hódnje počesćili“.
Krótkodobnje organizowane zarjadowanje wotměje so w kooperaciji z Kamjenskej župu „Michał Hórnik“ a Hórčanskim wjesnym towarstwom Při skale. Tež Chróšćanski wjesnjanosta Marko Kliman (CDU) je wobdźělenje na wopominanju wobkrućił. Spisowaćelka Róža Domašcyna chce někotre basnje Jurja Chěžki, ale tež jemu wěnowane swójske čitać. Dalše přinoški su lubje witane.
Pozadk je, zo wot Zwjazka serbskich wuměłcow poprawom na samsnym městnje a w samsnym času planowane počesćenje wupadnje, wšako měješe so zarjadowanje we wobłuku 39. mjezynarodneho swjedźenja serbskeje poezije, kotryž bě lětsa Jurjej Chěžce wěnowany, wotměć. Zwady dla pak je tradicionalny literarny festiwal wotprajeny.
Jurij Chěžka
„To je tón serbski Mácha!“
Jan Donat z Chrósćic (1917–1997), kiž bě w Praze započał wučerstwo studować, bě wot 1948 do 1962 wučer łaćonšćiny, čěšćiny a biologije na Serbskej wyšej šuli w Budyšinje a Małym Wjelkowje. W lěće 1971 nachwata po dalokostudiju na pedagogiskej wyšej šuli w Drježdźanach trěbne wotzamknjenje – z 30stronskim diplomowym dźěłom „Idejowo-historiski wobrys žiwjenja a tworjenja Jurja Khěžki“. Překlepk manuskripta mentorki prof. Lucije Hajnec přepoda dr. Beata Brězanowa njedawno Serbskemu kulturnemu archiwej. Zajimawe je Jana Donatowe dźěło, dokelž wužiwaše wón nimo ćišćanych žórłow a dopomnjenkow swójski a Jana Korjenkowy (1921–1982) zapisnik, dale „Wokolnik“ Serbowčanow z oktobra 1936 a šulsku chroniku Arcybiskopskeho gymnazija w Praze. Njech nam někotre wujimki (z přełožkom čěskich citatow) wosobinu basnika Jurja Chěžki, kotrehož stote narodniny 22. julija wopominamy, znowa zbliža.
Hórki a Chrósćicy
