Kak so po 12 lětach wuknjenja na dźěło do Alpow podach

Wot decembra 2024 do lětušeho apryla sym swoju domiznu Łužicu na běłe Alpy wuměniła – bjez toho zo bych wědźała, što na mnje čaka. Jako loni abituru złožich, rozsudźich so po 12 napinacych lětach wuknjenja za sezonowe dźěło w Alpach. Myslach sebi, tróšku dźěłać a připódla sněhakować je optimalny kompromis mjez dožiwjenjom a zasłužbu pjenjez. Zo na kóncu nimo dźěłanja hosći cyłeho swěta zeznach, njemóžach sej do toho wumolować. Tež, zo so rano do změny cyle samozrozumliwje na pistu podach, njemóžach sej spočatnje předstajić.

Tak podach so do hotela „Edelweiss“ w małej wjesce Zürs pola Arlberga. Dom połny tradicijow bě skerje butikowy hotel hač klasiska hěta w Alpach. ­Město ćěmneho drjewa wočakowachu mje tam ekstrawagantne barby, leopardowe mustry a přestrjency, wosebite swěcy a zmužite wuhotowanje rumnosćow. To njeje to, štož sej pod klasiskim alpskim hotelom předstaješ. Stare bě tu jenož twarjenje, koncept bě moderny, kreatiwny a połny překwapjenkow. Čim dlěje w hotelu přebywach, ćim bóle sym zmysł koncepta rozumiła.

W nowembru 2021 wotmě so wosrjedź koronapandemije w Choćebuzu zwjazkowe schadźowanje Swobodneho němskeho zwjazka awtorow (FDA). Hosćićel bě Braniborski krajny zwjazk FDA. Tři dny předstajichu so spisowaćeljo, kotřiž běchu so ze swojimi rozdźělnymi rukopi­sami z temu Łužica zaběrali. Wězo přewjedźechu w tym zwisku tež ekskursije do regiona, kotryž je – snano hišće bóle hač druhe wuchodoněmske kónčiny – w procesu ekstremneje změny.

W nakładnistwje Edition Märkische LebensArt je nětko antologija wušła, kotraž wuslědki Choćebuskeho schadźowanja zjima. Přetož kaž je hižo Johann Wolfgang von Goethe rjekł: „Štož čorne na běłym wobsedźiš, móžeš dobreje mysle sobu domoj wzać.“ Kniha ma wotewrjenej zhromadnosći a dorozumjenju ludźi w regionje polěkować, móže pak po mojim měnjenju tež ludźom po cyłej Němskej dohlad do wosebitosćow tudyšeje krajiny posrědkować.

Domowina a jeje župy

Hižo na załoženskej zhromadźiznje zwjazka serbskich towarstwow 13. winowca 1912 we Wojerecach su rozsudźili: „Zwjazk dóstanje mjeno ‚Domowina‘ a budźe dźěleny do štyrjoch podzwjazkow: 1. sakski katolsko-serbski, 2. sakski ewangelsko-serbski, 3. prusko-hornjo­łužiski a 4. pruski-delnjołužiski.“ (z rozprawy měsačnika „Łužica“).

Regionalne rozrjadowanje Domowiny pak dliješe so předewšěm wójny dla. ­Hakle na delegatnej zhromadźiznje 24. pražnika 1921 w Radnej pincy we Wojerecach su „wutworjenje 4 podzwjazkow wobzamknyli. Porno wotpohladej při załoženju Domowiny pak delegaća měnjachu, „zo so w Sakskej njesmě po konfesiji dźělić, ale jenož po krajinach. Tak budźe sydło w Budyšinje, w Khrósćicach, we Wojerecach a w Khoćebuzu.“ – to pisachu Serbske Nowiny (SN) dnja 25.07.1921.

Dr. Kryštof Peršín rozprawja wo kurioznym dožiwjenju při zakitowanju swojeje disertacije

Bě tužny a horcy lětni dźeń (cyle dokładnje 17. smažnika 2025). Wotućich rano w pjećich w jednym njemjenowanym hotelu w Brnje, kotrychž je w centrumje tutoho města dosć a nadosć. Wězo bě to abnormnje přezahe, ale što sej chceš – wosebje hdyž će jara napjaty a napinacy cyłodnjowski program wočakuje.