We wobłuku spěchowanskeje iniciatiwy sakskeho ministerstwa za wědomosć a wuměłstwo koordinuje Sakska akademija wědomosćow Lipsk projekt „Wirtualne archiwy za duchownowědne slědźenja“, na kotrymž so nimo Instituta Hannyh Arendt za slědźenje wo totalitarizmje, Instituta za sakske stawizny a ludowěda, Simona Dubnoweho instituta za židowske stawizny a kulturu tež Serbski institut wobdźěla.
Lipsk/Budyšin (SN/CoR). Stawiznopis Serbow za čas mjez wójnomaj ma tež dźensa hišće mnohe běłe blaki. Nowy slědźenski projekt na Serbskim instituće ma tomu słužić, za wažnymi žórłami a dokumentami z časa Weimarskeje republiki a nacionalsocializma w archiwach rešeršować a je digitalizować. „Smy so w měrcu relatiwnje spontanje rozsudźili, so na wupisanju projekta wobdźělić. Wjeselimy so, zo je so poradźiło w Serbskim instituće dwě přidatnej projektowej městnje za to wutworić“, praji sobudźěłaćer slědźenišća dr. des. Friedrich Pollack, kiž je próstwu sobu zdźěłał.
Choćebuz (SN/CoR). „K małemu jubilejej je Choćebuski filmowy festiwal swoju 15. přehladku tróšku wobnowił – to pak z wupruwowanym zaměrom, regionalnym talentam a kreatiwnym hłójčkam zmóžnić swoje filmy na wulkej płachće předstajić“, rozłožuje jednaćel Choćebuskeho filmoweho festiwala Andreas Stein. Tak zdobychu łužiskeho filmowca Erika Schieska jako noweho kuratora a koordinatora. Teritorij wubědźowanja su nětko na Delnju a Hornju Łužicu wobmjezowali. Budu tež změny we wotběhu zarjadowanja a lěpše wabjenje. Schiesko stara so tuchwilu wo to, z małej dźesaćtydźenskej seriju filmowu přehladku znaćišu sčinić. Pod hesłom „Natočiš hižo swójski film?“ su mjeztym prěnje tři filmowe přinoški na festiwalnych Facebook- a Youtube-kanalach zjawnosći přistupne, třeći pod titulom „Drama ćěkancow“ wozjewichu tam hakle před štyrjomi dnjemi. Z ironiju a humorom hladaja w přinoškach na dźěło a problemy filmoweho mustwa – wosebje „režisera“ Schieska –, kotrež spyta w Choćebuzu normalnych pasantow jako akterow zdobyć.
Skónčnje je lěćo a tuž čas dowola. Mnozy podawaja so na lětni dowol w bliskosći abo trochu dale – hač z awtom, busom, ćahom abo lětadłom.
Za čas jězby najhusćišo wostudu pasemy. Ale nětko je kónc z tym! Čehodla njeměli sej raz knihu do ruki wzać? Je wam ćežko so rozsudźić, kotru měli najlěpje sobu wzać? Cyła biblioteka je wšak přewulka za kófer, ale mam perfektnje rozrisanje: ebook. Wšojedne hač je to jenož jedyn abo sto. Na swójskim kompjuterowym tableće abo ličaku ma njesměrnje wjele tajkich městno. Němske nakładnistwa dźě tele elektroniske knihi wulkoličbnje produkuja.
Něhdźe 75 procentow Němcow rady čita, 29 procentow z nich ebooki. A trend dźe do směra, zo ličba hišće dale přiběra. Na najwšelakorišich stronach w interneće móže sej čitar přistup kupić.
Mjeztym šesta a poslednja stawizna wo Krabaće, na kotruž kóžde lěto tysacy přećelow Čornochołmčanskich Krabatowych swjedźenskich hrow z napjatosću čakaja, bě tež lětsa wjac hač požadana. 9 000 ludźi je sej cyłkownje 15 předstajenjow wobhladało. Přirodna kulisa Krabatoweho młyna dźě skići wulkotny wobłuk z awtentiskim hrajnišćom.
Njedawno wotmě so mjezynarodne zetkanje Syće młodych akademikarjow- sorabistow w Budyskim Serbskim instituće. 21 referentow je tam wo swojich slědźenjach rozprawjało. Někotrych tu w małym serialu předstajamy.
Wojerecy (KD/SN). Dohromady sydom wuměłcow-jednotliwcow, hudźbnych a dźiwadłowych skupin z Němskeje, z europskich krajow, Israela a samo Brazilskeje su minjenu njedźelu mjeztym hižo dźewjaty nadróžny dźiwadłowy swjedźeń Wojerowskeje Kulturneje fabriki wuhotowali. Na torhošću před starej radnicu, na susodnych tak mjenowanych Čornych wikach kaž tež při wobydlerskim centrumje Piwarska hasa 1 wustupichu artisća, skupina bubnarjow a bubnarkow DrumTastic, brazilske dźiwadło na štabrach Skaramouche a israelska wuměłča Jay Toor ze swojim comedy-programom. W nim předstaji wona njewšědny dowolowy dźeń na přibrjohu a zapřija k wjeselu publikuma tohorunja někotrych přihladowarjow. Tež serbscy zajimcy z Kulowa, Njeswačidła, Pančic-Kukowa a wot druhdźe běchu sej do Wojerec dojěli. Dožiwichu tam přijomnu atmosferu, kotraž měješe něšto dowoloweho na sebi.
Praha (ČŽ/K). Lětuši 52. mjezynarodny filmowy festiwal w Karlovych Varach – najstarše zarjadowanje kategorije A na swěće a tuž runja na př. Berlinskemu – je so za Čěsku z wulkim wuspěchom skónčił. Po 15 lětach bu zaso raz domjaca produkcija z hłownym mytom wuznamjenjena. Kristalowy globus, dotěrowany z 25 000 dolarami, spožči jury twórbje režisera Václava Kadrnki „Křižáček“ (Mały křižer). Je to adapcija episkeje basnje Jaroslava Vrchlickeho „Svojanovský křižáček. Specialne myto a 15 000 dolarow přepodachu chorwatskemu paskej režisera Alena Drljevića „Muškarci ne plaču“ (Mužojo njepłakaja). Film, rysowacy wosudy něhdyšich wojakow w Bosniskej-Hercegowinje, wudoby sej zdobom myto Europa Cinema Label za najlěpši europski film.
Wo Kristalowy globus bě so dwanaće produkcijow wubědźowało, z nich štyri z Němskeje. Cyłkownje pokazachu w běhu tydźenskeho festiwala na wšěch 200 filmow. Na zarjadowanju wobdźěli so dohromady 1 200 filmowych ekspertow kaž režiserow, scenaristow a dalšich.